#پژوهش_لغوی
#روز_مهندس
✔️ ۵ اسفند، بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی رحمهالله
✔️ علامه حسنزاده آملی حفظهالله:
#هندسه از #لغت_فارسی «اَندَزَه» مخفّف کلمه «اندازه» گرفته شده است؛ عرب #اندزه را معرّب و همزه را قلب به هاء کردهاند. زیرا از تلفظ همزه ابا دارند؛ چنانکه در شرح شاطِبی و مجمع البیان آمدهاست.
ایشان میکوشند #همزه را تخفیف دهند و در این تخفیف همزه را قلب به «واو»، «الف» و «یاء» مینمایند. نمیگویند: «أ أنتَ قُلْتَ؟» بلکه میگویند: «آنْتَ»؛ تلفظ همزه را مانند تجشُّع یعنی #آروغ زدن میدانند.
به همین جهت میگویند: اگر در قرآن همزه نبود، ما آن را اصلاً تلفظ نمیکردیم!
اینجا نیز همزه «أندزه» را به «هاء» و «ز» را به دلیل قرب مخرج به «س» تبدیل کردند.
اسم فاعل آن #مهندس است. در #کافی از امام صادق علیهالسلام منقول است: حضرت به یونس بن عبدالرحمن فرمود: «ما الْقَدرُ؟» آیا میدانی قدر چیست؟ #قدر، ایجاد شیء به حد معین میباشد؛ در مقابل #قضا که #حکم_کلی است. قدر پیاده شدن کلیات در حدّ معیّن است؛ «فَتَعلَمُ ما القدر؟ هي الهندسة» یعنی قدر اندازه است.
📚 شرح فارسی الاسفار الاربعة، ج ۱، پاورقی ص ۱۵۹
@tafaqqoh