سیدابراهیم(شهیدصدرزاده)
🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇 💠 امام علیهالسلام شنيد مردى در محضرش نكوهش دنيا مىكند (در حالى كه از غافلان بود) به ا
، دنيا «دار الغرور» است؛ اما اگر نگاه به آن #عميق و #حكيمانه باشد، دنيا دار عبرت و بيدارى است. ادامه اين سخن حكيمانه نيز گواه بر آن است كه گفتهايم.
✅ شرح و تفسير دنيا تجارتخانه اولياى خداست امام عليهالسلام در ادامه گفتار حكيمانهاى كه در مورد دنيا در بخش پيشين داشت، در اين بخش جنبه هاى مثبت دنيا را در هشت جمله برمىشمرد
🔺در چهار جمله نخست مىفرمايد: «دنيا سراى #صدق و #راستى است براى آن كس كه به راستى با آن رفتار كند و جايگاه #عافيت است براى كسى كه از آن چيزى بفهمد و سراى #بىنيازى است براى آن كس كه از آن توشه برگيرد و محلّ #موعظه و #اندرز است براى آن كس كه از آن اندرز گيرد»
✨ به اين ترتيب، دنيا گرچه در نظر اول «دار الغرور» و «دار لهو و لعب» است ولى با دقت مى تواند به سراى عافيت و موعظه و برگرفتن زاد و توشه تبديل شود و نردبان ترقى انسان براى قرب الىالله باشد و معراج مؤمن و مزرعه آخرت گردد.✨
همانگونه كه در آيات و روايات به آن اشاره شده است و امام عليهالسلام در خطبه 28 دنيا را به ميدان تمرين و آمادگى براى مسابقه در ميدان جهان ديگر تشبيه فرمود و در خطبه 203 دستور مىدهد از اين محل عبور براى قرارگاه اصلى خود توشه برگيريد.
❇️ درست است كه دنيا در نظر ابتدايى دروغ گوست؛ ولى اگر كمى در حوادث آن دقت شود مىبينيم كه راستگوست و واقعيتها را برملا مىسازد و بانگ رحيل سر مىدهد. صحيح است كه دنيا سراى بيماردلان است؛ اما براى آنها كه اهل فهم و درکاند سراى تندرستى است.
❇️ درست است كه دنيا در نظر ابتدايى دار فقر است و تمام سرمايههاى وجود انسان را مىگيرد و تهیدست به زير خاک مىفرستد؛ ولى براى آنان كه آماده برگرفتن زاد و توشه اند دار غناست.
❇️ صحيح است كه دنيا غافلكننده است; اما براى آنها كه اهل پند و نصيحتاند، دار موعظه است.
🔺 سپس امام عليهالسلام به چهار وصف ديگر پرداخته مىفرمايد: «دنيا مسجد دوستان خدا و نمازگاه فرشتگان پروردگار و محل نزول وحى الهى و تجارتخانه اولياى الهى است»
🔹 امام عليهالسلام در واقع در اين عبارت كوتاه چهار نام بر دنيا نهاده كه هر يك پيامى دارد.
👆🏻 نام «مسجد»، «مصلى»، «مهبط وحى» و «تجارتخانه اولياى حق»
⁉️ آيا ممكن است مسجد جايگاه بدى باشد و يا نمازخانه فرشتگان سزاوار نكوهش گردد؟
⁉️ و آيا جايگاهى كه وحى الهى بر آن نازل شده و تجارتخانه دوستان حق است جاى بدى است؟
✨ تعبير به تجارتخانه در واقع بر گرفته از آيه شريفه (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَى تِجَارَة تُنجِيكُمْ مِّنْ عَذَاب أَلِيم) مىباشد. بعضى از شارحان نهجالبلاغه «مُصَلَّى مَلاَئِكَةِ اللَّهِ» را اشاره به سجده كردن فرشتگان براى آدم دانسته اند در حالى كه دليلى بر اين تخصيص نيست؛ پيوسته جمعى از فرشتگان در حال سجود و جمعى در حال ركوع و مشغول نمازند و منحصر به زمان خاصى نيست و فرشتگان در همه جا هستند؛ در آسمان و در زمين و مخصوصاً در اماكن مقدسى همچون مكه و مدينه و بقاع معصومان(عليهم السلام)
👆🏻از مجموع اين تعبيرات استفاده مىشود كه دنيا موقعيت بسيار مهمى دارد براى آنان كه از آن #بهره گيرند؛ هم منزلگاهى است براى تهيه زاد و توشه، هم دانشگاهى است براى دروس اخلاقى و موعظه، هم محلى براى عبادت پروردگار و هم تجارتخانهاى است كه انسان با سرمايه عمر وارد آن مىشود و در برابر اين سرمايه مى تواند بهترين متاع ها را كه همان #قرب_پروردگار و #رضاى_او و #سعادت_جاويدان است فراهم سازد.
🔺از اين رو امام در ادامه اين سخن مىفرمايد: «آنها در دنيا رحمت خدا را به دست آورده و بهشت را از آن سود بردند» سپس امام عليهالسلام براى يك نتيجهگيرى به آغاز سخن باز مىگردد و مىفرمايد: «با اين حال (كه براى تو شرح دادم) چه كسى دنيا را نكوهش مى.كند در حالى كه جدايى خود را اعلام داشته و فراق خود را با صداى بلند خبر داده و خبر از مرگ خود و اهلش داده است». امام عليهالسلام بعد از اين سه جمله كه در پاسخ مذمتگويان فرموده با دو جمله ديگر آن را تكميل مىكند و مىفرمايد: «دنيا با نمونهاى از بلاهايش بلاهاى آخرت را به آنها نشان داده و با صحنههايى از سرور و خوشحالىاش به سرور آخرت متوجه ساخته است (در حالى كه مىدانند نه بلاى آخرت قابل مقايسه با بلاى دنيا و نه سرور آخرت شايسته مقايسه با سرور دنياست) و گاه مىبينند هنگام عصر در عافيتاند و صبح گاهان در مصيبت (و به اين ترتيب) گاه تشويق مىكند و گاه مىترساند و انسان را به خوف مى.افكند و برحذر مىدارد»؛ آرى، دنيا با زبان حال به روشنى ماهيت خود را كه همان ناپايدارى و بیوفايى و بىاعتبارى است آشكار ساخته، حوادث زودگذر، ازدسترفتن عزيزان، بيمارىهاى ناگهانى و بلاهاى زمينى و آسمانى همه اينها پيامهاى روشنى است كه دنيا براى معرفى خود به اهلش مىفرستد.
