eitaa logo
خانه تخصصی هنر و ادبیات کودک و نوجوان
175 دنبال‌کننده
263 عکس
25 ویدیو
38 فایل
هنر و ادبیات کودک و نوجوان #ادبیات_کودک #شعر #داستان #نقد ارتباط با مدیر @masoommoradii
مشاهده در ایتا
دانلود
می‌خروشید و رجز می‌خواند:/ این منم تیر شهابی روشن و شب‎سوز/ بر سپاه تیرگی پیروز/ سرورم خورشید خورشید جهان افروز/ برق تیغ آبدار من/ آتشی در خرمن دشمن/….خواند و آنگه سوی دشمن راند/ گفت و همچون شیرمردان رفت/ و زمین و آسمان دیدند/ کودکی تنها به میدان رفت/ تا کنون در هرکجا پیران/ کودکان را درس می‌دادند/ اینک این کودک/ در دل میدان به مردان درس می‌آموخت….(امین پور،۱۳۷۳) قیصر امین پور در این منظومه که متاثر از منظومه آرش کمانگیر سیاوش کسرایی است، با زبان و لحنی حماسی، داستان دلاوری کودکی کربلایی را در دفاع از حق و حقیقت به تصویر کشیده است و با استفاده از واژه های تیر تیزرو و تداعی آرش شواتیر و همراهی اسطوره های ملی مذهبی، آن‌ها را تبدیل به الگوی پهلوانی کودکان کرده است که این امر به تقویت هویت ملی و دینی کودک و نوجوان کمک بسیاری می‌کند. پیروی از قهرمانان کودک عاشورا در شعرهای ظلم ستیز سال‎های اخیر نیز دیده می‌شود. یکی از مهم‎ترین موضوع های مرتبط با این پهلوان سازی ها، توجه به قدس و کودکان غزه است: پرچم از دوش ما نمی افتد، ما همه بچه های میدانیم/ با بدی‎ها همیشه در پیکار/ با گل نور دوست می‌مانیم/ پرچم از دوش ما نمی افتد/ متحد ایستاده یک رنگیم/ در دفاعی بزرگ پیروزیم/ آریو برزنیم می‌جنگیم/ دشمن ما اگرچه می‌ترسد/ ترس در قلب ما ندارد راه/ وارث سید شهیدانیم/ مثل قاسم شبیه عبدالله/ عاقبت در سپاه سبز ظهور/ قدس را می‌کنیم ما آزاد/ با تلاش شبانه روزی‎‏مان/ می‌شود کل این زمین آباد(مرادی، ۱۴۰۲: ۲۱ـ۲۰) پیوند عاشورا با شعرهای جنگ تحمیلی ایران و عراق نمونه‎ای دیگر از تجلی عاشورا در شعر کودک است. حمید هنرجو در شعر زیر که به توصیف معلم جانبازش پرداخته است ایثار به شیوه کربلاییان را در شعر آورده است: آن روزهای سبز/ بالی زد و پرید/ آن سال‎ها گذشت/ اما نگاه کن/ انشای من هنوز / درباره تو است/ فهمیده ام چرا/ پاهایت ای عزیز/ از پیکرت جداست/ من خواب دیده‎ام/ پاهای زخمی‌ات/ در راه کربلاست(هنرجو، ۱۳۹۰: ۷۶) علوی فرد نیز در شعر زیر که به صورت نامه پدری رزمنده به خانواده‎اش سروده شده است، با ستایش قهرمانان جنگ، آن‎ها را پیروان مسیر کربلا و نویدبخشان ظهور معرفی می‌کند: یک روز پدر به جبهه ها رفت/ دیگر اثری از او نیامد/صد بار از او خبر گرفتیم/ اما خبری از او نیامد/ جز نامه‌ی آخرش که با ماست/ از باغ دلش گلی نچیدیم/ بگذار خود پدر بگوید/ حالا که به نامه‌اش رسیدیم/ در نامه نوشته چون همیشه/ اینجا همه چی به خیر و خوبی‎ست/ احوال مرا اگر بخواهید/ یگ ذره ملال بین ما نیست/ ما منتظر شروع حمله/ ما منتظر طلوع نوریم/ نزدیک بهشت کربلاییم/ از روی شما اگرچه دوریم/ یحیای مرا بگو که جمعه/ نزدیک‎ترین نشانی توست/ این نامه آخر من اما/ برنامه ی زندگانی توست/ حالا که پدر کنار ما نیست/ برنامه ی زندگانی اینجاست/ ما منتظر طلوع نوریم/ نوری که همیشه در دل ماست.(علوی‌فرد، ۱۳۸۹: ۴) با وجود توجه شاعران به موضوع کربلا، عدم استفاده از این واقعه برای تبدیل آن به الگوی عملی زندگی کودکان و نوجوانان به خوبی مشهود است. شایسته است که شاعران کودک، با توجه به ظرفیت‎های بزرگ این واقعه بلند و ماندگار تاریخی، در شرایط کنونی که فرهنگ وارداتی در حال هضم کردن و بلعیدن فرهنگ غنی ایران اسلامی است، بکوشند با مطالعه در داستان عاشورا و یافتن ویژگی های منحصر به فرد و ستودنی شخصیت های آن و نیز توجه به حضور اقشار مختلف جامعه از کودک تا کهنسال،از سفید پوست تا رنگین پوست و برده و آزاد در این میدان، این حقیقت را در ذهن گریزپای نسل زد و آلفا ایجاد کنند که در تمام تاریخ و با هر شرایطی می‌توان قهرمان زندگی خود بود و با همین قهرمانی در ساحت‎های کوچک و بزرگ زندگی به قهرمانی ملی مذهبی تبدیل شد که می‌تواند تاریخ و هویت ایران را شکل دهد و درخت تناور عزت و استواری ایران و اسلام را آبیاری کند. منابع امین‌پور، قیصر(۱۳۷۳)، ظهر روز دهم. تهران: سروش. رهنما، شاهین(۱۳۹۰). عمه برم بابا جونو ببوسم. تهران: منادی تربیت. شهریف جعفر، تهران قدیم. جلد ۳ علوی فرد، یحیی(۱۳۸۹)، خداکند همیشه جنگ باشد، قم : عمو علوی. ماهوتی، مهری(۱۳۹۸)، طبل بزرگ هیئت، مشهد: به نشر. مرادی، معصومه(۱۴۰۲)، خنده‎های زیتونی، تهران: صریر. هنرجو، حمید(۱۳۹۰). کاشکی مال من بود بالت، تهران: تجلی. https://eitaa.com/moradimasoome https://eitaa.com/sibenaghd