🕊 تفسیر آیه ۱ سوره طلاق 🕊
🍃 يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاء فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَأَحْصُوا الْعِدَّةَ وَاتَّقُوا اللَّهَ رَبَّكُمْ لَا تُخْرِجُوهُنَّ مِن بُيُوتِهِنَّ وَلَا يَخْرُجْنَ إِلَّا أَن يَأْتِينَ بِفَاحِشَةٍ مُّبَيِّنَةٍ وَتِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَمَن يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ لَا تَدْرِي لَعَلَّ اللَّهَ يُحْدِثُ بَعْدَ ذَلِكَ أَمْراً🍃
ترجمه :
🍃 اى پيامبر! هرگاه خواستيد زنان را طلاق دهيد، پس در زمان عِدِّه، آنان را طلاق دهيد. زمانى كه از عادت ماهانه پاك شده و هنوز با شوهر همبستر نشده اند] و حساب (ايّام) عدّه را نگه داريد و از خدايى كه پروردگار شماست پروا كنيد. (در ايّام عدّه،) نه شما آنان را از خانه بيرون كنيد و نه آنان بيرون روند، مگر آنكه مرتكب كار زشت آشكارى شوند (كه در اين صورت اخراجشان مجاز است). اين دستورات، حدود خداست و هركس از حدود الهى تجاوز كند، به خويش ستم كرده است. تو نمى دانى، شايد خداوند بعد از اين، امر تازه اى پديد آورد.🍃
«أحصوا» از «اِحصاء» به معناى شمارش و اصل آن، «حِصى» به معناى سنگريزه است، زيرا در قديم با ريگ و سنگريزه، حساب را نگه مى داشتند.
مراد از «فاحشة مبيّنة»، زنا دادن يا آزار اهل خانه است كه مجوّز اخراج همسر مطلّقه از خانه مى شود.
از زمانى كه مرد همسرش را طلاق مى دهد، زن بايد تا سه بار عادت ماهيانه و پاك شدن از آن صبر كند و سپس اگر خواست شوهر ديگرى اختيار كند. به اين فاصله زمانى، «عدّه» مى گويند و زن بايد خود حساب آن را داشته باشد. در دوره عدّه، مرد وظيفه دارد نفقه همسر مطلقه را پرداخت كند و نمى تواند او را در طلاق رجعى از منزل خارج كند. البتّه در اين صورت، زن نيز نمى تواند بدون اجازه مرد از منزل خارج شود.
در دوران عدّه، مرد حق دارد به همسر خود رجوع كند و زندگى را دوباره از سرگيرند، بدون آنكه نياز به اجراى عقد مجدّد باشد. شايد يكى از فلسفه هاى قراردادن عدّه و اين فاصله سه ماهه براى زن، آن هم در خانه شوهر، همين امكان بازگشت باشد تا جدايى به آسانى و شتاب زده محقّق نشود. «لعلّ اللّه يحدث بعد ذلك امراً»
اسلام براى جلوگيرى از طلاق بى مورد، محدوديت هايى را وضع كرده است. از جمله آن كه رجوع به همسر بعد از سه بار طلاق، ديگر حرام ابدى مى شود و نمى توانند رجوع كنند، پس از آن تنها با وجود محلّل مى تواند دوباره او را به عقد خود درآورد.
در حديث مى خوانيم كه امام رضا(عليه السلام) در مورد دليل نياز به محلّل فرمودند: تا مردم، طلاق را سبك و ساده نپندارند: «لئلا يوقع النّاس الاستخفاف بالطّلاق»
قرآن مى فرمايد: «فامساكٌ بالمعروف» يا با خوبى همسرتان را نگاه داريد، «او تسريح باحسان» يا با نيكى از هم جدا شويد و هيچ كس حق ندارد زن را با بدرفتارى نگاه دارد كه در اين صورت حاكم اسلامى از زن حمايت مى كند.
نگاهى به مسئله طلاق
در اسلام، مبغوض ترين حلال ها، طلاق است. پيامبر گرامى اسلام مى فرمايد: ازدواج كنيد و طلاق ندهيد كه با طلاق، عرش خدا به لرزه در مى آيد: «تزوّجوا و لا تطلّقوا فانّ الطلاق يهتزّ منه العرش» البته طلاق يك راه حلّ و گاهى ضرورت است.
در مورد چگونگى طلاق چند نظريه وجود دارد:
الف) طلاق، بايد به راحتى قابل انجام و بدون هيچ قيدى باشد كه اين امر مورد سوء استفاده افراد هوسباز و عيّاش قرار مى گيرد، و زن را فقط براى هوس هاى زود گذر خود مى خواهند.
ب) طلاق بايد به كلّى ممنوع باشد كه كليسا طرفدار اين نظريه است. در حالى كه ممنوعيّت طلاق سبب مى شود تا مردان و زنانى كه با هم توافق ندارند، تا پايان عمر بسوزند و بسازند و يا مخفيانه همسر ديگرى اختيار كنند.
ج) طلاق بايد به دست زن باشد. در اين فرض آمار طلاق بالا مى رود، زيرا زنان عاطفى تر و زود رنج ترند و در برخورد با مشكلات زندگى، اقدام به طلاق مى كنند و زندگى هاى بسيارى به اندك رنجى از هم متلاشى مى گردد.
د) طلاق بايد به دست مرد باشد، امّا در چارچوب قانون و با نظارت كامل حاكم اسلامى كه مسئول جلوگيرى از ظلم وبرقرارى عدالت است. البتّه در مواردى كه زن متقاضى طلاق است، حاكم اسلامى به تقاضاى او رسيدگى كرده و در صورت لزوم، حكم به طلاق و جدايى مى دهد.
