#فقه ۱۰۹
#پیوند_اعضاء
#اهداء_عضو
حکم #تشریح و شکافتن بدن میت و #کالبد_شکافی برای اهداف مختلف چیست؟
✅پاسخ :
1⃣جميل عَنْ غَيْر واحِد مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ أَنَّهُ قَالَ: قَطْعُ رَأْسِ الْمَيِّتِ أَشَدُّ مِنْ قَطْعِ رَأْسِ الْحَيِّ
📚الكافي ج۷ص۳۴۸
امام صادق علیه السلام فرمود : بریدن سر میت از بریدن سر شخص زنده شدیدتر است!
2⃣مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَمَّنْ أَخْبَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: قُلْتُ لَهُ رَجُلٌ قَطَعَ رَأْسَ مَيِّتٍ قَالَ حُرْمَةُ الْمَيِّتِ كَحُرْمَةِ الْحَيِّ.
📚 الكافي ج۷ص۳۴۸
شخصی گوید :به امام صادق علیه السلام گفتم :شخصی سر یک مرده ای را قطع می کند! فرمود : حرمت و احترام شخص #مرده مانند حرمت و احترام شخص #زنده است!
3⃣مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ فِي حَدِيثِ وَفَاةِ الْحَسَنِ وَ دَفْنِهِ قَالَ: إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَمْوَاتاً مَا حَرَّمَ مِنْهُمْ أَحْيَاءً.
📚 الكافي ج۱ص۳۰۳
امام باقر علیه السلام در حدیث وفات امام حسن مجتبی علیه السلام و قضیه دفن آن حضرت فرمودند : همانا خداوند آنچه را از مؤمنين در حال #حیات حرام نموده است، در حال #مرگ هم حرام نموده است!
4⃣عَنْ صَفْوَان قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّه أَبَى اللَّهُ أَنْ يُظَنَّ بِالْمُؤْمِنِ إِلَّا خَيْراً وَ كَسْرُكَ عِظَامَهُ حَيّاً وَ مَيِّتاً سَوَاءٌ
📚التهذيب ج۱۰ص۲۷۲
امام صادق علیه السلام فرمود :خداوند از اینکه به مؤمن جز گمان خیر برده شود ابا نموده است و شکستن استخوان مرده و زنده او برابر است!
5⃣مِسْمَعٍ كِرْدِينٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَنْ رَجُلٍ كَسَرَ عَظْمَ مَيِّتٍ فَقَالَ حُرْمَتُهُ مَيِّتاً أَعْظَمُ مِنْ حُرْمَتِهِ وَ هُوَ حَيٌّ
📚 التهذيب ج۱۰ص۲۷۲
مسمع گوید :از امام صادق علیه السلام در مورد شخصی که استخوان مرده ای را بشکند، سؤال کردم؛ امام فرمودند :حرمت و احترام مرده او از حرمت و احترام او در حالی که زنده بود عظیم تر است!
6⃣الْعَلَاءِ بْنِ سَيَابَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّه... قَالَ رَسُولُ اللَّهِ حُرْمَةُ الْمُسْلِمِ مَيِّتاً كَحُرْمَتِهِ وَ هُوَ حَيٌّ سَوَاءً
📚تهذیب ج۱ص465
امام صادق علیه السلام در حدیثی فرمود :رسول الله صلی الله علیه و آله فرمودند: حرمت مسلمان مرده، مانند حرمت زنده او است و برابر است!
7⃣الحسين بن خالدقال: سُئِلَ أَبُو عَبْد اللَّه عَنْ رَجُلٍ قَطَعَ رَأْسَ مَيِّتٍ فَقَال إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ مِنْهُ مَيِّتاً كَمَا حَرَّمَ مِنْهُ حَيّاً فَمَنْ فَعَلَ بِمَيِّتٍ فِعْلًا يَكُونُ في مِثْلِه اجْتِيَاحُ نَفْس الْحَيِّ فَعَلَيْه الدِّيَةُ فَسَأَلْتُ عن ذلک أَبا الحسن فَقَال صَدَق أبو عبداللَّه هکذا قال رَسُولُ اللَّه قُلْتُ فَمَنْ قَطَعَ رَأْس مَیِّتٍ أَوْ شَقَّ بَطْنَهُ أَوْ فَعَل بِه ما یَکُونُ فیه اجْتِیَاحُ نَفْس الْحَیِّ فَعَلَیْه دِیَةُ النَّفْسِ کَامِلَةً فقال لا و لَکِنْ دِیَتُهُ دِیَةُ الْجَنِین فی بَطْنِ أُمِّهِ قَبْلَ أَنْ تُنْشَأَ فِیه الرُّوحُ و ذَلِک مِائَةُ دینار
📚الكافي ج۷ص۳۴۹
از امام صادق علیه السلام در مورد شخصی که سر مرده ای را قطع کند، سؤال شد؛ امام فرمودند :خداوند همانطور که اینکار را در حال حیات از او حرام نموده است، در حال ممات نیز از او حرام نموده است. پس کسی که با ميت کاری انجام دهد که مانند آن کار، شخص زنده را هلاک و ریشه کن می کند، پس #دیه بر عهده اوست. این مطلب را از امام کاظم علیه السلام سؤال کردم و امام فرمود :ابوعبدالله علیه السلام راست گفته است و رسول الله صلی الله علیه و آله اینچنین فرموده است. گفتم :پس آیا کسی که سر مرده ای را می برد یا شکم او را پاره می کند یا کاری که مانند آن کار باعث هلاکت و ریشه کن شدن شخص زنده است با او انجام می دهد، دیه کامل بر عهده اوست؟ فرمود :خیر، ولی دیه او دیه جنینی است که در شکم مادر است قبل از اینکه روح در آن دمیده شود و آن صد دینار است.
✅روایات فوق به روشنی می رساند که همان احترامی که مسلمان زنده دارد، مرده او نیز دارد و دریدن و قطع کردن اعضای میت برای تحقیقات پزشکی و تعلیمات دانشجویان و امور دیگری که امروزه مرسوم شده است ممنوع می باشد.
✅روایات فوق، یکی از مهمترین زمینه های ایجاد #شبهه_شدید برای #قطع_کردن_اعضای_شخص_مرگ_مغزی شده و پیوند آن به بدن دیگران می باشد.
البته #شبهات_شدید_متعدد دیگر، از جمله عدم ثبوت «مَیِّت» محسوب شدن این اشخاص در این مورد وجود دارد.
✅جالب است کسانی که مدعی جواز قطع اعضای شخص مرگ مغزی شده، برای پیوند زدن به نیازمندان شده اند،اگر چه اندک هستند و خلاف مشهور شیعه نظر داده اند،هیچ کدام از احکام میت،مانند: سررسیدن طلب و بدهی، آغاز عده وفات، غسل و کفن و تقسیم میراث و غیره را، در حالت مرگ مغزی جاری نمی دانند!!!