Problem-Based Learning
🔴یادگیری مبتنی بر مشکل (PBL)
در آموزش پزشکی PBL یک روش آموزشی فعال است که در آن دانشجویان با یک مسئله یا سناریوی بالینی واقعی یا شبیهسازیشده مواجه میشوند و با بحث گروهی و حل مسئله، مفاهیم علمی و بالینی را کشف و ادغام میکنند.
این رویکرد از دهه ۱۹۶۰ تاکنون یکی از پرمقالهترین موضوعات پژوهشی در آموزش پزشکی بوده و جایگزین روشهای سنتی lecture-based محسوب میشود.
⁉️چگونه یادگیری عمیق ایجاد میشود؟
💡فعال بودن دانشجو: دانشجو مسیر یادگیری را هدایت میکند، فرضیه میسازد و منابع مناسب را پیدا میکند.
💡یادگیری در بافت بالینی: مفاهیم در بستر یک کیس واقعی بیمار یاد گرفته میشوند و ماندگارتر میشوند.
💡کار تیمی و یادگیری خودگردان: مهارتهای ارتباطی، همکاری و یادگیری مادامالعمر تقویت میشوند.
🏅تقویت استدلال بالینی PBL به دانشجویان کمک میکند تا:
✅تشخیصهای دقیقتر ارائه دهند و خطاهای کمتری داشته باشند.
✅دادههای بیمار را تحلیل و فرضیهها را اولویتبندی کنند.
✅شواهد را مقایسه کرده و تصمیم بالینی منطقی اتخاذ کنند.
🗣توسعه مهارتهای حرفهای مهارت ارتباطی: بیان نظر و شنیدن دیگران
🔸Teamwork:
کار گروهی شبیه تیم درمانی واقعی
🔸Professionalism:
مسئولیتپذیری، مدیریت زمان و اخلاق حرفهای
ساختار استاندارد کلاس PBL
۱. ارائه مسئله ۲. روشنسازی واژگان ۳. تعریف مسئله ۴. تولید فرضیات ۵. تعیین اهداف یادگیری ۶. مطالعه فردی ۷. بحث گروهی و ادغام یافتهها
دو عامل کلیدی موفقیت:
🔅کیفیت سناریو: واقعی، چالشبرانگیز، قابل توسعه و مناسب سطح دانشجو
🔅نقش Facilitator: هدایتگر بحث، پرسشگر راهبردی و ارائه بازخورد سازنده، نه سخنران
📌یک مثال کاربردی: یک مرد ۴۵ ساله با درد قفسه سینه و تنگی نفس به اورژانس مراجعه کرده است.
گروه PBL چه میکند؟
تحلیل علائم و تشخیصهای احتمالی (حمله قلبی، آنژین، مشکلات ریوی)
شناسایی سوالات یادگیری (تستهای تشخیصی، پاتوفیزیولوژی)
مطالعه فردی برای پاسخ به سوالات
بحث گروهی برای انتخاب بهترین تشخیص و برنامه درمانی
با این فرآیند، دانشجو هم مهارت تشخیص بالینی را تمرین میکند و هم دانش علوم پایه را در زمینه واقعی بیمار به کار میگیرد.
🏆نمونه داخلی موفق دانشگاه علوم پزشکی تهران:
🔺اجرای تدریجی PBL از ۱۳۹۵
🔺تطبیق با شرایط بومی
🔺رضایت ۸۰٪ دانشجویان گزارش شده است.
🔎در یککلام ، PBL یک روش آموزشی اثربخش و علمی است که دانشجویان را از یادگیری منفعل به پزشک توانمند، تحلیلگر و حرفهای تبدیل میکند. این رویکرد باعث تقویت تفکر انتقادی، استدلال بالینی، کار تیمی و مهارتهای حرفهای میشود و یادگیری را عمیق و ماندگار میکند.
📚منابع:
Ge WL, Zhu XY, Lin JB, et al. Critical thinking and clinical skills by problem‑based learning: a systematic review. BMC Med Educ. 2025;25:455.
🔗https://bmcmededuc.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12909-025-06951-z
Li T, Song R, Zhong W, et al. Problem‑based learning in orthopaedics education: systematic review and meta‑analysis. BMC Med Educ. 2024;24:253.
🔗https://bmcmededuc.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12909-024-05244-1
Zhang W, Wei J, Guo W, et al. Team‑based vs problem‑based learning in medical education: systematic review. BMC Med Educ. 2024;24:172.
🔗https://bmcmededuc.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12909-024-05107-9
#PBL #ProblemBasedLearning #MedicalEducation #ClinicalReasoning #ActiveLearning #Teamwork #Professionalism #CaseBasedLearning #ClinicalSkills #ProblemSolving #Collaboration
کاری از دانیال هداوند
کارگروه آموزش کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی لرستان
🔗وبسایت کمیته تحقیقات دانشکده پزشکی :
https://src-med.lums.ac.ir/
🔗ارتباط با ما :
تلگرام:
https://t.me/src_med_lums
ایتا:
https://eitaa.com/src_med_lums
#مفدا_لرستان
@lorestanmefda