اندیشکده راهبردی تبیین
🌐 آیا عراق می تواند از ذخایر ارزی دلار صرف نظر کند؟
▪️مركز البيان للدراسات و التخطيط- عراق
📝 عباس كاظم جاسم الدعمي
🔹 شکی نیست که دلار آمریکا نشاندهنده ارز پایه در جهان است. در سال ۱۹۴۴، ۴۴ کشور طی توافقنامه «برتون وودز» یک سیستم اقتصادی جهانی به رهبری ایالات متحده ایجاد کردند و بدین ترتیب دلار آمریکا جایگزین طلا و پوند انگلیس شد و به عنوان مرجع اصلی برای تعیین ارزش ارز سایر کشورها، در معاملات تجاری بینالمللی در سیستم مالی جدید قرار گرفت. به دلیل استفاده گسترده از دلار، و برای پاسخ به این سوال که آیا عراق می تواند آن را کنار بگذارد و با طلا و فلزات گرانبها جایگزین کند ابتدا باید اهمیت تاریخی طلا و فلزات گرانبها و نقش آنها در اقتصاد جهانی را به طور کلی بشناسیم، سپس اقتصاد عراق را به طور خاص برجسته کنیم.
💢 اهمیت طلا در ذخایر ارزی
🔹 در اواخر قرن نوزدهم و اویل قرن بیستم کشورها طلا را به عنوان پشتوانه ارز خود قرار میدادند. بااینحال برخی از کشورها در سالهای اخیر اقدام به کاهش ذخایر طلا کردند زیرا معتقد هستند داشتن ذخایر بزرگ طلا، ثروت ملی را محدود میکند. از سوی دیگر کشورهای مانند ایران، روسیه و چین بهمنظور انعطافپذیری بیشتر در سیاست خارجی و ایجاد راهبرد اقتصادی اقدام به افزایش ذخایر طلا کردند. علاوه بر این، افزایش ذخایر طلا تأثیرپذیری محدودیتهای ناشی از تعامل با دلار را در سیاستهای داخلی و خارجی کاهش میدهد.
💢 فلزات گرانبها جایگزین ذخایر ارزی دلاری در اقتصاد عراق
🔹 در مورد اینکه آیا عراق می تواند دلار را کنار بگذارد و با طلا و فلزات گرانبها جایگزین کند بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی صندوق بین المللی پول، دادهها نشان میدهد که عراق دارایی خود از فلز گرانبها را ۳۰۷۹ تن افزایش داد و مجموع آن را به ۱۴۵۶۶۱ تن رسانده است. بانک مرکزی عراق نیز خرید مقادیر جدید طلا را برای افزایش ذخایر خود در چارچوب استراتژی بانک مرکزی برای دستیابی به بالاترین سطوح ثبات و توانایی مقابله با تغییرات اقتصادی داخلی و بین المللی تایید کرد.
🔹 در این رابطه شایان ذکر است که ذخایر نقدی به ارزهای خارجی مانند دلار آمریکا برای ثبات اقتصاد ملی و تضمین توانایی عراق در انجام تعهدات بینالمللی خود و پرداخت بدهیهای خارجی از اهمیت بالایی برخوردار است. کشورهایی که ذخایر نقدی خود را در طلا به عنوان بخشی از استراتژی خود برای تنوع بخشیدن به ذخایر نقدی افزایش دادند دلار را رها نکردند، زیرا حفظ دلار آمریکا مزایای زیادی دارد که در ذیل میتوان به آنها اشاره کرد:
1️⃣ استقرار قیمتها: دلار به دلیل ثبات نسبی آن در مقایسه با سایر ارزها به حفظ ثبات اقتصادی کمک میکند.
2️⃣ حمایت از اقتصاد ملی: ذخیره دلار میتواند برای مداخله در بازار ارز جهت حمایت از ارز ملی، بازپرداخت بدهیهای بینالمللی و تأمین مالی واردات استفاده شود.
3️⃣ نقدینگی و انعطافپذیری: دلار سهولت مبادلات تجاری و بینالمللی را فراهم میکند. زیرا نقدشوندهترین ارز بینالمللی است و بازارهای مالی برای سهولت مبادلات فوری به دلار وابسته هستند.
💢 چالشهای رهایی اقتصاد عراق از دلار
جایگزینی دلار با طلا و فلزات گرانبها ایدهی جدید نیست اما مکانیسم جایگزین آن با چالشهای زیادی روبروست.
🔹 نقدشوندگی محدود: فرآیند تبدیل طلا به پول نقد زمانبر و هزینهبر است که باعث می شود نقدشوندگی آن در مقایسه با دلار آمریکا کمتر باشد.
🔹بی ثباتی قیمت طلا: قیمت طلا مانند هر کالایی تحت تأثیر عوامل عرضه و تقاضای جهانی و تغییرات سیاست پولی است که در مقایسه با دلار آمریکا نوسان بیشتری میکند.
🔹 هزینههای حفاظت و نگهداری: نگهداری مقادیر زیادی طلا و فلزات گرانبها نیازمند زیرساختهای مناسب ذخیرهسازی و نیز هزینههای بالای حفاظت از آن است.
🔹 محدودیتهای بکارگیری: طلا را نمیتوان به سهولت دلار و مستقیم در تعاملات تجاری روزانه استفاده نمود.
🔹 تأثیر سیاستهای پولی بر ذخایر طلا: زمانی که بانک مرکزی سیاستهای پولی انبساطی یا انقباضی را دنبال میکند، منجر به افزایش یا کاهش قیمت طلا میشود.
💢 نتیجهگیری
✔️ اتخاذ استراتژی تقویت ذخایر طلای و کاهش وابستگی به دلار آمریکا این قدرت را به عراق می دهد تا از اقتصاد خود در برابر تصمیمات آمریکا از طریق کنترل دلار محافظت کند و به تقویت استقلال اقتصادی عراق کمک میکند. اما باید چالشهای نقدشوندگی و ذخیرهسازی و تهدیدات ناشی از آن را در نظر گرفت.
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
💎 @tabyincenter01
اندیشکده راهبردی تبیین
🌐 چگونه میتوان رفتار خارجی ایران را درک کرد؟
بررسی مولفههای ثابت و حرکات تاکتیکی
▪️مركز رع للدراسات الاستراتيجيه - مصر
📝مصطفی عید ابراهیم
🔹 سیاست خارجی ایران با برخی از مؤلفههای راهبردی و اقدامات تاکتیکی هدایت میشود. پروژه توسعه نفوذ ملی ایران با هدف کنترل بخشهایی از کشورهای عربی همسایه بر اساس تحریک روحیه فرقهگرایی و مظلومیت، چه از طریق الحاق مستقیم و چه از طریق سیطره برای تشکیل منطقهای حیاتی از «زاخو» در شمال عراق تا تنگه هرمز، شعارهای دینی را به عنوان پوشش اتخاذ کرده است. از سوی دیگر، ناسیونالیسم ایرانی در برخی مؤلفههای ثابت و متغیر سیاست ایران، دین را به چالش میکشد.
💢 ویژگیهای نظام ایران
🔹 از ویژگیهای حکومت ایران که به مؤلفههای ثابت و متغیر در رفتار آن شکل میدهد و بر اهداف آن و راههای تحقق آنها تاثیر میگذارد استفاده از اسلام به عنوان مولفهای که بیشترین اهمیت را مییابد در کنار ملیگرایی به عنوان یک منبع الهامبخش رقیب است. در حالی که اسلام و ملیت دو محرک مهم بودهاند اهمیت آنها در طول تاریخ ایران متفاوت بوده است. از زمان انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ رهبران ایران به دنبال دستیابی به اهداف «اسلامی» در سیاست خارجی با تمرکز ویژه بر مظلومیت شیعیان بوده است. تهران با انواع «جنبشهای جهادی» رابطه برقرار کرده و گاه جنبشها و گروههای اسلامی را در عراق، لبنان، بحرین، عربستان سعودی، کویت و دیگر کشورها تأسیس کرده است.
