🔸تلقی غیر واقعی از حجاب چگونه شکل میگیرد؟!
برآیند آموزش دین در جامعه، ایجاد یک «تلقیِ غیرواقعی از دین» است
🔸این تلقی، خودش را در موضوع حجاب نشان داد
📌اصلاح برداشتهای ناروا از دین، در رسالت و کلمات امیرالمؤمنین(ع)-ج۱۲
🔘کتاب هدیههای آسمانی، غیر واقعی بودن دین را به دانشآموز القا میکند
🔘اگر مردم، احکام دین را عامل فاصلهگرفتن از عیش و لذت میدانند یعنی دین درست معرفی نشده
🔘آیتالله بهجت: دستورهای خدا برای آسایش و لذت ما در دنیا است نه فقط در بهشت!
🔘برای مردم توضیح ندادهایم که حجاب چگونه لذت زندگی را افزایش میدهد
___
#علیرضا_پناهیان:
یکی از تحریفهای دین، این است که ما احکام دین را اموری غیرواقعی تلقی کنیم، مصالح و مفاسد واقعی برای آنها تلقی نکنیم. امروز تلقی عمومی از دین اینگونه است که «دین یک امر آسمانی است و خدا فرموده است و برایش عقاب و ثواب هم قرار داده است و تو اگر اعتقاد داری باید این رفتارها را انجام بدهی؛ همین!» نیامدهایم دین را زمینی کنیم. حتماً در ادبیات تعلیم و تربیت دینی و تبلیغات دینی ما اشکالی هست که مردم اکثراً این برداشت را از دین دارند.
اسم کتابهای دینی آموزش و پرورش، «هدیههای آسمانی» است. هدیه طبیعتاً یک امر غیرضروری است، چون انسان بدون هدیه هم میتواند زندگی کند. آسمانی هم یعنی اینکه زمینی نیست! اصلاً خودِ نام این کتاب القا میکند که ما داریم دربارۀ امور غیرواقعی و غیرِ درگیر با زندگی مادی و زمینی صحبت میکنیم. این تلقی نادرست که مردم از دین دارند که سر موضوع حجاب، خودش را نشان داده است، سر خیلی از موضوعات دیگر هم دارد خودش را نشان میدهد.
آیتالله بهجت میفرماید: «برای تسهیل طاعت و اجتناب از معصیت راهی جز این نداریم که متوجه شویم و یقین کنیم که طاعت، نزدیکیِ به تمام نعمتها و خوشیها و داراییها و عزتهاست و معصیت عبارت است از محرومیت و ناخوشی و نداری و ذلت!... آیا لذت شبنشینیها و اختلاط زنان و مردان و تناول مشروبات و عیشهای نامشروع، با لذت انس با خدا و مناجات با او برابر است؟ این لذت (یعنی لذت انس با خدا) همۀ آن لذتها و تمام کمالات آن عیشها را دارد و اصلاً نقصهای آن را ندارد» (در محضر بهجت، ج۳، ص۱۱۷)
این سخن یعنی انجام گناه و ترک عبادت کم کردن لذت انسان در زندگی است. ایشان در جای دیگری میفرماید که عبادت خدا برای راحتی و لذت بردن و آسایش ما در دنیا است نه فقط در بهشت! (درس خارج فقه، کتاب حج، ١٩ آذر ١٣٨۵)
وقتی عموم مردم دستورات و احکام الهی را عامل لذت بردن بیشتر از زندگی نمیدانند، بلکه آن را فاصله گرفتن از عیش و لذت میدانند یعنی ما دین را بد تعلیم دادهایم و درست معرفی نکردهایم.
شهید صدر میفرماید: «هرگاه بخواهیم رفتار یک انسان را تغییر بدهیم باید نگاه او را نسبت به لذت و منفعت تغییر دهیم و رفتار پیشنهادی خود را در چهارچوب عمومی غریزۀ حب ذات وارد کنیم» (اسلام راهبر زندگی، ص٧٩) ما برای مردم توضیح ندادهایم که حجاب چگونه لذت زندگی را افزایش میدهد؛ هنوز میگوییم که «اینها ارزشهای دین ما است!»
