خلاصه صحبت های حجت الاسلام و المسلمین صفری افلاکی، نائب رئیس شورای اسلامی شهر همدان، در نشست دوم بافت تاریخی همدان با موضوع پپیشگیری از جرم از طریق طراحی CPTED را در این یادداشت بخوانید. @shahrdad_ir رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

حجت الاسلام و المسلمین صفری افلاکی، نائب رئیس شورای اسلامی شهر همدان، در نشست دوم بافت تاریخی همدان با موضوع پپیشگیری از جرم از طریق طراحی CPTED مطرح کردند: در این جلسه تاکید زیادی بر لزوم وجود چشمان ناظر شد این نظریه در عین صحت خود امروز و در عصر ما تقریبا رو به زوال میباشد و در مواردی چشمان ناظر هم نتوانسته امنیت را تامین کند چراکه این نوع از بازدارنگی مستلزم وجود عنصر شرم حیاست که در شرایط گسست اجتماعی و زوال فرهنگ ها، اساسا عنصر شرم و آبرو نیز در حال زوال و انحلال است. چیزی که باعث میشود انسان ها التزام به رعایت برخی اصول داشته باشند پیوند اجتماعی است. چیزی که فرهنگ را تشکیل میدهد، نوعی عهد جمعی است و این بود که در گذشته مقوله شرم از جامعه و هنجارهای حاکم بر آن یه عامل بازدارنده محسوب میشد و همواره اعضای خانواده _به ویژه بزرگترا_به هم میگفتند که ما آبرو داریم! مبادا فلان کار را بکنید که آبروی ما در محل برود! چراکه آبرو یا همان اعتبار اجتماعی وابسته به انسجام و التزام به هنجارهای مشترک جمع و جامعه است... اما در دوران حاضر و استقرار مدرنیته و افزایش فردگرایی و موضوعیت یافتن لذت فردی، آن عهد و پیوند اجتماعی دچار گسست شده است! این گسست و کاهش تعلق اجتماعی به وطن و به محله، تقریبا شرم و حیاء را هم از بین برده است و بیش از خواهد برد! ( همانطور که مشاهده میشود نسلهای جدیدتر بی پرواتر و لایبالی تر به هنجارهای جامعه هستند) چون فرد خود را در این گسست فراگیر، جزئی از جامعه تلقی نمیکند و به خود اجازه هرکاری برای لذایذ خود میدهد... در واقع در گذشته، اصول ارزش ها و آداب و رسوم مشترک، مورد احترام بود چرا که ما خود را جزئی از جامعه میدانستیم و نمیتوانستیم بدون توجه به هنجارها و ارزشهای حاکم بر نسل پیش هرکاری را انجام بدیم...! بنابراین تصور بنده این است که نقطه عزیمت ما باید برقراری پیوند اجتماعی باشد. اگر مردم خود را در محله مثل یک خانواده دیدند آنگاه بازدارندگی نیز ایجاد میشود؛ هم بین خود اهالی و هم بازدارندگی از وقوع جرم در محله ما. لذا با همین استدلال میگوییم که عامل معماری نیز به تنهایی موثر نیست و باید اقتضائاتش فراهم شود که همان تعهد و التزام به جامعه است. اگرچه در گذشته عناصر معماری و شهرسازی در خدمت محله و پیوند اجتماعی بوده است. مثلا چمن ها، نشانه ها و علائم هر محله و ... تعلق ایجاد میکرد که امروزه خبری از آن هم نیست! . به زعم من مشکل اساسی نظام شهرسازی ما در نظام توزیع جمعیت است...! طرح های جامع هم بی توجه به طرح های آمایش سرزمینی تهیه میشوند و این به مشکلات اضافه میکند. خود برنامه ریزی شهری نیز نه تنها در جهت صیانت، مرمت و نگهداری از محلات و پیوندهای اجتماعی نیست، بلکه ضوابط متکی بر عرض معبر و ارتفاع متناسب با آن عملا مردم را در یک مسابقه اقتصادی قرار داده است. مسابقه ای به خاطر کسب سود و ارزش افزود بر ملک، بر طبقات می افزایند و با زهم نظام و ثبات حاکم بر محله را بر هم میزنند! فرهنگ در دل و وجود مردم است، اگر مردم در یک محله و شهر ثبات نداشته باشند فرهنگ نیز بی ثبات گشته و در معرض فروپاشی قرار خواهد گرفت. من جمله مقوله التزام به قانون و ارزشها و هنجارها و لذا نوبت به عامل «شرم ازنگاه رهگذارن» برای پیشگیری از جرم یا عمل خلاف هنجار عمومی نخواهد رسید! @shahrdad_ir رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

