اين حقيقتى است که تجربه بارها نشان داده است که اگر والى به فکر رعايا باشد و زمامداران هزينه ها را بر آنان سبک کنند و امورى را که از وظايف آنها نيست يا قدرت بر آن ندارند از آنها نخواهند رابطه عاطفى قوى و محکمى در ميان آنها برقرار خواهد شد; رابطه اى که حمايت آنها را به زمامدار در حوادث مشکل و پيچيده تأمين مى کند.

اين نکته نيز حائز اهمّيّت است که امام سخن از عوامل حسن ظن زمامدار به رعايا به ميان آورده، نه حسن ظن رعايا به زمامدار در حالى که تصور بر اين است که در اين گونه موارد تعبير اوّلى مناسب تر است; ولى منظور امام اين است که آن قدر زمامدار به رعايا خوبى کند که به وفادارى آنها به خود مطمئن گردد.

به همين دليل امام در ادامه اين سخن مى فرمايد: «بنابراين در اين راه آن قدر بکوش تا به وفادارى رعايا به خود خوش بين شوى، زيرا اين خوش بينى، خستگى و رنج فراوانى را از تو دور مى سازد»؛ فَلْيَکُنْ مِنْکَ فِي ذَلِکَ أَمْرٌ يَجْتَمِعُ لَکَ بِهِ حُسْنُ الظَّنِّ بِرَعِيَّتِکَ فَإِنَّ حُسْنَ الظَّنِّ يَقْطَعُ عَنْکَ نَصَباً طَوِيلاً.

روشن است هرگاه زمامدار به رعيت خود سوء ظن داشته باشد، هر زمان احتمال مى دهد شورشى بر ضد او برپا شود و يا به او خيانت کنند يا توطئه اى در برابر او بچينند و اين به طور دائم فکر او را ناراحت خواهد ساخت; اما هنگامى که از وفادارى آنها مطمئن باشد، با آرامش خاطر مى تواند به نظم امور و عمران و آبادى و دفع شر دشمنان بپردازد.

مولای‌من 🌱هر شيعه تو را صدا کند آقا جان  بهر فرجت دعا کند آقا جان 🌱يک روز تو خواهی آمد و وقت نماز  عيسى به تو اقتدا کند آقا جان 💛اللهم عجل لولیک الفرج🤲