برآیند کلی آموزش دین در آموزش و پرورش ما، همین تلقیای است که مردم از دین دارند که سر موضوع حجاب، خودش را نشان داده است. چاره چیست؟ چاره و راه حل، همان کلام امام(ره) است که فرمودند: «فرهنگ دانشگاهها و مراکز غیرحوزهای به صورتی است که با تجربه و لمس واقعیتها بیشتر عادت کرده است، تا فرهنگ نظری و فلسفی. باید با تلفیق این دو فرهنگ و کم کردن فاصلهها، حوزه و دانشگاه در هم ذوب شوند، تا میدان برای گسترش و بسط معارف اسلام وسیعتر گردد.» (صحیفۀ امام، ج21، ص99) ما این را رعایت نکردهایم.
دین راهنمای تجربه است؛ مهمترین کار پژوهشگاههای ما در حوزه و دانشگاه، این است که آثار واقعی احکام دین را جا بیندازند. این کار سختی نیست؛ با یک سری مطالعۀ میدانی، روانکاوانه، مطالعۀ بالینی و...، به نتایجی میرسند که بدون اثبات مبدأ و معاد میتوانند سبک زندگی مردم را درست کنند.
مقام معظم رهبری حدود 25سال پیش به مجلس خبرگان رهبری فرمودند که برای ترغیب مردم به دینداری، آثار دنیاییاش ذکر میشود. مثل زکات و حج و... برکات و فواید اینها را میگویند. بعد فرمودند ولایت فقیه را هم آثار و برکاتش را بگویید. (15/11/1376) این یک نوع بررسی علمی است. تقریباً تا الآن از این بیست سال که گذشته ما یک کتاب در اینباره نداریم. چون ما فقط حکم خدا را ثابت میکنیم ولی نمیگوییم که آثارش چیست؟ این نقص ما طلبههاست.
🆔 https://eitaa.com/tabeen_hejab
🔸واقعی دانستن یا غیر واقعی دانستن حجاب! کدام سوءبرداشت است؟!
سوءبرداشت از دین، بیشتر از سوءاستفاده از دین به امیرالمؤمنین(ع) ضربه زد
🔸خوارج که دچار سوءبرداشت از دین بودند، بیش از امثال معاویه ضربه زدند
📌اصلاح برداشتهای ناروا از دین، در رسالت و کلمات امیرالمؤمنین(ع)-ج۱۱
🔘خیلی از مردم، در اثر نگاه روشنفکران غربگرا، دین را امری غیرواقعی و صرفاً ارزشی میدانند
🔘غیرواقعی دانستنِ حجاب، یک سوءبرداشت است؛ بعضیها از این برداشت غلط، سوءاستفاده میکنند
🔘اگر متدینین بدانند که دینداری آثار واقعی داشته و برایشان سود دارد، نسبت به غیرمتدینین، مهربان و دلسوز میشوند
___
#علیرضا_پناهیان
یکی از مشکلاتی که دربارۀ اخلاق و دین وجود دارد این است که خیلی از مردم، در اثر نگاه روشنفکران غربگرا، این دو را یک امر واقعی نمیدانند. انگار اینها آثار واقعی ندارند و فقط بهخاطر اینکه خدا فرموده است باید بگوییم «چَشم»!
کسانی که با کلام اهلبیت(ع) ارتباط دارند، به هیچوجه چنین دیدگاهی ندارند چون معصومین(ع) اکثراً احکام دینی را بر اساس آثارشان توضیح دادهاند و اینگونه مردم را به دینداری ترغیب کردهاند، لذا ما جانانه از دین دفاع میکنیم چون «دین یک امر واقعی است».
بعضیها از اخلاق برای مقابله با دین سوءاستفاده میکنند، بعضیها هم سوءبرداشتهایی از اخلاق دارند. دربارۀ احکام دین هم سوءاستفاده و سوءبرداشت وجود دارد. سوءبرداشت از دین مهمتر از سوءاستفاده است.
وقتی به تاریخ امیرالمؤمنین(ع) نگاه میکنیم، میبینیم کسانی که از دین سوءبرداشت کردند، بیشتر ضربه زدند تا کسانی که سوءاستفاده کردند. کسانی مثل طلحه، زبیر و معاویه میخواستند از دین سوءاستفاده کنند، امّا خوارج غالباً از دین سوءبرداشت کرده بودند.
امیرالمؤمنین(ع) مشکل طلحه و زبیر را حل کرد، ماجرای معاویه را هم داشتند حل میکرد که خوارج کار را خراب کردند. خوارج موجب شدند در صفین کارِ معاویه یکسره نشود، اگر خوارج نبودند، کار به حکمیت نمیکشید. و اگر روحیۀ آنها نبود، کار به انتخاب ابوموسی اشعری نمیکشید. اینها چند جور ضربه زدند. سوء برداشت خیلی خطرناک است و گاهی از اوقات ضربههای سختی میزند. شخصیت امیرالمؤمنین(ع) در این عالم، یگانه است، آنوقت میبینیم که سوء برداشت از دین، حرکت این شخصیت بزرگ را متوقف میکند.
چرا میگوییم خوارج دچار «سوءبرداشت» بودند؟ چون وقتی از امیرالمؤمنین(ع) پرسیدند آیا خوارج منافق یا کافر بودند؟ حضرت فرمود: اینها برادران مؤمن ما بودند که اشتباه کردند و به ما ظلم کردند. (هُمْ إِخْوَانُنَا بَغَوْا عَلَیْنَا؛ قربالإسناد، ص94)
مسئلۀ حجاب در جامعۀ ما دچار سوءبرداشت شده است چون برخی آن را یک امر عقیدتی و ارزشی میدانند، نه یک امر واقعی. برخی از این برداشت غلط سوءاستفاده میکنند و میگویند: «مسئلۀ حجاب، یک مسئلۀ عقیدتی است، شما که نباید عقیده را تحمیل کنید!».
تحمیل عقیده نه ممکن است و نه مطلوب! نماز که از حجاب واجبتر است امّا در جمهوری اسلامی کسی نمیگوید «نماز را اجباری کنید» چون اصلاً تحمیل عقیده مطرح نیست. آنهایی که میگویند «حجاب، تحمیل عقیده است» غالباً عناصر رذل سیاسی هستند که میخواهند با این دروغ، مخالفان خودشان را تخریب کنند.
وقتی احکام دین را تابع مصالح و مفاسد و آثار واقعی بدانیم، مؤمنین با غیرمتدینین برخورد بدی نخواهند کرد چون نسبت به آنها احساس دلسوزی میکنند نه نفرت. انسانِ سیر کسی را که گرسنه است تمسخر و توهین نمیکند بلکه دلش برای او میسوزد. دلسوزی باید از یک مؤمن ببارد. به همین دلیل در جامعۀ دینی، بین متدینین و غیرمتدینین دو قطبی ایجاد نمیشود. البته ممکن است برخی از غیرمتدینین بهخاطر عناد یا سوءتفاهم به متدینین حمله کنند و آنها را بزنند امّا متدینین این کار را نمیکنند.
اگر یک فرد متدین، دینداری خودش را صرفاً ارزشی و غیرواقعی بداند و آن را برای زندگی خودش مفید نداند، مغرور میشود؛ فکر میکند کار بزرگی انجام داده است و حتی به خدا هم منت میگذارد! «يَمُنُّونَ عَلَيكَ أَن أَسلَمُوا» (حجرات، 11). اتفاقاً متدینان باید به خدا بدهکار باشند نه طلبکار؛ مثلاً سحرخیزان و روزهداران بیشتر از دیگران به خدا بدهکار هستند چون خدا به آنها لطف کرده است تا راحتتر و سالمتر زندگی کنند و حال بهتری داشته باشند. ما بعد از نماز، سجدۀ شکر بهجا میآوریم، نه اینکه سرمان را بالا بگیریم و از خدا طلبکار باشیم.
برداشت صحیح از دین باعث میشود که دینداران خوشحالتر، بانشاطتر، پرانرژیتر، مهربانتر و سخاوتمندتر از دیگران باشند. به این ترتیب غیرمتدیّنین هم با دیدن رفتار و زندگی یک فرد متدین به دینداری جذب میشوند.
🆔 https://eitaa.com/tabeen_hejab