✅ شرح و تفسیر حکمت ۲۰۶ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻
🍃أوَّلُ عِوَضِ الْحَلِیمِ مِنْ حِلْمِهِ أَنَّ النَّاسَ أَنْصَارُهُ عَلَى الْجَاهِلِ.🍃
💠 بعضى از ارباب لغت «حلم» را به معناى #خویشتن‌دارى به هنگام #هیجان_غضب دانسته‌اند و از آنجا که این حالت از عقل و خرد نشأت مى‌گیرد، گاه واژه «حلیم» به معناى #عاقل به کار رفته است.
🔸 بسیارى از افراد جاهل و نادان، #پرادعا، #بلندپرواز و #پرخاشگرند، ازاین رو هنگامى که در برابر دانشمند وارسته‌اى قرار گیرند براى اظهار خودنمایى ممکن است انواع اهانت‌ها را روا دارند.
🔺 حال اگر شخص عالم و دانشمند و انسان باایمان و متقى بخواهد در برابر آنها عکس‌العمل نشان دهد، مقام خود را پایین آورده است؛ اما اگر حلم و بردبارى در برابر این افراد نادان و بى‌ادب به خرج دهد و عکس العملى از خود ظاهر نکند، مردم به #مظلوم بودن او اعتراف مى‌کنند و به حکم غریزه حمایت از مظلوم که در بسیارى از انسان‌ها نهفته است به حمایت از او برمى‌خیزند و جاهل جسور و بى‌ادب را بر سر جایش مى‌نشانند.
❇️ این نخستین نتیجه‌اى است که افراد حلیم از حلمشان مى‌برند و در واقع دفاع از خود را بر عهده دیگران مى‌نهند.
1️⃣ قرآن مجید درباره #عباد_الرحمان (بندگان خاص خدا) مى‌فرماید: «و هنگامى که جاهلان آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گویند)، به آنها سلام مى‌گویند (و با بى‌اعتنایى و بزرگوارى مى‌گذرند)».
2️⃣ در جایى دیگر خداوند به پیامبرش دستور مى‌دهد که: «(به هر حال) با #عفو و #مدارا رفتار کن، و به کارهاى شایسته دعوت نما، و از جاهلان روى بگردان (و با آنان ستیزه مکن)!».
3️⃣ نیز در مقام مدح انبیاى پیشین از صفت حلم نام برده شده است؛ از جمله درباره ابراهیم (علیه السلام) در آیه ۱۱۴ سوره «توبه» در مدح ابراهیم به سبب حلم و بردبارى‌اش در برابر عموى بت‌پرست مى‌فرماید: «به یقین ابراهیم مهربان و بردبار بود».
🔹 حلم علاوه بر این، آثار فراوان دیگرى نیز دارد و آن این که به انسان #آرامش مى‌بخشد و وى را از آلوده شدن به گناه به هنگام ستیزه‌جویى حفظ مى‌کند و از تشدید عداوت دشمن که به جسارت و بى‌ادبى پرداخته جلوگیرى مى‌نماید.
🔺 بر پایه همین نکات است که امیرمؤمنان على (علیه السلام)در نهج‌البلاغه بارها بر اهمیت حلم تأکید ورزیده است؛
1️⃣ از جمله در خطبه ۱۹۳ (خطبه همام) که اوصاف پرهیزگاران را شرح مى‌دهد مى‌فرماید: «یکى از صفات آنها این است که علم را با حلم مى آمیزند»
2️⃣ و در حکمت ۳۱ یکى از شاخه‌هاى عدالت، استوارى در حلم شمرده شده است.
❇️ در روایات دیگر اسلامى نیز بر اهمیت حلم و آثار مثبت آن تکیه شده:
1️⃣ از جمله در حدیثى از رسول اکرم (صلى الله علیه وآله) مى‌خوانیم که فرمود: «آیا به شما خبر دهم کدام یک از شما از نظر اخلاق به من #شبیه‌ترید؟». یاران عرض کردند: آرى اى رسول خدا! فرمود: «آن کس که از همه #خوش‌اخلاق‌تر و #بردبارتر و #نیکوکارتر به خویشاوندان خود و باانصاف‌تر در حال غضب و خشنودى است».
2️⃣ در حدیثى که در غررالحکم از امام امیرمؤمنان (علیه السلام) نقل شده مى‌خوانیم: « #شجاع‌ترین مردم کسى است که با نیروى حلم، بر جهل (جاهلان) غالب آید».
3️⃣ در حدیث دیگرى از همان حضرت و در همان منبع آمده است: « #برترین_اخلاق مردان باشخصیت حلم و بردبارى است».
4️⃣ در حدیثى از امام صادق (علیه السلام) مى‌خوانیم که فرمود: «حلم براى #یارى انسان کافى است».
✅ شرح و تفسیر حکمت ۲۰۹ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻
✨همان‌گونه که شتر شیرده از دوشیدن شیر خود ممانعت مى‌کند مبادا گرفتار کمبود شیر براى بچه‌اش گردد و افرادى را که به سراغ دوشیدن شیر مى‌روند گاز مى گیرد؛ همچنین در آینده دنیا به سوى ما باز مى‌گردد و به قدرت پروردگار، مخالفان ما #سرکوب مى‌شوند و حکومت به دست #صالحان مى‌افتد، همان گونه که قرآن مجید وعده داده است.
🔸افراد مستعضف هرگاه تکیه بر ذات پاک پروردگار کنند و از او #یارى بطلبند و انجام وظیفه نمایند سرانجام بر ظالمان و مستکبران پیروز مى‌شوند، ائمه و پیشوایان روى زمین مى‌گردند و وارث امکانات وسیع ظالمان و مستکبران.
💠در حدیثى که مرحوم شیخ طوسى در کتاب غیبت خود آورده است، امیرمؤمنان على (علیه السلام) فرمودند: «منظور از مستضعفان در آیه فوق #آل‌محمد است که خداوند مهدى آنها را بعد از زحمت و فشارى که بر آنان وارد شده بر مى‌انگیزد و به آنها #عزت مى‌بخشد و دشمنانشان را خوار و ذلیل مى‌کند».
🔹همین مضمون در حدیثى از امام على بن الحسین (علیه السلام) آمده است که مى‌فرماید: «سوگند به کسى که محمد را به حق بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده قرار داد که نیکان از ما اهل بیت و پیروان آنها به منزله موسى و پیروان او و دشمنان ما و پیروانشان به منزله فرعون و پیروانش هستند (سرانجام پیروز مى‌شوند و آنها نابود مى‌گردند و حکومت #حق و #عدالت برقرار خواهد شد)».
✨اضافه بر آیه شریفه و کلام ائمه هدى (علیهم السلام) این مسئله را نیز مى‌توان به صورت منطقى اثبات کرد و آن این که خداوند حکیم و رحیم، انسان را براى #هدف_والایى آفریده است و اگر قرار باشد تا آخر دنیا وضع کنونى ادامه یابد ظالمان بر اوضاع مسلط باشند، احکام الهى به فراموشى سپرده شود و ظلم و فساد و قتل و جنایت در مقیاس‌هاى وسیع جهانى حکمفرما گردد، به یقین چنین امرى با حکمت خداوند درباره آفرینش انسان سازگار نیست.
❇️ باید منتظر بود زمانى فرا رسد که #ایمان و #اخلاق و #عقلانیت بر جهان حاکم گردد و اولیاى الهى بر جهان حکمرانى کنند و مدینه فاضله #انسانیت که هدف نهایى خلقت انسان بوده است برقرار شود.
🔴 #اسامی_یاران_شیطان
🌼 در سفینة البحار آمده است که #شیطان یارانی دارد که برای وسوسه انسان ها به او #یاری می رسانند. این شیاطین در هر موقعیت زمانی و مکانی، در خدمت ابلیس هستند تا او را به اهدافش برسانند. اسامی آنان از این قرار است:
1⃣ #ولهان؛ انسان را در #طهارت و #نماز وسوسه می کند و به شک می اندازد که این نماز باطل است.
2⃣ #هفاف؛ ماموریت دارد که در #بیابانها و #صحراها انسان را اذیت کند و برای ترسانیدن او را به وهم و خیال اندازد یا به شکل حیوانات گوناگون به نظر انسان درآید.
3⃣ #زلنبور؛ موکل #بازاری هاست. #لغویات و #دروغ، قسم دروغ و مدح کردن متاع را نزد آنها زینت می دهد.
4⃣ #ثبر؛ در وقتی که #مصیبتی به انسان وارد می شود، #صورت_خراشیدن، سیلی به خود زدن، یقه و لباس پاره کردن را برای انسان پسندیده جلوه می دهد.
