🕊 تفسیر آیه ۴۶ تا ۵۳ سوره الرحمن 🕊
🍃 وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ (۴۶)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۴۷)🍃
🍃ذَوَاتَا أَفْنَانٍ (۴۸)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۴۹)🍃
🍃فِيهِمَا عَيْنَانِ تَجْرِيَانِ (۵۰)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۵۱)🍃
🍃فِيهِمَا مِن كُلِّ فَاكِهَةٍ زَوْجَانِ (۵۲)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۵۳)🍃
ترجمه :
🍃 و براى كسى كه از مقام پروردگارش بترسد، دو باغ (بهشتى) است.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃باغ هايى داراى درختان پر شاخه و با طراوت (يا نعمت هاى متنوّع و گوناگون).🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃در آن دو باغ دو چشمه هميشه جارى است.🍃
پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃در آن دو باغ از هر ميوه اى دو نوع موجود است.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
«افنان» يا جمع «فنن» به معناى شاخه تازه است و يا جمع «فانّ» به معناى انواع.
در بند چهلم دعاى جوشن كبير مى خوانيم: «يا خير المحبوبين» خداوند، بهترين محبوب است، پس ترس ما از مقام اوست، نه ذات او، مقام آگاهى و حضور و عدل و احاطه او.
خوف از مقام الهى، عامل پيشگيرى از گناه و رسيدن به بهشت است، چنانكه در آيه ۴۰ سوره نازعات مى خوانيم: «و أمّا مَن خاف مقام ربّه و نهى النّفس عن الهوى فانّ الجنّة هى المأوى» آنكه از مقام پروردگارش خوف داشته و نفس خود را از هوس ها باز دارد، پس قطعاً بهشت موعود جايگاه اوست.
سرچشمه خوف بايد معرفت و شناخت مقام پروردگار باشد، «خاف مقام ربّه» چنان كه اشكى ارزشمند است كه بر اساس شناخت باشد. «تفيض من الدمع ممّا عرفوا من الحق» يعنى به خاطر شناخت و معرفتى كه پيدا كردند، اشك مى ريختند.
در سوره انسان، درباره اهل بيت (عليهم السلام) مى خوانيم كه غذاى خود را سه روز پى درپى به يتيم و مسكين و اسير دادند و گفتند؛ ما از پروردگار و روز قيامت مى ترسيم، «انّا نخاف من ربّنا يوما عبوساً قمطريرا» و در اين آيه مى خوانيم: «و لمن خاف مقام ربّه جنّتان» پس اهل بيت عليهم السلام قطعاً بهشتى هستند.
در روايات آمده است كه هركس در دنيا از خداوند خوف داشت، در آخرت در امان است و هر كس در دنيا احساس امنيّت كرد، در آخرت در خوف است.
امام صادق (عليه السلام) فرمود: «من علم انّ اللّه يراه و يسمع ما يقول من خير و شر فيحجزه ذلك عن القبيح من الاعمال فذلك الّذى خاف مقام ربّه و نهى النفس عن الهوى» هر كس باور كند كه خداوند او را مى بيند و هر چه بگويد مى شنوند و اين ايمان، او را از كارهاى زشت بازدارد، پس او همان كسى است كه از مقام خداوند خائف بوده و نفس خود را از هوس باز داشته است.
در حديث مى خوانيم كه رسول خدا(صلى الله عليه وآله) به امام على (عليه السلام) فرمود: چند چيز سبب نجات است كه يكى از آنها خوف از خداوند در نهان و آشكار است.
رابطه تنگاتنگ با عالم ربّانى، سبب تقويت خوف از مقام خداوند است. در حديث مى خوانيم: «مَن مَشى فى طلب العلم خُطوتَين و جَلس عند العالم ساعتين و سَمِع من المعلّم كلمتين اوجب اللّه له جنّتين كما قال: «و لمن خاف مقام ربّه جنّتان»» هر كس براى تحصيل علم دو قدم بردارد و نزد عالم دو ساعتى بنشيند و از استاد دو كلمه اى فرا گيرد، خداوند براى او دو باغ بهشتى واجب مى نمايد و آنگاه به اين آيه قرآن استناد كرد.
