🔸 جلسه ٢۴ 📌 شرح جامع الکلیات 🔻بیان ششم -در معرفت سرّ ارواح از مبدأ - سیر رجوعی به آخرت - محدوده درس: تا صفحه ١۰۰ 🔸 🔸مستندات مورد اشاره جلسه ٢۴👇 🌐 eitaa.com/shia_erfan/1015 🔸 ✅ کانال عرفان شیعی 🔸 @Shia_erfan

جامع الأحادیث https://hadith.inoor.ir/hadith/272292 شناسه حدیث : ۲۷۲۲۹۲ نشانی : بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام ج ۷۸، ص ۲۴۴ معصوم : امام صادق (علیه السلام) وَ عَنْهُ (الصادق) عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ: 🔻إِنَّ اَلْمُؤْمِنَ إِذَا حِيلَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اَلْكَلاَمِ أَتَاهُ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) فَجَلَسَ عَنْ يَمِينِهِ وَ يَأْتِي عَلِيٌّ (عَلَيْهِ السَّلاَمُ) فَجَلَسَ عَنْ يَسَارِهِ. ⚡فَيَقُولُ لَهُ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) أَمَّا مَا كُنْتَ تَرْجُو فَهُوَ أَمَامَكَ، وَ أَمَّا مَا كُنْتَ تَخَافُهُ فَقَدْ أَمِنْتَهُ 🔻 ثُمَّ يُفْتَحُ لَهُ بَابٌ مِنَ اَلْجَنَّةِ فَيُقَالُ لَهُ هَذَا مَنْزِلُكَ مِنَ اَلْجَنَّةِ فَإِنْ شِئْتَ رُدِدْتَ إِلَى اَلدُّنْيَا وَ لَكَ ذَهَبُهَا وَ فِضَّتُهَا، ⚡ فَيَقُولُ لاَ حَاجَةَ لِي فِي اَلدُّنْيَا 🔻 فَعِنْدَ ذَلِكَ يَبْيَضُّ وَجْهُهُ وَ يَرْشَحُ جَبِينُهُ وَ تَتَقَلَّصُ شَفَتَاهُ وَ يَنْتَشِرُ مَنْخِرَاهُ وَ *تَدْمَعُ عَيْنُهُ اَلْيُسْرَى* 🔻 فَإِذَا رَأَيْتُمْ ذَلِكَ فَاكْتَفُوا بِهِ وَ هُوَ قَوْلُ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «لَهُمُ اَلْبُشْرىٰ فِي اَلْحَيٰاةِ اَلدُّنْيٰا» . 🔸 ✅ ترجمه: 🔻امام صادق (علیه السلام) : مؤمنی که [درحال احتضار] از سخن‌گفتن باز می‌ماند، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نزد او آمده و سمت راست او می‌نشیند و علی (علیه السلام) آمده و سمت چپش می‌نشیند. آنگاه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به او می‌فرماید: «آنچه به آن امید داشتی اکنون در مقابل توست و آنچه از آن بیم داشتی از آن در امانی». آنگاه دری از بهشت به رویش گشوده و به او خطاب می‌شود: «این جایگاه تو در بهشت است؛ [امّا] اگر بخواهی، به دنیا بازگردانده می‌شوی تا از ثروت فراوان دنیا بهره‌مند گردی»! مؤمن [در جواب] می‌گوید: «مرا به دنیا نیازی نیست»! در آن هنگام چهره‌اش نورانی شده و عرق بر پیشانی‌اش می‌نشیند و لبانش جمع و بینی‌اش گشاده می‌گردد و اشک از چشم چپش جاری شود. هنگامی‌که این صحنه را [از محتضر] مشاهده کردید، او را به حال خودش رها کنید [تا جان دهد]. این است کلام خداوند عزّوجلّ که می‌فرماید: لَهُمُ الْبُشْری فِی الحَیاةِ الدُّنْیا.‌ 🔸