خلاصه صحبت های دکتر محمدرضا عراقچیان، عضو هیئت علمی معماری دانشگاه بوعلی سینا، در نشست دوم بافت تاریخی همدان با موضوع پپیشگیری از جرم از طریق طراحی CPTED را در این یادداشت بخوانید. @shahrdad_ir رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

دکتر محمدرضا عراقچیان، عضو هیئت علمی معماری دانشگاه بوعلی سینا، در نشست دوم بافت تاریخی همدان با موضوع پپیشگیری از جرم از طریق طراحی CPTED مطرح کردند: جرم نسبی است ممکن است چیزی در ایران جرم باشد در جای دیگری جرم تلقی نشود. علاوه بر این بین تلقی قانون از جرم، عرف و نگاه جامعه شناسی به جرم تفاوت هایی وجود دارد. در مورد تحقیق ارائه شده از نظر بنده، آبریزگاه جرم نیست، آسیب هم نیست.بلکه نیازی بوده که جوابی به ان نداده ایم و بنابراین به این صورت درآمده است. نیاز است جرم یا اسیب دسته بندی شود. آنگاه میتوان راه حل های متناسب با هر کدام را اتحاذ کرد. در تجربه یکی از شهرهای انگلیس، محدودیت هایی متنناسب با نوع جرم در محلات مختلف در نظر گرفته شده است. به طور مثال تردد برای برخی اقوام یا یک جنسیت یا مثلا سن خاصی در ساعاتی از روز در محلات خاص ممنوع است. در جانمایی راسته های مختلف در بازارهای سنتی به مقوله امنیت توجه خاصی شده است. به نقل از استاد پیرنیا، راسته هایی که امنیت بیشتری نیاز داشتند در مرکز بافت قرار می گرفته و باقی در حاشیه ها جانمایی می شدند. یک دهه قبل مخالفت هایی در کمیته فنی داشتیم که امروز عوارض بی توجهی به آن ها بروز کرده است. مراکز تجاری صرف، خیابان هایی که به صنف خاص اختصاص پیدا کرده اند و هم چنین بی توجهی به شکل و تبعات اجتماعی آن از جمله آن ها بودند. پیشنهاد ما کاربری های مختلط بود ترکیبی از تجاری در همکف و مسکونی در طبقات بالا. شکل معابر، فرم معماری و ... هم در مقوله امنیت مهم هستند. اجزای درون و بیرون معماری مثل وجود بالکن به معبر و ... میتواند در تامین امنیت بافت موثر باشد. جابجایی کاربری ها و خارج کردن مراکز تجاری و اداری از بافت تاریخی باعث از بین رفتن زندگی در بافت و آسیب پذیر شدن آن خواهد شد. بنابراین باید اهالی و کسبه را حفظ کرد. وابستگی سرزمینی و خانوادگی در کاهش جرم موثر است. نکته دیگر این است که برای کاهش آسیب ها شهر باید در تمام نقاط 17-18 ساعت زنده باشد. قطعا برخی موضوعات از محرمانگی برخوردارند. بسیاری از مناطقی که در این جلسه محل جرم یا آسیب معرفی شد در کنار این مشکلات، مزایای بالقوه و بالفعل فراوانی دارند. مثلا در مورد یکی از این نقاط که عنوان شد محل فروش مواد مخدر است، به خوبی میدانیم یکی از کانون های اجتماعی در همدان نیز می باشد. انتشار برخی داده ها تبعات اجتماعی، امنیتی خواهد داشت. #بافت_تاریخی #همدان #بازارتاریخی #بازارهمدان #جرم #CPTED #نشست #شهرسازی #طراحی_شهری #معماری #برنامه_ریزی_شهری #آسیب_اجتماعی

خلاصه صحبت های دکتر سعید حاجی بابایی، عضو شورای اسلامی شهر همدان و رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورا، در نشست دوم بافت تاریخی همدان با موضوع پپیشگیری از جرم از طریق طراحی CPTED را در این یادداشت بخوانید. @shahrdad_ir رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

