حكمت و فلسفه نماز 💢 گرچه نماز چیزی نیست كه فلسفه‌اش بر كسی مخفی باشد، ولی دقت در متون آیات و روایات اسلامی ما را به نكات بیشتری در این زمینه رهنمون می‌گردد: 1️⃣ نماز ذکرالله اکبر ✅ روح و اساس و هدف و پایه و مقدمه و نتیجه و بالاخره فلسفه نماز همان یاد خدا است، البته ذكری كه مقدمه‌ فكر، و فكری كه انگیزه عمل بوده باشد، چنانكه در حدیثی از امام صادق(ع) آمده است كه در تفسیر جمله‌ و لذكر الله اكبر فرمود: «یاد خدا كردن به هنگام انجام حلال و حرام» (یعنی به یاد خدا بیفتد به سراغ حلال برود و از حرام چشم بپوشد). 2️⃣ پاک کننده‌ی گناهان ✅ نماز وسیله شستشوی از گناهان و مغفرت و آمرزش الهی است چرا كه خواه ناخواه نماز انسان را دعوت به توبه و اصلاح گذشته می‌كند، لذا در حدیثی می‌خوانیم: پیامبر(ص) از یاران خود سؤال كرد: «اگر بر در خانه یكی از شما نهری از آب صاف و پاكیزه باشد و در هر روز پنج بار خود را در آن شستشو دهد، آیا چیزی از آلودگی و كثافت در بدن او می‌ماند؟». در پاسخ عرض كردند: نه. فرمود: «نماز درست همانند این آب جاری است، هر زمان كه انسان نمازی می خواند گناهانی كه در میان دو نماز انجام شده است از میان می رود». 3️⃣ سدی در برابر گناهان ✅ نماز سدی در برابر گناهان آینده است، چرا كه روح ایمان را در انسان تقویت می‌كند، و نهال تقوا را در دل پرورش می دهد، و می دانیم «ایمان» و «تقوی» نیرومندترین سد دربرابر گناهان است و این همان چیزی است كه در آیات قرآنی به عنوان نهی از فحشاء و منکر بیان شده است. 4️⃣ غفلت‌زدایی ✅ نماز، غفلت‌زدا است، بزرگترین مصیبت برای رهروان راه حق آن است كه هدف آفرینش خود را فراموش كنند و غرق در زندگی مادی و لذائذ زود گذر گردند، اما نماز به حکم این كه در فواصل مختلف، و در هر شبانه روز پنج بار انجام می‌شود، مرتباً به انسان اخطار می كند، هشدار می‌دهد، هدف آفرینش او را خاطر نشان می‌سازد، موقعیت او را در جهان به او گوشزد می كند و این نعمت بزرگی است كه انسان وسیله ای در اختیار داشته باشد كه در هر شبانه روز چند مرتبه قویا به او بیدار باش گوید. 5️⃣ کبرزدایی ✅ نماز خودبینی و کبر را درهم می‌شكند، چرا كه انسان در هر شبانه روز هفده ركعت و در هر رکعت دو بار پیشانی بر خاك در برابر خدا می‌گذارد، خود را ذره‌ی كوچكی در برابر عظمت او می‌بیند، بلكه صفری در برابر بی نهایت. پرده‌های غرور و خودخواهی را كنار می‌زند، تکبر و برتری‌جوئی را در هم می‌كوبد. 6️⃣ پرورش فضائل اخلاقی ✅ نماز وسیله پرورش فضائل اخلاق و تكامل معنوی انسان است، چرا كه انسان را از جهان محدود ماده و چهار دیوار عالم طبیعت بیرون می‌برد، به ملکوت آسمانها دعوت می‌كند، و با فرشتگان هم صدا و همراز می‌سازد، خود را بدون نیاز به هیچ واسطه در برابر خدا می بیند و با او به گفتگو بر می‌خیزد. 7️⃣ با ارزش کننده اعمال انسان ✅ نماز به سایر اعمال انسان ارزش و روح می دهد ـ چرا كه نماز روح اخلاص را زنده می‌كند، زیرا نماز مجموعه ای است از نیت خالص و گفتار پاک و اعمال خالصانه، تكرار این مجموع در شبانه روز بذر سایر اعمال نیک را در جان انسان می پاشد و روح اخلاص را تقویت می كند. 8️⃣ استقامت و بردباری ✅ یکی از رازها و فوائد نماز این است که موجب استواری و استقامت نمازگزار در برابر سختی‌ها و ناگواری‌ها می‌گردد. 9️⃣ نظم و انضباط ✅ انجام نماز در اوقات معین و مخصوص، آداب نماز در مورد نیت و قیام و رکوع و سجود و جای گرفتن هر موضوعی در محل خودش، علاوه بر آثار مفیدی که در روح انسان می‌گذارد موجب نظم و انظباط در زندگی خواهد شد و همان طور که در زندگی بزرگان ما این امر به وضوح مشهود بود و با توجه به این که یکی از عوامل پیشرفت و بسیار مهم در تکامل، نظم و انضباط است و مسائل تربیتی در پرتو نظم و انضباط است که به نتیجه می‌رسد، جایگاه نماز در تکامل انسان بهتر معلوم می‌شود. 📎 #مباحث_اخلاقی 📎 #نماز 📎 #فلسفه_نماز https://eitaa.com/joinchat/2743861319C0fdcbf86c3

شادی در قرآن و روایات 💢 آیات قرآن به صورت کلی به شادی پرداخته، اما احادیث به صورت مفصل و جزئی به شادی و اسباب آن اهتمام خاص نشان داده است.؛ لذا آیات قرآن درباره شادی دو دسته‌اند؛ 1️⃣ دسته‌ای از آیات، مؤمنین را دعوت به شادی نموده؛ مانند آیه: «قل بفضل الله و برحمته فبذلک فلیفر حوا هو خیر ممّا یجمعون»؛ [یونس/۵۸] (ای رسول خدا!) به خلق بگو که شما باید منحصراً به فضل و رحمت خدا شادمان شوید که آن بهتر و مفیدتر از ثروتی است که برای خود‌ اندوخته می‌کنید». 🔹هم‌چنین قرآن، زمانی که وعده‌های الهی، مبنی بر نصرت و پیروزی در میان اهل کتاب بر مشرکان مجوس، محقق می‌شود، می‌فرماید: «... و یومئذٍ یفرح المؤمنون بنصرالله»؛ [روم/۴-۵] و در آن روز (که رومیان فاتح شدند) مؤمنان شاد می‌شوند به یاری خداوند...». 2️⃣ دسته دیگری از آیات قرآن، شادی را مذمت نموده، مانند: قرآن مجید در داستان قارون که فردی خودخواه و مغرور بود و شادی‌های مستانه داشت. از زبان قومش می‌فرماید: «اذ قال له قومه لاتفرح انّ الله لا یحب الفرحین؛ [قصص/۷۶] به خاطر بیاور هنگامی که قوم قارون به او گفتند: این همه شادی مغرورانه مکن که خداوند شادی‌کنندگان مغرور را دوست نمی‌دارد». 🔸هم‌چنین در بیان عذاب‌های دوزخیان می‌فرماید: «ذلکم بما کنتم تفرحون فی الارض بغیر الحقّ و بما کنتم تمرحون؛ [مؤمنون/۷۵] این (عذاب) به خاطر آن است که به ناحق در زمین شادی می‌کردید و از روی غرور و مستی به خوشحالی می‌پرداختید». 💢 احادیث معصومین که مفسر و مبین آیات الهی می‌باشد، معیار و ملاک شادی‌ها را بیان کرده است؛ مانند: حضرت علی (ع) می‌فرماید: «سرور المومن بطاعة ربّه و حزنه علی ذنبه»؛ [میزان الحکمه، ج۲، ص۱۲۹۰] شادی مؤمن به طاعت پروردگار می‌باشد و حزنش بر گناه و عصیان است. 🔹از پیامبر اسلام (ص) سؤال شد: بهترین بندگان خدا چه کسانی هستند؟ فرمود: آن‌هایی هستند که وقتی نیکی می‌کنند، خوشحال می‌شوند و زمانی که بدی کردند، ناراحت هستند و طلب استغفار می‌کنند.» [میزان الحکمه، ج۲، ص۴۳۹] 🔸همچنین در روایات شرایط و آداب شادی را بیان کردند. برای مثال آمده است: شادی همراه گناه و معصیت نباشد، همراه با اذیت و آزار نباشد، لهو نباشد و.... ✅ حاصل اینکه، اسلام اهمیت خاصی به شادی و نشاط داده است؛ اما برای آن معیار و ملاکی نیز تعیین کرده است، شادی‌هایی که در راستای اهداف مقدس اسلام و احیای ارزش‌های انسانی باشد؛ ممدوح و پسندیده است. 👈 هم‌چنان که از حضرت علی (ع) روایت شده که: «السرور، یبسط النفس و یثیر النشاط»؛ [میزان الحکمه، ج۲، ص۱۲۹۰] شادمانی، موجب انبساط روح و مایه وجد و نشاط می‌شود. 📎 #مباحث_اخلاقی 📎 #شادی_در_اسلام 📎 #شادی https://eitaa.com/joinchat/2743861319C0fdcbf86c3