شکل ترجیع بند ------------×       ------------×  ------------        ------------×  ------------       ------------×  ------------#  ------------# ------------+    ------------+  ------------       ------------+  ------------      ------------+  ------------# ------------# نمونه ای از ترجیع بند از دیوان سعدی  دردا که به لب رسید جانم ----- آوخ که ز دست شد عنانم  کس دید چو من ضعیف هرگز ----- کز هستی خویش در گمانم  پروانه ام اوفتان و خیزان ----- یکبار بسوز و وارهانم  گر لطف کنی به جای اینم ----- ورجور کنی سرای آنم بنشینم و صبر پیش گیرم ----- دنباله کار خویش گیرم  زان رفتن و آمدن چگویم ----- می آیی و می روم من از هوش  یاران به نصیحتم چه گویند ----- بنشین و صبور باش و مخروش ای خام، من این چنین در آتش ----- عیبم مکن ار برآورم جوش تا جهد بود به جان بکوشم ----- و آنگه به ضرورت از بن گوش  بنشینم و صبر پیش گیرم ----- دنباله ی کار خویش گیرم  ای بر تو قبای حسن چالاک ----- صد پیرهن از جدائیت چاک  پیشت به تواضع است گویی ----- افتادن آفتاب بر خاک  ما خاک شویم و هم نگردد ----- خاک درت از جبین ما پاک مهر از تو توان برید هیهات ----- کس بر تو توان گزید حاشاک  بنشینم و صبر پیش گیرم ----- دنباله ی کار خویش گیرم  #مستزاد : شعری است که به آخر هر مصراع آن واژه یا واژه­ هایی افزوده شود. افزوده­ های معنی مصراع پیشین و یا پسین خود را کامل می­ کنند.  هرکه گدای در مُشکوی توست          پادشاست  شه که به همسایگی کوی توست     چون گداست  #قطعه : شعری است حداقل دو بیت که معمولا مصراع­های زوج آن هم قافیه است. محتوای قطعه بیشتر اخلاقی، اجتماعی، آموزشی و تعلیمی، مدح و هجو است. شکل قطعه  ------------    ------------× ------------    ------------×  ------------    ------------×  ------------    ------------× "قطعه" شعری است که معمولاً مصراع های اولین بیت آن هم قافیه نیستند ولی مصراع دوم تمام ادبیات آن هم قافیه اند. طول قطعه دو بیت یا بیشتر است. قطعه را بیشتر در بیان مطالب اخلاقی و تعلیمی و مناظره و نامه نگاری بکار می برند. قدیمی ترین قطعه ها مربوط به ابن یمین است و از بین شاعران معاصر پروین اعتصامی نیز بیشتر اشعارش را در قالب قطعه سروده است. پروین اعتصامی مناظره های زیادی در قالب قطعه دارد از قبیل مناظره نخ و سوزن، سیر و پیاز و ......  شکل تصویری قطعه به شکل زیر است:  علت اسم گذاری قطعه این است که شعری با قالب قطعه مانند آن است که از وسط یک قصیده برداشته شده باشد و در واقع قطعه ای از یک قصیده است.  نشنیده ای که زیر چناری کدوبنی ----- بررست و بردمید بر او بر، به روز بیست  پرسیدازچنار که توچند روزه ای؟ ----- گفتا چنار سال مرا بیشتر ز سی است  خندید پس بدو که من از تو به بیست روز ----- برتر شدم بگوی که این کاهلیت چیست؟  او را چنارگفت که امروز ای کدو ----- باتو مراهنوز نه هنگام داوری است فردا که بر من و تو وزد باد مهرگان ----- آنگه شود پدید که نامرد و مرد کیست!!!        (انوری)  #مُسَمَّط :  شعری است که از رشته ­های گوناگون پدید می­آید. قافیه­ ی رشته­ ها متفاوت است و در هر رشته همه­ ی مصراع­ ها به جز مصراع آخر هم قافیه­اند. به هر بخش رشته می­گویند و به مصراع آخر هر رشته، بند گویند. در ضمن تمام بندها با هم هم قافیه می­باشند.  شکل مسمط  ------------+ ------------+ ------------+ ------------+ رشته ------------+ ------------# بند  ------------× ------------×  ------------× ------------× رشته  ------------× ------------# بند  پ.ن: مطالب مربوط به انواع قالب شعر کلاسیک از سایت زیر استفاده شده است: https://dmf.farhang.gov.ir/fa/article/print/5657 در ادامه #آموزش_وزن_و_عروض، جلسه بعد به #قافیه۲ (سایر قالب‌ها و قواعد قافیه) خواهیم پرداخت... سوال و رفع اشکال: @msalikhani 🔰 🔶 @shaershow 🔶 〰〰〰〰〰〰〰