بسم الله الرحمن الرحیم
🟢چگونگی مواجهه با بیادبی و بیادبان
🖊حسین انجدانی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ادب از مهمترین سرمایههای اخلاقی و وجودی هر انسانی است: «ادب مرد، به از دولت اوست»
معالاسف این فضیلت بزرگ اخلاقی در جامعه ما، قدری کم رنگ شده است. البته هیچ جامعه معصومی را نمیتوان یافت؛ بیادبان در همهجا حضور دارند؛ ما باید مهارت اخلاقی مواجهه با بیادبی و بیادبان را بیاموزیم و در خود و متربیانمان تقویت کنیم.
به نظر میرسد برای مهار بیادبی و در مواجهه با بیادبان چند نکته مهم را باید مورد توجه قرار دهیم:
اولا، توجه کنیم که خود ما هم معصوم نبوده و نیستیم. خود نیز در مواقعی نسبت به افرادی بیادبی کردهایم!
ثانیا، بدانیم که خواهی نخواهی در همه ساحتهای زیست اجتماعی خود با افراد بیادب و گستاخ مواجهه میشویم. بیادبان در همه جا حضور دارند: در خیابان، در بیایان، در کلاس درس، در شهر در روستا در حوزه، در دانشگاه ...؛ به همین دلیل باید تلاش کنیم مهارت مواجهه با بیادبان را بیاموزیم.
ثالثا، تلاش کنیم منشأ، علت یا دلیل بیادبی او را بفهمیم؛ شاید مشکلات خانوادگی داشته باشد، شاید از جای دیگری ناراحت باشد، شاید اساساً رفتار خود را بیادبی نداند! شاید به دلیل سادهلوحی یا ویژگیهای شخصیتی خاصش، ابزار افراد دیگری قرار گرفته باشد! در عین حال هرگز سعی نکنید دلیل بیادبی را در همان حین بیادبی، از خودشان جویا شوید. زیرا افراد بیادب و گستاخ، عصبانی هم هستند؛ و در حین عصابنیت هیچ اعتمادی به سخنان آنان نمیتوان داشت.
رابعا، قلب و ذهن خود را درگیر آن گستاخی و بیادبی نکنید. تمرکز و توجه ویژه به آن ممکن است خود شما را هم دچار رذایل اخلاقی دیگری کند: ممکن است دچار سوء ظن یا کینه و بغض نسبت به آن شخص شوید. که اینها نیز به نوبه خود گناهانی بزرگاند.
خامسا، هرگز مقابله به مثل نکنید. و این دشوارترین اما مطمئنترین راه مواجهه با بیادبان است. دشواری آن از این جهت است که بیادبی از مُسریترین رفتارهای اجتماعی است. چون شخص بیادب اصل شخصیت و هویت ما را نادیده میگیرد و به آن حمله میکند! و در چنین شرایطی همه ما تمایل به دفاع از خود داریم و مع الاسف عموماً راه دفاع را در مقابله به مثل میبینیم! اما باید بدانیم که رفتار متقابل فقط اوضاع را بدتر میکند. و این همان نتیجه مورد علاقه فرد بیادب است.
اما در هر شرایطی باید مواظب باشید که در زمین افراد گستاخ و بیادب بازی نکنید. باید چرخه و زنجیره بیادبی را قطع کنید. و راه قطع این چرخه آن است که مواظب باشیم رفتار یا سخن ما تحتالشعاع رفتار یا سخن افراد بیادب قرار نگیرد. حتی نباید سعی کرد که بلافاصله فرصت بیادبی و گستاخی را از فرد بیادب گرفت! سکوت و طمأنینه و آرامش شما، موجب میشود فرد گستاخ و بیادب خلع سلاح شود. مهمترین پادزهر بیادبی، آرامش و خونسردی و مهربانی است.
به تعبیر هاینریش بل، نویسنده بزرگ آلمانی قرن بیستم و برنده جایزه ادبی نوبل: «هنوز هم که هنوز است اظهار ادب، در مقابله با یک فرد بیادب، مطمئنترین، طریق تحقیر است» البته قصد ما از اظهار ادب در برابر فرد بیادب، هرگز نباید تحقیر او باشد چرا که قصد تحقیر دیگران را داشتن نیز خود نوعی بیاخلاقی است.
سادسا، اگر بیادبی در جمع صورت میگیرد، سعی کنید با شوخطبعی و مزاح و بیان حکایتهای خندهدار مناسبی فضا را تلطیف کنید. چون افراد بیادب همه فضا را پر از انرژی منفی میکنند. آنان قدرتی شیطانی در آلوده کردن فضا دارند. شوخی و خنده میتواند انرژیهای منفی را از فضا دور کند.
سابعا، بیادبی و گستاخی دیگران را باید پلی برای صعود و تعالی خود قرار دهیم؛ یعنی نه تنها در زمین بیادبان بازی نکنیم که از دامی که برای ما تنیدهاند، ریسمان صعود به تعالی و کمال نفس ببافیم. این شیوه برخورد حکیمان و فرزانگان عالم با بیادبان بوده است:
به #حضرت_عیسی علیه السلام گفته شد: «مَنْ أَدَّبَكَ؟» (ادب از که آموختی؟)
در پاسخ فرمود: «مَا أَدَّبَنِي أَحَدٌ رَأَيْتُ قُبْحَ الْجَهْلِ فَجَانَبْتُه؛ کسی مرا ادب نکرد. من، زشتی نادانی و سفاهت را دیدم و از آن پرهیز کردم.»
به قول #سعدی:
«لقمان را گفتند: ادب از که آموختی؟ گفت: از بیادبان، که هر چه از ایشان در نظرم ناپسند آمد، از فعل آن پرهیز کردم.»
