‏ آیا در تابستان 2014 اربیل در خطر اشغال توسط داعش بود ؟ آیا درگیری به نزدیکی این شهر کشیده شد ؟ نقش ایران در کمک به اقلیم کردستان عراق چه بود ؟ با هم مرور می کنیم. ‏ #sn26 @sobhenazdik

‏در روزها و هفته های اخیر بحث و تنش زیادی در خصوص دوره زمانی اشغال شهر موصل مرکز استان نینوا عراق در ژوئن 2014 میلادی و حوادث پس از آن میان کاربران شبکه‌های اجتماعی شکل گرفت. ظاهرا علت داغ شدن مجدد این بحث پس از سالها، ساخت و انتشار یک فیلم عجیب ‏در خصوص حمله داعش به اربیل و واکنش مسعود بارزانی به این حادثه است که مشخص نیست بر اساس چه منابع و چه مستنداتی ساخته شده است (یا اینکه به طور کلی به منظور تحریف واقعیت و تحقیر طرف مقابل بوده). نمیخواهم به شکل ریز به بررسی سکانس به سکانس فیلم مورد نظر بپردازم و ‏بهتر است سیر وقایع این دوره زمانی را بر اساس مستندات موجود بررسی کنیم.

پس از موج اول حملات گروه داعش به مرکز استان نینوا و اشغال شهر موصل در 10 ژوئن 2014، نیروهای این گروه در روزها و هفته های آتی تمرکز خود را بر تصرف مناطق حساس در استانهای دیگر نظیر تکریت،‏بیجی و سامرا در استان صلاح الدین، عظیم، مقدادیه و بعقوبه در استان دیاله و مسیر فلوجه به سمت بغداد در استان الانبار نهادند. شهر تکریت فردای سقوط موصل در 11 ژوئن ، شهرهای عظیم و مقدادیه در 13 ژوئن و شهر و پالایشگاه بیجی در 19 ژوئن توسط داعش اشغال شدند.

‏حکایت نبردهای فوق خود نیازمند مطالب جداگانه مفصل است و تنها به همین اشاره کوتاه بسنده میکنم. اما مبحث اصلی ما آغاز پیشروی داعش به سوی مناطق تحت کنترل اقلیم کردستان عراق در حوزه استانهای اربیل و دهوک است. در آستانه ماه آگوست 2014 ، توقع عمده ناظران بر این بود که داعش با حداکثر ثقلش به سمت بغداد حرکت کند و محور این حمله هم از ناحیه عامریه الفلوجه و جرف الصخر و مناطق جنوب کمربند بغداد در جبهه های جنوب و غرب و مناطق بلد ، اسحاقی ، کرمه و دریاچه ثرثار از شمال باشد (البته سامرا و دجیل و تاجی باید در چنین حرکتی مورد تعرض جدی قرار می گرفتند) ‏اما در میان شگفتی عمده ناظران ، از آغاز ماه آگوست 2014 تقریبا 50 روز پس از سقوط موصل و در گام اول از دومین هجوم بزرگ این گروه در شمال عراق، نیروهای داعش شروع به تصرف مناطق باقیمانده از استان نینوا کردند. در فاصله سقوط موصل و سایر مناطق در استان های کرکوک ، نینوا و دیاله ،‏واحدهایی از نیروهای پیشمرگه اقلیم کردستان برای پرکردن خلا ناشی از عقب نشینی نیروهای ارتش و پلیس عراق وارد بخش هایی از این استان ها شدند ، که شمارشان برای پوشش مناسب این مناطق اندک بود .

‏شایان ذکر است هیچ یک از این مناطق بخشی از حدود اداری اقلیم کردستان نیستند و به نام "مناطق مورد مناقشه" شناخته می شوند ، مناطقی که قرار بود طبق ماده 140 قانون اساسی عراق در فرصت مناسب در آن ها همه پرسی در مورد پیوستن به اقلیم کردستان برگزار شود. در روز 1 آگوست 2014 نیروهای داعش حملات خود به سوی شهر زمار در شمال غربی موصل که تحت کنترل پیشمرگه‌های اقلیم بود را آغاز کردند. علی رغم مقاومت اولیه به علت حجم بالای نیرو و تجهیزات مهاجمین شهر 3 روز بعد سقوط کرد تا راه برای تصرف سد راهبردی موصل توسط داعش نیز باز شود.‏ میدان نفتی عین زاله نیز در همسایگی زمار ، و شهر مسیحی نشین تلسقف نیز با عقب نشینی پیشمرگان اقلیم به همین سرنوشت دچار شدند و درگیری های شدید برای تصرف گذرگاه مرزی ربیعه در همسایگی سوریه نیز آغاز شد .

