✔️ بیت الاحزان یک حقیقت فراموش نشدنی ۳ 🖊 استاد محمدصادق نجمی رحمه‌الله 📚 مجله میقات حج ٫ سال ۱۳۷۱ ٫ شماره ۲ 1 - ابن شبه نمیرى 173 - 262 قدیمى‌‏ترین تاریخ موجود4 در باره مدینه منوره، تاریخ المدینه، تألیف ابوزید عمر بن شبه النمیرى‏5 است. او که یکى از شخصیّت‌هاى علمى و از فقها و محدثان مورد وثوق و از مورخان مورد اعتماد، نزد علما و دانشمندان اهل سنت است، در کتاب خود، آن‌جا که آثار و قبور بقیع - موجودِ در زمان خودش - را معرفى مى‏‌کند، چنین مى‏‌نویسد: «شخص موثق و مورد اعتمادى بر من نقل نمود مسجدى که در طرف شرقى آن به جنازه اطفال نماز خوانده مى‏‌شود، دراصل خیمه‌‏اى بوده براى زن سیاهى به‌نام «رقیه»6 که به دستور حسین ابن على - ع - در آن‌جا مى‌‏نشست تا از قبر فاطمه - ع - مراقبت کند زیرا قبر فاطمه را کسى به‌جز همان زن نمى‌‏شناخت.7 از این گفتارِ ابن شبه که مشهود و مسموع خود را در مورد بیت‏‌الاحزان نقل نموده است، دو مطلبِ زیر به‌وضوح به دست مى‌‏آید: 1 - بیت‌‏الاحزان در دوران حسین بن على - ع - یعنى تا سال 61 هجرى، مانند حال حیات حضرت زهرا - سلام‏ اللَّه علیها - به‌صورت خیمه و چادر و محلى بوده است مشخص و معین و حسین بن على - ع - بر حفظ آن عنایت و اهتمام داشته؛ به‌طورى که یکى از بانوان و ارادتمندان حضرت زهرا - سلام ‏اللَّه علیها - را مأموریت داده است، در این بیت و خیمه که یادآورِ دورانِ حساس زندگى مادر بزرگوارش بوده، اقامت نموده و از آن‌جا حراست و نگهبانى کند و لابد براساس همین دید و اهتمام و به پیروى از روش آن حضرت، افرادى از اهل بیتِ عصمت پس از آن حضرت نیز همین روش را ادامه داده و خیمه را به ساختمان مبدّل نموده‌‏اند. 2 - بیت‏‌الاحزان پس از این دوران و در اواخر قرن دوم و اوائل قرن سوم، داراى ساختمان بوده که ابن شبه را وادار نموده است کمّ و کیف و انگیزه به‌وجود آمدن این ساختمان را از افراد خبیر و مطلع جویا شود و یکى از افراد مطلع و مورد وثوق نیز تا آن‌جا که در این مورد اطلاع داشته با وى در میان گذاشته است و سابقه آن‌جا را که زمانى به‌صورت خیمه بوده، بازگو نموده است و لیکن این خیمه دقیقاً در چه تاریخى و به وسیله چه کسى به ساختمان تبدیل شده، معلوم نیست. ◾️ توجیه متناقض‏ و اما مطلب دیگرى که در ذیل این گفتار آمده است که: اقامت آن زن در میان بیت‏‌الاحزان براى حفظ و مراقبت قبر حضرت زهرا - سلام اللَّه علیها - بوده است، تعلیلى است از سوى خودِ وى و توجیهى است #متناقض و غیر قابل قبول؛ زیرا: اولاً خودِ ابن شبه در این کتاب، مانند عدّه دیگر از مورخان مى‏‌گوید که على بن ابى‏‌طالب - ع - پیکر مطهر حضرت زهرا - س - را شبانه و در داخل منزل خود دفن نمود؛ بنابراین، مراقبت از قبر آن حضرت در بقیع مفهومى ندارد. و ثانیاً اگر قبر آن حضرت در بقیع واقع بوده و کسى به‌جز «رقیه» آن را نمى‏‌شناخته، باز هم مراقبت از قبرِ مجهول، معنا و مفهومى ندارد. به‌هرحال با توجه به شرایط خاص و حساس آن روز، ابهام در پاسدارى از بیت‌‏الاحزان و توجیهات مختلف در اقامت یک زن در داخل آن، مستبعد نیست. @tafaqqoh