📌چند نکته درباره ی «الگوهای تغییرات اجتماعی» 🔹آنچه در اینجا می آورم بسی فراتر و غنی تر از آن چیزی است که در مجلس عرضه می شود. ۱. نکته ی اول در باب تغییرات اجتماعی، آن است که تغییر اجتماعی ، امری لابد منه است و همه ی جوامع انسانی،بدلیل خصلت ذاتی انسان که تفکر و تأمل و اعتبارسازی است، تغییرات اجتماعی را به گونه ای تجربه می کنند. ۲. با اینحال همه ی تغییرات اجتماعی الزاما مثبت و رو به جلو نیست. شهید مطهری در کتاب اسلام و نیازهای زمان بیانات مفصلی درین رابطه دارند که این مطالب بر همان مبانی مبتنی است. پایه ی اصلی در تقسیم تغییرات اجتماعی از نگاه ایشان، مسئله ی «فطرت جامعه» است خود که نیازمند بحث تفصیلی است. ۳. یکی از بهترین نمونه های تاریخی که در برگیرنده ی توامان تغییر اجتماعی مثبت و منفی است، دوران تاریخی رسول خدا و پس از آن است. غیر از اقدامات مقدماتی رسول خدا در مکه، پدیده ی نفاق در مدینه، حادثه ی سقیفه و سپس ظهور جریانات کلامی و از همه مهمتر بررسی تاریخی جریان بنی امیه، دستمایه های بسیار خوبی برای تحلیل تغییرات اجتماعی در این دوران است. ۴. در دوران معاصر نیز، اصل واقعه ی انقلاب اسلامی، سالهای جنگ، و خصوصا سالهای پس از جنگ و جریان اصلاحات و چپ و.... نقاط عطف قابل بررسی در بحث تغییرات اجتماعی در دوران معاصر است. ۵. ریشه ی تغییرات اجتماعی منفی و حرکت قهقرایی امت پس از رسول خدا را در دو ساحت می توان پیگیری نمود: ریشه های داخلی: ضعف ایمان ها. مرض های قلبی. نفاق ریشه های خارجی: نفوذ و اقدامات یهود و بنی امیه در حوزه های فرهنگی، دینی و اقتصادی ۶. آیا جلوگیری از تاثیر این عوامل ممکن بود؟ بر اساس آیات قرآن کریم، مبنی بر لزوم رشد و استحکام درونی جامعه ی اسلامی و همچنین هشدارها نسبت به مراقبت از دشمنان خارجی، جلوگیری از این حوادث امکانپذیر بود و امت می توانست مسیر تاریخ را به سمت دیگری ببرد. (آیات قابل توجه در اینجا: فتح،۲۹- توبه،۲۴ و....) ۷. بنابر مجموع آنچه گفته شد و با تمرکز بر دو مورد تاریخی (صدر اسلام و انقلاب اسلامی), به نظر می رسد بطور کلی عوامل زیر مهمترین اثر را بر تغییرات اجتماعی بر جای می گذارند: اول: باورها و خلقیات افراد جامعه به نظر می‌رسد وضعیت اجتماعی در هر جامعه ای برآیند باور ها و خلقیات آن است و تغییرات اجتماعی نیز در پی تغییر همان ها پدید می آید. تقسیم بندی فارابی از مدینه ها (مدینه فاضله و جاهله و تقسیمات آنها) ناظر به همین نظام باورها و خلقیات افراد است. مثلا مردمانی که به دنبال فضیلت ها هستند جامعه ای را شکل می دهند غیر از جامعه ای که مردم به دنبال رذیلت ها هستند. دوم: قدرت های سیاسی قدرت های سیاسی از آنجا که سرچشمه های نهادها را در اختیار دارند، یکی از عوامل عمده ی تغییرات اجتماعی هستند. بطوریکه گاهی عامل اول (باورها و خلقیات) تحت تاثیر عامل قدرت دچار دگرگونی شده و تغییرات بعدی را رقم می زند. #تغییرات_اجتماعی @taamollat

👆صوت جلسه ی روز شنبه ۲۳ تیر، که به درخواست برخی دوستان قرار می دهم. چنانکه گفته شد، ارائه مطالب در جلسه از آنچه در اینجا مکتوب می شود، بسی ساده تر و عمومی تر است.