⁉️با اين حال چگونه مىتوان گفت دنيا فريبنده و
غافل كننده اس
سیدابراهیم(شهیدصدرزاده)
🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇 💠 انسان در این دنیا هدفى است که تیرهاى مرگ همواره به سوى او نشانهگیرى مىکند و ثروتى
(فَنَحْنُ أَعْوَانُ الْمَنُونِ وَأَنْفُسُنَا نَصْبُ الْحُتُوفِ فَمِنْ أَیْنَ نَرْجُو الْبَقَاءَ).
🔺 «منون» از ریشه «منّ» به معناى قطع و نقصان گرفته شده و از آنجا که مرگ عمر انسان را قطع مىکند و مایه نقصان عدد انسانها مىگردد به آن «منون» گفته شده است. تعبیر به «أعْوانُ الْمَنُون» (یاران و کمک کاران مرگ) از این نظر است که انسان با گذراندن عمر خود گویى به مرگ خویش کمک مىکند و تعبیر به «نَصْبُ الْحُتُوف» (حتُوف جمع «حَتف» به معناى مرگ) اشاره به این است که عوامل نابودى، بیمارىها، سیلها، زلزلهها، جنگها و حادثههاى ناگوار هر کدام جان انسان را نشانه گرفتهاند و سرانجام یکى از آنها تیر خود را به هدف مىزند و به زندگى انسان پایان مىدهد و به این دلیل امام (علیه السلام) مىفرماید: با وجود این عوامل مرگبار ما چگونه امید بقا داریم؟
✨ هیچ کس از یک روز بعد از این و یا حتى یک ساعت بعد آگاه نیست که چه سرنوشتى دارد. آیا در زمره زندگان است، یا در کنار مردگان آرمیده؛ خواه پیر باشد یا جوان، سالم باشد یا بیمار.
6⃣ حضرت در ششمین و آخرین نکته در تکمیل بحثهاى گذشته مىفرماید: «این شب و روز هرگز ارزش چیزى را بالا نبرده جز این که به سرعت باز مىگردند و آنچه را بنا کرده ویران مىسازند و هرچه را جمع کرده پراکنده مىکنند»؛ (وَهَذَا اللَّیْلُ وَ النَّهَارُ لَمْ یَرْفَعَا مِنْ شَیْء شَرَفاً إِلاَّ أَسْرَعَا الْکَرَّةَ فِی هَدْمِ مَا بَنَیَا وَتَفْرِیقِ مَا جَمَعَا).
🔺 شب و روز در واقع واحدهاى زندگى انسان را تشکیل مىدهند که عمر انسان با گذشت آنها سپرى مىشود و نسبت حوادث به شب و روز (با آنکه آنها ظرف زمانند نه عامل حوادث) نوعى مجاز در نسبت است.
🔸 شبیه آنچه در خطبهاى از پیغمبر اکرم (صلى الله علیه وآله) آمده که مىفرماید: «شما مردم شب و روز را دیدهاید که چگونه هرچیز نو و جدیدى را کهنه و هر دورى را نزدیک مىسازند».
🔹 امیرمؤمنان (علیه السلام) با تعبیر دیگرى در خطبه ۹۰ آن را بیان فرموده و به جاى شب و روز، خورشید و ماه را عامل کهنه شدن نوها و دور شدن نزدیکها مىشمرد.
❇️ در یک جمعبندى از مجموع این گفتار حکیمانه مى.توان چنین گفت: از آنجا که «حُبُّ الدُّنْیا رَأْسُ کُلِّ خَطیئَة» و علاقه به مادیات سرچشمه همه یا اغلب گناهان است، امام (علیه السلام) براى کاستن حب دنیا به ناپایدارى آن از تعبیرات بسیار پرمعنا در این کلام نورانى استفاده کرده است.
💠 نخست هدف بودن انسان را در برابر تیرهاى مرگ که سرانجام هر کسى است مطرح مىکند و سپس به خطراتى که در هر لحظه حیات انسان را تهدید مىکند ـ مانند گلوگیر شدن جرعه آب یا لقمه غذا ـ اشاره مىفرماید، سپس به این نکته مهم توجه مىدهد که همیشه مواهب دنیا با محرومیتهایى همراه است و هرگز انسان نمىتواند تمام آنها را یکجا در اختیار بگیرد. آنگاه هشدار مىدهد که روزهاى عمر پىدرپى در گذرند و هر روز، انسان گام تازهاى به سوى مرگ بر مىدارد و مهم اینجاست که از دستدادن سرمایه عمر در اختیار ما نیست؛ چه بخواهیم و چه نخواهیم پىدرپى از ما گرفته مىشود.
✨ مجموع این سخن درس عبرتى است براى همگان تا #زهد در دنیا را پیشه کنند و از حرص و آز و طمع و غرق شدن در لذات بپرهیزند و از این دنیا براى #سعادت_جاویدان خود در سراى آخرت بیندوزند.
@syed213