#عرفان_نظری ♦️ #شخصیت_حقیقی و #شخصیت_وهمی (قسمت سوم) سوره شمس ، آیات ۷ تا ۱۰ " وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا ● فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا ● قَدْ أَفْلَحَ مَن زَكَّاهَا ● وَقَدْ خَابَ مَن دَسَّاهَا " 🔹 در قسمت های قبلی به تعریف و توضیح #شخصیت_حقیقی و #شخصیت_خیالی به طور مختصر پرداختیم، حال این سوال بوجود می آید که چگونه میتوان این #شخصیت_خیالی را شکست و از آن بیرون آمد؟ برای درک این مطلب لازم است مقدمتا با مبحثی به نام #قوای_روح آشنا شویم. 🔸 مرحوم نراقی (ره) در ابتدای کتاب شریفِ "معراج السعاده" بحث بسیار مهم #قوای_روح را مطرح می کند. تمام قوا و نیروهای یک انسان، در نهایت به روح او برمی گردد و کنترل آن نیرو ها بر عهده چهار قوه اصلی است : قوه عاقله، قوه شهویه، قوه غضبیه و قوه واهمه. در این قسمت به توضیح دو قوه #عاقله و #واهمه می پردازیم. 🔸 #قوه_عقل وظیفه رهبری و کنترل سایر قوا را بر عهده دارد، و انسان در صورت پیروی از آن به سعادت ابدی می رسد. امام صادق (ع) در حدیثی ۷۵ نیرو و زیرمجموعه برای #عقل ذکر می کنند ؛ از جمله آن ها قوای ذهن، حافظه، هوش و #قوه_فکر هستند. 🔹همانطور که پیداست #عقل انسان را به سمت حقیقت و واقعیت های عالم سوق می دهد و ایمان به خداوند و آخرت نیز بوسیله آن شروع می شود. امیرالمؤمنین علی (ع) در خطبه ای وظیفه انبیاء را بیرون آوردن دفینه های #عقل در انسان ها دانسته اند ؛ تذکرات مکرر قرآن کریم نیز با آوردن استفهام انکاری (افلا یعلقون؟) بر اهمیت پرداختن به این قوه می افزاید. 🔸 در نقطه مقابل عقل، قوه #واهمه وجود دارد. بزرگان برای تعریف آن مثالی زده اند : فرض کنید کودکی در ماشین نشسته و در همان حال ماشین شروع به حرکت می کند. کودک به بیرون نگریسته و می گوید : دیوار ها و درخت ها دارند حرکت می کنند! و خودش را ثابت می پندارد. در این حالت اصطلاحا می گوییم کودک دچار #وهم شده است. 🔹 #قوه_واهمه به قدری قوی است که انسان در آن حالت نمی تواند فرق بین واقعیت و خیال را متوجه شود، مگر اینکه به تقویت #عقل خودش بپردازد و از تاریکی های #وهم بیرون بیاید. منظور از القای تقوا و خودنگهداری، و فجور و بزه کاری به نفس انسان که در سوره شمس آمده نیز همین مسئله است ؛ یعنی ما به نفسِ انسان این دو قوه را الهام کردیم. ✔️ حال ما اگر بخواهیم خودمان را از شر #شخصیت_وهمی نجات دهیم و به سمت حقیقت برویم، باید به تقویت قوه عقل بپردازیم و در مقابل قوه واهمه را تضعیف کنیم. اما چگونه؟ انشاءالله در قسمت بعدی به این مسئله خواهیم پر پاخت ❇️@fetrat112 🆔@samasana2 ادمین

#عرفان_نظری ♦️ #شخصیت_حقیقی و #شخصیت_وهمی (قسمت چهارم) 🔹 در قسمت قبل بیان شد که راه شکستن #شخصیت_خیالی، تقویت #قوه_عقل و تضعیف #قوه_واهمه است. در این قسمت مقداری در مورد قوه واهمه، #زینت_دنیا و نقشِ #شیطان در این زمینه می پردازیم، لطفا کمی حوصله به خرج دهید! 😊 🔸 اولین مسئله در مورد #لذت است. متاسفانه اکثر ما معنای درستی از مفهوم لذت نداریم. علامه طباطبایی (ره) می فرمایند [1] : آن چیزی که ما در این دنیا لذت می پنداریم، در واقع رفعِ درد و فشار است ؛ به این صورت که انسان یکی از نیاز های نفس خویش یا فشاری را برطرف می کند و بعد به خاطر رفع اینها احساس لذت می کند ؛ چون ما پیوسته در این دنیا در حال فشار و رنج هستیم.[2] 🔹 برای اثبات این مطلب می گوییم : اگر واقعا در نفسِ مسائلی که ما آنها را لذت می پنداریم، #لذت_حقیقی وجود داشت، مثلا غذا خوردن یا ازدواج کردن یا هر چیزِ دیگر، هیچ وقت نباید از پیوسته انجام دادن آن کارها خسته می شدیم. اگر خوشمزه ترین غذای دنیا را ۱۰ بار پشت سرِ هم بخوریم، دیگر حالمان از آن به هم می خورد ؛ یا اگر یک زوجِ عاشق را ۱ سال تمام در یک قفس بیندازیم، دیگر نخواهند توانست یکدیگر را تحمل کنند. این مسئله نشان می دهد که در حقیقتِ اینها لذتی وجود ندارد، بلکه تنها رفعِ نیاز است. 🔸 اصلا این دنیا ظرفیت ظهورِ لذت های حقیقی را ندارد ؛ این از ویژگی های این نشئه و سنت خداوند است. از طرفی نفس انسان بی نهایت طلب و حریص آفریده شده [۳]، و هرگز نمی تواند نیازهای نفسانی خویش را به طور کامل در اینجا برطرف کند ؛ بلکه فقط آن ها را کمی کنترل می کند. دلیل بشارت های خداوند در قرآن به #بهشت پر از لذت های جاودان نیز همین مسئله است ؛ چون این لذت ها مخصوص عالم آخرت هستند. 🔹 حال کار #شیطان و #قوه_واهمه در اینجا چیست؟ شیطان به انسان #وعده_دورغ می دهد که تو میتوانی در همین دنیا نیاز های نفسانی خود را به طور بی نهایت برطرف کنی[4] ؛ و قوه واهمه نیز یک نوع #لذت_خیالی را برای نفس پدید می آورد و انسانِ گمراه با خودش #خیال می کند که به مراد دلش رسیده است! [5] 🔸 در واقع تنها دلیل لذت بردن از #گناه همین مسئله است ؛ باطنِ گناه آتش است و هیچ لذتی را درون خودش ندارد. این #شیطان است که انسان را فریب داده و او را وارد یک جوِّ وهمی می‌کند، در نتیجه به خیال خودش از عصیان خداوند متعال لذت می برد. #زینت_دنیا نیز به غفلت انسان افزوده و او را گمراه تر می کند. ✔️ نتیجه می گیریم که تقویت #قوه_عقل برای نجات یافتن از شر #شیطان و #نفس_اماره بسیار ضروری است. انشاءالله در قسمت های بعدی توضیحات بیشتری را خدمتتان ارائه خواهیم کرد، صلواتی ختم بفرمائید. ✴️ @fetrat112 ________________________ [1] : ترجمه رساله الولایه، ج ۲ ؛ ص : ۳۷ [2] : سوره بلد، آیه ۴ [3] : سوره معارج، آیه ۱۹ [4] : سوره حجر، آیه ۳۹ [5] : سوره فجر، آیات ۱۷ تا ۲۰