خوف از مقام خداوند در دنيا، وسيله درامان ماندن از همه خوف ها در آخرت است. چنانكه در آيات ديگر قرآن، اين عبارت تكرار شده است: «ألا انّ اولياء اللّه لا خوف عليهم و لا هم يحزنون»
ميوه هاى بهشتى، نه زحمت چيدن دارد، «جَنى الجنّتين دان» نه دسترسى به آنها زمان مى برد، «قطوفها دانية» نه محدوديّت دارد، «فاكهة كثيرة» و نه موسم خاص. «لامقطوعة و لاممنوعة»
لقمان به فرزندش سفارش كرد، آن گونه خوف الهى داشته باش كه عبادت جنّ و انس تو را آرام نكند و آن گونه به فضل خداوند اميدوار باش كه گناه ثقلين تو را مأيوس نكند. مشابه اين كلام از حضرت على (عليه السلام) نيز نقل شده است.
امام باقر(عليه السلام) از رسول اكرم (صلى الله عليه وآله) نقل مى كند كه هيچ كس به اعمال خود تكيه نكند، بلكه تنها به فضل و رحمت خداوند تكيه كنيد.
📌 پیام ها
🌿 در دادگاه عدل الهى، نژاد، رنگ، شغل، سن و جنسيّت ملاك سنجش نيست. «ولمن خاف... جنّتان»
🌿 خدا ترسى، سرچشمه ى حق پذيرى و عمل صالح است و لذا براى ورود به بهشت، شرط ديگرى در كنار خوف نيامده است. «و لمن خاف... جنّتان»
🌿 ذات خداوند، منشأ رحمت است. توجّه انسان به مقام و جايگاه خداوند در نظام هستى و دادگاه قيامت، موجب دقّت در رفتار و گفتار و پيشگيرى از وقوع جرم و گناه مى شود. «خاف مقام ربّه»
🌿 در تربيت، بايد تهديد و تشويق در كنار هم باشد. « هذه جهنّم... جنّتان»
🌿 در بهشت هم فراوانى هست، «من كلّ فاكهة» هم تنوّع، «زوجان» و هم در دسترس بودن. «جنى الجنتين دان»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۵۴ تا ۵۹ سوره الرحمن 🕊
🍃 مُتَّكِئِينَ عَلَي فُرُشٍ بَطَائِنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَقٍ وَجَنَي الْجَنَّتَيْنِ دَانٍ (۵۴)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۵۵)🍃
🍃فِيهِنَّ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ لَمْ يَطْمِثْهُنَّ إِنسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ (۵۶)🍃
فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۵۷)🍃
🍃كَأَنَّهُنَّ الْيَاقُوتُ وَالْمَرْجَانُ (۵۸)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۵۹)🍃
ترجمه :
🍃 بهشتيان بر بسترهايى كه پوشش داخلى آنها از ديبا و ابريشم ضخيم است، تكيه زده اند و ميوه هاى آن دو باغ براى چيدن در دسترس است.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃در آنجا، همسرانى هستند كه نگاهشان از بيگانه كوتاه و پيش از اينان، هيچ جنّ و انسى آنان را لمس نكرده است.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃گويا آنان ياقوت ومرجان هستند.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
«بطائن» جمع «بطانة» به معناى آستر و پوشش داخلى و «استبرق» ابريشم ضخيم است. «جَنى» به معناى چيدن ميوه است و «دان» به معناى نزديك و در دسترس بودن.
«قاصرات الطرف» يا به معناى چشم ندوختن به ديگران است يا اين كه به خاطر جذّابيت و زيبايى كه دارند، همسرانشان حاضر نيستند چشم از آنان بردارند و نگاه به ديگران كنند.