جامع الأحادیث https://hadith.inoor.ir/hadith/108205 شناسه حدیث : ۱۰۸۲۰۵ نشانی : الکافي ج ۳، ص ۱۲۹ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ يُونُسَ عَنْ خَالِدِ بْنِ عُمَارَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ : ⚡ إِذَا حِيلَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اَلْكَلاَمِ أَتَاهُ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ مَنْ شَاءَ اَللَّهُ فَجَلَسَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ عَنْ يَمِينِهِ وَ اَلْآخَرُ عَنْ يَسَارِهِ فَيَقُولُ لَهُ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَمَّا مَا كُنْتَ تَرْجُو فَهُوَ ذَا أَمَامَكَ، وَ أَمَّا مَا كُنْتَ تَخَافُ مِنْهُ فَقَدْ أَمِنْتَ مِنْهُ، ⚡ ثُمَّ يُفْتَحُ لَهُ بَابٌ إِلَى اَلْجَنَّةِ فَيَقُولُ هَذَا مَنْزِلُكَ مِنَ اَلْجَنَّةِ فَإِنْ شِئْتَ رَدَدْنَاكَ إِلَى اَلدُّنْيَا وَ لَكَ فِيهَا ذَهَبٌ وَ فِضَّةٌ فَيَقُولُ لاَ حَاجَةَ لِي فِي اَلدُّنْيَا فَعِنْدَ ذَلِكَ يَبْيَضُّ لَوْنُهُ وَ يَرْشَحُ جَبِينُهُ وَ تَقَلَّصُ شَفَتَاهُ وَ تَنْتَشِرُ مَنْخِرَاهُ وَ *تَدْمَعُ عَيْنُهُ اَلْيُسْرَى* ⚡ فَأَيَّ هَذِهِ اَلْعَلاَمَاتِ رَأَيْتَ فَاكْتَفِ بِهَا فَإِذَا خَرَجَتِ اَلنَّفْسُ مِنَ اَلْجَسَدِ فَيُعْرَضُ عَلَيْهَا كَمَا عُرِضَ عَلَيْهِ وَ هِيَ فِي اَلْجَسَدِ فَتَخْتَارُ اَلْآخِرَةَ فَتُغَسِّلُهُ فِيمَنْ يُغَسِّلُهُ وَ تُقَلِّبُهُ فِيمَنْ يُقَلِّبُهُ فَإِذَا أُدْرِجَ فِي أَكْفَانِهِ وَ وُضِعَ عَلَى سَرِيرِهِ خَرَجَتْ رُوحُهُ تَمْشِي بَيْنَ أَيْدِي اَلْقَوْمِ قُدُماً وَ تَلْقَاهُ أَرْوَاحُ اَلْمُؤْمِنِينَ يُسَلِّمُونَ عَلَيْهِ وَ يُبَشِّرُونَهُ بِمَا أَعَدَّ اَللَّهُ لَهُ جَلَّ ثَنَاؤُهُ مِنَ اَلنَّعِيمِ 🔻فَإِذَا وُضِعَ فِي قَبْرِهِ رُدَّ إِلَيْهِ اَلرُّوحُ إِلَى وَرِكَيْهِ ثُمَّ يُسْأَلُ عَمَّا يَعْلَمُ فَإِذَا جَاءَ بِمَا يَعْلَمُ فُتِحَ لَهُ ذَلِكَ اَلْبَابُ اَلَّذِي أَرَاهُ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فَيَدْخُلُ عَلَيْهِ مِنْ نُورِهَا وَ ضَوْئِهَا وَ بَرْدِهَا وَ طِيبِ رِيحِهَا 🔻قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَأَيْنَ ضَغْطَةُ اَلْقَبْرِ؟ ⚡فَقَالَ هَيْهَاتَ مَا عَلَى اَلْمُؤْمِنِينَ مِنْهَا شَيْءٌ وَ اَللَّهِ إِنَّ هَذِهِ اَلْأَرْضَ لَتَفْتَخِرُ عَلَى هَذِهِ فَيَقُولُ وَطِئَ عَلَى ظَهْرِي مُؤْمِنٌ وَ لَمْ يَطَأْ عَلَى ظَهْرِكِ مُؤْمِنٌ وَ تَقُولُ لَهُ اَلْأَرْضُ وَ اَللَّهِ لَقَدْ كُنْتُ أُحِبُّكَ وَ أَنْتَ تَمْشِي عَلَى ظَهْرِي فَأَمَّا إِذَا وُلِّيتُكَ فَسَتَعْلَمُ مَا ذَا أَصْنَعُ بِكَ فَتَفْسَحُ لَهُ مَدَّ بَصَرِهِ .

