.
✅ «عَلی نَفْسِهِ» در روال عادی باید بعد از «بَصيرَةٌ» بیاید، وقتی قبل از آن بیاید دلالت بر حصر، ویا دست کم، دلالت بر تاکید میکند. دلیل این حصر ویا تاکید چیست؟
الف. انسان در درجه اول از وضع خویش آگاه است تا از وضع دیگران.
✅ ثمره اخلاقی
یکی از خصلتهای زشت، عیبجویی است؛ و یکی از ریشههای عیبجویی در دیگران این است که از عیبهای خود غافلیم.
جدی گرفتن این آیه، از دو جهت میتواند این خصلت را علاج کند:
اولا اگر در خویش دقت کنیم، عیبهای خویش را خواهیم دید، و کسی که مشغول اصلاح عیوب خویش شود، فرصت پرداختن به عیوب دیگران را نخواهد داشت. به قول امیرالمومنین ع «طُوبَى لِمَنْ شَغَلَهُ عَيْبُهُ عَنْ عُيُوبِ النَّاس: خوش به حال کسی که عیب خودش او را از [پرداختن به] عیوب مردم مشغول دارد.» (نهجالبلاغه، خطبه۱۷۶)
ثانیا ما تنها بر خودمان است که کاملا آگاهیم، در مورد دیگران، فقط ظاهری را میبینیم که چهبسا باطن و پشت پرده آنچه که ما عیب میبینیم، خوبیای باشد که اگر از آن مطلع بودیم، هیچگاه آن را برای آن شخص عیب نمیشمردیم.
ب. آگاهی انسان بر وضع خویش است که دهان اعتراض شخص در روز قیامت را میبندد.
ج. اگر کسی به آگاهی خود بر وضع خویش را جدی بگیرد، سر خود کلاه نمیگذارد و اصلاح باطن خویش را جدی می گیرد .
https://eitaa.com/tadabbor_dar_quran
🌺 وَ لَوْ أَلْقی مَعاذيرَهُ (قیامت/۱۵)
هرچند پردههای عذر بیندازد [یا: پردهها بیفکند و عذرها بتراشد]
✅ منظور از انداختن «معاذیر» چیست؟
الف. بهانهتراشی برای اینکه حقیقت خود را در برابر دیگران [وحتی در برابر خود] مخفی کند.
ب. عذر و بهانه میتراشد تا عذاب را از خود دفع کند. (مجمعالبیان، ج۱۰، ص۵۹۹؛ المیزان، ج۲۰، ص۱۰۷)
ج. «معاذير» جمع «معذار» به معنای «ستر» و «پوشش» است؛ یعنی پردهای میاندازد تا آن عملی که انجام داده را مخفی کند (مجمعالبیان، ج۱۰، ص۵۹۹؛ المیزان، ج۲۰، ص۱۰۷)
https://eitaa.com/tadabbor_dar_quran
🌺 وَ لَوْ أَلْقی مَعاذيرَهُ (قیامت/۱۵)
هرچند پردههای عذر بیندازد [یا: پردهها بیفکند و عذرها بتراشد]