🕊 تفسیر آیه ۱ تا ۳ سوره حدید 🕊
🍃 سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ (۱)🍃
🍃لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ يُحْيِي وَيُمِيتُ وَهُوَ عَلَي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (۲)🍃
🍃هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ (۳)🍃
ترجمه :
🍃 آنچه در آسمان ها و زمين است براى خداوند تسبيح گويند و اوست عزيز حكيم.🍃
🍃حكومت آسمان ها و زمين براى اوست، زنده مى كند و مى ميراند و او بر هر چيزى تواناست.🍃
🍃اوست اول و آخر و ظاهر و باطن و او به هر چيزى آگاه است.🍃
آخرين آيه سوره قبل (واقعه) درباره تسبيح خداوند بود: «فسبّح باسم ربّك العظيم» و اولين آيه اين سوره نيز تسبيح خداوند است. «سبّح للّه ما فى السّموات و الارض»
آغاز هشت سوره قرآن، با تسبيح خداوند مى باشد: اسراء، نحل، حديد، حشر، صفّ، جمعه، تغابن و اعلى. و بيش از نود بار اين واژه در قرآن آمده است، در حالى كه تنها چهار سوره با حمد الهى آغاز مى گردد: حمد، انعام، سبأ و فاطر. و حدود هفتاد بار اين واژه با مشتقاتش در قرآن آمده است. شايد رمز غلبه تسبيح بر حمد خداوند، اهميّت مبارزه با شرك و خرافات و فراوانى آن در عقايد بشرى و تقدّم پيرايش بر آرايش باشد. همان گونه كه در اذكار نماز، «سبحان اللّه» مقدّم بر «الحمدللّه» است.
در جهان بينى الهى، تمام هستى در حال تسبيح خداوند است، گرچه ما آن را نفهميم «و ان من شى ء الاّ يسبّح بحمده ولكن لاتفقهون تسبيحهم» و اين تسبيح، آگاهانه است. «كلٌّ قد عَلِم صلاته و تسبيحه»
قرآن، نام برخى از تسبيح كنندگان را به خصوص ذكر كرده است:
✅ الف) فرشتگان. «نحن نسبّح بحمدك»
✅ ب) رعد آسمانى. «يسبّح الرّعد بحمده»
✅ ج) پرندگان. «الم تر انّ اللّه يسبّح له مَن فى السّموات و الارض و الطّير»
✅ د) كوهها. «سخّرنا مع داود الجبال يسبّحن»
تسبيح خداوند، وسيله نجات از گرفتارى است. «فلولا انّه كان من المسبّحين . للبث فى بطنه الى يوم يبعثون» اگر يونس اهل تسبيح نبود تا روز قيامت در شكم ماهى باقى مى ماند.
مراد از اوّل و آخر بودن خداوند، ازلى و ابدى بودن اوست، يعنى او قبل از هر چيز بوده و بعد از هر چيز خواهد بود و وجود او ظاهر و آشكارتر از هر وجودى است و در عين حال، نهان تر از هر نهانى است. او ظاهر است، چون دلايل بسيارى بر وجودش دلالت مى كند و باطن است، چون به تمامى امور عالم است.
📌 پیام ها
🌿 خداوند از هر گونه عيب و نقص و عجز منزّه است و همه هستى بر اين امر گواهى مى دهند. «سبّح للّه ما فى السّموات و الارض»
🌿 تسبيح گويان آسمان، مقدّم بر زمينيان هستند. «سبّح للّه ما فى السّموات و الارض»
🌿 قدرتى ارزش دارد كه اِعمال آن حكيمانه باشد. «هو العزيز الحكيم»
🌿 فرمانرواى حقيقى آسمان وزمين، خداوند است. حكومت بشر بر زمين، امرى اعتبارى ومجازى است، به آن مغرور نشويم. «له ملك السّموات والارض»
🌿 خدايى كه صاحب عزّت، حكمت، حاكميّت و قدرت و مرگ و زندگى موجودات به دست اوست، سزاوار تسبيح و تقديس است. «العزيز الحكيم، له ملك، قدير يحيى و يميت»
🌿 آغاز و انجام و غيب و شهود هستى، به دست خداست. «هو الاول و الاخر و الظاهر و الباطن...»