در اين آيات، به كاميابى هاى مادى و طبيعى بهشت اشاره شده است:
۱. سكونت در باغ و بستان و كنار چشمه ها. « جنّتان، افنان، عينان»
۲. بهره مندى از انواع خوراكى ها و ميوه ها. «كلّ فاكهة زوجان»
۳. آسايش و آرامش كامل. «متّكئين»
۴. همسرانى پاك و زيبا. «قاصرات الطرف»
زنان بهشتى، هم عفيف و پاكدامن هستند، «قاصرات الطرف» هم باكره و دست نخورده، «لم يطمثهنّ...» و هم لطيف و زيبا. «كانهنّ الياقوت و المرجان»
📌 پیام ها
🌿 خوف امروز، آرامش فرداست. «و لمن خاف... متكئين على فرش...»
🌿 بهشتيان داراى تمايلات جنسى هستند. «فيهن قاصرات الطرف»
🌿 جنّ نيز داراى غريزه جنسى است. «لم يطمثهنّ قبلهم انس و لاجان»
🌿 تمايل انسان به پاكى، بكارت و زيبايى همسر، خواسته اى اصيل است، نه تمايلى تلقينى و زائيده فرهنگ و محيط. «لم يطمثهنّ قبلهم...»
🌿 زنان بهشتى غير از همسران بهشتيان در دنيا هستند. زيرا احدى با آنها تماس نگرفته است. «لم يطمثهنّ قبلهم»
🌿 اول عفّت زن بعد زيبايى او. ابتدا «لم يطمثهن» و سپس «كانهنّ الياقوت»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۶۰ و ۶۱ سوره الرحمن 🕊
🍃 هَلْ جَزَاء الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ (۶۰)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۶۱)🍃
ترجمه :
🍃 آيا پاداش نيكى (شما) جز نيكى (ما) است،🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
«احسان» دو معنا دارد:
✅ يكى كار نيك
✅و ديگرى نيكى به ديگران. مراد از احسان اول در آيه، كار نيك و مراد از احسان دوم، نيكى به غير است. «هل جزاء الاحسان الاّ الاحسان»
امام صادق (عليه السلام) فرمود: جمله «هل جزاء الاحسان...» در باره كافر و مؤمن جارى است و هر كس براى ديگرى كار نيكى انجام دهد، بر او لازم است جبران كند.
در قرآن، اصلِ مقابله به مثل بارها تكرار شده است:
«فاذكرونى أذكركم» ياد كنيد مرا تا ياد كنم شما را.
«اِن عُدتم عُدنا» اگر برگرديد ما نيز برمى گرديم.
«فاعتدوا عليه بمثل ما اعتدى عليكم» به همان مقدار كه لطمه زدند، به آنان لطمه بزنيد.
«و لهنّ مثل الّذى عليهنّ» به همان مقدار مسئوليّت كه بر عهده زن هست، براى او حق و حقوق است.
«اِن عاقبتم فعاقبوا بمثل ما عوقبتم» اگر قصد انتقام از دشمن داريد، به همان مقدار كه ضرر ديديد، ضربه وارد كنيد.
«اِن تنصروا اللّه ينصركم» اگر خدا را يارى كنيد، شما را يارى مى كند.
«فلمّا زاغوا أزاغ اللّه» اگر به اراده خود كج روند، خدا آنان را در كجى رها مى كند.
حضرت على (عليه السلام) از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) نقل مى كند كه خداوند فرمود: آيا پاداش كسى كه به او نعمت توحيد داده ام غير از بهشت است. «هل جزاء مَن أنعمتُ عليه بالتّوحيد الاّ الجنّة»
📌 پیام ها
🌿 در برابر احسان و نيكى ديگران، ما نيز نيكى كنيم. «هل جزاء الاحسان الا الاحسان» (آيا در برابر اين همه احسان خداوند به انسان، جز نيكوكارى بنده سزاوار است؟)
🌿 فقط به ارزشها بيانديشيم نه افراد، جنسيّت، نژاد، سنّ، منطقه و قبيله. «هل جزاء الاحسان الا الاحسان»
🌿 پاداش احسان به هر نوع، به هر مقدار، در هر زمان و مكان و نسبت به هر شخصى بايد احسان باشد. «هل جزاء الاحسان الا الاحسان»
🌿 يكى از فلسفه هاى قيامت، اجراى عدل و جزاى احسان هاست. «هل جزاء الاحسان الاّ الاحسان»
🌿 پاداش نيك خداوند به نيكى هاى ما، نعمت است. «فباىّ آلاء ربّكما تكذّبان»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۶۲ تا ۶۷ سوره الرحمن 🕊
🍃 وَمِن دُونِهِمَا جَنَّتَانِ (۶۲)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۶۳)🍃
🍃مُدْهَامَّتَانِ (۶۴)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۶۵)🍃
🍃فِيهِمَا عَيْنَانِ نَضَّاخَتَانِ (۶۶)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۶۷)🍃
ترجمه :
🍃 و پايين تر از آن دو باغ، دو باغ ديگر هست.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃(آن دو باغ) از شدّت سرسبزى به سياهى مى ماند.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃در آن دو باغ، دو چشمه جوشان است.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
«دون»، گاهى به معنى غير است و گاهى به معناى پائين. لذا براى آيه «و من دونهما جنّتان» دو معنا مطرح شده است:
الف) غير از آن دو بهشت، دو بهشت ديگر نيز هست.