جامع الأحادیث https://hadith.inoor.ir/hadith/98265 شناسه حدیث : ۹۸۲۶۵ نشانی : من لا يحضره الفقيه ج ۱، ص ۱۳۵ https://hadith.inoor.ir/hadith/197789 شناسه حدیث : ۱۹۷۷۸۹ نشانی : مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل ج ۲، ص ۱۶۱ عنوان باب : الجزء الأول > [ابواب الطهارة ] > بَابُ غُسْلِ اَلْمَيِّتِ معصوم : امام باقر (علیه السلام) 🔸 وَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ : ⚡ إِنَّ آيَةَ اَلْمُؤْمِنِ إِذَا حَضَرَهُ اَلْمَوْتُ أَنْ يَبْيَضَّ وَجْهُهُ أَشَدَّ مِنْ بَيَاضِ لَوْنِهِ وَ يَرْشَحَ جَبِينُهُ وَ يَسِيلَ مِنْ عَيْنِهِ كَهَيْئَةِ اَلدُّمُوعِ ⚡ فَيَكُونُ ذَلِكَ آيَةَ خُرُوجِ رُوحِهِ وَ إِنَّ اَلْكَافِرَ يُخْرَجُ رُوحُهُ سَلاًّ مِنْ شِدَّتِهِ كَزَبَدِ اَلْبَعِيرِ كَمَا تُخْرَجُ نَفْسُ اَلْحِمَارِ. 🔸