🌿 مهم تر از خلقت حكيمانه و مالكيت مقتدرانه، علم ونظارت دائمى خداوند است. «و هو بكلّ شى ء عليم»، (با توجه به دو آيه قبل)
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۴ سوره حدید 🕊
🍃 هُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَي عَلَي الْعَرْشِ يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَمَا يَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ السَّمَاء وَمَا يَعْرُجُ فِيهَا وَهُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ🍃
ترجمه :
🍃 او كسى است كه آسمان ها و زمين را در شش روز (و دوران) آفريد، سپس بر تخت قدرت استيلا يافت. آنچه در زمين وارد مى شود و آنچه از آن خارج مى شود و آنچه از آسمان فرو مى آيد و آنچه در آن بالا مى رود، (همه را) مى داند و هر كجا باشيد، او با شماست و خدا به آنچه انجام مى دهيد، بيناست.🍃
آنچه در زمين فرو مى رود، همچون بذر گياهان، قطرات باران، ريشه ى درختان، اجساد مردگان، گنج ها و امثال آن؛ و آنچه از زمين خارج مى شود، همچون ساقه ى گياهان و درختان، آب چاهها و چشمه ها، انواع موادّ نفتى و معدنى و امثال آن، همه در نزد خداوند آشكار و معلوم است.
ايمان به علم و حضور خداوند، بهترين و قوى ترين وسيله تربيت است. اگر انسان بداند هر لحظه خداوند با اوست و تمام كارهايش زير نظر اوست، هرگز اجازه اين همه تجاوز و قانون شكنى به خود نمى دهد.
📌 پیام ها
🌿 با اينكه قدرت او بى نهايت است ومى تواند در يك لحظه همه چيز را بيافريند، ولى حكمت او اقتضا دارد كه آفرينش تدريجى باشد. «خلق... فى ستّة ايّام»
🌿 خداوند بر تمام هستى و آفريده هاى خود سلطه كامل دارد. «خلق... ثمّ استوى على العرش»
🌿 خداوند به تمام جزئيات هستى، علم دارد. «يعلم ما يلج فى الارض و ما يخرج منها و ما ينزل... و ما يعرج...»
🌿 همه در محضر خداييم. «و هو معكم»
🌿 علم خداوند حضورى است. «هو معكم»
🌿 خداوند به تمام جزئيات كار ما آگاه است. «و اللّه بما تعملون بصير»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۵ و ۶ سوره حدید 🕊
🍃 لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَإِلَي اللَّهِ تُرْجَعُ الأمُورُ (۵)🍃
🍃يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَهُوَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ (۶)🍃
ترجمه :
🍃 فرمانروايى آسمان ها و زمين براى اوست و تمام برنامه ها و كارها به خداوند بازمى گردد.🍃
🍃شب را در روز و روز را در شب داخل مى كند و او به راز دل ها، (نيّت ها و انگيزه ها) داناست.🍃
هدف قرآن، معرّفى صفات خداوند و دعوت به توحيد و يكتا پرستى است و در آيات آغازين سوره مباركه حديد، اين هدف برجستگى دارد. «و هو العزيز الحكيم، و هو على كلّ شى ءٍ قدير، هو الّذى خلق السّموات... هو الاوّل و الآخر و هو بكلّ شى ءٍ عليم، و هو معكم، هو عليم بذات الصّدور»
اصول حكومت و مديريّت را مى توان در چند چيز خلاصه كرد:
✅ الف) علم و آگاهى به ظاهر و پنهان: «يعلم ما يلج فى الارض...، و هو عليم بذات الصّدور»
✅ ب) قدرت و توانايى: «و هو على كلّ شى ءٍ قدير»
✅ ج) عزّت و حكمت: «و هو العزيز الحكيم»
✅ د) نظارت و حضور فراگير: «و هو معكم اينما كنتم»
✅ ه) بررسى و حسابرسى عملكرد: «و الى اللّه ترجع الامور»
📌 پیام ها
🌿 خداوند، هم آفريننده هستى است، هم مدير و مدبّر امور هستى. «خلق السّموات و الارض... له ملك السّموات و الارض»
🌿 خداوند، نه در آفريدن شريك دارد، «هو الّذى خلق...»، نه در اداره كردن نيازمند شريك است. «له ملك السّموات»
🌿 خداوند، سرچشمه هستى است، «هو الاول» و پايان هستى به او باز مى گردد. «و الى اللّه ترجع الامور»
🌿 هستى داراى هدف و در حركت به سوى خداوند است. «الى اللّه ترجع الامور»
🌿 گردش شب و روز و كوتاه و بلند شدن ايام، نمونه اى از تدبير الهى است. «له ملك السّموات... يولج الّيل...»
