#مرد_بزرگ كسی است كه در روحش #حماسه وجود داشته باشد؛ غیر از این نمی تواند باشد. #نادر_شاه افشار اگر یك حماسه در روحش وجود نمی داشت، نمی توانست افاغنه را از ایران بیرون كند و نمی توانست هندوستان را فتح كند؛ این خودش یك حماسه است. اما اینكه بعد كارش به یك مالیخولیا كشید و خودش دشمن جان ملت خودش شد، مطلب دیگری است. #اسكندر، خواه ناخواه در روحش یك حماسه، یك موج وجود داشته است، #شاه_اسماعیل همین طور، #ناپلئون همین طور.
اسكندر، نادر شاه و شاه اسماعیل، همه ی اینها یك اراده ی بزرگ هستند، یك همت بزرگ هستند، یك حماسه ی بزرگ هستند ولی حماسه ی مقدس نیستند، برای اینكه هر یك از اینها می خواهد شخصیت خودش را توسعه بدهد، می خواهد همه چیز را در خودش هضم كند، می خواهد ملت ها و مملكت های دیگر را در مملكت خویش هضم كند؛ و لذا از نظر یك ملت، یك قهرمان ملی است ولی از نظر ملت دیگر یك جنایتكار است. اسكندر برای یونانیان یك قهرمان است و برای ایرانیان یك جنایتكار؛ برای یونانی یك قهرمان است چون به یونان عظمت داد، چون قدرت های دیگر، ثروت های دیگر، عظمت های دیگر را خرد كرد و پرچم یونان را در مملكت های دیگر به اهتزاز درآورد. اما از نظر قوم مغلوب، او نمی تواند یك قهرمان باشد. ناپلئون برای فرانسویها قهرمان است، اما آیا برای روسیه یا برای انگلستان هم قهرمان است؟ البته نه.
آنها حماسه هستند، ولی یك حماسه ی فردی از نوع #خود_خواهی. یك حماسه ی بزرگ است یعنی یك خودخواهی بزرگ است، یك #خود_پرستی بزرگ است، یك جاه طلبی بزرگ است. (در مقابل جاه طلبی های كوچك، جاه طلبی های بزرگ هم در دنیا پیدا می شود. ) اما این حماسه ها حماسه های مقدس شمرده نمی شوند. حماسه ی مقدس مشخصات دیگری دارد كه عرض می كنم، مشخصاتی كه به موجب آنها دیگر ناپلئون و اسكندر نمی توانند حماسه ی مقدس باشند.
#کتاب_حماسه_حسینی ؛ شهید مرتضی مطهری. ناشر: انتشارات صدارا. نوبت چاپ: 34 ام. جلد یک صفحه 30-29.
#شهید_مرتضی_مطهری
#حماسه_مقدس
حماسه ی مقدس آن كسی است كه روحش برای خود موج نمی زند، برای نژاد خود موج نمی زند، برای ملت خود موج نمی زند، برای قاره یا مملكت خود موج نمی زند؛ او اساساً چیزی را كه نمی بیند شخص خود است، او فقط حق و حقیقت را می بیند و اگر خیلی كوچكش بكنیم باید بگوییم #بشریت را می بیند. این آیه ی قرآن یك آیه ی حماسی است: «قُلْ یا أَهْلَ اَلْكِتابِ تَعالَوْا إِلی كَلِمَةٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَكُمْ أَلاّ نَعْبُدَ إِلاَّ اَللّهَ وَ لا نُشْرِكَ بِهِ شَیْئاً وَ لا یَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اَللّهِ».
ای اهل كتاب، ای كسانی كه ادعای مذهب دارید! بیایید با همدیگر یك سخن داشته باشیم، بیایید خودمان را فراموش كنیم و فقط عقیده را ببینیم، بیایید در راه یك عقیده خود را فراموش كنیم، بیایید یك سخن را ایده ی خودمان قرار بدهیم: «أَلاّ نَعْبُدَ إِلاَّ اَللّهَ» جز خدا هیچ موجودی را قابل پرستش ندانیم، «وَ لا یَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اَللّهِ» بیایید استثمار را ملغی كنیم، استعباد را ملغی كنیم، بشرپرستی را ملغی كنیم، عدل و مساوات را در میان بشریت بیاوریم. نگفت قوم من، قوم تو، با هم همدست شویم و پدر یك قوم دیگر را دربیاوریم؛ این حرفها نیست.
1️⃣پس یك جهت كه این حماسه مقدس می شود این است كه هدفش مقدس و پاك و منزّه است؛ مثل خورشید عالمتاب است كه بر همه ی مردم و بر همه ی جهانیان می تابد.
2️⃣دومین جهت تقدس این گونه قیامها و نهضتها این است كه در شرایط خاصی كه هیچ كس گمان نمی برد قرار گرفته اند؛ یعنی یك مرتبه در یك فضای بسیار بسیار تاریك و ظلمانی یك شعله روشن می شود، شعله ای در یك ظلمت مطلق؛ فریاد عدالتی است در یك استبداد و ستم مطلق، جنبشی است در یك سكون و درحالی كه همه ساكن و مرعوبند، كلام و سخنی است در یك خاموشی مرگبار.
3️⃣سومین جهت تقدس نهضت حسینی این است كه در آن یك رشد و بینش نیرومند وجود دارد؛ یعنی این قیام و حماسه از آن جهت مقدس است كه قیام كننده چیزی را می بیند كه دیگران نمی بینند، همان مثل معروف: «آنچه را كه دیگران در آینه نمی بینند او در خشت خام می بیند» ، اثر كار خودش را می بیند، منطقی دارد مافوق منطق افراد عادی، مافوق منطق عقلایی كه در اجتماع هستند.
#کتاب_حماسه_حسینی ؛ شهید مرتضی مطهری. ناشر: انتشارات صدارا. نوبت چاپ: 34 ام. جلد یک صفحه 31-30.
#شهید_مرتضی_مطهری
#حماسه_مقدس