🔸خطبه 109 نهج البلاغه 🔻 فَغَيْرُ مَوْصُوفٍ مَا نَزَلَ بِهِمْ؛ اجْتَمَعَتْ عَلَيْهِمْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ وَ حَسْرَةُ الْفَوْتِ، فَفَتَرَتْ لَهَا أَطْرَافُهُمْ وَ تَغَيَّرَتْ لَهَا أَلْوَانُهُمْ، . ⚡ ثُمَّ ازْدَادَ الْمَوْتُ فِيهِمْ وُلُوجاً، فَحِيلَ بَيْنَ أَحَدِهِمْ وَ بَيْنَ مَنْطِقِهِ وَ إِنَّهُ لَبَيْنَ أَهْلِهِ يَنْظُرُ بِبَصَرِهِ وَ يَسْمَعُ بِأُذُنِهِ عَلَى صِحَّةٍ مِنْ عَقْلِهِ وَ بَقَاءٍ مِنْ لُبِّهِ، يُفَكِّرُ فِيمَ أَفْنَى عُمُرَهُ وَ فِيمَ أَذْهَبَ دَهْرَهُ، 🔻 وَ يَتَذَكَّرُ أَمْوَالًا جَمَعَهَا أَغْمَضَ فِي مَطَالِبِهَا وَ أَخَذَهَا مِنْ مُصَرَّحَاتِهَا وَ مُشْتَبِهَاتِهَا، قَدْ لَزِمَتْهُ تَبِعَاتُ جَمْعِهَا وَ أَشْرَفَ عَلَى فِرَاقِهَا، تَبْقَى لِمَنْ وَرَاءَهُ [يُنَعَّمُونَ‏] يَنْعَمُونَ فِيهَا وَ يَتَمَتَّعُونَ بِهَا، 🔻فَيَكُونُ الْمَهْنَأُ لِغَيْرِهِ وَ الْعِبْ‏ءُ عَلَى ظَهْرِهِ وَ الْمَرْءُ قَدْ غَلِقَتْ رُهُونُهُ بِهَا، فَهُوَ يَعَضُّ يَدَهُ نَدَامَةً عَلَى مَا أَصْحَرَ لَهُ عِنْدَ الْمَوْتِ مِنْ أَمْرِهِ وَ يَزْهَدُ فِيمَا كَانَ يَرْغَبُ فِيهِ أَيَّامَ عُمُرِهِ، وَ يَتَمَنَّى أَنَ‏ الَّذِي كَانَ يَغْبِطُهُ بِهَا وَ يَحْسُدُهُ عَلَيْهَا قَدْ حَازَهَا دُونَهُ؛ ⚡ فَلَمْ يَزَلِ الْمَوْتُ يُبَالِغُ فِي جَسَدِهِ حَتَّى خَالَطَ لِسَانُهُ سَمْعَهُ، فَصَارَ بَيْنَ أَهْلِهِ لَا يَنْطِقُ بِلِسَانِهِ وَ لَا يَسْمَعُ بِسَمْعِهِ، يُرَدِّدُ طَرْفَهُ بِالنَّظَرِ فِي وُجُوهِهِمْ يَرَى حَرَكَاتِ أَلْسِنَتِهِمْ وَ لَا يَسْمَعُ رَجْعَ كَلَامِهِمْ؛ ثُمَّ ازْدَادَ الْمَوْتُ الْتِيَاطاً بِهِ [فَقَبَضَ بَصَرَهُ كَمَا قَبَضَ سَمْعَهُ‏] فَقُبِضَ بَصَرُهُ كَمَا قُبِضَ سَمْعُهُ وَ خَرَجَتِ الرُّوحُ مِنْ جَسَدِهِ فَصَارَ جِيفَةً بَيْنَ أَهْلِهِ 🔻 قَدْ [أُوحِشُوا] أَوْحَشُوا مِنْ جَانِبِهِ وَ تَبَاعَدُوا مِنْ قُرْبِهِ، لَا يُسْعِدُ بَاكِياً وَ لَا يُجِيبُ دَاعِياً؛ ثُمَّ حَمَلُوهُ إِلَى مَخَطٍّ فِي الْأَرْضِ، فَأَسْلَمُوهُ فِيهِ إِلَى عَمَلِهِ وَ انْقَطَعُوا عَنْ زَوْرَتِهِ. https://ahlolbait.com/content/13000/ترجمه-و-شرح-خطبه-109-نهج-البلاغه؛-بخش-چهارم-هنگام-مرگ 🔸

🔻سوره حج (آیه ۴۷) وَيَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذَابِ وَلَنْ يُخْلِفَ اللَّهُ وَعْدَهُ . ⚡ وَ إِنَّ يَوْمًا عِنْدَ رَبِّكَ كَأَلْفِ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ (٤٧) 🔸

ما بدین در نه پِیِ حشمت و جاه آمده‌ایم از بد حادثه این جا به پناه آمده‌ایم ⚡رهروِ منزلِ عشقیم و ز سرحدِّ عَدَم ⚡تا به اقلیمِ وجود این همه راه آمده‌ایم سبزهٔ خطِّ تو دیدیم و ز بُستانِ بهشت به طلبکاریِ این مهرگیاه آمده‌ایم با چُنین گنج که شد خازنِ او روحِ امین به گدایی به درِ خانهٔ شاه آمده‌ایم لنگرِ حِلمِ تو ای کِشتیِ توفیق کجاست؟ که در این بحرِ کَرَم غرقِ گناه آمده‌ایم آبرو می‌رود ای ابرِ خطاپوش ببار که به دیوانِ عمل نامه سیاه آمده‌ایم حافظ این خرقهٔ پشمینه بینداز که ما از پِیِ قافله با آتشِ آه آمده‌ایم (غزل شمارهٔ ۳۶۶ حافظ) 🌐 ganjoor.net/hafez/ghazal/sh366 🔸

