🔸شرح و تفسیر نامه ۵۳ نهج البلاغه سخنان گهربار مولای متقیان، امیرمونان، حضرت علی علیه السلام به مالک اشتر

🔸بخش یازدهم: نیاز مردم به یکدیگر

👈ممکن است بعضى چنين پندارند که تجار نقش مهمى در زندگى انسان ها ندارند، نه کار توليدى انجام مى دهند و نه زراعت و دامدارى و صنعت. چگونه امام آنها را از ارکان جامعه شمرده است؟ ولى اگر تاجر، انسانى وظيفه شناس باشد به يقين کارهاى مهمى را انجام مى دهد، 

🔻زيرا از يک سو در هر منطقه اى از جهان چيزهايى است که در مناطق ديگر يافت نمى شود. اگر همه مردم روى زمين بخواهند از همه برکات الهى استفاده کنند بايد گروهى انتقال اين مواد مورد نياز را از نقطه اى به نقطه ديگر به عهده بگيرند و اين گروه همان تجارند. از سويى ديگر حتى در موادى که در يک شهر و يک استان توليد مى شود،

🔹توليدکنندگان غالباً توانايى ندارند آنچه را توليد کرده اند شخصاً به بازار بياورند و خرده فروشى کنند و به اصطلاح از توليد به مصرف برسانند، بلکه ناچارند محصولات خود را يکجا به کسى که سرمايه کافى دارد بفروشند و آن شخص به پيشه وران جزء بدهد و پيشه وران به طور خرده فروشى به مردم عرضه دارند.

▫️از سوى سوم بسيارى از توليدات کشاورزى و دامى و صنعتى است که ممکن است در محل توليد قابل جذب نباشد و بايد آنها را جمع آورى کرده در بازارهاى دنيا عرضه کنند، لذا گروهى بايد کار صادرات را به عهده بگيرند و اين گروه همان تجارند به خصوص در محصولاتى که حفظ و ذخيره و نگه دارى آنها احتياج به انبارهاى مجهز دارد که از عهده توليد کنندگان خارج است. 

🔺تجار در اين سه امر نقش مهمى دارند؛ يعنى معمولاً اين دو واسطه (تجار و پيشه وران) براى گردش صحيح اموال و محصولات مختلف ضرورت دارد. حال اگر وسائط متعدد شود و هر گروهى بخواهند بدون انجام کارى مثبت بهره بگيرند و بر بهاى اجناس بيفزايند و يا تجار اجناسى را که خريدارى کرده اند احتکار کنند يا دست به دست هم بدهند و بازار سياه با قيمت هاى کاذب تشکيل دهند، انحراف محسوب مى شود و ارتباطى به اصل مسأله تجارت ندارد.