﷽ 🌺تاریخ ولادت🌺 ولادت با سعادت حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) در روز دوشنبه هفدهم ماه ربیع الأول سنۀ هشتاد و سه، واقع شده که موافق است با روز ولادت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) و آن روزی است شریف عظیم البرکة که پیوسته صالحین از آل محمّد (علیهم‌السلام) از قدیم الأیام بزرگ می‌شمردند آن روز را و مراعات می‌کردند حرمت آن را، و در روزه‌اش فضل کبیر و ثواب عظیم وارد شده و مستحب است در آن روز صدقه و زیارت مشاهد مشرفه و به جا آوردن خیرات و مسرور نمودن اهل ایمان. اسم مبارک آن حضرت، جعفر بود و کنیت شریفش، ابوعبداللَّه و القاب آن حضرت: صابر و فاضل و طاهر و صادق بود و مشهورترین القاب آن جناب، صادق(علیه السلام) است. ابن بابویه و قطب راوندی روایت کرده‌اند که از حضرت امام زین العابدین  پرسیدند که امام بعد از توکیست؟ فرمود: محمد باقر(علیه السلام) که علم را می‌شکافد شکافتنی، پرسیدند که بعد از او امام که خواهد بود؟ فرمود: جعفر(علیه السلام)که نام او نزد اهل آسمانها صادق(علیه السلام) است؛ گفتند: چرا به خصوص او را صادق(علیه السلام) می‌نامند و حال آنکه همۀ شماها صادق و راستگویید؟ فرمود که خبر داد مرا پدرم از پدرش رسول خدا که آن حضرت فرمود چون متولد شود فرزند من جعفر بن محمّد بن علی بن الحسین (علیه السلام) او را صادق(علیه السلام) نامید! زیرا که پنجم از فرزندان او جعفر نام خواهد داشت و دعوی امامت، خواهد کرد به دروغ از روی افتراء و او نزد خدا جعفر کذّاب، افتراء کننده بر خدا است، پس حضرت امام زین العابدین (علیه السلام)گریست و فرمود که گویا می‌بینم جعفر کذّاب را که برانگیخته است خلیفۀ جور زمان خود را بر تفتیش و تفحّص امام پنهان، یعنی صاحب الزّمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف). و در شمایل حضرت صادق (علیه السلام)گفته‌اند که آن حضرت میانه بالا و افروخته رو و سفید بدن و کشیده بینی و موهای او سیاه و مجعد بود و بر خدّ رویش خال سیاهی بود. و به روایت حضرت امام رضا (علیه السلام)نقش نگین آن حضرت:« اَللَّهُ وَلِیّی وَ عِصْمَتی مِنْ خَلْقِهِ» و به روایت دیگر:« اَللَّهُ خالِقُ کُلِّ شَیءٍ» و به روایت معتبر دیگر:« انت ثقتی فاعصمنی من الناس» (327) و به روایت دیگر:« ماشاءَ اللَّهُ لاقُوَّةَ اِلا بِاللَّهِ اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ » بوده، و غیر از اینها نیز نقل شده. والدۀ ماجدۀ آن حضرت نجیبۀ جلیلۀ مکرمه، علیا جناب فاطمة مسمّاة به امّ فروة بن قاسم بن محمّد بن ابی بکر است که حضرت صادق (علیه السلام) در حق او فرموده:« کانَتْ اُمّی مِمَّنْ آمَنَتْ وَ اتَّقَتْ وَ اَحْسَنَتْ وَاللَّهْ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ» یعنی مادرم از جمله زنانی بود که ایمان آورد و تقوی و پرهیزکاری را اختیار کرد و احسان و نیکوکاری نمود و خدا دوست دارد نیکوکاران را. همانا حضرت صادق (علیه السلام)در این کلمۀ موجزه وصف کرده آن مخدّره را به تمام اوصاف شریفه، همانطور که حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام)در جواب همّام بن عباده که سؤال کرد از آن حضرت که وصف کند برای او متقین را اکتفا کرد به کلمه: اِتَّقِ اللَّهَ وَ اَحْسِنْ فَاِنَّ اللَّهَ مَعَ الَّذینَ اتَّقوْا وَالَّذینَهُمْ مُحْسِنوُنَ. چه آنکه علما در شرح آن گفته‌اند که گویا مراد از تقوی، اجتناب کردن است از آنچه خدای تعالی نهی فرموده و احسان به جا آوردن هر چیزی است که حق تعالی به آن امر فرموده، پس این کلمۀ جامع است صفات متقین و فضایل ایشان را، و شیخ جلیل علی بن الحسین المسعودی در اثبات الوصیّة فرموده که امّ فروه از تمامی زنان زمان خود تقوایش زیادتر بود، روایت کرده از حضرت امام زین العابدین(علیه السلام) احادیثی از جملۀ آنها است قول آن حضرت به او که ای امّ فروة! من دعا می کنم برای گناهکاران شیعیان ما در روز و شب صد نوبت، یعنی استغفار و طلب آمرزش می‌کنم برایشان؛ زیرا که ما صبر می‌کنیم بر چیزی که می‌دانیم و ایشان صبر می‌کنند بر چیزی که نمی‌دانند. مؤلف گوید: که امّ فروه چندان مجلّله و مکرّمه بود که به سبب آن از حضرت صادق (علیه السلام)گاهی به ابن‌المکرمه تعبیرکردند، و روایت شده از عبدالأعلی که گفت: دیدم امّ فروه را که پوشیده بود کسایی و طواف کعبه می‌کرد متنکّرةً که کسی او را نشناسد، پس استلام کرد حجرالأسود را به دست چپ، مردی در آنجا به وی گفت: یا اَمَةَ اللَّهِ! قَدْ اَخْطَاْتِ السُّنَّةَ؛ ای کنیز خدا! خطا کردی در سنت و آداب که با دست چپ استلام کردی؛ امّ فروه فرمود:«اِنّا لأَغْنِیاءُ مِنْ عِلْمِکَ»؛ یعنی نمی خواهد چیزی یاد ما دهی، همانا ما از علم شما بی نیازیم.

شب شب وصال

میلاد مسعود

در ربیع آمد نوبهار

امشب وجود را شرف دیگر آمده

مبارک برتمام اهل دین