‏همزمان نیروهای داعش از محورهای تل عفر و الهول (در خاک سوریه) به سمت شهر سنجار که پس از فرار نظامیان عراقی تنها توسط چند صد نیروی جایگزین پیشمرگه کنترل میشد هجوم بردند. شهر سنجار (شنگال) بدون مقاومت خاصی و با عقب نشینی اجباری نیروهای پیشمرگه اقلیم سقوط کرد و حوادث دردناک موسوم به قتل عام غیرنظامیان یزیدی در این منطقه رخ داد ده ها هزار نفر از مردم یزیدی سنجار و روستاهای حومه به سمت کوهستان سنجار فرار کردند اما بسیاری از مردم غیرنظامی نیز در روستاهایی نظیر کوچو و حردان فرصت فرار پیدا نکرده و هزاران نفر توسط داعش کشته یا اسیر شدند.

این حد نهایت پیشروی داعش در جبهه شمال شرق استان نینوا بود و از این به بعد تا سال 2017 و سقوط کامل موصل داعش در این جبهه در حالت دفاع قرار داشت. در این زمان نخستین مورد پروازهای تدارکاتی آمریکا برای رساندن تدارکات به پناهندگان یزیدی در کوهستان سنجار انجام شد . نیروهای YPG نیز از طریق گذرگاه تل کوجر (سمت سوری گذرگاه ربیعه) به کمک یزیدیان پناه گرفته در کوهستان سنجار شتافتند . همزمان قوای پیشمرگه، یگان هایی از ارتش عراق (از جمله لشکر طلایی) در حال آماده شدن برای ضدحمله ای گسترده تحت پوشش جنگنده های امریکایی برای بازپسگیری سد موصل و ‏مناطق اطراف آن مانند زمار شدند. حملات شمال و شمال غرب موصل در نزدیکی مناطق تحت کنترل اقلیم کردستان در استان دهوک بودند اما برویم سراغ اصل ماجرا و شهر اربیل. همزمان با حملات شمال غرب استان نینوا، بخشی از نیروهای داعش نیز به سمت شرق و جنوب شرق این استان هجوم میبرند، یعنی مناطقی که در همسایگی استان اربیل قرار داشتند. پس از فرار دسته جمعی نیروهای ارتش و پلیس فدرال عراق از موصل و استان نینوا، به تدریج نیروهای پیشمرگه اقلیم در برخی مناطقی که از لحاظ اداری خارج از محدوده کردستان محسوب میشدند مستقر شدند نظیر مخمور و گویر . ‏گویر و مخمور به سبب نزدیکی به کوهستان قره چوخ و ارتفاعات حمرین که از دیرباز پناهگاه جهادگرایان سنی عراقی بودند همواره مورد تهدید محسوب می شدند. در روز 7 آگوست نیروهای داعش طی تهاجم همزمان از دو محور موفق به اشغال هر دو شهر شده و نیروهای پیشمرگه عقب نشینی میکنند.

‏در روز 7 آگوست نیروهای داعش طی تهاجم همزمان از دو محور موفق به اشغال هر دو شهر شده و نیروهای پیشمرگه عقب نشینی میکنند اینجا حد نهایی پیشروی داعش به سوی اربیل بوده و 2 شهر گویر و مخمور به ترتیب در فاصله حدود 40 و 50 کیلومتری شهر اربیل پایتخت اداری اقلیم کردستان عراق قرار دارند ‏پس ماجرای محاصره اربیل و نجات آن توسط نیروهای ایرانی به فرماندهی سردار سلیمانی چیست ؟ طبق صحبت های رسمی و بدون هیچ شک و شبهه که توسط مسعود بارزانی رهبر اقلیم کردستان انجام شد، در روز سقوط موصل با توجه به خطری که میتوانست متوجه کل عراق و از جمله منطقه اقلیم باشد ‏وی شروع به تماس و درخواست کمک از کشورهای اطراف، قدرت های بین المللی و دولت مرکزی عراق میکند. صد البته باید در نظر داشت ایران اولین کشوری بود که نیروهای نظامیش در همان روزهای اول ژوئن "روی زمین" به قصد طرح ریزی و کمک به نیروهای عراقی علیه داعش وارد عراق شدند .