📌 سرفصل های جلسه ی روز یکشنبه، هشتم محرم. (یکشنبه،۲۴تیر). مسجد امام رضا (ع), بازار تهران 🔹 تعبیه ی عوامل قوام بخش جامعه ی اسلامی توسط قرآن کریم و رسول خدا، با هدف جلوگیری از بروز تغییرات منفی در جامعه ی اسلامی ۱. تعالیم قرآن کریم و اقدامات رسول خدا همگی مشتمل بر نقاطی بود که رعایت آنها موجب قوام بخشی جامعه ی اسلامی می شد. رعایت آن نکات و تعالیم جامعه را در مسیر تغییرات مثبت قرار می داد و از بروز تغییرات منفی نیز جلو گیری می کرد. اما سیر حوادث به سمتی دیگر پیش رفت. ۲. با نظر به مجموع آیات قرآن کریم و تعالیم رسول خدا، به نظر می‌رسد که قوام بخشی امت اسلامی از دو راه درونی و بیرونی دنبال گردیده است. در بعد درونی اصلاح اعتقادی و فکری و سپس قرار گرفتن در یک رابطه ی معنوی با خدای متعال و امور معنوی مد نظر بوده و در بعد بیرونی نیز هویت بخشی به امت اسلامی از طریق مرزبندی سیاسی، اعتقادی و فرهنگی برنامه ی رسول خدا برای قوام بخشی به امت اسلامی بوده است. کلیات هر دو راهبرد درونی و بیرونی بصورت یکجا در آیه ی ۲۹ سوره ی فتح بیان شده و تفصیل آنها نیز در آیات دیگر قابل مشاهده است. آیه ی شریفه در بعد درونی یاران رسول خدا را دارای روحیه ی عبادت و راز و نیاز با خدا و در بعد بیرونی دارای مرزبندی روشن با دشمنان دین خدا معرفی می کند. جالب توجه است که قرآن کریم پس از بیان این ویژگی‌ها به صفتی خاص از یاران رسول خدا در کتاب انجیل اشاره می کند که بر اساس آن یاران رسول خدا دارای استحکام درونی و بدون وابستگی به دیگران هستند. @taamollat ادامه 👇👇👇

#مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ۚ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ ۖ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا ۖ سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ۚ ذَٰلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ ۚ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنْجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَىٰ عَلَىٰ سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ ۗ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا.(آیه 29 سوره فتح) ترجمه:محمد (صلی اللّه علیه و آله و سلم) فرستاده خداست و یاران و همراهانش بر کافران بسیار قویدل و سخت و با یکدیگر بسیار مشفق و مهربانند، آنان را در حال رکوع و سجود نماز بسیار بنگری که فضل و رحمت خدا و خشنودی او را می‌طلبند، بر رخسارشان از اثر سجده نشانه‌های نورانیّت پدیدار است. این وصف حال آنها در کتاب تورات و انجیل مکتوب است که (مثل حال آن رسول) به دانه‌ای ماند که چون نخست سر از خاک برآورد جوانه و شاخه‌ای نازک و ضعیف باشد بعد از آن قوّت یابد تا آنکه ستبر و قوی گردد و بر ساق خود راست و محکم بایستد که دهقانان را (در تماشای خود) حیران کند (همچنین محمد صلی اللّه علیه و آله و سلم و اصحابش از ضعف به قوّت رسند) تا کافران عالم را (از قدرت و قوّت خود) به خشم آرند. خدا وعده فرموده که هر کس از آنها ثابت ایمان و نیکوکار شود گناهانش ببخشد و اجر عظیم عطا کند. ۳. از اینجا به بعد جایگاه بسیاری از آیات قرآن کریم درباره ی ایمان واقعی و بحث ولایت روشن می شود. ایمان و ولایت دو راهبرد اصلی رسول خدا برای قوام بخشی به امت اسلامی بود. مع الاسف امت اسلامی پس از رسول خدا با نادیده گرفتن همین دو اصل مهم در مسیری دیگر قرار گرفت و تغییرات منفی با سمت و سوی غلبه ی جریانات باطل آغاز گردید. #تغییرات_اجتماعی @taamollat