5⃣ #ابیض؛ #انبیا را وسوسه می کند, یا مأمور به #خشم در آوردن انسان است و غضب را پیش او موجه جلوه می دهد و به وسیله آن خونها ریخته می شود.
6⃣ #اعور؛ کارش #تحریک_شهوات در مردان و زنها است و آنها را به حرکت می آورد! و انسان را وادار به #زنا می کند
(اعور، همان شیطانی است که برصیصای عابد را وسوسه کرد تا با دختری زنا کند.)
7⃣ #داسم؛ همواره #مراقب_خانه هاست. وقتی انسان داخل خانه شد و سلام نکرد و نام خدا را بر زبان نیاورد، با او داخل خانه می شود و آن قدر وسوسه می کند تا شر و #فتنه ایجاد نماید.
8⃣ #مطرش؛ کار او پراکندن #اخبار_دروغ یا دروغ هایی است که خود جعل کرده؛ در حالی که حقیقت ندارند.
9⃣ #قنذر؛ او نظارت بر زندگی افراد می کند. هر کس چهل روز در خانه خود #طنبور داشته باشد؛ #غیرت را از او بر می دارد، به طوری که انسان در برابر ناموس خود بی تفاوت می شود.
🔟 #دهار؛ مأموریت او #آزار_مؤمنان در خواب است. به طوری که انسان خواب های #وحشتناک می بیند، یا در خواب به شکل زنان نامحرم در می آید و انسان را وسوسه می کند تا او را محتلم کند.
1⃣1⃣ #قبض؛ وظیفه او #تخم_گذاری ست. روزی سی عدد تخم می گذارد. ده عدد در مشرق و ده عدد در مغرب و ده عدد زمین، از هر تخمی عده ای از شیاطین و عفریت ها و غول ها و جن بیرون می آیند که تمام آنها دشمن انسان اند.
2⃣1⃣ #تمریح؛ امام صادق علیه السلام فرمودند: برای ابلیس - در گمراه ساختن افراد - کمک کننده ای به نام (تمریح) وی در آغاز شب بین مغرب و مشرق به وسوسه کردن، #وقت_مردم را پر می کند.
3⃣1⃣ #قزح؛ ابن کوا از امیرالمؤمنین علیه السلام از قوس و قزح پرسید، حضرت فرمود: قوس قزح مگو؟! زیرا نام شیطان (قزح) است بلکه بگو قوس اله و قوس الرحمن
4⃣1⃣ #زوال؛ مرحوم کلینی از عطیة بن المعزام روایت کرده که وی گفت: در خدمت حضرت صادق علیه السلام بودم و از مردانی که دارای مرض (#ابنه) بوده و هستند یاد کردم. حضرت فرمود: (زوال) پسر ابلیس با آنها مشارکت می کند ایشان مبتلا به آن مرض می شوند.
5⃣1⃣ #لاقیس؛ او یکی از #دختران شیطان و کارش وادار کردن زنان به هم #جنسبازی است او #مساحقه را به زنان قوم لوط یاد داد.
6⃣1⃣ #متکون؛ شکل خود را تغییر می دهد و خود را به صورت بزرگ و کوچک در می آورد و مردم را گول می زند و این وسیله آنان را وادار به #گناه می کند.
7⃣1⃣ #مذهب؛ خود را به صورت های مختلف در می آورد، مگر به صورت پیغمبر و یا وصی او. مردم را با هر وسیله که بتواند #گمراه می کند.
8⃣1⃣ #خنزب؛ بین نمازگزار و نمازش حایل می شود؛ یعنی #توجه_قلب را از وی برطرف می کند. در خبر است که: عثمان بن ابی العاص بن بشر در خدمت حضرت رسول صلی الله علیه و آله عرض کرد: شیطان بین نماز و قرائت من حایل می شود - یعنی حضور قلب را از من می گیرد - حضرت جواب داد: نامش شیطان (خنزب) است. پس هر زمان از او ترسیدی به خدا پناه ببر.
9⃣1⃣ #مقلاص؛ موکل #قمار است. قمار بازها همه به دستور او رفتار می کنند. به وسیله قمار و برد و باخت اختلاف و دشمنی در میان آنان به وجود می آورد.
0⃣2⃣ #طرطبه؛ از #دختران آن ملعون می باشد. کار او وادار کردن زنان به #زنا است و هم جنس بازی را هم به آنان تلقین می کند.
📚سفینة البحار، جلد 1، ص 99 و ص100
@shahid_mostafasadrzadeh