ای به گلستان هزار نرگس شهلا در گل گلزار عارضت به تماشا لاله و گل از تجلی تو به خوبی قمری و بلبل ز شوق تو به علالا در رخ روز از رخ تو بارقه مهر در دل شب از غم تو مایه سودا عاشق بیدل ز شوق روی تو مجنون کرده بهانه ولی محبت لیلا عارض یوسف نموده لمعه رویت زو شده مشعوف و زار عشق زلیخا گاه در آئین عاشقی شده ظاهر هم شده بر حسن خویش واله و شیدا گاه به معشوق شیوگیست تسحب هم بخود از ناز کرده غارت و یغما عاشق و معشوق و عشق جمله خودی پس هر نفس از یک لباس گشته هویدا در دو جهان عاشق تو گشت چو فانی ساز فنا هم به عشق خویشتن او را #شعر #امیرعلیشیر_نوایی 📜 @sheraneh_eitaa

میرنظام‌الدین علی‌شیر نوایی (زادهٔ ۸۴۴ ه‍.ق در هرات - درگذشتهٔ ۹۰۶ ه‍.ق) شاعر، دانشمند و سیاستمدار برجسته روزگار فرمانروایی تیموریان و معاصر سلطان حسین بایقرا (۸۴۴ – ۹۱۱ ه‍.ق) بوده است. او مردی نیکوصفت و دانشمند و شاعر بوده اشعار بسیاری به دو زبان فارسی و جغتایی دارد؛ به همین جهت مشهور به «ذواللسانین» بود. تخلص او در اشعار ترکی «نوایی» و در اشعار فارسی «فانی» است. وی در سال ۸۴۴ ه‍.ق در هرات زاده شد و تحصیلات اولیهٔ خود را نزد پدرش کیچکینه بخشی، که از جمله امرای دربار تیموریان بود، کسب کرد و سپس برای ادامهٔ تحصیل به سمرقند رفت. علی‌شیر در خردسالی با سلطان حسین میرزا هم‌درس و هم‌مدرسه بود. نوایی از آن پس به منظور تحصیل معارف و کمالات خراسان و سمرقند و بسیاری از شهرهای دیگر را سیاحت کرد و در آن میان گرفتار فقر و فاقه‌ای سخت شد. با به سلطنت رسیدن سلطان حسین میرزا امیر علی‌شیر به‌حکم دوستی دیرینه به نزد او رفت و به گرمی از سوی وی مورد استقبال واقع گردید. آنچه روشن است او در این هنگام از جمله توانمندترین چهره‌های سیاسی دربار به شما می‌آمده‌است. از جمله مقام‌ها و مناصبی که از سوی سلطان حسین میرزا به امیر علی‌شیر واگذار گردید می‌توان به تصدی مقام مهرداری، امارت دیوان اعلی، حکومت هرات و حکومت استرآباد اشاره داشت. با وجود این، گفتنی است امیر علی‌شیر بیشتر مایل بود تنها ندیم و مشاور سلطان باشد و بدین سبب به تقریب از پذیرش مناصب سیاسی گریزان بود. امیر علی‌شیر سرانجام به سال ۹۰۶ در شهر هرات درگذشت. وی از مناصب و نفوذ و قدرت سیاسی خود علاوه بر پشتیبانی از ادبیات در توسعهٔ بناهای فرهنگی و تاریخی و خدماتی بهره برد. از جمله مشهورترین آثاری که توسط امیر علی‌شیر بنیاد گردید می‌توان به مجتمع آموزشی اخلاصیه هرات، آرامگاه عطار در نیشابور، کتابخانه امیر علی‌شیر در هرات، آرامگاه جامی در هرات، آبراهه چشمه گیلاس مشهد، آرامگاه شاه قاسم انوار تربت جام، دارالحفاظ و ایوان صحن عتیق حرم امام رضا (ع) در مشهد، کاروانسرای سنگ بست، مسجد جامع ترشیز، رباط اسفراین، رباط چناران (البته برخی این بنا را مربوط به دوره صفوی می‌دانند)، بند طرق مشهد، پل بابا کمال هرات، مدرسه فناییه هرات، مسجد جامع سرخس و … اشاره داشت. امیرعلیشیر نوایی برجسته‌ترین حامی و بزرگترین پشتیبان فرهنگ در روزگار تیموریان بود و بدین سبب جمعی بزرگ و پرشمار از دانشمندان، عالمان، هنرمندان، شاعران، نویسندگان و عارفان به گرد او فراز آمده بودند. از جمله مشهورترین اینان می‌توان از مورخان نامدار میرخواند و خواندمیر، نقاش سرشناس کمال الدین بهزاد، خوشنویش پرآوازه سلطانعلی مشهدی، دانشمندان و عالمان مشهور واعظ کاشفی و الهی اردبیلی و همچنین شاعر و عارف بزرگ جامی یاد کرد. #معرفی_شاعر #امیرعلیشیر_نوایی 📜 @sheraneh_eitaa

ای خاک سر کوی تو گشتن هوس ما بر پای سگت بوسه زدن ملتمس ما گر دم زدن ما بود از مهر تو چون صبح صد شام سیه روز شود از نفس ما در بادیه شوق تو چون راحله بندیم؟ ذکر ملک آید ز فغان جرس ما با نیش غم و جسم ضعیف آه برآریم سویت مگر این باد برد خار و خس ما بیچارگی ما هوس چاره‌گران شد تا تو شدی از لطف و کرم چاره‌گر ما هرکس گه افتادگی آرد به کسی روی ما رو به که آریم تویی چونکه کس ما فانی صفتم روح کند سوی تو پرواز ای از شکرستان تو قوت مگس ما #امیرعلیشیر_نوایی #شعر 📜 @sheraneh_eitaa

چشمت که طریق سحر ازو یافت رواج از بابل و کشمیر همی گیرد باج عیار صفت ربوده گاه تاراج از تن ها سر چنانک از سرها تاج #شعر #امیرعلیشیر_نوایی 📜 @sheraneh_eitaa

ز عشق هست به دل بار صد هزار مرا هنوز شکر بود صدهزار بار مرا گرم بود می گلگون ز ساقی گلرخ به حور و کوثرت ای پارسا چه کار مرا؟ به بوسه ای که دهی و کشی منه منت چه منتم ز تو چون گشت انتظار مرا؟ به جرم عشق و می از شحنه ام ضمان طلبد به پیر میکده عشق گو سپار مرا ز می خمار بود و ز خمار می نوشم به دور باده تسلسل شد آشکار مرا مگو مرو بسوی دیر وه چو مغبچگان برند موی کشادم چه اختیار مرا ز جرم باده چه باکم که دوش هاتف غیب ز لطف شامل او کرد امیدوار مرا دگر مگوی که چون مست سازمت بکشم چه سود ازین سخنت کشت چرن خمار مرا #شعر #امیرعلیشیر_نوایی 📜 @sheraneh_eitaa

تا شد به هوای عشق آن ماه لقا اشکم دریا از جگر خون پالا گریند به حال من درین رنج و عنا مرغان هوا و ماهیان دریا #شعر #امیرعلیشیر_نوایی 📜 @sheraneh_eitaa

خواهی که به خاصگان حق گردی خاص اول ز عوام خویش را ساز خلاص وانگاه در آ براه صدق و اخلاص تا خاص کنندت و پذیرندت خواص #شعر #امیرعلیشیر_نوایی 📜 @sheraneh_eitaa