⚡در اوج قدسِ جَمعت بود مأوا ⚡ز وَصف چندی و چونی مبرّا ⚡به‌منزل منزل اینجا در ظهورات ⚡فُـــزودی در قیــودِ اعتبارات ⚡بهر هر یک یک ازین‌گونه شر و شور ⚡شدی از اصل خود محجوب و مهجور 🌐 (جامع الکلیات، ص۹۷) 🔸

⚡در احسن تقویم تورا بود وطن ⚡در اسفل سافلین کردی مسکن ⚡بشنو که صدای ارجعی می‌آید ⚡باز آی، باز آی، و عهد خود را مشکن ⚡رو کن به خدا که همه‌ی طاعاتست ⚡بگذر ز خودی که جمله بلیّات است 🌐 (جامع الکلیات، ص۹۷ و ۹۸) 🔸

⚡روزها فکر من این است و همه شب سخنم ⚡که چرا غافل از احوال دل خویشتنم ⚡از کجا آمده ام آمدنم بهر چه بود ⚡به کجا میروم آخر ننمایی وطنم مانده ام سخت عجب کز چه سبب ساخت مرا یا چه بوده است مراد وی از این ساختنم آنچه از عالم عِلوی است من آن می گویم رخت خود باز بر آنم که همانجا فکنم مرغ باغ ملکوتم نِیم از عالم خاک چند روزی قفسی ساخته اند از بدنم کیست آن گوش که او می شنود آوازم یا کدام است سخن می کند اندر دهنم کیست در دیده که از دیده برون می نگرد یا چه جان است نگویی که منش پیرهنم تا به تحقیق مرا منزل و ره ننمایی یک دم آرام نگیرم نفسی دم نزنم می وصلم بچشان تا در زندان ابد به یکی عربده مستانه به هم درشکنم من به خود نامدم اینجا که به خود باز روم آنکه آورد مرا باز برد تا وطنم تو مپندار که من شعر به خود می گویم تا که هشیارم و بیدار یکی دم نزنم https://yaahagh.com/rumi/354 🔸

⚡دل بی‌قرار را گو که چو مستقر نداری ⚡سوی مستقرّ اصلی ز چه رو سفر نداری به دم خوش سحرگه همه خلق زنده گردد تو چگونه دلستانی که دم سحر نداری تو چگونه گلستانی که گلی ز تو نروید تو چگونه باغ و راغی که یکی شجر نداری تو دلا چنان شدستی ز خرابی و ز مستی سخن پدر نگویی هوس پسر نداری به مثال آفتابی نروی مگر که تنها به مثال ماه شب رو حشم و حشر نداری تو در این سرا چو مرغی چو هوات آرزو شد بپری ز راه روزن هله گیر در نداری و اگر گرفته جانی که نه روزن است و نی در چو عرق ز تن برون رو که جز این گذر نداری تو چو جعد موی داری چه غم ار کله بیفتد تو چو کوه پای داری چه غم ار کمر نداری چو فرشتگان گردون به تو تشنه‌اند و عاشق رسدت ز نازنینی که سر بشر نداری نظرت ز چیست روشن اگر آن نظر ندیدی رخ تو ز چیست تابان اگر آن گهر نداری تو بگو مر آن ترش را ترشی ببر از این جا ور از آن شراب خوردی ز چه رو بطر نداری وگر از درونه مستی و به قاصدی ترش رو بدر اندر آب و آتش که دگر خطر نداری بدهد خدا به دریا خبری که رام او شو بنهد خبر در آتش که در او اثر نداری 📌مولوی، دیوان شمس » غزل شمارهٔ ۲۸۴۷ 🌐 ganjoor.net/moulavi/shams/ghazalsh/sh2847