دوربین مخفی / روضه بی ریا گوشه خیابون

📌 «رویکردها به حادثه ی عاشورا و تاثیرات فردی و اجتماعی آن» (بحث دهه ی دوم) 🔹در حال آماده سازی و جمع بندی بحثی هستم که قرار است از فردا شب در مسجدی دیگر ارائه دهم انشالله. موضوع کلی بحث «رویکردها به حادثه ی عاشورا و تاثیرات فردی و اجتماعی آن» است. در این بحث قرار است انواع رویکردهای سیاسی، باطنی گرایی، کلیسایی و.... که به حادثه ی عاشورا شده طرح و نقد شود. علی رغم اینکه این دیدگاه ها عمدتا از زبان تحلیلگران غیر شیعی ابراز شده، اما رفته رفته در میان خود شیعیان نیز جای پایی پیدا کرده و گسترش یافته، از جمله نگاه کلیسایی به حادثه ی عاشورا که هدف قیام امام را آمرزش گناهان امت می داند، از رویکردهای خیلی شایع در جامعه ی امروز ماست. نگاه عرفانی نیز که حادثه را صرف تقابل عقل و عشق می داند در میان طیفی از شیعیان با اقبال گسترده روبروست. هر کدام ازین دیدگاه ها نتایج خاص خود را بر رفتار فردی و اجتماعی برجای می گذارد که بعضاً مخرب و مخدر است. در این ده شب، با رجوع به آیات قرآن کریم (به عنوان بستر فهم رفتار اولیای دین) و رجوع به تاریخ و کلمات اهل بیت ع تلاش می کنیم تا به رویکردی صحیح، مستند و منطقی به حادثه ی عاشورا دست پیدا کنیم؛ و الله هو الموفق و المعین. @taamollat

#معرفی‌_کتاب_خوب #محرم نمی‌دانم چقدر با آثار آقای سنگری آشنایی دارید. آقای #محمد‌رضا_سنگری *کربلا‌پژوه* هستند و سال‌هاست درباره‌ی واقعه‌ی #عاشورا پژوهش می‌کنند و کتاب‌های متنوعی درباره‌ی این واقعه دارند که هر کدامشان دری‌ جدید به‌رویمان می‌گشاید. این کتاب‌ها هر‌کدام درس‌های زیادی در دلشان نهفته‌است که دید متفاوتی نسبت به عاشورا بهمان می‌دهد. امروز من دو کتاب از بین کتاب‌های خوبشان معرفی می‌کنم. #آینه‌داران_آفتاب *🔹این کتاب روایتی‌ست دو جلدی از یاران اباعبدالله‌الحسین(ع)* در این کتاب با موضوعاتی چون جایگاه و فضائل اصحاب امام(ع) 🔸پیوند و رابطه‌ی امام(ع) با یارانشان 🔸شباهت عاشورا با عصر ظهور 🔸شهیدان پیشاهنگ 🔸شهیدان نخستین نبرد تیرباران صبح 🔸شهیدان نبرد تن‌به‌تن و... آشنا می‌شویم. #آیینه‌شکنان *🔹روایتی‌ست از زمینه‌سازان و تبهکاران عاشورا* در این کتاب با موضوعاتی چون 🔸بررسی نتایج و ره‌آورد ویژگی‌های شخصیتی دشمنان حضرت(ع) 🔸معرفی گروه‌های مختلف زمینه‌سازان عاشورا از سال‌ها قبل از واقعه تا روز عاشورا و بررسی یک‌به‌یک این شخصیت‌ها آشنا می‌شویم. 🔻آقای سنگری یک دایره‌المعارف عاشورایی زنده هستند که خیلی از افراد به ایشان رجوع می‌کنند و راهنمایی می‌گیرند. این کتاب‌ها را به نویسنده‌ها، پژوهشگر‌ها، سخنران‌ها و تمام کسانی که می‌خواهند بیشتر درباره‌ی امام حسین(ع) و یارانشان بدانند، توصیه می‌کنم. #بزرگسال #کربلا #ان‌_الحسین_یجمعنا #در_کربلا_چه_گذشت؟ #افزایش_اطلاعات #کتاب_بخوانیم 🕊@paiband