دکتر سعید حاجی بابایی، عضو شورای اسلامی شهر همدان و رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر، در نشست دوم بافت تاریخی همدان با موضوع پپیشگیری از جرم از طریق طراحی CPTED مطرح کردند: تمرکز پژوهش خانم افشاری بر روی طراحی محیطی بود. اما می توان به برنامه ریزی شهری یا شهرسازی و نقش آن ها در پیشگیری از جرم هم فکر کرد. جان کلام نظریه های پیشگیری از جرم، به زعم بنده حضور و نظارت مردم است. این حضور مانع از آسیب های اجتماعی شده و ضرورت حضور نیروهای انتظامی را کاهش می دهد. در برنامه ریزی شهری، صرفا با کاربری تجاری یا برگزاری چند رویداد نمیتوان حضور مردم را تقویت کرد. بلکه همانطور که خانم افشاری هم تاکید کردند باید به سمت کاربری مختلط رفت. اقداماتی مثل برگزاری مراسم در پیاده راه ها خوب است اما باعث حضور مردم در عمق بافت تاریخی نخواهدشد. متاسفانه در سال های اخیر شاهد انبار شدن منازل مسکونی در بافت تاریخی هستیم. با توجه به تصمیماتی که گرفته شده در آینده شاهد کاهش جمعیت مقیم در بافت خواهیم بود. متاسفانه ضابطه شهرسازی ما مردم را از بافت تاریخی فراری می دهد. با رفتن مردم هم آسیب های اجتماعی تشدید خواهند شد. متاسفانه در این زمینه بین دستگاه های مرتبط دید کلانی نسبت به عوارض ضوابط وجود ندارد. تنها تغییر اخیر کاهش تعداد طبقات است. اما نوع معماری تغیری نکرده است. ضابطه شهرسازی ما اجازه ساخت با الگوهای سنتی به مالکان نمیدهد! #بافت_تاریخی #همدان #بازارتاریخی #بازارهمدان #جرم #CPTED #نشست #شهرسازی #طراحی_شهری #معماری #برنامه_ریزی_شهری #آسیب_اجتماعی

سرهنگ ابراهیمی، ریاست محترم پلیس پیشگیری نیروی انتظامی استان همدان، در نشست دوم بافت تاریخی همدان با موضوع پپیشگیری از جرم از طریق طراحی CPTED مطرح کردند: اطلس جغرافیایی جرم در فرماندهی نیروی انتظامی استان همدان به کمک متخصصین جرم شناسی تهیه شده است. هر کلانتری یک نقشه جرم منطقه دارد که بر اساس آن منطقه را مدیریت میکند. علاوه بر آن امروز پلیس سامانه آنلاینی دارد که در آن زمان، نوع جرم و محل آن به صورت دقیق ثبت و ضبط میشود. پلیس بر اساس این سامانه طرح های خود در هر منطقه را برنامه ریزی میکند. @shahrdad_ir رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

آنجا خانه من است! آقای رضایی یکی از ساکنین بافت تاریخی همدان در نشست دوم بافت تاریخی: پیشگیری از جرم از طریق طراحی، نظرات خود را اینطور بیان کردند: پدر من ساکن محله کبابیان و مادرم از محله قاشق تراشان است. همانطور که باقی دوستان هم تاکید کردند، اینطور نیست که بافت تاریخی همدان آسیب و جرم جدی داشته باشد. شاید یکی از علل اصلی آن بازار تاریخی است که با تعطیلی شبانه در بروز جرم موثر است. اکثر ساکنین بافت تاریخی از خانواده های متدین و سرشناس و فرهیخته همدانی هستند. برخی از این محلات، هیئت های خیلی خوبی دارند که نزدیک صد سال و بیشتر سابقه دارند. اما چرا مشکلاتی وجود دارد؟ بجز وجود بازار و تعطیلی و خالی شدن آن در ساعاتی از روز، علت اصلی بروز مشکلات عدم حضور همین خانواده های اصیل همدانی است، که به مرور در حال بیرون رفتن از بافت هستند. درست جاهایی که با انبار شدن خانه های مسکونی خانواده ها حضور ندارند. دچار آسیب هایی هستیم. سوال اصلی این است که چرا مردم از بافت تاریخی درحال خارج شدن هستند؟ بخشی از این مشکل ناشی از ضوابط شهری است. در تجربه ای که خود من داشتم، میخواستم بالکنی به کوچه باز کنم و مشابه سنت تاریخی بافت، خانه را با اندرونی و بیرونی بسازم اما شهرداری مطابق ضوابط اجازه این کار را نمی داد! بخش دیگری از مشکلات هم ناشی از اقدامات شهرداری در سال های گذشته است. خانه های تاریخی محله کبابیان را چه کسی خراب کرد؟ و یا در اقدام دولت در نوسازی جولان با آپارتمان سازی چه کاری با ساکنین اصلی بافت کردیم؟ @shahrdad_ir رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی بیماری هرندی! تاثیر رسانه های گروهی بر تورم آسیب ها نویسنده: امیرحسین میرزایی، کارشناس شهرسازی در این یادداشت میرزایی با مرور تجربه محله هرندی دو نکته را به ما گوشزد میکند. یک تاثیر رسانه های گروهی بر تشدید آسیب های اجتماعی با برچسب زنی و بازنمایی مکرر مشکلات و دیگری تاثیر مداخلات ضربتی و ضرب الاجلی برای از بین بردن آسیب ها. برای مطالعه کامل یادداشت، اینجا را بخوانید. @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی #مرورتجربه_ها بیماری هرندی! تاثیر رسانه های گروهی بر تورم آسیب ها نویسنده: امیرحسین میرزایی، کارشناس شهرسازی تقریبا اوایل دهه 90 بود که کم کم رسانه ها روی محله هرندی تمرکز کردند. مشکلات این محله موضوع کار روزنامه نگارانی شد که با به تصویر کشیدن هرچه اغراق آمیز از این محله برای خود اسم و رسمی پیدا میکردند. هنوز زمان زیادی نگذشته بود که با جست وجوی نام هرندی در وب، انبوهی از تصاویر و گزارش های سیاه بالا می آمد. مشکل چه بود؟ کم کم با برچسب خوردن هرندی سیل آسیب های اجتماعی دیگر هم روانه این محله شد. اگر تهرانی بودید میدانستید که هرندی جای خوبی برای خرید یا مصرف مواد مخدر است. اگر از شهرستان آمدید اولین جایی که برای انواع آسیب های اجتماعی به ذهنتان خطور میکرد هرندی بود! به این ترتیب نه تنها مشکلات حل نشد بلکه با عدم مسئولیت پذیری رسانه ها به مشکلات دامن زده شد. هرندی یک درس دیگر هم برای باقی شهرها داشت. مداخله قهری همیشه نتیجه عکس خواهد داد! گود های آجرپزی که توسط شهرداری تهران تبدیل به پارک هرندی شده بود حالا پر بود از معتادین و افراد بی خانمان! اما در سال 94 با تصویب شورای شهر تهران، مبلغ 400 میلیارد تومان اعتبار برای ساماندهی این محله در نظر گرفته شد. یک ماه بعد در آبان ماه 94 گروهی نامعلوم اقدام به آتش زدن چادرهای افراد بی خانمان کردند. چند روز بعد اما عده ای از اهالی در اعتراض به این اقدام تجمع کردند! به این ترتیب با برون رانی افراد بی خانمان از پارک، حالا پارک هرندی خالی از آسیب ها شده بود. اما غافل از این که چند روز بعد با رها کردن معتادین از مراکز بازپروری دوباره به هرندی بازگشتند! اما این بار نه به پارک که به خود بافت مسکونی! نیروی انتظامی از سال 94 طرح پاکسازی محله هرندی را در دستور کار قرار داد. اواخر همین سال مدیرعامل هلدینگ شهرسازی خاتم الانبیا خبر از اجرای بوستان 24 هکتاری هرندی با همکاری شهرداری داد. این بوستان در مهرماه 99 با حضور شهردار تهران افتتاح شد. بوستانی که «برای امنیت بوستان دیواری به مساحت 2 کیلومتر دور آن احداث شده بود!» نیروی انتظامی از سال 94 طرح پاکسازی محله هرندی را در دستور کار قرار داد. اواخر همین سال مدیرعامل هلدینگ شهرسازی خاتم الانبیا خبر از اجرای بوستان 24 هکتاری هرندی با همکاری شهرداری داد. این بوستان در مهرماه 99 با حضور شهردار تهران افتتاح شد. بوستانی که «برای امنیت بوستان دیواری به مساحت 2 کیلومتر دور آن احداث شده بود!» برای نگارش این یادداشت از منابع زیر استفاده شده است: http://medn.me/70fhk yun.ir/pe1f35 @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی #مرورتجربه_ها تجربه مشهد، عبرت همدان! نویسنده: سید امیر حسینی، دکتری معماری در این یادداشت حسینی با مرور تجربه مشهد و بخصوص طرح تفصیلی طاش نشان میدهد چگونه ضوابط و طرح های شهرسازی میتواند منجر به برون رانی اهالی، گسست های فرهنگی و اجتماعی و نهایتا از دست دادن یکپارچگی هویتی شهر منجر شود. برای خواندن متن کامل یادداشت اینجا را ببینید. @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی #مرورتجربه_ها تجربه مشهد، عبرت همدان! نویسنده: سید امیر حسینی، دکتری معماری رئیس شورای شهر مشهد گفت: "مهم‌ترین دغدغه شهرداری در منطقه ثامن برگرداندن فضای زندگی و فعالیت به این محیط است." چرا زندگی و فعالیت از محله ثامن (بافت اطراف حرم رضوی) رخت بربسته؟ که رئیس شورای شهر باید چنین گفته باشد؟ تصور کنید این سرنوشت بافت تاریخی همدان در سال های آتی نیست؟ زمانی که به اسم ساماندهی مشاغل درصدد جابجایی کسبه ایم! تجربه مشهد! در سال 72 طرحی با عنوان بهسازی و نوسازی بافت اطراف حرم تهیه شد. طرح راهبردی در سال 74 تهیه و در سال 75 مصوب شد. اگر چه بنا بود 360 هکتار مشمول این طرح باشد اما در سال 78 با محدود شدن محدوده تنها در محدوده ثامن مصوب کمیسیون ماده 5 شد. استقبال بخش خصوصی از ساخت و ساز در محدوده سبب بازنگری در سال 86 و افزایش مداخله شد تا جایی که در سال 87 دوباره در کمیسیون ماده 5 مطرح و مصوبه دیگری گرفت. از سال 92 و با عیان شدن مشکلات اجرای طرح کم کم اعتراض مردم، فعالین اجتماعی و شهرسازان بالا گرفت. منتقدان تجاری سازی غیرمتناسب و چندین برابری سرانه ها و حتی بیش از کشش خرید زائران، برون رانی اهالی و کسبه ساکن محدوده، تخریب بناهای تاریخی، تاکید بر تجمیع و واسپاری پلاک ها به سرمایه گذاران بزرگ و نادیده گرفتن حقوق مالکان خرد. و در نهایت خالی کردن بافت از اهالی و بیگانه کردن مردم مشهد با گذشته شهر مشهد را از مشکلات این طرح میدانند. تاجایی که به گفته دکتر گیوه چی، مدیر مکتب بافت و فعال اجتماعی مشهد، از بین بردن سکونت در بافت اطراف حرم آسیب جدی به هویت فرهنگی و اجتماعی مشهد زده است. در حالی که هسته تاریخی شهر حول حرم از مشهدی ها تهی شده است. حتی واحدهای مسکونی نیز عمدتا توسط دلالان یا زائرانی که سالی یکی دو بار به مشهد می آیند اشغال شده اند (یا دقیق تر خالی نگه داری میشوند). مشهدی ها دچار فراموشی تاریخی شده اند. این فراموشی موجب چندپارگی فرهنگی در مشهد شده است. محور اصلی چنین کودتای فضایی علیه مجاورین و حتی خود حرم مطهر، طرح تفصیلی شرکت طاش بوده است. تخریب بناهای تاریخی، تجمیع پلاک ها تا رسیدن به مگاپروژه ها، نادیده گرفتن حقوق اهالی و مالکان خرد، برون رانی اهالی و کسبه، خالی کردن بافت از خدمات خرد محلی و تجاری سازی افسارگریخته در بافت تاریخی به صورت مگامال ها و مجتمع های تجاری بزرگ از جمله تبعات این طرح بوده است. عبرتی برای همدان! اهالی و کسبه، دو رکن اساسی در بافت تاریخی همدان هستند. اگر چه در صددیم کسبه را به اسم جابجایی مشاغل ناسازگار بیرون کنیم! اهتمام بیشتری برای بیرون کردن اهالی هم داریم! برای این کار به قول دکتر سجادزاده، مرکز محلات بافت تاریخی را پارکینگ خودرو کردیم (پل پهلوان ها) و اگر جایی فکر بهتری داشته ایم سراغ تاسیس پارکینگ طبقاتی رفته ایم (آقاجانی بیک) بدون توجه به حقوق مالکانه ضابطه های سخت تعریف کرده ایم .(یکی دو طبقه) که آن هم گاهی به نفع افراد ذی نفوذ نادیده گرفته ایم. امید واریم تجربه مشهد، عبرتی برای بافت تاریخی همدان باشد. و با بهانه هایی مثل مشاغل ناسازگار، فرسودگی بافت، تجمیع و بلندمرتبه سازی و البته مهم تر از همه این ها ضوابط شهری دور از واقعیت و سنت تاریخی بافت، اهالی و کسبه را مجبور به ترک بافت نکنیم. بلکه به عکس بافت را سرشار از زندگی و محل رجوع همه همدانی ها بدانیم جایی که تاریخ شهر یکپارچگی فرهنگی شهر را حفظ کند. شهری که با مهاجرت اقوام مختلف در حال بزرگ شدن است و نیاز به حلقه وصلی دارد. اطلاعات تاریخی طرح طاش را از اینجا برداشته ایم: https://qudsonline.ir/x7sLt @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان