🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
بسم الله الرحمن الرحيم
#تفسیر_یک_دقیقه_ای_قرآن_جلسه_214
🌷 #آیه_196_سوره_بقره
🌸 وَأَتِمُّواْ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْىِ وَلاَ تَحْلِقُواْ رُءُوسَكُمْ حَتَّى يَبْلُغَ الْهَدْىُ مَحِلَّهُ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَّرِيضاً أَوْ بِهِ أَذًى مِّنْ رَّأْسِهِ فَفِدْيَةٌ مِّنْ صِيَامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُكٍ فَإِذَآ أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْىِ فَمَنْ لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ فِى الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْكَ عَشَرَةٌ كَامِلَةٌ ذَلِكَ لِمَنْ لَّمْ يَكُنْ أَهْلَهُ حَاضِرِى الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَاتَّقُواْ اللَّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَاب
ِ
🍀 ترجمه:و حج وعمره را براى خدا به اتمام رسانید پس اگر محصور شدید (و موانعى مانند ترس از دشمن یا بیمارى اجازه نداد كه پس از احرام بستن، حج را كامل كنید) آنچه از قربانى فراهم است (ذبح كنید واز احرام خارج شوید.) وسرهاى خود را نتراشید تا قربانى به قربانگاه برسد و اگر كسى بیمار بود و یا ناراحتى در سر داشت باید كفّاره اى از قبیل روزه یا صدقه یا قربانى به جا آورد وچون (از بیمارى ویا دشمن) در امان شدید، پس هر كسی به دنبال عمره تمتّع، حج را آغاز كرده آنچه را از قربانى كه میسّر است (ذبح كند.) و هركسی كه قربانى نیافت، سه روز در ایام حج روزه بدارد و هفت روز به هنگامى كه بازگشتید، این ده روزِ كامل است. این براى كسى است كه خاندانش ساكن مسجد الحرام نباشند. و تقوای خداوند را پیشه کنید و بدانید كه او سخت كیفر است.
🌷 #اتموا:به اتمام رسانید
🌷 #أحصرتم:محصور شديد
🌷 #استيسر:فراهم است
🌷 #تحلقوا:تراشيدن سر
🌷 #لا_تحلقوا:نتراشيد
🌷 #رءوسكم:سرهايتان
🌷 #فدية:كفاره
🌷 #نسك:عبادت در اينجا منظور قربانى است
🌷 #العقاب:كيفر
🌺 در این آیه، كلیّات وگوشه اى از احكام حج و عمره آمده است، ولى تفصیل آن در روایات و فتاواى علما مى باشد. «حج» مناسكى است كه بنیانگذار آن حضرت ابراهیم علیه السلام بوده و در میان عرب از زمان آن حضرت متداول بوده و به فرمان خداوند این برنامه در اسلام نیز امضا شد و تا روز قیامت نیز خواهد بود. «عمره» به معناى زیارت است و هركس وارد مكّه شود باید با لباس احرام به زیارت كعبه و طواف آن برود. حج و عمره مثل اذان و اقامه، دو عمل مشابه هستند كه اندكى تفاوت دارند. «هَدى»، نام قربانى حج است. این آیه، عمره ى تمتّع را در كنار حج تمتّع آورده است؛ «فمن تمتّع بالعمرة الى الحج» حكم مسائل اضطرارى، محدود به زمان ضرورت است. ولذا بر خلاف موارد عادّى كه در سفر روزه جایز نیست، در این سفر در صورت عدم ذبح قربانى، روزه واجب است و آن هم باید در سه روز هفتم، هشتم و نهم ماه باشد، چرا كه روز دهم عید قربان است كه روزه ی آن حرام مى باشد. امامان معصوم در تفسیر جمله ى «اتمّوا الحج» فرمودند: حجِ تمام، حجى است كه در آن كلام زشت، گناه و نزاع نباشد و از محرّمات پرهیز شود. و انسان توفیق یابد امام زمان خود را ملاقات كند.
🔹 پيام های آیه 196 سوره بقره🔹
✅ وظایف دینى را باید تمام و كمال به انجام رسانید. بعد از شروع اعمال حج، نمى توان آن را ناتمام و ناقص گذارد. «اتمّوا»
✅ در اعمال حج، قصد قربت و عبادت لازم است. به انگیزه ى جهانگردى و سیاحت نمى توان حج به جا آورد. «اتمّوا... للّه»
✅ احكام اسلام، در مقام سخت گیرى بر مردم نیست. تمام نمودن حج وعمره بر كسى كه از درون مریض یا از بیرون ترس دارد، واجب نیست. «فان اُحصرتم فما استیسر من الهدى»
✅ مكان در عبادات سهم دارد. «یبلغ الهدى محلّه»
✅ بیمارى سبب تخفیف در احكام است، نه تعطیل آن. لذا در حج، افراد معذور باید با روزه یا صدقه یا قربانى، وظایف خود را جبران كنند. «فمن كان منكم مریضاً او... ففدیة من صیام او صدقة او نسك»
✅ ملاک وجوب قربانى در حج، آسان و سهل بودن آن است. «فما استیسر من الهدى فمن لم یجد فصیام ثلاثة ایام...»
✅ قانون عمره و حج تمتّع، تنها براى حجاجى است كه ساكن مكّه نباشند، حج ساكنان مكّه نوع دیگرى است. «اتموا الحج و العمرة... ذلك لمن لم یكن اهله حاضرى المسجد الحرام»
✅ توجّه به كیفر الهى، زمینه ساز تقواست و تقوا، زمینه ساز انجام تكالیف. «واتمّوا الحج و العمرة... واتّقوا اللَّه واعلموا انّ اللَّه شدید العقاب»
✅ توّجه به تقوا، در انجام تمام فرمانهاى الهى مطرح است. «اتمّوا الحج... و اتّقوا اللّه»
✅ اعمال حج، قبل از اسلام به نحو دیگرى بوده است. لذا قرآن بر مراعات این تغییرات تأكید نموده است. «انّ اللّه شدید العقاب»
✅ براى كسانى كه در احكام حج تغییرى دهند، كیفر شدیدى است. «شدید العقاب»
#تفسیر_یک_دقیقه_ای_قرآن
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیه ۶ سوره مائده - بخش۱
🌸يا أَيُّهَا الَّذِينَ ءامَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ ۚ وَإِنْ كُنْتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا ۚ وَإِنْ كُنْتُمْ مَرْضَىٰٓ أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوْ جَآءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغَآئِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَآءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَآءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ مِنْهُ ۚ مَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ وَلَٰكِنْ يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
🍀 ترجمه: ای کسانی که ایمان آورده اید! هنگامی كه به نماز برخاستید، پس صورت و دستهایتان را تا آرنج بشویید و بخشی از سر و روی پاهایتان را تا برآمدگی پشت پا مسح كنید و اگر جُنُب بودید، پس طهارت كنید و اگر بیمار یا در سفر بودید یا یكی از شما از قضای حاجت [دستشویی] آمده، یا با زنان آمیزش انجام دادید و آبی [برای وضو یا غسل] نیافتید، با خاکی پاک تیمم كنید، و با آن خاک بخشی از صورت و دستهایتان را مسح نمایید. خدا نمیخواهد [با احكامش] بر شما مشقّت قرار دهد، بلكه میخواهد شما را [از آلودگیها] پاک كند و نعمتش را بر شما تمام نماید، تا باشد که شکر گزار باشید.