ب) براى اولياى خدا، آن دو بهشت است كه گفته شد: «و لمن خاف... جنتان» امّا براى مؤمنان عادّى دو بهشت ديگر است كه پايين تر از بهشت اولياى خداست.
«مدهامّة» از ريشه «دَهَم» و باب «ادهيمام» به معناى سياهىِ شديد است و در اينجا منظور باغ و بستانى است كه از شدّت سبزى به سياهى مى زند. «نضّاخ» به معناى فوران كننده و جوشان است.
در حديث آمده است كه آب و سبزه و روى نيكو، نشاط و شادابى مى آورد. شاعر اين حديث را به شعر در آورده است:
ثلاثةٌ يُذهبن عن قلب الحَزن
الماءُ و الخَضراءُ و الوجهُ الحَسن
سه چيز است كه حزن و اندوه را از قلب مى زدايد: آب، سبزى و سيماى نيكو.
در اين آيات هر سه مورد در ميان نعمت هاى بهشتى مطرح شده است: آب، «عينان نضّاختان» سبزى، «مدهامّتان» و صورت زيبا. «كانهنّ الياقوت و المرجان»
📌 پیام ها
🌿 درختان بهشتى همواره سرسبز و شاداب هستند. «مدهامّتان»،(رنگ سبز براى شاداب سازى محيط مفيد است)
🌿 قرآن به رنگ سبز، توجّه دارد. «مدهامّتان»
🌿 بهترين لذت ها، لذّت مشاهده مناظر طبيعى است. «عينان نضّاختان»
🌿 آب، يك نعمت است و جوشش آن نعمتى ديگر. «عينان نضّاختان»
🌿 جوشش چشمه ها، «نضّاختان» همراه با جريان نهرها، «تجرى من تحتها الانهار» و وجود آبشارها، «و ماء مسكوب» و تنوّع نهرهايى از شير و عسل و شراب و آب، نعمت هايى غير قابل وصف هستند. «فباىّ آلاء ربّكما تكذّبان»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۶۸ تا ۷۸ سوره الرحمن 🕊
🍃 فِيهِمَا فَاكِهَةٌ وَنَخْلٌ وَرُمَّانٌ (۶۸)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۶۹)🍃
🍃فِيهِنَّ خَيْرَاتٌ حِسَانٌ (۷۰)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۷۱)🍃
🍃حُورٌ مَّقْصُورَاتٌ فِي الْخِيَامِ (۷۲)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۷۳)🍃
🍃لَمْ يَطْمِثْهُنَّ إِنسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ (۷۴)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۷۵)🍃
🍃مُتَّكِئِينَ عَلَي رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِيٍّ حِسَانٍ (۷۶)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۷۷)🍃
🍃تَبَارَكَ اسْمُ رَبِّكَ ذِي الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ (۷۸)🍃
ترجمه :
🍃 در آن دو باغ، ميوه و خرما و انار است.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃در آن باغ ها، زنانى نيكو سيرت و زيبا صورت است.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃حوريه هايى كه در خيمه ها پرده نشين هستند.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃قبل از بهشتيان، هيچ انسان يا جنّى آنان را لمس نكرده است.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃آنان بر بالش هايى تكيه زده اند كه با پارچه هاى سبزرنگ و فرشهاى كمياب آراسته شده است.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃خجسته باد نام پروردگارت كه صاحب جلال و اكرام است.🍃
«رَفرف» نوعى پارچه سبزرنگ است كه ظاهرى شبيه بوستان سرسبز دارد. «عَبقرىّ» در اصل به معناى مكان مخصوص جنّ است كه براى عموم ناشناخته است، سپس به هر چيز كمياب و نادر گفته مى شود و در اينجا مقصود فرش هاى نادر و كمياب است.