#امیرمؤمنان (علیه السّلام) فرمود:
إِذَا رَأَيْتَ فِي غَيْرِكَ خُلُقاً ذَمِيماً فَتَجَنَّبْ مِنْ نَفْسِكَ أَمْثَالَهُ؛ هر گاه در دیگری اخلاق ناپسندی را دیدی، بپرهیز که آنگونه رفتار در خودت نباشد!»
#اخلاق
#ادب
🔺کانال حجتالاسلام حسین انجدانی را در ایتا دنبال بفرمایید👇
🆔https://eitaa.com/taammolat314
بسم الله الرحمن الرحیم
🟢انسان معنوی و عشقورزی به همه هستی
🖊حسین انجدانی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔹از مهمترین ویژگیهای پرورش یافتگان اخلاق و معنویت اسلامی «کلاننگری» و «خیرخواهی» و «عشقورزی» به همه آفریدهها است. به تعبیر زیبای #سعدی:
به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست
عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست
🔸و این آموزهای است که در اغلب ادعیه ماه مبارک رمضان موج میزند:
اللَّهُمَّ أَدْخِلْ عَلَى أَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ
اللَّهُمَّ أَغْنِ كُلَّ فَقِيرٍ
اللَّهُمَّ أَشْبِعْ كُلَّ جَائِعٍ
اللَّهُمَّ اكْسُ كُلَّ عُرْيَانٍ
اللَّهُمَّ اقْضِ دَيْنَ كُلِّ مَدِينٍ
اللَّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ كُلِّ مَكْرُوبٍ
اللَّهُمَّ رُدَّ كُلَّ غَرِيبٍ
اللَّهُمَّ فُكَّ كُلَّ أَسِيرٍ
اللَّهُمَّ أَصْلِحْ كُلَّ فَاسِدٍ مِنْ أُمُورِ الْمُسْلِمِينَ
اللَّهُمَّ اشْفِ كُلَّ مَرِيض
🔻از مهمترین آثار و پیامدهای نگاه عاشقانه به هستی این است که عاشق غیر از دلدادگی به معشوق و جلب رضایت او و تأمین خواستههای او هیچ شأن و جایگاهی برای خود قائل نیست. او خود را خدمتگذار و نوکر همگان میداند. او خود را بدهکار همه مردمان میداند. درد و رنج آنها را درد و رنج خود میداند. حتی بیمهری و حرمتشکنی دیگران باز هم او را از دغدغه خدمت به آنها باز نمیدارد. او خود را وقف خدمت به خلق میکند.
#اخلاق
#معنویت
#ماه_رمضان
🔺کانال حجتالاسلام حسین انجدانی را در ایتا دنبال بفرمایید👇
🆔https://eitaa.com/taammolat314
بسم الله الرحمن الرحیم
🟢سعدی و سکوت
🖊حسین انجدانی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔸سکوت رفتاری است که میتواند نشانه بسیاری از امور مختلف و حتی متضاد باشد. به همین دلیل فهم «معنا» و «پیام» آن نیازمند زیرکی و تأمل است. سکوت گاهی نشانه رضایت است و زمانی نشانه نارضایتی؛ گاهی نشانه امید است و زمانی نشانه ناامیدی، گاهی نشانه تأیید است و زمانی نشانه تکذیب. سکوت گاهی نشانه ناتوانی از پاسخ است و زمانی بهترین پاسخ. به تعبیر #امیرمؤمنان علیه السلام: «سکوت در برابر احمق، بهترین پاسخ است». و به تعبیر شیخ محمود شبستری در سعادتنامه «ابلهان را جواب خاموشی است»
میشل #فوکو هم میگفت: «همیشه سکوت نشانهی تایید حرف طرف مقابل نیست، گاهی نشانهی قطع امید از سطح شعور اوست!»
🔹در روزگار حاضر بیش از گذشته به «حکمت سکوت» نیازمندیم. دنیای جدید دنیای اطلاعات نام گرفته است؛ دریایی از اطلاعات راست و دروغ و دقیق و نادقیق روزانه در اختیار مردم قرار میگیرد. همه ساختارهای دنیای جدید ما را وارد به سخن گفتن و انتشار سخن میکند. تا جایی که سخن گفتن از نشانههای مهم بودن شناخته میشود. انتشار هر چه بیشتر اطلاعات، صرف نظر از درست یا نادرست آن، منبعی مهم برای امرار معاش و مایهای برای کسب شهرت و اعتبار اجتماعی شده است. افراد سعی میکنند در هر زمینهای اظهار نظر کنند! حتی اگر هیچ تخصصی در آن موضوع نداشته باشند. پرحرفی و زیادهگویی، موجب احساس نوعی توهم دانایی شده است.
🔻از مهمترین حکمتهایی که مصلحالدین سعدی شیرازی در کتاب بینظیر گلستان بر آن تأکید دارد، حکمت سکوت و کمگویی است. تا جایی که یک باب از ابواب هشتگانه گلستان را با عنوان «در فواید خاموشی» به این موضوع اختصاص داده است و البته در ابواب دیگر نیز به هر مناسبتی در باب سکوت سخن گفته است.
فی المثل در حکایت هفتم از باب چهارم «در فواید خاموشی» میگوید:
«یکی را از حکما شنیدم که میگفت: هرگز کسی به جهل خویش اقرار نکرده است، مگر آن کس که چون دیگری در سخن باشد، همچنان ناتمام گفته، سخن آغاز کند.
سخن را سر است اى خردمند و بُن
میاور سخن در میان سخن
خداوند تدبیر و فرهنگ و هوش
نگوید سخن تا نبیند خموش
#سکوت
#سعدی
#اخلاق
🔺کانال حجتالاسلام حسین انجدانی را در ایتا دنبال بفرمایید👇
🆔https://eitaa.com/taammolat314