با عرض پوزش، منتظر پیروزی‌های بعدی رقیب باشید چشم انداز نخست: وهابیت با آنکه به لحاظ اعتقادی از منظر الازهر به عنوان معتبرترین مجمع علمی اهل سنت، یک تفکر مردود و ساختگی معرفی شده اما روی دور پیروزی قرار گرفته و افغانستان، بنگلادش و اکنون هم سوریه را به تملک درآورده است و قرائنی بر توقف آن هم دیده نمی‌شود. به ویژه آن که این اندیشه در شرق و جنوب کشور ایران و برخی مناطق دیگر روبه فزونی تبلیغی و جمعیتی گذارده. این تفکر به عنوان یک ابزار از سوی حکومتهای سنی منطقه مانند عربستان (با آنکه خودش با سلفیه مبارزه میکند!) امارات، قطر، پاکستان و ترکیه حمایت می‌شود. جالب آنکه بیست سال پیش آمریکا تقابل ظاهری با آن داشت و در افغانستان و عراق و پاکستان و یمن با عناصر سلفی جهادی می‌جنگید اما امروز با تمام توان همان کسی را که برایش ده میلیون دلار جایزه تعیین کرده را به امارت سوریه می‌رساند! و چندی پیش حاکمیت افغانستان را به آن تفکر واگذار کرد و خارج شد و خودش با حمایت مالی، بقای آن را در این کشور تضمین می‌کند! طی دهه قبل، اخوان المسلمین به شدت از این که تکفیری شمرده شود ابا داشت اما امروز هم دفتر مرکزی اخوان مصر و هم بقیه شعبه های آن در کشورها مانند فلسطین (حماس!)، از روی کار آمدن یک گروه تکفیری در سوریه استقبال می‌کنند و ملاحظه ای ندارند. حدود یک ماه پیش نیز یک همایش سلفی تبلیغی (نه جهادی) در پاکستان برگزار شد و طبق گزارشها چهارده میلیون نفر از کشورهای مختلف در آن شرکت کردند! همه این ها را برای یک نکته عرض کردم: گستره تبلیغ و عملگرایی سلفیه معاصر که واقعاً به صورت حیرت انگیزی در جهان رشد کرده است؛ آن هم در صورتی که برخی آموزه های آنها واقعاً قابل نقد و تأمل دارد و حتی نقد محکمی خورده، اما با باور مبلغان خود و با جلب حمایت کشورهای مختلف، یک نهضت بزرگ جهانی و منطقه ای به راه انداخته اند. چشم انداز دوم: حوزه‌های علمیه شیعی به ویژه حوزه علمیه قم حدود پنجاه سال پیش یک نهضت اسلامی را با یک تبلیغ مؤثر و فراگیر در کشور، مدیریت کردند و به پیروزی انقلاب اسلامی ایران ختم شد. معارضه های متعددی با این نظام صورت گرفت که مهمترین آنها ناراضی کردن مردم از نظام برآمده از نظریه ای حوزه ای بود. روشن است که اکنون نظام نیز در برخی مواضع، نیاز به دفاع از خود و دستاوردهای خود یا تبیین مبانی دینی حرکت خود دارد اما سالها است چنین انتظاری برآورده نشده. در عرصه تبلیغ ملی وضعیت مساجد، مدارس و دانشگاه‌ها روشن است و نیازی به روضه خوانی نیست. در عرصه بین الملل نیز با وجود استعدادهای مختلف شیعیان و طرفداران تشیع، درصد اندکی از ظرفیت موجود استفاده شده است. مقام معظم رهبری دام ظله سالها پیش درباره ضعف حوزه های علمیه هشدار دادند و فرمودند با همین نحوه مدیریت، حوزه خواهد مرد یا خیلی منزوی خواهد شد. و اکنون قضاوت با شما! نقش حوزه در تحولات سیاسی و اقتصادی کشور و منطقه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ ... بااین وصف: اگر این نشاط و فعالیت حوزه های سلفی و حوزه های شیعی را مقایسه کنید، چه آینده ای برای آنها متصور خواهید بود؟ چه دستاوردهایی برای هریک پیش‌بینی می‌کنید؟ غرض اصلی این یادداشت مقایسه کلی سیر صعودی سلفیه تبلیغی و جهادی و اثرگذاری نامتناسب حوزه های شیعی بر باورهای ملی، منطقه ای و جهانی و درخواست آینده نگری و آینده نگاری در این زمینه است. نکته: نقاط ضعف و قوت سلفیه و نقاط ضعف و قوت حوزه های علمیه شیعی در جای خود باقی است. نگاه این یادداشت، صرفا برایند کلان را مدنظر قرار داده است. #حوزه‌های_علمیه #سوریه #طالبان #پاکستان @sharifipoor