در ميان ميوه هاى بهشتى، خرما و انار جايگاه ويژه اى دارند و لذا در كنار عنوانِ كلّى «فاكهة» كه شامل همه گونه ميوه مى شود، اين دو ميوه جداگانه ذكر شده است.
كاميابى هاى دنيا معمولاً همراه با غفلت و گناه است، ولى در بهشت، هرگز چنين نواقصى راه ندارد و ويژگى همسران بهشتى زيبايى درون و برون در مكان هاى اختصاصى، «خيرات حسان» و پوشش مناسب «حور مقصورات فى الخيام» است.
پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) فرمود: زنان بهشتى داراى اخلاق نيك و صورت زيبا هستند. «خيرات الاخلاق حسان الوجوه»
«حور مقصورات» غير از «خيرات حسان» هستند. جمله «لم يطمثهن» براى «حور مقصورات» است نه براى «خيرات حسان». زيرا با حوريه ها هيچ انسان و جنّى آميزش نكرده است، ولى خيرات حسان، زنان دنيوى هستند. در روايات مى خوانيم: «خيرات حسان» زنان صالحه دنيا هستند كه در قيامت زيباتر از حورالعين مى باشند.
ميان دو دسته باغ هايى كه در اين سوره مطرح شده است، تفاوت هايى است، از جمله:
الف) در دو باغ اول، حتّى پوشش داخلى بسترها ابريشم است، «بطائنها من استبرق» ولى در باغ دوم، تنها ظاهر پارچه ها، زيبا و رنگارنگ است. «رفرف»
ب) در دو باغ متقين، از هر ميوه دو نوع وجود داشت، «فيهما من كلّ فاكهة زوجان» ولى در دو باغ مؤمنان عادّى تنها به وجود ميوه اشاره شده است. «فيهما فاكهة»
ج) در مورد همسرانى كه در دو باغ اول هستند، تعبير «قاصرات الطرف» آمده و در دو باغ دوم «مقصورات فى الخيام».
د) آنچه كه در چهار باغ يكسان است، باكره بودن همسران است. در هر دو مورد آمده است: «لم يطمثهنّ انس قبلهم و لاجان»
در تمام قرآن، عبارت «ذوالجلال و الاكرام» دو بار آمده، آنهم در همين سوره است.
آغاز سوره با «رحمن» و پايان آن با «اكرام» است، يعنى سرچشمه ى آن همه نعمت، رحمت و كرامت خداوند است.
📌 پیام ها
🌿 گاهى تشويق بايد به وسيله چيزهايى باشد كه براى انسان مأنوس، معروف و مورد علاقه است. «فاكهة و نخل و رمّان»
🌿 از افراد و اشياى ويژه بايد جداگانه نام برد. در كنار عنوان ميوه، نام خرما و انار جداگانه آمده است. «و نخل و رمّان»
🌿 زنان بهشتى هم نيكو سيرتند، «خيرات» هم نيكو صورت. «حسان»
🌿 پرده و پوشش حتّى در بهشت يك ارزش است. «حور مقصورات فى الخيام»
🌿 خداوند، سرچشمه همه خيرها و بركت هاست و تبرّك جستن به نام مبارك او شايسته است. «تبارك اسم ربّك»
🌿 تمام نعمت ها و زيبائى ها و كيفرها و پاداش ها، نمودى از ربوبيّت خداوند است. «تبارك اسم ربّك»
🌿 جلال و شكوه خداوند همراه با اكرام و محبّت است. «ذوالجلال و الاكرام»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402