ائتلاف جهانی تحت رهبری آمریکا تا آگوست 2014 حملات هواییش را آغاز نکرد و تا این زمان مشغول پروازهای شناسایی روی عراق و انتقال تدارکات برای کمک رسانی به دولت عراق و اقلیم کردستان بود. آنچه که به شکل رسمی توسط بارزانی تایید شده است این است که ‏24-ایران نخستین کشوری بوده که محموله های سلاح درخواستی اقلیم را به این منطقه میرساند و فردای اعلام درخواست کمک از ایران، این کشور 2 هواپیمای باری حامل سلاح را به اربیل ارسال میکند.

آن چه از اسناد تصویری نیز هویداست این است ایران در همان هفته های نخست سلاح هایی از جمله ‏پرتابگرهای راکت 122 م م چندگانه حدید ، تفنگ های آنتی متریال صیاد ، راکت های 240 م م فلق و انواع مهمات به نیروهای کرد رسانده است که البته بیشتر در دست پیشمرگان اتحادیه میهنی کردستان و جبهه های جنوب و غرب کرکوک و استان دیاله (سعدیه و جلولا) مشاهده شد.

‏بارزانی تاکید میکند که کشورهای دیگری نیز به درخواست کمک ما پاسخ مثبت دادند اما ایران نخستین کشور بود که کمک های خود را ارسال کرد. سلاح های درخواستی اقلیم چه بود ؟ باز هم اقای بارزانی به طور کامل بیان کرده است : ‏پرسیاریان كرد چیتان بۆ بكەین؟ قاسم سولەیمانی پەیوەندی پێكردم و پرسیاری كرد چیتان بۆ بكەین، پێویستیتان بە چییە؟ منیش پێمگوت ئەگەر پێتان بكرێت چەكی دژە زریپۆش و گوللـەنەبڕەكانە لە ئاربیجی و دۆشكە و هاوشێوەكانی بنێرن بۆمان.بۆ بەرەبەیان دوو فڕۆكەی پڕ لە گوللە و زەخیرەیان بۆ ناردین ‏بارزانی میگوید در صحبت با قاسم سلیمانی او از من پرسید که برای شما چه کاری کنیم؟چه درخواست هایی دارید؟ به او گفتم اگر برایتان ممکن است موشک های ضد زره و مهماتی نظیر RPG و دوشکا و موارد مشابه برای ما ارسال کنید . صبح فردای آن روز 2 هواپیما پر از مهمات و تجهیزات برای ما ارسال کردند

سوال مهم بعدی : آیا اربیل در محاصره و خطر سقوط بود و سردار سلیمانی و 70 نفر نیرو آن را نجات دادند ؟

‏همانطور که عرض شد حد نهایی پیشروی داعش به سوی اربیل در همان دو منطقه مخمور و گویر و حدود 40 تا 50 کیلومتری اربیل بود و این شهر هرگز در خطر محاصره و سقوط قرار نگرفت(مشابه آنچه در فیلم تبلیغاتی و درگیری در اطراف دفتر کار بارزانی دیده میشود!!!)

‏حکایت سردار سلیمانی و نیروهای همراهش چیست ؟ بالاتر گفتم که شهر مخمور در روز 7 آگوست توسط داعش اشغال شد و نیروهای پیشمرگه ناچار به عقب نشینی شدند اما 2 روز بعد قوای مشترک عراقی و پیشمرگه کرد اقلیم موفق شدند شهر مخمور را بازپس بگیرند. این همان نبردی است که قاسم سلیمانی، ابومهدی المهندس و حدود 200 نفر از نیروهای ایرانی و مقاومت عراق نظیر کتائب حزب الله در آن حضور داشتند و در فضای رسانه به اشتباه تعبیر بر محاصره اربیل و نجات این شهر از سقوط شده است. در دو روز منتهی و در حین ساعات منتهی به بازپسگیری مخمور ‏،جنگنده های ائتلاف نیز در پشتیبانی از این عملیات حملات هوایی انجام دادند که فیلم یکی از این حملات که انهدام یک هویتزر ام 198 متحرک شده توسط داعش (غنیمتی از ارتش عراق) توسط جنگنده های اف-18 با بمب های 500 پوندی نیز توسط پنتاگون منتشر شد. پایان

‏چرا امریکا و منطقه داره به طالبان باج میده؟ علت این کار چیه؟ بچه‌ها ایشون حافظ سعید خان هستن اهل اوراکزی پاکستان که از سال ۲۰۰۱ و پس از حمله امریکا به افغانستان از پاکستان به اونجا رفت تا به طالبان کمک کنه و خودش بعدا رهبر طالب در اوراکزی شد. #sn27

در خبر ها آمده است ‏ملا عبدالغنی برادر پس از سفرهای علنی متعدد به چین، ازبکستان، پاکستان، ایران و البته دیدار با پمپئو در دوحه امروز به ترکمنستان سفر کرده و مورد استقبال رسمی قرار گرفته است. فکر کنم قدم بعدی تحویل سفارتخانه های افغانستان در منطقه به ملا برادر باشد.

. سعید خان به بیت الله محسود رهبر وقت طالبان ‏خیلی نزدیک شد و بعد از مرگ محسود توقع رهبری طالبان رو داشت اما سران قبایل حاضر به پذیرش این نشدن این دوران همزمان بود با دوران اوج گیری داعش و اعلام خلافت ابوبکر البغدادی. حافظ سعید خان طی یک اقدام عجیب با ابوبکر البغدادی بیعت کرد و داعش خراسان را تاسیس کرد. این منطقه شامل بخش ‏بسیار بزرگی از شمال شرقی ایران، شمال غربی افغانستان و قسمت‌هایی از غرب پاکستان و ازبکستان و تاجیکستان هست. خراسان برای داعش همانند دابق ارزش ایدئولوژیک و آخرالزمانی داره بابت همین جذب نیروی قوی هم داشته. داعش خراسان تهدیدی جدی برا امنیت قدرت‌های جهانیه! از روسیه و چین بگیرید تا ‏تا خود امریکا و بقیه نقاط آسیای میانه داعش خراسان عموما نیروهای فوق‌العاده توانایی داره که از سوریه برگشتن یا سابقه عضویت در طالبان افغانستان رو دارن و کنترل و شکستشون بسیار سخته حافظ سعید خان هر چند سال ۲۰۱۶ توسط امریکا کشته شد اما داعش خراسان کماکان باقی است و با قدرت کارشو ‏داره ادامه میده و تونسته رسما قدرت سومی در افغانستان ایجاد کنه‌ کشورهای منطقه و امریکا که دنبال رسیدن سریع به افغانستان هستن تا توسعه اونجا رو شروع کنن و بازارشو به دست بیارن میدونن دولت مرکزی و فاسد و نیم بند افغانستان توان کنترل و شکست داعش رو نداره بابت همین دست به دامن طالب و ‏رهبران اون شدن تا اینا بتونن ثبات افغانستان و منطقه آسیای میانه رو حفظ کنن و جالبه بدونین جزو قول و قرار طالب به امریکا مقابله و کنترل داعش هست و به نوعی شرط اصلی کار هست. با این وجود باید گفت طالب یه ساختار واحد با یه رهبری واحد نیست و گاه شاهد جنگ داخلی هم بوده! اما در کل بهتر ‏از هر گروه دیگه‌ای توان مقابله با داعش خراسان رو داره. حافظ سعید خان و داعش بهترین خدمت رو به طالبان کردن و باعث این شدن جهان به این گروه جای دولت مرکزی افغانستان راضی بشه

و در پایان با تاجیک های داعشی بیشتر آشنا شویم .