🌿 خداوند هم به كردار ما آگاه است، «بما تعملون بصير» و هم به افكار و نيّات ما. «عليم بذات الصّدور»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۷ سوره حدید 🕊
🍃 آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَأَنفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُم مُّسْتَخْلَفِينَ فِيهِ فَالَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَأَنفَقُوا لَهُمْ أَجْرٌ كَبِيرٌ🍃
ترجمه :
🍃 به خدا و پيامبرش ايمان آوريد و از آنچه شما را در (استفاده از) آن جانشين قرار داد، انفاق كنيد. پس كسانى از شما كه ايمان آورند و انفاق كنند، برايشان پاداشى بزرگ است.🍃
خطاب اين آيه به مؤمنان است و مراد از فرمان به ايمان، «آمنوا بالله و رسوله» عمل به لوازم ايمان است، چنانكه به دنبال آن مى فرمايد: شما كه ادّعاى ايمان داريد، براى اثبات ادّعاى خود، بايد در راه خدا انفاق كنيد.
مراد از خليفه بودن انسان در جمله «جعلكم مستخلفين فيه» يا آن است كه خداوند، انسان را جانشين خود در زمين قرار داده است، چنانكه آيه «انّى جاعل فى الارض خليفة» به آن اشاره دارد كه در اين صورت معناى آيه چنين مى شود: اى مؤمنان! شما جانشين خداوند در زمين هستيد و آنچه در اختيار داريد، ملك خداست در نزد شما، پس از آنچه خدا به شما عطا كرده، به ديگران نيز انفاق كنيد.
معناى ديگر آن است كه شما مردمانِ امروز، جانشين پيشينيان خود هستيد و اموالى كه در دست شماست، قبلاً در دست آنها بوده است، پس از اين اموال انفاق كنيد كه روزى شما نيز نخواهيد بود و اين اموال در دستِ وارثان شما خواهدبود.
📌 پیام ها
🌿 ايمانى ارزشمند است كه همراه با كمك به فقرا باشد. «آمِنوا... أنفِقوا»
🌿 انفاقى ارزشمند است كه برخاسته از ايمان و انگيزه الهى باشد. «آمِنوا... أنفِقوا»
🌿 هر چه انسان دارد، عاريه و امانت است، مالك اصلى فقط خداست. «جعلكم مستخلفين فيه»
🌿 گرچه ايمان و انفاق، تكليف و وظيفه است، ولى خداوند براى آن پاداش قرار داده است. «فالّذين آمنوا... و أنفقوا لهم أجر كبير» آرى پاداش، كليد تشويق به عمل است.
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۸ سوره حدید 🕊
🍃 وَمَا لَكُمْ لَا تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ لِتُؤْمِنُوا بِرَبِّكُمْ وَقَدْ أَخَذَ مِيثَاقَكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ🍃
ترجمه :
🍃 و شما را چه شده كه به خدا ايمان نداريد؟ در حالى كه پيامبر، شما را براى اين كه به پروردگارتان ايمان آوريد، فرا مى خواند و به راستى خداوند از شما (از طريق عقل و فطرت و انبيا) پيمان گرفته است، اگر باور داريد.🍃
عبارتِ «ان كنتم مؤمنين» در پايان آيه، بيانگر آن است كه خطاب آيه به مؤمنان است. لذا مراد از «ما لكم لاتؤمنون باللّه»، عمل به لوازم ايمان است. يعنى شما كه ايمان داريد، چرا كارى مى كنيد كه گويا به خدا ايمان نداريد؟
اگر چه بعضى مفسّران، مقصود از ميثاق را عالم ذرّ گفته اند، ولى پيمان عالم ذرّ از همه مردم بوده و ميثاق در اين آيه، پيمان خاصى است كه از مؤمنان گرفته شده است. «أخذ ميثاقكم ان كنتم مؤمنين»
📌 پیام ها
🌿 در تبليغ، گاهى توبيخ لازم است. «و ما لكم لاتؤمنون»
🌿 خداوند با مردم اتمام حجّت مى كند. «و الرّسول يدعوكم»
🌿 انبيا، مردم را به سوى خدا دعوت مى كنند، بر خلاف ديگران كه مردم را به سوى خود دعوت مى كنند. «لتؤمنوا بربّكم»
🌿 خداوند، مردم را دعوت مى كند كه به رسول ايمان آورند، «آمنوا باللّه و رسوله» رسول هم از مردم مى خواهد كه به خدا ايمان آورند. «يدعوكم لتؤمنوا بربّكم»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۹ سوره حدید 🕊
🍃 هُوَ الَّذِي يُنَزِّلُ عَلَي عَبْدِهِ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لِيُخْرِجَكُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَي النُّورِ وَإِنَّ اللَّهَ بِكُمْ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ🍃
ترجمه :
🍃 او كسى است كه بر بنده خود آيات روشن و روشنگر فرو مى فرستد تا شما را از تاريكى ها به روشنى در آورد و همانا خداوند نسبت به شما رأفت و رحمت بسيار دارد.🍃
تمام برنامه هاى الهى بر اساس حكمت و دليل است، گرچه تنها گوشه اى از آنها براى ما بيان شده است، از جمله:
۱. دليل نبوّت، نجات مردم است. «ليخرجكم من الظّلمات الى النّور»
۲. دليل نماز، ياد او و تشكر از اوست. «اقم الصلاة لذكرى»
۳. دليل روزه، تقواست. «كتب عليكم الصيام... لعلّكم تتقون»
۴. دليل حج، حضور و شركت در منافع و مناسك حج است. «ليشهدوا منافع لهم»
۵. دليل جهاد، رفع فتنه و حفظ مكتب است. «حتى لاتكون فتنة»
۶. دليل قصاص، زندگى شرافتمندانه است. «و لكم فى القصاص حياة»
۷. دليل حجاب، تزكيه و تطهير قلوب است. «ذلكم أطهر لقلوبكم و قلوبهنّ»
۸. دليل زكات، پاكى است. «خذ من أموالهم صدقة تطهّرهم»
۹. دليل تحريم شراب و قمار، بازماندن از راه خداست. «يصدّكم عن ذكر اللّه و عن الصّلاة»
نجات بشر از تاريكى هاى جهل و ظلم و شرك و خرافه و تفرقه، تنها در گرو روى آوردن به نور وحى است. «كتاب أنزلناه اليك لتخرج النّاس من الظّلمات الى النّور» كلمه «انّ»، حرف لام، جمله اسميه و صيغه مبالغه در جمله «انّ اللّه بكم لرؤف رحيم» بيانگر آن است كه رأفت و رحمت الهى، دائمى، عميق، گسترده و حتمى است.
📌 پیام ها
🌿 بندگى خالصانه، زمينه ساز نزول الطاف الهى است. «ينزّل على عبده»
🌿 مُبلّغ بايد به استدلال روشن مجهز باشد. «و الرسول يدعوكم... آياتٍ بينات»
🌿 هدف اصلى انبيا، نجات مردم از تاريكى هاى جهل و شرك و تفرقه است. «ليخرجكم من الظّلمات الى النّور»
🌿 راه روشن، تنها راه خداست و غير آن هر چه باشد، تاريكى است. «الظّلمات... النّور» (كلمه «الظّلمات» به صورت جمع آمده، ولى كلمه «النّور» در سراسر قرآن به صورت مفرد آمده است.)