🌷 #إذا_قمتم: هنگامی که برخاستید
🌷 #الصلاة: نماز
🌷 #اغسلوا: غسل کنید
🌷 #وجوهکم: صورت هایتان
🌷 #أیدیکم: دست هایتان
🌷 #المرافق: آرنج ها
🌷 #امسحوا: مسح کنید
🌷 #رءوسکم: سرهایتان
🌷 #أرجلکم: پاهایتان
🌷 #الکعبین: برآمدگی روی دوپا
🌷 #الغائط: قضای حاجت، دستشویی
🌷 #أو_لامستم_النسآء: اگر با زنان آمیزش انجام دادید
🌷 #صعید: از صعود به معنای زمین بلند و به معنای خاک است
🌷 #طیب: پاک
🌷 #حرج: مشقت و سختی
🌸 در اين آيه به آنچه باعث پاكيزگى جسم و جان #انسان مى گردد، اشاره شده است و قسمت قابل ملاحظه اى از احكام وضو و غسل و تيمّم كه موجب صفاى روح است، تشريح گرديده، نخست خطاب به افراد با ايمان كرده، احكام #وضو را به اين ترتيب بيان مىكند: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاة: ای کسانی که ایمان آورده اید! هنگامی که به نماز برخاستید» بعد از #نیت «فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ : پس صورت هایتان را بشویید.» طریقه ی شستن #صورت: صورت را از بالای پیشانی یعنی جایی که موی سر می روید تا آخر چانه و از جهت پهنا به اندازه ای که بین انگشت وسط و شست قرار دارد باید شست.
🌸 «وَ أَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرافِقِ : و دست های خود را تا آرنج بشویید.» قید الی المرافق برای بیان محدوده شستن است در #وضو از آرنج تا سرانگشتان دست یعنی از بالا به پایین باید شست. ابتدا دست راست را می شوییم و سپس دست چپ را می شوییم. «وَ امْسَحُوا بِرُؤُسِكُمْ: و بخشی از سرتان را مسح کنید.» با رطوبت دست، جلوی سر را باید #مسح کرد. «وَ أَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ: و روی پاهایتان را تا برآمدگی روی پا مسح کنید» بعضی از مراجع گفته اند تا مفصل را هم مسح کنید. ابتدای پای راست سپس پای چپ را باید مسح کرد.
🌸 سپس به توضيح حكم #غسل پرداخته و مى فرمايد: « وَ إِنْ كُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا: و اگر جنب بودید، پس طهارت کنید» یعنی #غسل کنید. ضمناً از اين كه #قرآن در آيه فوق مىگويد به هنگام نماز اگر جُنـُب هستيد غسل كنيد استفاده مىشود كه #غسل_جنابت جانشين وضو نيز مىگردد. سپس به بيان حكم #تيمّم پرداخته و می فرماید: « وَ إِنْ كُنْتُمْ مَرْضى أَوْ عَلى سَفَرٍ أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغائِطِ أَوْ لامَسْتُمُ النِّساءَ فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيداً طَيِّباً: و اگر بیمار یا در سفر بودید یا یکی از شما قضای حاجت (دستشویی) آمده یا با زنان آمیزش انجام دادید و آبی (برای وضو یا غسل) نیافتید، با خاکی پاک تیمم کنید. » سپس طرز #تيمّم را اجمالاً بيان كرده، مى فرماید: « فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَ أَيْدِيكُمْ مِنْهُ: و با آن خاک بخشی از صورت و دست هایتان را مسح نمایید.»
🌸 و در پايان آيه، براى اين كه روشن شود هيچ گونه سختگيرى در #دستورات گذشته در كار نبوده بلكه همه آنها به خاطر مصالح قابل توجّهى تشريع شده می فرماید: « ما يُرِيدُ اللّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُم حَرَجٍ وَ لكِنْ یریدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَ لِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ : خدا نمی خواهد [با احکامش] بر شما مشقت و سختی قرار دهد، بلکه می خواهد شما را از [آلودگی ها] پاک کند و نعمتش را بر شما تمام نماید ، تا باشد که شکرگزار باشید.»
⬅️ پیام های آیه در جلسه بعدی
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