🔹 علاوهبراین ناسیونالیسم ایرانی امروزه گاه منبع اندیشهورزی و نیز ماجراجویی است. ملیگرایی تا حدی واکنشی به گسترش بیش از حد تعهدات ایران است که اسلام سیاسی به آن تمایل دارد. این نوعی «بازگشت به وطن» است که در آن ایران به عنوان یک دولت-ملت اولویت دارد. یک موضوع مرتبط دیگر نیز سکولاریسم ملی است که ایده گسترش نفوذ ایران در امتداد جامعه گستردهتر مذهبی را رد میکند. با این حال، ناسیونالیسم به معنای پایان رویکرد سخت ایران در منطقه نیست.اینجاست که کشمکش بین مولفههای ثابت و متغیر در سیاست ایران شکل میگیرد.
🔹 همچنین فضای ژئوپلیتیک داخلی ایران و بینالمللی پس از وقوع انقلاب اسلامی تغییر چشمگیری داشت که در نتیجه آن، سیاست ایران به سمت «دفاع بازدارنده» سوق داده شده است.
💢 مؤلفههای ثابت و متغیر در جهتگیریهای ایران
🔹 ایران در سالهای اخیر در معرض شوکهای سختی از جمله ترور قاسم سلیمانی و دانشمندن هستهای قرار گرفت. بااینحال رفتار ایران به این دسته حوادث نشان میدهد که این کشور با منطقی سیاسی سروکار دارد که در آن مؤلفههای ثابت و متغیر را به کار میگیرد تا در زمان غیرضروری، در معرض یک رویارویی حسابنشده قرار نگیرد؛ بنابراین، ایران ترجیح میدهد که بجای درگیری مستقیم از بازوهای خود در منطقه استفاده نماید. ازاینرو، آنچه در حال رخ دادن است بر مدار «بازی بزدل» با طرف آمریکایی یا اسرائیلی میچرخد و نظام ایران مؤلفههای ثابت خود را رها نکرده و فقط مؤلفههای متغیر را بکار گرفته است.
🔹 در مورد برنامه هستهای، ایران با آن به عنوان چیزی بین مولفه ثابت و متغیر بازی میکند از یک سو دستیابی به سلاح هستهای را حرام شرعی اعلام میکند و از سوی دیگر به عنوان یک مولفه متغیر از آن به عنوان ابزار چانهزنی، عامل بازدارنده یا برای ایجاد بیثباتی استفاده می کند.
🔹 در خصوص پرونده سلاحهای متعارف ازجمله موشکهای بالستیک تجربه تاریخی نشان میدهد برخورد با این دست پروندهها جز با اعمال فشار شدید، تحمیل شکست نظامی یا تغییر رژیم به نتیجه نخواهد رسید. در مورد ایران، این موضوع تا تحقق فاصله زیادی دارد.
💢 نتیجهگیری
✔️ مشکل ایران این است که رویکرد ایدئولوژیک و اعتقادی آن امکان کنشگری و دستیابی به تفاهمات سیاسی در مورد مولفههای ثابت که مرتبط با دین، ایدئولوژی و ملیت است به عنوان مثال توافق بر سر انحلال حزبالله یا عدم استفاده از کارت «مظلومیت شیعیان» را دشوار میکند. اما آنچه در رفتار ایران با ایالاتمتحده و اسرائیل غالب است اولویت دادن به مؤلفههای متغیر و تاکتیکی و فرصت حرکت دادن به بازوهای آن در منطقه برای حفظ مؤلفههای ثابت است. بنابراین ایران نمیتواند در مورد سقوط نظام و انقلاب ۱۹۷۹ ریسک کند و بنابراین در میانه با آمریکا روبرو میشود؛ همانطور که اخیراً در جلسه هیئتهای آمریکایی و ایران در مسقط پس از ترور اسماعیل هنیه این اتفاق افتاد.
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
💎 @Tabyincenter01
اندیشکده راهبردی تبیین
🌐 پزشکیان در عراق: مانور سیاسی یا سفر راهبردی
◾️مركز ستراتيجيكس- اردن
📝 رنا خالد
🔹 سفر رئیسجمهور ایران سؤالاتی را در مورد آینده روابط عراق و ایران ایجاد میکند، از جمله اینکه آیا عراق در آستانه تغییرات اساسی و تعیینکننده است؟ مطالعه عوامل و متغیرها حاکی از آن است که تغییرات سیاسی و امنیتی عراق بر روابط این کشور با ایران تأثیری نخواهد داشت. روابط دو کشور پیوند تنگاتنگی دارد و فراتر از تحولات سیاسی و شرایط داخلی و خارجی است و سطوح و نقشهای این روابط عمیقتر خواهد شد؛ بهویژه با توجه به تغییرات عمدهای که در منطقه رخ میدهد و نیاز دو کشور به روابط استراتژیک و امنیتی را افزایش میدهد.
💢 دلایل انتخاب عراق بهعنوان اولین مقصد
سفر مسعود پزشکیان رئیسجمهور ایران به عراق مرتبط با سفری است که برای سلف وی ابراهیم رئیسی برنامهریزیشده بود و نشاندهنده اهمیت روابط دو کشور و پروندههای امنیتی، اقتصادی و سیاسی مشترک میان آنهاست. بااینحال با توجه به پیشبینی واکنش ایران به ترور اسماعیل هنیه شرایط امنیتی بر دستور کار این کشور حاکم است؛ بهویژه که ایران آذربایجان و اقلیم کردستان را میدان اصلی فعالیت سرویسهای اطلاعاتی اسرائیل علیه خود میداند. علاوهبراین؛ این بازدید حاوی پیامها و مفاهیم بسیاری است که میتوان آنها را برجسته کرد:
1️⃣ ارسال پیام به آمریکا و اسرائیل در خصوص منافع حیاتی و راهبردی ایران در عراق و اولویت بخشیدن به ترتیبات امنیتی و دفاعی ایران در مرحله پسا جنگ غزه.
2️⃣ این سفر منعکسکننده افزایش نفوذ ایران در عراق و اوج دخالت در امور داخلی این کشور است؛ دلیل آن را هم با مقایسه کردن سفر پزشکیان با سفر اردوغان به عراق و عدم بازدید وی از بصره علیرغم اهمیت این شهر در پروژه جاده توسعه برای ترکیه، میتوان یافت.
3️⃣ این سفر تعهد ایران به حمایت از نیروهای نیابتی خود در عراق را تائید میکند. به نظر میرسد که روند جنگ در نوار غزه و درگیر شدن گروههای مسلح عراقی در آن بهعنوان یک جبهه فرعی، تهران را بر آن داشته است که همه انواع حمایتها مادی و معنوی را از این گروهها انجام دهد.
4️⃣ ارتقای همکاری اقتصادی بین دو کشور: با توجه به اینکه اقتصاد یکی از اهداف دولت پزشکیان است عراق اولین دروازه دستیابی به این هدف تلقی میشود.
5️⃣ پرونده پولهای بلوکهشده به ارزش ۱۱ میلیارد دلار یکی از مهمترین موضوعاتی است که در دستور کار این سفر بود.