🌿 نزول وحى براساس قاعده لطف است. «هوالّذى ينزّل... انّ اللّه بكم لرؤف رحيم»
🌿 بهترين نشانه رأفت و رحمت الهى، هدايت بندگان است. «ليخرجكم من الظّلمات الى النّور انّ اللّه بكم لرؤف رحيم»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۱۰ سوره حدید 🕊
🍃 وَمَا لَكُمْ أَلَّا تُنفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلِلَّهِ مِيرَاثُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَا يَسْتَوِي مِنكُم مَّنْ أَنفَقَ مِن قَبْلِ الْفَتْحِ وَقَاتَلَ أُوْلَئِكَ أَعْظَمُ دَرَجَةً مِّنَ الَّذِينَ أَنفَقُوا مِن بَعْدُ وَقَاتَلُوا وَكُلّاً وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَي وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ🍃
ترجمه :
🍃 و شما را چه شده كه در راه خدا انفاق نمى كنيد؟ در حالى كه (هر چه داريد مى گذاريد و مى رويد و) ميراث آسمان ها و زمين براى اوست. كسانى از شما كه قبل از فتح (مكه) انفاق و جهاد كردند، (با ديگران) يكسان نيستند. آنان از جهت درجه از كسانى كه پس از آن (فتح مكه) انفاق و جهاد كردند، برترند و خداوند به هر يك وعده نيكو داده و خداوند به آنچه انجام مى دهيد، آگاه است.🍃
در قرآن كريم، صدها آيه درباره كمك به محرومان، در قالب زكات، خمس، صدقه، انفاق، قرض الحسنه، اطعام، ايثار و... مطرح شده است. هم چنين براى نوع و مقدار انفاق، شرايط انفاق كننده و انفاق شونده دستوراتى دارد. در آيات گذشته اين سوره، اين آيه و آيات بعد نيز به مسئله كمك به محرومان توجّه خاص شده است.
در آيه هفتم، فرمان انفاق داد و فرمود: «انفقوا مما جعلكم مستخلفين فيه» شما ميراث بر گذشتگان هستيد، از آنچه به ارث برده ايد انفاق كنيد. در اين آيه تاركان انفاق را توبيخ مى كند، «و ما لكم الاّ تنفقوا» و هشدار مى دهد كه آنچه را به دست آورده ايد، به ارث خواهيد گذاشت و خواهيد رفت، چرا به دست خود انفاق نمى كنيد؟ «و للّه ميراث السّموات و الارض»
سبقت و سابقه در كارهاى نيك، يكى از ملاك هاى ارزشيابى است. انفاق در شرايط سخت قبل از فتح مكّه، با انفاق در شرايط عادّى بعد از آن يكسان نيست.
📌 پیام ها
🌿 همان گونه كه بى ايمانى توبيخ دارد، «و ما لكم لاتؤمنون» ترك انفاق نيز توبيخ دارد. «ما لكم الاّ تنفقوا»
🌿 اخلاص، شرط قبولى اعمال است. «فى سبيل اللّه»
🌿 مقايسه، يكى از روش هاى مفيد آموزشى و پرورشى است. «لايستوى منكم»
🌿 گذشت از مال و جان در راه خدا، هر دو لازم است. «انفق... و قاتل»
🌿 انفاق، پشتوانه رزمندگان در جبهه جهاد است. «انفق... و قاتل»
🌿 مجاهدانِ از جان و مال گذشته، بايد برترين جايگاه را در جامعه اسلامى دارا باشند. «اولئك اعظم درجة»
🌿 آنان كه بعداً ملحق مى شوند، نبايد به خاطر سابقه ى قبلى ها، مورد غفلت و بى اعتنايى قرار گيرند. «كلاّ وعد اللّه الحسنى»
🌿 گاهى ممكن است شكل عمل يكسان باشد، ولى خداوند به انگيزه ها و حالات افراد آگاه است. «و اللّه بما تعملون خبير»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402