بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع:4نقطه ضعف انسان امیرالمومنین علیه السلام
الْبُخْلُ عَارٌ،وَالْجُبْنُ مَنْقَصَهٌ
وَالْفَقْرُ یُخْرِسُ الْفَطِنَ عَنْ حُجَّتِهِ وَالْمُقِلُّ غَرِیبٌ فِی بَلْدَتِهِ.
بخل ننگ است و ترس مایه نقصان، فقر شخص زیرک را از بیان دلیلش گنگ میسازد و آنکس که فقیر و تنگدست است حتی در شهر خود غریب است.
1⃣در این حکمت به چهار نقطه ضعف اخلاقی و اجتماعی انسان اشاره میکند و آثار سوء هر یک را بر میشمرد تاهمگان برای دفع و رفع این آسیب ها تدبیر وتلاش کنند
2⃣ بخل فقط مالی نیست بلکه شامل علم، جان،و آبروی اجتماعی(برای حل مشکل و خدمت به مردم) هم می شود
یعنی هر بخلی،باعث ننگ و بی آبروئی انسان می گردد چرا که:
امیرالمؤمنین عليه السلام فرمود
الْبُخْلُ جَامِعٌ لِمَسَاوِئِ الْعُیُوبِ وَ هُوَ زِمَامٌ یُقَادُ بِهِ إِلَی کُلِّ سُوءٍ؛ بخل تمام عیوب را در بر دارد و انسان را به سوی هر بدی و زشتی میکشاند»
3⃣انسان بخیل،آبرویش را میدهد ولی از مالش نمیگذرد و یادر بیماریها آنقدر خسیس است که درد را تحمل می کند و حتی حاضر است جسم و جانش به خطر بیأُفتد اما مالش کم نشود که این کار او سبب خاری و تحقیرش میشود
4⃣کسی است که در زمان لزوم قُوّت قلب، دلش ضعیف باشد و به دفاع از دین، ناموس و آبروی خوداقدام نمی کند و در هر جایی که لازم است با شجاعت اقدام کند، بر جان خود بیمناک است پس کسی که شجاعت ندارد، نقصی بزرگ در شخصیت والای انسانی او وجود دارد
5⃣ناداری مانند بار سنگینی در پشت شخص حمّال است که به ستون فقرات او فشار می آورد. از این جهت است که نداری و بی پولی را «فقر» و به شخص بی مال،«فقیر» می گویند. کلمۀ مُقلّ از ماده قلّت، یعنی کمی است. پس «مُقلّ» کسی است که «کم» دارد.
6⃣بعضی میان فقیر و مُقِلّ این فرق را گذاشتند که فقیر به کسی میگویند که در عین فقر، فقر خویش را نیز اظهار میکند و مقل کسی است که با وجود شدت نیاز، إظهار توانگری و غنی می کندیعنی فقیر است اما عزیز وخویشتندار
7⃣در جمله سوم تأثیر سوء روانی در فقیر و در جمله چهارم سوء تأثیر اجتماعی آن در او ذکر شده است. فقر و ناداری، آدم زیرک را از بیان دلیل و حجت خود، لال میکند. چون فقیر از موضع ضعف به دیگران نگاه می کند، در برابر دیگران احساس ذلت و سستی میکند
اللّٰهُمَّ صَلِّ علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
حمید اکبری 1402/3/9
#نقطه_ضعف
https://eitaa.com/serathamed