💢 عراق و بازی در وقت اضافه
برای عراق، این سفر ممکن است چالشی برای دولت نخست وزیر محمد السودانی باشد به خصوص که دولت عراق دائماً به چتر پارلمانی نیروهای ائتلاف نیاز دارد و برخی از نیروهای حامی آن، متحدان سنتی تهران محسوب می شوند. این امر به ویژه در موضوعات زیر در ملاحظات دولت وارد میشود:
🔻 جدول زمانبندی خروج نیروهای آمریکایی
🔹 خروج نیروهای آمریکایی از عراق یکی از اولویتدارترین موضوعات ایران است. بهاحتمالزیاد قبل از سفر پزشکیان، دولت عراق دراینباره پیشدستی کرده و اعلام کرده است که خروج نیروهای آمریکایی تا سال ۲۰۲۶ طول میکشد. شاید چنین اظهارنظرهایی برای کاهش فشار ایران و متحدانش در عراق بر دولت باشد اما این امر بر روند روابط با آمریکا سایه افکنده و ممکن است که روابط عراق و دولت آتی آمریکا در بهترین شرایط خود نباشد.
🔻 پرونده گروههای مخالف کرد در مرز ایران
🔹موضوع گروههای مخالف کرد که در مناطق مرزی با ایران مستقر هستند، یکی از موضوعات حساس در روابط دوجانبه محسوب میشود و عراق در اواخر سپتامبر ۲۰۲۳ توافقنامه امنیتی با ایران امضا کرد که بر اساس آن مقرهای گروههای مخالف کرد مستقر در مرز تخلیه شد. با توجه به اهمیت این پرونده، ساعاتی پیش از سفر پزشکیان، مشاور امنیت ملی عراق از برنامههای عراق برای اسکان مخالفان کرد ایرانی در کشور ثالث با هماهنگی سازمان ملل متحد برای حل این پرونده خبر داد.
🔻 نقش میانجیگری عراق
🔹 عراق نقشی محوری در انتقال پیامهای میانجیگری و کاهش تنش بین کشورها و بازیگران مختلف منطقه ایفا میکند، همانطور که پیشازاین در کاهش تنش بین آمریکا و ایران نقش داشت و در حال حاضر نیز نقش میانجی بین ترکیه و سوریه را ایفا میکند. دولت سودانی نیز قبلاً در سال ۲۰۲۳ از یک نشست بین هیئتهای دیپلماتیک ایران و مصر میزبانی کرده بود.
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
💎 @Tabyincenter01
اندیشکده راهبردی تبیین
🌐 انفجار پیجرها؛ پیام اسرائیل به حزب الله
◾️الجزیره-قطره
📝صهيب جوهر
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
#تحولات_لبنان
🔹 عملیات پیچیده امنیتی که ارتش اسرائیل علیه اعضای حزبالله انجام داد و به مجروح شدن هزاران نفر و کشته شدن دهها نفر منجر شد، موضوعی تصادفی نیست. این اقدام پس از آن انجام شد که ارتش اسرائیل اعلام کرد طرح ترور یک مقام ارشد امنیتی توسط حزبالله با استفاده از بمب «کلیماگور» را خنثی کرده است. این عملیات مرحله جدیدی از درگیری ادامهدار بین حزبالله (با آنچه در دو سطح منطقهای و لبنانی نشان میدهد) و اسرائیل که تلاش میکند پس از حادثه ۷ اکتبر ۲۰۲۳، موجودیت خود را تثبیت کند را تشکیل میدهد.
💢 این درگیری مجموعهای از واقعیتهای میدانی را نمایان میسازد که نمیتوان آنها را نادیده گرفت:
↙️ طرف اسرائیلی در میان مذاکرات، تهدیدها و تلاشها برای کنترل تنش در جبهه شمال، خواستار ارسال این پیام واضح به طرف لبنانی بود که اسرائیل توانایی ضربه زدن قوی به حزبالله را دارد بدون اینکه تلفات میدانی یا هزینههای نظامی سنگینی متحمل شود. در عین حال، اسرائیل نیاز دارد برتری خود را در برابر دشمنانش ثابت کند.
↙️ در چارچوب جنگ روانی و رویارویی مستقیم میان حزبالله و اسرائیل، بهویژه پس از شلیک موشکهای حوثیها به سمت تل آویو، اسرائیل تلاش کرد تا معادله را تغییر دهد. با نزدیک شدن به سالگرد عملیات طوفان الاقصی، اسرائیل نتوانست یحیی سنوار، رهبر جنبش حماس را ترور کند و در این راستا، با انجام انفجارهایی در لبنان سعی داشت نسخه اسرائیلی عملیات طوفان الاقصی را در لبنان پیاده کند.
↙️ ساعاتی پیش از انفجارها، خبری درباره سفر فرستاده ویژه آمریکا، «هوکشتاین»، به اسرائیل برای کاهش تنش و محدود کردن درگیریها به جنوب یا بقاع منتشر شد تا از گسترش دامنه جنگ جلوگیری کند؛ اما موضع اسرائیل نسبت به تشدید تنش قاطع بود.
↙️ با توجه به انتظارها برای آغاز عملیات نظامی زمینی یا هوایی، نتانیاهو همراه با ترور، به انجام حمله سایبری و امنیتی روی آورد. هدف این عملیات آزمایش توان لجستیکی حزبالله و ایجاد مشکلات زیرساختی بهداشتی و اجتماعی به منظور آمادهسازی یک عملیات نظامی گسترده در جنوب و بقاع بود.
↙️ این عملیات نشان داد که اسرائیل به دنبال ضربه زدن به زیرساختهای ارتباطی حزبالله است تا آن را دچار سردرگمی کند. برای غلبه بر این شوک، حزبالله نیاز به زمان طولانی دارد. با این حال، پیجرهای هدف قرار گرفته ارتباطی با ساختار نظامی حزبالله ندارند و تنها راههای ارتباطی فرماندهان را هدف قرار دادهاند.
💢 بنابراین، دو مسئله پاسخ حزبالله به این شکست امنیتی بزرگ و اینکه آیا انفجارهای لبنان مقدمهای برای گسترش جنگ است، مطرح میشود.
🔹 قبل از جنگ، حزبالله آگاه بود که اسرائیل در چندین بُعد فعال است: سیاسی (تلاش برای جلب حمایت بینالمللی علیه حزبالله و لبنان)، رسانهای (انتشار اخبار روزانه درباره آمادگی برای گسترش عملیات نظامی) و نظامی (تشدید حملات هوایی برای وادار کردن حزبالله به تغییر موضع). اکنون، پس از انفجارهای لبنان، حزبالله خود را با چالش جدیدی روبرو میبیند و اگرچه به عدم گسترش جنگ پایبند است، باید به این اقدام پاسخ دهد.
🔹در مقابل، اسرائیل ادعا میکند که انفجارهای لبنان مقدمهای برای آغاز عملیات نظامی زمینی به عمق منطقه جنوب لیتانی با هدف بازگرداندن شهرکنشینان شمال (فلسطین اشغالی) به منازلشان است؛ اما واقعیتهای میدانی نشان میدهد که نبرد زمینی برای اسرائیل فاجعهبار خواهد بود و دلیل آن سطح بالای آمادگی نظامی نیروهای حزبالله است.
✔️ از اینجا میتوان سفر دیوید بارنیا به اروپا و اظهاراتش در مورد بانک اهداف در مناطق متعدد لبنان را توضیح داد اما بزرگترین چالش برای نهادهای نظامی و امنیتی اسرائیل استفاده حزبالله از مناطق کوهستانی و درهای است که دسترسی به آنها برای جنگندههای اسرائیلی دشوار است.
🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐
💎 @Tabyincenter01
اندیشکده راهبردی تبیین
🌐 نیروهای مولد جدید: عوامل تعیینکننده استراتژی چین برای نوسازی صنعتی و فناوری
◾️ مركز الامارات للسياسات
📝واحد مطالعات چین
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
#چین
🔹 در ادبیات رسمی چین، مفهوم «نیروهای مولد کیفی جدید» به استراتژی فناوری این کشور در بخش تولید، بهویژه تولید پیشرفته اشاره دارد. این تغییر رویکرد از تمرکز بر افزایش مداوم نرخ رشد اقتصادی به سمت رشد واقعی و محصولات باکیفیت، چین را قادر میسازد تا تا سال ۲۰۳۵ به یک قدرت بزرگ در علم و فناوری تبدیل شود. اصطلاح «نیروهای مولد کیفی جدید» نخستین بار در سخنرانی «شی جین پینگ» در سفر به استان هیلونگجیانگ در سپتامبر ۲۰۲۳ معرفی شد.
🔹 رئیسجمهور چین سه مؤلفه کلیدی از استراتژی نیروهای مولد کیفی را مشخص کرد: فناوری و نوآوری، توسعه صنعتی آینده و زنجیرههای صنعتی. برای تحقق این سه مؤلفه، عواملی چون نیروی انسانی مستعد، محیط زیست پایدار و اصلاحات در سیستم اقتصادی و نوآوری ضروری هستند. هدف اصلی رئیسجمهور چین از این رویکرد، دستیابی به رشد قابل توجه ظرفیت تولیدی است که در حال حاضر نسبت به سایر کشورهای صنعتی با افت مواجه است.
🔹 به نظر میرسد رقابت با ایالات متحده در کانون برنامههای بهروزرسانی صنعتی و فناوری چین قرار دارد. فناوری پیشرفته به میدان اصلی رقابتهای بینالمللی تبدیل شده است و برخی فناوریهای کلیدی به انحصار چند کشور درآمدهاند. بنابراین، چین باید تواناییهای نوآورانه خود را تقویت کند تا جایگاه رقابتی بالایی در زمینه علم، فناوری و توسعه آینده کسب کند.
🔹 استراتژی چین به کارگیری توانمندیهای ملی برای حمایت از نیروهای مولد کیفی جدید است که در بلندمدت به تقویت «صنایع آینده» کمک میکند. این رویکرد از دیدگاه مقامات چینی، تنها راه حفظ تواناییهای داخلی و دستیابی به توسعه پایدار در قالب رقابت قدرتهای بزرگ است.
💢 ویژگیهای رویکرد جدید چین با نگاه آیندهنگر
🔹 اصطلاح «نیروهای مولد کیفی جدید» بر مبنای مفهوم «نیروهای مولد» در تفکر مارکسیستی استوار است و نشاندهنده مرکزیت ایدئولوژی و اقتدار حزب در طراحی و اجرای این استراتژی جدید است.
🔹 این رویکرد همچنین نشاندهنده تغییر از اتکا به نیروهای بازار بهعنوان مشخصه اصلی سیاست «اصلاحات و گشایش» دنگ، به بازگشت (جزئی) به مولفههای ایدئولوژیک بستهتر به عنوان مبنای نظری برای رهبری حزب در اجرای چشمانداز توسعه علمی و فناوری و اقتصادی است.
🔹 یکی از مهمترین ویژگی های دیگر این است که مفهوم «نیروهای مولد کیفی جدید» با «نیروهای مولد سنتی» متفاوت است. در حالی که مفهوم نیروهای مولد سنتی به تغییرات تدریجی و آهسته وابسته است، مفهوم نیروهای مولد کیفی جدید به دنبال پیشرفتهای انقلابی، سریع و باکیفیت برای حمایت از «صنعتی سازی جدید» است. دستیابی به این اهداف نیازمند یک سیستم جامع و هماهنگ ملی است که به «نظام ملی جدید» معروف است.
💢 چالشها
🔹 یکی از چالشهای عمده پیش روی راهبرد صنعتی و فناوری چین، قرار داشتن در مراحل ابتدایی این طرح و نیاز به تلاش و هماهنگی بسیار است. همچنین، در حوزه فناوری نیاز به بازنگری در محیطهای تحقیقاتی، تولیدی و تجاری وجود دارد.
🔹 ماهیت راهبرد چین از تضاد تمرکز بر عوامل امنیتی، کنترلی و دولتی به عنوان اولویت با نیاز به آزادی نوآوری رنج میبرد.
🔹 محدودیتهای آمریکا بر صنایع پیشرفته، به ویژه تراشههای الکترونیکی و محدودیتهای تجاری علیه محصولات انرژی پاک نیز از دیگر چالشهاست.
💢 نتیجهگیری
🔹 با توجه به همپوشانی «نیروهای مولد کیفی جدید» با راهبردهای فناورانه و صنعتی کشورهای غربی و علیرغم پیشبینی تشدید رقابت فناورانه، شرکتهای بزرگ خارجی فرصتهای استراتژیک جدیدی را در مفهوم نوین چین مشاهده میکنند.
🔹 سیاستهای ناشی از این مفهوم جدید در آینده فرصتهایی را برای شرکتها و تولیدکنندگان کشورهای حاشیه خلیجفارس فراهم خواهد کرد. این امر بستگی به همپوشانی عوامل تعیینکننده استراتژیهای صنعتی و فناوری کشورهای حاشیه خلیجفارس با چشمانداز چین و تعمیق روابط اقتصادی بین دو طرف دارد.
🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐
💎 @Tabyincenter01
اندیشکده راهبردی تبیین
🌐 جبهه لبنان شعلهور میشود؛ اهداف درگیری بین حزبالله و اسرائیل چیست؟
◾️العربی- امارات
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
#جبهه_لبنان
🔹 معادلات جدید نشان میدهد که اسرائیل در تلاش است تا یک جنگ نامتقارن ایجاد کند. این عدم تقارن تنها به تفاوت قدرت میان اسرائیل و جنبش مقاومت محدود نمیشود، بلکه فراتر از آن منجر به شکلگیری واقعیتی میشود که در آن یک طرف (اسرائیل) به دنبال ایجاد جنگی همهجانبه است ولی علیرغم برنامهریزیهایش، هنوز اقدامی برای آغاز جنگ نکرده است و طرف دیگر (حزبالله) در تلاش است تا از گسترش این جنگ جلوگیری کند و برای این هدف بهایی سنگین میپردازد.
🔹این تنشها در واقع پیشزمینهای برای ایجاد تنش قبل از شروع درگیری گستردهتر هستند. در این راستا سناریوهای مختلفی مطرح میشود؛ از جمله احتمال حل و فصل وضعیت یا ادامه جنگ فرسایشی به شیوه کنونی یا جنگی همهجانبه که تلآویو تحت عنوان امنیت استراتژیک و تلاش برای نابودی حزبالله پیش میبرد. بهویژه اینکه افراطگرایان در دولت اسرائیل، وقایع اخیر را فرصتی برای پایان دادن به تهدید حزبالله و شاید حتی ضربه زدن به ایران میدانند.
🔹بر اساس منطق اسرائیل، اهداف نظامی ممکن است فراتر از ایجاد بازدارندگی باشند و این رویارویی ممکن است به دستیابی به اهداف سیاسی داخلی و خارجی کمک کند. در شرایطی که تنشها تشدید میشود یا احتمال جنگ وجود دارد، برخی از رسانههای عبری به چالشهای لجستیکی که اسرائیل ممکن است در صورت وقوع یک جنگ جدید با آن مواجه شود،، اشاره میکنند.
💢 چالشهای پیچیده
🔹کارشناسان مسائل اسرائیل بر این باورند که چالشهای پیش روی اسرائیل در جبهه شمالی بسیار پیچیده است. با این حال، روند تشدید تنش با حزبالله از سوی اسرائیل ادامه دارد و این تشدید با حمایت آمریکا شکل گرفته است. مشاور امنیت ملی آمریکا انفجار پیجرها در ضاحیه جنوبی را بخشی از تحقق عدالت برای اسرائیل توصیف کرده است. بنابراین، آمریکا نه تنها از حق اسرائیل برای دفاع از خود حمایت میکند، بلکه جنایات اخیر اسرائیل در بیروت را نیز توجیه کرده است. سوالی که مطرح میشود این است که آیا آمریکا برای تشدید تنش در جبهه شمالی چراغ سبز نشان داده است یا خیر؟ در عین حال، آمریکا همچنان در تلاش است تا به طور ظاهری نشان دهد که به دنبال راه حلی برای بازگشت شهرکنشینان به مرز شمالی است.
💢 فشار بر حزبالله
🔹بر اساس نظر کارشناسان نظامی، پس از انفجار پیجرها، حزبالله پیامی دریافت کرد مبنی بر اینکه باید جبهه جنوب لبنان را از غزه جدا کند و در غیر این صورت با حملات بیشتری از سوی اسرائیل مواجه خواهد شد. اما دبیرکل حزبالله، سید حسن نصرالله، از این اقدام خودداری کرد. نارضایتی اسرائیلیها از پاسخ دبیرکل باعث شد تا روز بعد کشتار بیسیمها انجام شود و سپس ساختمانی در حومه جنوبی ویران و تعدادی از رهبران نظامی حزبالله کشته شوند. هدف از این اقدامات، اعمال فشار نظامی بر حزبالله برای توقف فعالیتهای جبهه شمال و بازگرداندن اجباری شهرکنشینان به مناطق خود بود.
💢 ترسیم قوانین درگیری
🔹 کارشناسان امنیتی معتقدند که مدتهاست اسرائیل حزبالله را برای ترسیم مجدد قواعد درگیری تحت فشار قرار داده است. تلآویو بر این باور است که باید در جبهه شمال نیز پیروزی کسب کند و واشنگتن نیز در این زمینه با اسرائیل همسو است.
🔹در حال حاضر بزرگترین چالش حزبالله این است که چگونه به رفتار اسرائیل پاسخ دهد. حزبالله به عنوان یک سازمان مسلح میتواند ضربهای قوی به اسرائیل وارد کند و تجربه، نیروی انسانی و تجهیزات لازم برای این کار را دارد؛ اما حمله نظامی مستقیم به اسرائیل میتواند عواقب قابل توجهی به همراه داشته باشد. ضمناً حزبالله به عنوان «متحد» باید از ایران چراغ سبز بگیرد.
🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐
💎 @Tabyincenter01
اندیشکده راهبردی تبیین
♦️ خروج ناگهانی آمریکا از نیجر: آیا پایان دوران نفوذ غرب در منطقه ساحل فرا رسیده است؟
◼️نشریه بناصا-الجزائر
📝 عزيز سدري
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
🔸فرماندهی ارتش ایالات متحده در آفریقا (AFRICOM) در تاریخ ۲۵ شهریور ۱۴۰۳ (۱۶ سپتامبر ۲۰۲۴) اعلام کرد که این کشور روند خروج نظامی از نیجر را به پایان رسانده و تنها گروهی برای حفاظت از سفارتخانههای خود در این کشور باقی مانده است. این خروج ناگهانی ایالات متحده چند ماه پس از آغاز تنشهای دیپلماتیک میان واشنگتن و دولت نظامی جدید نیجر صورت گرفت؛ دولتی که ادامه حضور نیروهای آمریکایی در خاک خود را غیرقابلقبول قلمداد کرده بود.
🔹خروج نظامیان آمریکایی از نیجر بهعنوان یک ضربه سنگین به منافع ایالات متحده تلقی میشود، زیرا این کشور نیجر را بهعنوان پایگاهی استراتژیک برای مبارزه با تروریسم در منطقه ساحل آفریقا میدانست. این تحولات همچنین بهعنوان یک پیروزی برای روسیه محسوب میشود که به دنبال تقویت نفوذ خود در این منطقه کلیدی است. برخلاف خروج آشفته ایالات متحده از افغانستان در سال ۲۰۲۱، خروج از نیجر بهصورت سریع و منظم و بر اساس جدول زمانی توافقشده با دولت جدید انجام شد. این خروج همزمان با خروج نیروهای فرانسوی از مالی و بورکینافاسو بود که نشانهای مبنی بر پایان دوران نفوذ غرب در این نواحی است.
💢 یکهتازی روسیه با خروج غرب
🔹در غیاب حمایتهای غربی، دولتهای منطقه ساحل به سمت دریافت کمکهای امنیتی از روسیه گرایش پیدا کردهاند و گروههای نظامی در مالی و بورکینافاسو قراردادهایی با گروه روسی واگنر امضا کردهاند؛ گروهی که به نیروی نظامی برجستهای در این منطقه بدل شده است. اگرچه حضور گروه واگنر در برخی مناطق به افزایش امنیت کمک کرده است، اما نتوانسته است تهدیدات تروریستی را بهطور کامل ریشهکن کند. فعالیتهای نظامی روسیه در این ناحیه نیز نگرانیهایی را درباره تأثیر آن بر حقوق بشر و حاکمیت ملی ایجاد کرده است.
💢 تروریسم و تنشهای سیاسی در منطقه ساحل
🔹با خروج نیروهای غربی و افزایش نفوذ روسیه، منطقه ساحل با چالشهای بزرگی در حوزه امنیت و ثبات مواجه است. این چالشها به دو دسته تقسیم میشوند: نخست، حضور گروههای تروریستی که کل منطقه را تهدید میکند و دوم، تنشهای داخلی و سیاسی که منجر به افزایش چند پارگی و چند دستگی در امنیت داخلی میشود. مقابله با این چالشها نیازمند تلاشهای واقعی برای ایجاد صلح و توسعه در این منطقه مهم و همچنین گسترش همکاریهای منطقهای و بینالمللی است.
✔️خروج ایالات متحده از نیجر نشاندهنده پایان یک مرحله تاریخی در منطقه ساحل است و این تحولات دری را به سوی چالشها و فرصتهای جدید میگشاید. کشورهای این منطقه باید تصمیمات قاطعی درباره آینده خود اتخاذ کنند.
🌐 اندیشکده راهبردی تبیین 🌐
💎 @Tabyincenter01
اندیشکده راهبردی تبیین
♦️ سالگرد جنگ غزه؛ پیامدهای اقتصادی برای اسرائیل و کشورهای عربی
◼️ الجزیره-قطر
📝 عبد الحافظ الصاوي
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
#طوفان_الاقصی
🔸 عملیات طوفان الاقصی تنها یک اقدام گذرا نبود، بلکه پیامدهای گستردهی آن در دو سطح منطقهای و بینالمللی قابل مشاهده است. نگرانیهای جدی درباره آثار منفی ناشی از تداوم کشتار جمعی اسرائیل علیه مردم غزه وجود دارد که به طور عمده بر اقتصاد منطقه و اقتصاد جهانی تأثیر میگذارد. مهمترین جلوه تأثیرات منفی اقتصادی تجاوز اسرائیل به غزه، بر اقتصاد کشورهای همسایه و همچنین اختلال در ترافیک بینالمللی کشتیرانی در دریای سرخ؛ جایی که تقریباً 20 درصد از تجارت جهانی نفت و 12 درصد از تجارت بینالمللی از طریق آن صورت میگیرد قابل مشاهده است.
💢 تأثیرات طوفان الاقصی بر اقتصاد اسرائیل
🔹 از آغاز عملیات طوفان الاقصی، تأثیرات منفی جدی و مستقیمی بر اقتصاد اسرائیل مشاهده شده است به گونهای که ارزش پول آن کاهش یافته و بازار سهام نیز به دلیل خروج بسیاری از سرمایهگذاران خارجی دچار افت شده است. برآوردها نشان میدهد که ارزش پول اسرائیل علیرغم تزریق بیش از ۳۰ میلیارد دلار ارز توسط بانک مرکزی، به میزان ۵ درصد کاهش یافته است. و همچنین ذخایر ارزی آن نیز تحت تاثیر قرار گرفته است.
🔹 بازار سهام اسرائیل: برآوردها از زیانهای وارده ناشی از عملیات طوفان الاقصی بر بازار سهام اسرائیل بین ۹ تا ۲۰ درصد متغیر بوده است و بخش بانکی بیشترین آسیب را از خروج سرمایهگذاران خارجی متحمل گردید. مطالعهای که توسط موسسه مطالعات عربی انجام شده، ضرر و زیان بازار سهام اسرائیل در پی جنگ با غزه را حدود ۲۰ میلیارد دلار برآورد کرده است.
🔹 هزینههای جنگ: بر اساس گزارش بلومبرگ، مقامات اسرائیلی هزینههای جنگ در سال گذشته را معادل ۶۶ میلیارد دلار(معادل ۱۲ درصد تولید ناخالص داخلی) تخمین زدهاند. هزینههای نظامی سال گذشته نیز ۲۵.۹ میلیارد دلار بوده و میزان کسری بودجه به ۸.۳ درصد رسیده است. این شرایط منجر به افزایش وابستگی به وامها برای تأمین مالی کسری بودجه گردید و مجموع وامهای اسرائیل در طول سال گذشته به حدود ۵۳ میلیارد دلار رسید.
💢 تأثیر عملیات طوفان الاقصی بر اقتصاد جهانی
🔹 منطقه خاورمیانه به عنوان یکی از کانونهای حیاتی تأمین انرژی، ۲۵ درصد از نفت و ۱۴ درصد از گاز مورد نیاز جهان را تأمین میکند. با توجه به تهدیدات انصارالله علیه کشتیهای اسرائیلی در تنگه باب المندب، گزارشها حاکی از آن است که ۷۰ درصد از تجارت بینالمللی که از این تنگه عبور میکند، مسیر خود را تغییر دادهاند که منجر به افزایش هزینههای ترانزیت و قیمت کالاها و به تبع آن افزایش تورم در سطح جهانی شده است.
🔹 اهمیت استراتژیک این منطقه، در کنار احتمال بروز یک جنگ همهجانبه ناشی از اقدامات اسرائیل، تهدیدی جدی برای بخش نفت و گاز به شمار میآید. همچنین باید در نظر داشت احتمال ورود ایران و عراق بهعنوان دو تولیدکننده بزرگ نفت به این جنگ نیز احتمال افزایش مجدد قیمتها را تشدید مینماید.
💢 تأثیر جنگ بر اقتصاد کشورهای عربی
صندوق بینالمللی پول به بررسی وضعیت اقتصادی همسایگان اسرائیل، شامل مصر، اردن و لبنان پرداخته است:
🔹 لبنان: جنگ علیه مردم غزه تأثیرات منفی قابل توجهی بر بخش گردشگری لبنان داشته است، به گونهای که نسبت به زمان آغاز عملیات طوفان الاقصی، بیش از ۱۰۰ هزار گردشگر کمتر به این کشور سفر کردهاند و ده خط هوایی پروازهای خود به این کشور را متوقف نمودهاند که درآمدهای فرودگاه بیروت را بهشدت کاهش داده است. تجاوز اسرائیل به لبنان آسیبهای جدی به زیرساختها، کشاورزی و تجارت در مناطق جنوبی وارد کرده و منجر به آوارگی بیش از ۱ میلیون نفر در این کشور شده است.
🔹 اردن: بخش گردشگری اردن با کاهش ۷.۹ درصدی معادل بیش از ۲۰۰ هزار گردشگر در نیمه نخست سال ۲۰۲۴ نسبت به دوره مشابه سال گذشته مواجه شده است. علاوه بر این، افزایش هزینههای ترانزیت بینالمللی موجب تشدید تورم در اردن گردیده است.
🔹 مصر: درآمدهای ناشی از حق ترانزیت از کانال سوئز با کاهش ۶ میلیارد دلاری مواجه شده که نشاندهنده تأثیرات منفی جنگ بر اقتصاد این کشور است.
🌐 اندیشکده راهبردی تبیین 🌐
💎 @Tabyincenter01
اندیشکده راهبردی تبیین
♦️ تهران چگونه از جنگ با تل آویو پیروز بیرون می آید؟
◼️ مرکز الدراسات العربی الاوراسیه - مصر
📝غدی قندیل
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
🔹ایران پس از حمله موشکی به سه پایگاه نظامی اسرائیل، بهجای اتخاذ لحن آرام و ملایم به اسرائیل هشدار داد. رهبر عالی ایران جمعه گذشته برای نخستین بار طی پنج سال اخیر بهعنوان خطیب نماز جمعه در حالی که سلاح در دست داشت، پیام مستقیمی درباره تداوم جنگ علیه اسرائیل ارسال کرد و با کلمات صریح عربی اعلام نمود: «این حمله حداقل مجازات برای دولت عبری است». برای پیشبینی روزهای حساس پیش رو، ضروری است ذهنیت و دیدگاه ایرانیان در مواجهه با اسرائیل تجزیه و تحلیل شود.
💢 نگاه ایران به اسرائیل
🔹مهمترین محورهای تعیین کننده جهتگیری سیاستخارجی ایران در مقابل اسرائیل شامل موارد زیر است: ۱.تغییر نگاه به اسرائیل از همپیمان در دوره پهلوی به دشمن همیشگی پس از انقلاب اسلامی. ۲.تبدیل گسلهای شیعه-سنی و عرب-فارس در منطقه به اختلاف مسلمانان و دیگران (هیچ «دیگری» بهتر از اسرائیل در خاورمیانه وجود ندارد.) ۳.مخالفت با هرگونه طرح صلح با اسرائیل از موضع ایدئولوژی و عملگرایی و حمایت قاطع از همه گروههای مقاومت. ۴.اصل مقاومت موثر بهمعنای پاسخی که منجر به جنگ همهجانبه نشود و در عین حال بازدارندگی را تضمین کند.
💢 روندهای ایران در تعامل با تحولات جنگ منطقهای
🔹مجموعه پاسخهای متقابل ایران و اسرائیل، درکی از دستآوردها و خسارتها برای تهران ایجاد نموده است که بر مبنای آن باید مقابل گامهای آتی تلآویو در منطقه بایستد. از این رو، ایران دو رویکرد اصلی برای مقابله با حملات احتمالی اسرائیل دارد:
1️⃣ رویارویی مستقیم
🔹 ذهنیت عملگرایانه ایران همواره در پی دستیابی به حداکثر منافع است. ایران در صورت انتخاب رویارویی مستقیم، بهدنبال تقویت محور شرق شامل چین و روسیه در برابر آمریکا و متحدانش خواهد بود. این نوع مواجهه با اسرائیل میتواند منجر به تقویت تصویر ایران بهعنوان مدافع کشورهای اسلامی در منطقه شود. علاوه بر این از مهمترین دستاوردهای ایران در حمله مستقیم منحرف نمودن افکار عمومی خود از وضعیت نابسامان اقتصادی داخلی خواهد بود.
2️⃣ انتقام از طریق شبکه متحدان
🔹 استراتژی نظامی ایران بر مبنای مفهوم «دفاع آفندی» استوار است که مستلزم مقابله با دشمنان در خارج از مرزهای خود بهمنظور جلوگیری از نفوذ تهدیدات به داخل خاک کشور میباشد. در این راستا، تهران به جناحهای محور مقاومت متکی است تا حملات مستقیم به ایران را مهار کرده و آتش جنگ را از جبهههای متعدد به سمت اسرائیل گشوده نگه دارد.
🔹ایران با بهرهگیری از نیروهای نیابتی در جنگ علیه اسرائیل، به اهداف متعددی دست مییابد که از جمله آنها میتوان به بهبود روابط با کشورهای غربی برای لغو تحریمها، به دلیل عدم ورود به جنگ مستقیم با اسرائیل و اثبات حسن نیت خود در تعامل با دولت جدید آمریکا اشاره نمود. علاوه بر این، گسترش دامنه جنگ اسرائیل علیه کشورهای عربی، خشم این ملتها از اسرائیل را نیز در پی خواهد داشت که بهنفع ایران تمام خواهد شد.
💢 سناریوهای آتی رفتار تهران
🔹اگر ایران تصمیم به رویارویی مستقیم بگیرد، باید از تأسیسات هستهای و نفتی خود در برابر حملات اسرائیل محافظت کند. هرچند این به معنای امنیت پایگاههای نظامی-موشکی و دفاتر سپاه قدس و دانشمندان هستهای نیست. ایران برای تأمین امنیت تأسیسات خود در برابر خرابکاریهای موساد، نیازمند حمایت نظامی و اطلاعاتی همپیمانان خود نظیر چین و روسیه است؛ موضوعی که میتواند به آغاز جنگ جهانی و رویارویی بلوک شرق و غرب منجر شود.
🔹اما در صورتی که ایران تصمیم بگیرد که در پاسخ به حملات احتمالی اسرائیل از متحدان خود در محور مقاومت کمک بگیرد، ضروری است حمایتهای مادی و معنوی خود از تمامی گروههای مقاومت در منطقه را بهصورت جدیتر انجام دهد.
✔️این موضوع آزمونی برای تابآوری ایران و متحدانش در مقابل توانمندیهای نظامی آمریکا، اسرائیل و کشورهای غربی است، که نتیجه قطعی آن فارغ از زمان مشخص است مگر اینکه توانمندیهای چین و روسیه مستقیما وارد این معادله شوند.
🌐 اندیشکده راهبردی تبیین 🌐
💎 @Tabyincenter01
اندیشکده راهبردی تبیین
♦️ راهبرد حزب الله برای مقابله با نبرد زمینی: کمین و پشتیبانی از نیروها
◼️ شرق الاوسط- عربستان
📝 نذیر رضا
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
#جبهه_لبنان
🔸عملیات نظامی حزبالله در پاسخ به تهاجم زمینی اسرائیل به جنوب لبنان، راهبرد جنگی این گروه را آشکار نمود. این راهبرد بر پایهی کمین زدن به نیروهای دشمن، هدف قرار دادن خطوط پشتیبانی و ضربه زدن به نیروهای نظامی دشمن پیش از آغاز عملیات شکل گرفته است.
🔹در این راستا، حزبالله در روز نخست رویارویی در مجموع 27 بیانیه صادر و اعلام نمود که علاوه بر گلوله باران مواضع توپخانه و تجمع سربازان اسرائیلی در نزدیکی پایگاههای نظامی مرزی، به مقابله با تلاش پیادهنظام ارتش اسرائیل برای نفوذ به خاک لبنان پرداخته است. همچنین حزبالله اعلام کرده است که با پرتابههای انفجاری و شلیک آتش پدافند هوایی به سمت هلیکوپترهای اسرائیلی در نزدیکی مرز، منطقه پرواز ممنوع ایجاد کرده است.
💢عملیات فشرده
🔹حزبالله در روزهای بعد نیز در خصوص عملیاتهای انجامشده، بیانیههای متعددی صادر و از بمباران تجمعات نظامی در نقاط مرزی و هدف قرار دادن تحرکات نیروهای دشمن خبر داده است. برای مثال در روز دوم جنگ زمینی، حزبالله از موشکهای برکان با کلاهکهای انفجاری 500 کیلوگرمی و همچنین موشکهای کوتاهبرد «فلق» که حامل کلاهکهای بین 70 تا 120 کیلوگرم مواد منفجره هستند، برای حمله به اهداف اسرائیلی استفاده نمود.
💢 راهبرد دفاع و پشتیبانی
🔹این راهبرد نشان میدهد حزبالله برای مقابله با تهاجم اسرائیل، طراحی از پیش تعیینشده دارد. طراحی حزبالله با تکیه بر گروههای دفاعی و پشتیبانی و همچنین مکانیسمهای هماهنگی، به این ترتیب است که گروههای دفاعی و کمین در خط مقدم هستند، گروههای پشتیبانی با فاصله از خط مقدم قرار دارند و با واحدهای رصد و گروههای واکنش سریع ارتباط فعال دارند.
🔹راهبرد حزبالله مبتنی بر پراکنده کردن واحدهای نظامی پیاده اسرائیل و قطع هرگونه ارتباط میان نیروهای خط مقدم و واحدهای پشتیبانی دشمن است. حزبالله با خنثیسازی بالگردها، درصدد حذف نیروی پشتیبانی هوایی مستقیم و ایجاد مانع برای پیشروی نیروهای زمینی اسرائیل است اما حضور پهپادها و هدف قرار گرفتن برخی گروههای پشتیبانی حزبالله توسط آنها، تاثیر حذف هلیکوپترها را کاهش میدهد.
💢نقطه صفر رویارویی
🔹رزمندگان حزبالله برای خنثی نمودن نقش پهپادها در درگیریها و پیشرفت نیروهای نظامی دشمن، تلاش میکنند به نقطه صفر رویارویی و تقابل تنبهتن با ارتش اسرائیل نزدیک شوند. حزبالله در این نوع جنگ که عمدتاً به مهارتهای فردی پیادهنظام وابسته است سعی میکند با حمله به تجمعات دشمن و پراکنده ساختن آنها، مانع از پیشروی دستههای نظامی درون خاک لبنان شود. لازم به ذکر است تا کنون هیچ تهاجم عمده زرهی به خاک لبنان ثبت نشده و تنها برخی خودروهای کنترل از راه دور در این منطقه دیده شدهاند.
🌐 اندیشکده راهبردی تبیین🌐
💎 @Tabyincenter01
اندیشکده راهبردی تبیین
♦️یک سال پس از جنگ غزه: امنیت اردن در چه وضعیتی است؟
◼️معهد السیاسة و المجتمع –اردن
📝محمد أبو رمان- حسن جابر
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
#اردن
🔹جنگ غزه بهعنوان محور اصلی سیاستهای منطقهای و بینالمللی، تأثیرات مستقیمی بر امنیت ملی اردن داشته است. با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک اردن و نقش تاریخی و سیاسی این کشور در مسئله فلسطین، تحولات جاری از اهمیت ویژهای برای امان برخوردار است. جنگ کنونی، موضوعات حساسی را مطرح میکند؛ از جمله وخامت اوضاع امنیتی در کرانه باختری، شدت فزاینده سیاستهای راستگرایان افراطی در اسرائیل و خطرات منطقهای ناشی از تشدید تنشها در جنوب لبنان.
🔹اردن نگران است که احتمال انتقال جنگ از غزه به کرانه باختری، منجر به تشدید تنشهای نظامی گردد و این وضعیت بر تحولات منطقهای تأثیر بگذارد. کرانه باختری به دلیل نزدیکی به مرزهای اردن از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار است و اولویت ثبات در این منطقه بهواسطه پیوندهای عمیق اجتماعی میان مردم کرانه باختری و اردن، بسیار حیاتی است.
💢ظهور دو گرایش در اردن
🔹در این راستا، دو گرایش اصلی در محافل سیاسی اردن شکل گرفته است: یک بلوک محافظهکار که عمدتاً شامل نخبگان مسن است که خواستار تلطیف مواضع اردن میباشد و در مقابل آن، ایمن صفدی نماینده جریانی است که خواهان اتخاذ موضع قاطعتری از سوی اردن است. این جریان بر این باور است که امنیت اردن و ثبات کرانه باختری پیوندی ناگسستنی دارند. رویداد ۷اکتبر ۲۰۲۳ این حقیقت را نمایان ساخت که جداسازی امنیت ملی اردن از تحولات فلسطین غیرممکن است.
🔹موضوع آوارگی اجباری فلسطینیها در سال گذشته بهشدت مورد توجه قرار گرفته و نگرانیها درباره هجوم احتمالی آوارگان فلسطینی به اردن افزایش یافته است. در این زمینه، اردن بهصراحت اعلام کرده که هرگونه جابجایی فلسطینیها از کرانه باختری توسط اسرائیل، عبور از خطوط قرمز محسوب میشود و آن را «اعلان جنگ علیه خود» تلقی میکند. با این حال، رهبران اسرائیلی نظیر وزیر دارایی «اسموتریچ» بهطور علنی از مواضع تحریکآمیزی نظیر ایده «اسرائیل بزرگ» سخن میگویند که شامل اردن نیز میشود؛ این امر تهدیدی جدی برای امان به شمار میآید.
🔹مواضع تحریکآمیز فزاینده دولت اسرائیل، اردن را به اتخاذ مواضع قاطعانهتری در دفاع از حقوق فلسطینیان، بهویژه در خصوص بیتالمقدس و اماکن مقدس اسلامی و مسیحی، سوق میدهد چرا که تولیت اردن بر اماکن مقدس از جمله عناصر اساسی هویتی و مذهبی آن محسوب میشود.
💢 چالش بحرانهای منطقهای برای اردن
🔹بحرانهای منطقهای نظیر تنشهای شدید میان اسرائیل و حزبالله لبنان و تداوم بیثباتی در سوریه، چالشهای جدی برای اردن بهوجود آورده است. اردن ناگزیر است برای حفظ ثبات، روابط خود را با بازیگران کلیدی بینالمللی مانند ایالات متحده و اتحادیه اروپا که همچنان از دولت راستگرای افراطی اسرائیل حمایت میکنند، بهدقت مدیریت کند. با این حال، روابط با قدرتهای منطقهای مانند ایران به دلیل نگرش تهران به اردن بهعنوان متحد غرب، سرشار از تنش است و به لحاظ استراتژیک گزینه مناسبی برای امان به شمار نمیآید.
💢جمعبندی
🔹با گذشت یک سال از جنگ غزه و فقدان شرایط مناسب برای تفاهم و آتشبس، گزینههای اردن در مواجهه با بحرانهای منطقهای تا حدی محدود شده است. وضعیت کنونی ایجاب میکند که اردن راهبردهای دقیقی را اتخاذ کند تا بتواند تعادل لازم را میان تقویت ثبات داخلی و ادامه حمایت از حقوق فلسطینیان برقرار سازد. همچنین، اردن بهمنظور مقابله با چالش های آینده و حفاظت از امنیت ملی خود، باید با ادامه تلاش برای بازگرداندن عمق استراتژیک در کشورهای عربی، به تقویت جایگاه منطقهای و بینالمللی خود ادامه دهد.
🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐
💎 @Tabyincenter01
اندیشکده راهبردی تبیین
🌐 تنگه هرمز؛ گرانیگاه تقابل ایران و اسرائیل
◼️میدلایست
#تحولات_الدولية_في_الدراسات_العربية
🔸در شرایطی که تنشهای ژئوپلیتیکی در خاورمیانه بهواسطه نشانههای حمله نظامی قریبالوقوع اسرائیل به ایران رو به افزایش است، ارزیابیها در خصوص تأثیر این وضعیت بر تولید و صادرات نفت متفاوت است. در این میان، برخی تأثیر قابل توجه این تنشها بر صادرات را رد میکنند، در حالی که گروهی دیگر بر این باورند که تشدید تنشها در وهله نخست بر توان تولید و صادرات نفت تأثیر خواهد گذاشت.
🔹چین بزرگترین واردکننده نفت خلیجفارس است و بیش از نیمی از نیاز نفت خام چین از خاورمیانه تأمین میشود؛ بنابراین هر گونه آسیب به ظرفیت صادرات نفت خلیجفارس منافع چین را تحت تأثیر قرار خواهد داد. در صورت بروز اختلالات جدی در عرضه نفت و جریان تجاری که اقتصاد منطقه را با تهدیدات جدی مواجه کند، مداخلات دیپلماتیک و نظامی از سوی شرق آسیا اجتنابناپذیر خواهد بود.
🔹ژاپن نیز به شدت به نفت خام خاورمیانه وابسته است و در هشت ماه گذشته، به عنوان چهارمین واردکننده بزرگ نفت خام در آسیا، روزانه 2.19 میلیون بشکه نفت از کشورهای حاشیه خلیجفارس وارد کرده است که 96% مجموع وارداتش را تشکیل میدهد.
🔹کارشناسان بر این باورند که کشورهای حاشیه خلیجفارس در وضعیت ژئواستراتژیک خطرناکی قرار دارند که ممکن است بر صادرات نفت به آسیا و اروپا اثر بگذارد. میزان این تأثیر بستگی به سناریوهای محتملی نظیر هدف قرار دادن تأسیسات نفتی ایران، مسدود شدن تنگه هرمز یا هدف قرار دادن تأسیسات نفتی در کشورهای حاشیه خلیجفارس دارد.
🔹بخش عمدهای از نفت کشورهای حاشیه خلیجفارس از تنگه هرمز صادر میشود، بهگونهای که روزانه 20 میلیون بشکه از آن عبور میکند و از این میزان 70 درصد آن به سمت بازارهای آسیایی روانه میگردد. هرگونه اختلال یا تهدید در صادرات نفت تأثیر عمیقی بر اقتصاد کشورهای حاشیه خلیجفارس خواهد داشت. علاوه بر این، نگرانی جهانی از افزایش قیمت نفت به بشکهای بین 120 تا 150 دلار در صورت مسدود شدن تنگه هرمز وجود دارد.
🔹سازمان اوپک در حال حاضر ظرفیت مازاد تولیدی معادل 7 میلیون بشکه در روز دارد و در صورت هدف قرار دادن تأسیسات نفتی ایران، این سازمان قادر است کسری ناشی از کاهش عرضه نفت ایران به بازار را جبران کند. لازم به ذکر است در صورتی که صادرات نفت ایران متوقف گردد، چین که یکی از شرکای مهم ایران است بین 1.5 تا 1.8 میلیون بشکه نفت خام در روز را از دست خواهد داد که باید به فکر جایگزینی برای آن باشد.
💢 سناریوهای خطرناک درگیری
🔹تشدید تنشها در منطقه تأثیر مستقیمی بر اقتصاد کشورهای حوزه خلیجفارس داشته است. با این حال، سناریوهای متعددی وجود دارد که برخی از آنها ممکن است برای این کشورها سودمند و برخی دیگر خطرناک باشد.
🔹تا زمانی که تهدیدات خارج از تنگه هرمز و دور از تأسیسات نفتی کشورهای خلیجفارس باقی بمانند، این کشورها از خطرات ژئوپلیتیک فزاینده و افزایش قیمتها بهرهمند خواهند شد. حتی در صورت هدف قرار گرفتن تأسیسات نفتی ایران، این کشورها قادر خواهند بود کسری ناشی از کاهش عرضه را جبران کرده و در موقعیت ذینفع باقی بمانند.
🔹سناریوهای خطرناک شامل بسته شدن تنگه هرمز توسط ایران یا هدف قرار دادن تأسیسات نفتی کشورهای حاشیه خلیجفارس است که میتواند به ویرانی اقتصادی برای بسیاری از آنها، به ویژه بحرین و کویت که تمام صادرات نفت آنها به تنگه هرمز وابسته است، منجر شود.
✔️پیامدهای بالقوه این تنشها تأثیرات مهمی بر اقتصاد جهانی، قیمت نفت و همچنین انتخابات ایالات متحده خواهد داشت. در صورت تشدید بحران، ممکن است به تنشهای اجتماعی و اعتراضات مردمی در بسیاری از کشورهای جهان منجر گردد.
🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐
💎 @Tabyincenter01