📌 از هیئت تا سبک دینداری و سبک زندگی 🔹الان ساعت حدود ۲ بامداد و نزدیک اذان صبح است، و من دقایقی پیش از یکی از هیئت های صاحب نام و معروف تهران به خانه برگشتم. از آن دست هیئت های پر شور و جوانانه که در چنین شبی با سر و صورت زخمی و مجروح از هیئت خارج می شوند. به اصرار بعضی دوستان بالاخره امشب توانستم در دقایق پایانی آن هیئت حاضر شوم. جزییاتش بماند؛ ولی این سبک هیئت ها، از سویی تولید کننده ی سبک خاصی از دینداری -با نظام اعتقادی و رفتاری خاص خود- و به تبع آن مولد نوعی سبک زندگی است که همه ی وجوه زندگی افراد از ادبیات گفتاری گرفته تا سبک اخلاقی و رفتار شغلی و.... را تحت تاثیر قرار می دهد. به اعتقاد من این سبک دینداری و زندگی در دهه های اخیر رواج گسترده ای داشته و بعنوان یک الگو جایگزین سبک زندگی دینی سنتی پدران و مادران ما شده. ویژگی اساسی این سبک آن است که باندازه ی سبک دینداری سنتی گیر و گور ندارد و در عین اینکه نوعی آرامش مذهبی ایجاد می کند، مانع چندانی برای آزادی عمل ایجاد نمی کند. این سبک زندگی دینی، با آنچه که در یادداشت های قبل «عرفی گرایی» نامیدم کاملا همسوست. به عبارت دیگر عرفی گرایی در میان طبقه ای از قشر مذهبی ما، به این شکل ظاهر شده است. اینها که گفتم صرفا یک توصیف از یک واقعیت اجتماعی بوده و فاقد هرگونه داوری و قضاوت می باشد. @taamollat

📌 رویکردها در تحلیل حادثه ی کربلا 🔹امشب اولین شب این بحث بود. بحث های محرم معمولا بر محور محبت و ولایت می چرخد و روضه های سنگین و مکشوف. اما این بحث برای مردم جالب بود و همین شب اول واکنش های خوبی در پی داشت. ▪️امشب بعد از بحث درباره ی ضرورت داشتن رویکرد درست و واقعی به حادثه ی عاشورا، به تبیین نگاه سیاسی به حادثه و ریشه های آن پرداختیم. از جمله آنکه در فضای آن عصر نه تنها نگاه معنوی به امام و جایگاه امامت وجود نداشت، بلکه به علت آشکار بودن اعتراض بنی هاشم به دستگاه، آنان همواره به عنوان جریان معارض حاکمیت شناخته می شدند و در این فضا هم طبیعی بود که بخش عمده ای از جامعه ی اسلامی، حرکت امام حسین ع را بعنوان حرکتی سیاسی تلقی کنند. اعتراضات و هشدارهای برخی از اصحاب و حتی نزدیکان امام عمدتا ناشی از همین نگاه سیاسی صرف به حرکت امام بوده است. فردا شب انشالله نمونه هابی تاریخی از این نگاه را در میان هم‌عصران امام و همچنین تحلیل گران عرضه خواهیم نمود؛ انشالله @taamollat

📌 با سبک تر شدن نسبی برنامه های ایام عزای سیدالشهدا ع، عرضه ی نتایج تحقیقات و مطالعات قبلی را پی خواهم گرفت، انشالله. 👈 ابتدائا معرفی و تبیین نکات مهم کتاب «درامدی بر علوم انسانی اسلامی، در اندیشه ی آیت الله خامنه ای»: