#لزور
(صفحه اول)
✍قلل مرتفعی همچون میشینه مرگ #لزور (۴۰۷۶ متر) همچون دیواری شهرستان فیروزکوه را از مناطق شمالی کشور جدا میکند که در بین این قلل سرشاخههای رود خانه حبله رود جاری است. [قله میشینه مرگ، بلندترین قله رشته کوه البرز بوده که ارتفاعی حدود چهار هزار متر دارد و در شمال غرب روستای لزور واقع است.]
🌍شهرستان فیروزکوه بدلیل موقعیت خاص همواره مورد توجه اقوام و گروههای انسانی بوده، به همین جهت شاهد آثار زیادی در نقاط مختلف آن هستیم که از آن جمله میتوان به ، ۳۵ امامزاده و بقعه متبرکه ، ۲۸ قلعه، یک خانه تاریخی ،۷ گورستان و زیارتگاه ، ۱۸ محوطه باستانی تاریخی و اسلامی ،۳ غار و دژ طبیعی ، ۲ پل تاریخی، یک مسجد تاریخی ، ۸ کاروانسرا ،۱۸ برج آرامگاهی و ... اشاره کرد.
📌فیروزکوه شهری قدیمی است که برخی آن را با حوادث مرتبط با دماوند هم چون افسانه فریدون و ضحاک مرتبط میدانند.
📌یکی از نوشتههای معتبر درباره تاریخ این شهر به نوشته محمدبن جریر طبری (۳۱۰-۲۲۶ ه.ق) در کتاب «تاریخ الرسل و الملوک» باز میگردد. در این نوشته طبری مینویسد: «فیروز پسر یزدگرد، پسر بهرام بود و پادشاهی وی پس از آن بود که برادر و سه تن از خاندان خویش را کشت. گویند در ملک وی هفت سال پیاپی قحطی شد و در آن دوران سخت، رعیت را چنان راه برد که هیچ کس از گرسنگی نمرد مگر یکی و او به خداوند نالید که رحمت خویش از او و رعیت او دریغ ندارد و باران ببارد و خدای اجابت کرد ولایت مانند پیش پرآب شد و درختان جان گرفت. فیروز بگفت تا به ری شهری بسازند و آن را فیروز نام کرد و مابین گرگان و دربند نیز شهری بساختند و آن را فیروز نام کردند و...»
📌شهر فیروزکوه همان شهری است که طبری احداث آن را به فیروز ساسانی در ری نسبت دادهاست . به دلیل همین قدمت فیروزکوه از شهرهایی است که تپههای باستانی زیادی دارد. نام قدیمی فیروزکوه دیمه بوده است؛ که به معنی طبیعت خودرواست.
📌ساکنین اصلی فیروزکوه از شاخههای ۱۶ گانه قوم آریایی میباشند علاوه بر آن اقوامی از کردان ایل پازوکی از حوالی ارومیه حدود چهارصد سال قبل در زمان صفویه تبعید شدهاند و برخی از افراد ایل اصانلوی گرمسار و تیرههای غندالی الیکایی وشاه حسینی الیکایی و کردها در این شهرستان سکنی گزیدهاند .فیروزکوه ازدیربازییلاق عشایر الیکایی بوده است.
📜آثار باستانی تنگه واشی
تنگه واشی علاوه بر طبیعت زیبا، دارای آثار باستانی نیز میباشد. یکی از سه #کتبیه معروف دوره قاجار در این تنگه واقع شدهاست. دو کتبیه دیگر در چشمه علی شهر ری و تونل وانا در جاده هراز واقع شدهاند. هر سه این کتیبهها به دستور #فتحعلی_شاه_قاجار حکاکی شدهاست. فتحعلی شاه که دوران پیش از پادشاهی خویش را در شیراز گذرانده بود، با دیدن نقش برجستههای آن دیار، سه نفر به نامهای حجارباشی، نقاش باشی و معمارباشی را مسئول ساخت این سه کتبیه در تهران کرد. کتیبه واقع در تنگه واشی دارای ابعاد شش در هفت متر است که وقایع زمان فتحعلی شاه دور تا دور کتیبه روایت شدهاست. بزرگترین نقش برجسته این کتیبهها، نقش شکارگاه با تصویر اسب، نیزه و شکارهایش است که در اطراف آن میتوان عباس میرزا، علی قلی میرزا و علی نقی میرزا پسران فتحعلی شاه و همچنین نوادگانش را در حال شکار دید. این کتیبه که حدودا ۱۸۵ سالهاست به گونهای در دل کوه حک شده که از بارش باران و تابش آفتاب در امان بودهاست اما صنعت گردشگری به آن آسیب وارد نمودهاست.
🖊بازنگری:
محسن داداش پور باکر
#مهندسی فرهنگی قزقانچای
#صلگرستان
https://eitaa.com/soltan_mohammadreza