در اسلام، طلاق بايد تابع شرايط و قوانين خاص باشد و به مسائل اخلاقى پاى بند باشد. همان گونه كه جنگ با دشمن نيز شرايط دارد و حق نداريد آب آشاميدنى را مسموم و درختان را نابود سازيد و يا به كودكان و زنان و سالمندان و اسرا ظلم نماييد.
عوامل و زمينه هاى اختلاف و جدايى
✅ بداخلاقى
از مهم ترين عوامل طلاق، بد اخلاقى زن و شوهر نسبت به يكديگر است. در روايت مى خوانيم كه حضرت على (عليه السلام) فرمود: هر كس بد اخلاق باشد، خانواده اش آزرده خواهند شد. «من ساء خلقه ملّهُ اهله»
✅ هوس رانى
اسلام، به زنان و مردان سفارش مى كند كه از چشم چرانى و نگاه به نامحرم به قصد لذت خوددارى كنند و علاوه بر آن به زنان توصيه مى كند كه خود را از نامحرمان بپوشانند و در اجتماع به جلوه گرى و دلربايى نپردازند.
امام صادق (عليه السلام) فرمود: چه بسا نگاهى كوتاه كه حسرت و پشيمانى طولانى را به دنبال دارد. «كم من نظرةٍ اورثت حسرةً طويلة»
و در حديث ديگرى فرمودند: نسبت به زنان مردم عفاف داشته باشيد تا عفت زنان شما حفظ شود. «عفّوا عن نساء الناس يعفّ عن نساءكم»
در روايات آمده است كه در زمان حضرت داود(عليه السلام)، مردى با زنى رابطه نامشروع داشت. خداوند به آن زن الهام كرد كه به مرد بگويد: هر وقت متعرّض زنى شوى، مردى هم متعرّض زن تو خواهد شد. هنگامى كه آن مرد به خانه بازگشت، غريبه اى را نزد همسر خود يافت. او را دستگير و نزد حضرت داود آورد و شكايت كرد. خداوند به حضرت داود وحى كرد كه به او بگو: از هر دست بدهى، از همان دست مى گيرى.
✅ بى توجّهى زن و مرد به نيازهاى يكديگر
پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) مى فرمايند: در پيشگاه خداوند متعال نشستن مرد نزد همسرش، از اعتكاف در مسجد من محبوب تر است. «جلوس المرء عند عياله احبُّ الى اللّه تعالى من الاعتكاف فى مسجدى هذا»
امام صادق (عليه السلام) فرمود: سزاوار نيست كه زن رسيدگى به خود نكند و از آراستگى و زيبائى كه سبب شيرين شدن زندگى خانوادگى است دست بردارد. «لاينبغى للمرئة ان تعطّل نفسها»
حسن بن جهم مى گويد: امام كاظم (عليه السلام) را در حالى كه موهاى خود را رنگ كرده بود مشاهده كردم. امام (عليه السلام) كه تعجّب مرا ديدند فرمودند: آراستگى شوهر بر عفّت زنان مى افزايد و زنانى عفت را كنار مى گذارند كه شوهرانشان آراستگى ظاهر را ترك مى كنند. «ان التهيئة ممّا يزيد فى عفّة النّساء و لقد ترك النّساء العفة لترك ازواجهن التهيئة»، سپس فرمودند: همان گونه كه شما نمى پسنديد همسرانتان را بدون آراستگى ببينيد، آنان نيز همين گونه اند.
راه هاى حلّ اختلاف پيش از طلاق
✅ دادگاه خانوادگى
اسلام سفارش نموده است كه در موارد اختلاف بين زن و شوهر، افراد دلسوزى از هر دو طرف به عنوان حَكَم انتخاب شوند و مورد اختلاف را بررسى و آن را رفع نمايند.
در اين شيوه، اختلافات پيش آمده در همان مراحل اوّليه حل مى شوند و كار زوجين به طلاق و دادگاه كشيده نخواهد شد. «و ان خفتم شقاق بينهما فابعثوا حَكماً من اهله و حَكماً من اهلها...»
✅ حضور دو شاهد عادل
بر اساس احكام اسلام، براى انجام طلاق بايستى دو شاهد عادل حضور يابند و طلاق را گواهى نمايند كه اين امر، مانعى بر سر راه طلاق خواهد بود زيرا:
اوّلاً: كراهت و قبح طلاق در جامعه سبب مى شود كه افراد معمولاً از اين كه شاهد و گواه بر طلاق و از هم پاشيدن خانواده اى باشند، خوددارى كنند.
ثانياً: افرادى كه به عنوان شاهد و گواه دعوت مى شوند، سعى در برقرارى آشتى و صلح بين زوجين دارند.
✅ قرار دادن عدّه
عدّه در واقع تأخير از زمان تصميم تا اقدام است. اسلام به مردان دستور مى دهد كه همسران مطلّقه خود را تا پايان زمان عدّه در خانه نگاهدارى كنند و هزينه هاى آنان، اعم از خوراك و پوشاك را بر عهده گيرند. طبيعى است كه معاشرت و مصاحبت مرد با همسر مطلّقه در طىّ اين مدّت سبب مى گردد كه هيجان آنها فروكش نموده و با فرصت و دقّت بيشترى به پيامدهاى طلاق بينديشند و چه بسا در اين مدّت زوجين زندگى مشترك را دوباره از سر گيرند.
امام باقر(عليه السلام) مى فرمايد: زن طلاق داده شده كه در خانه شوهر است، خود را آرايش كند و عطر بزند و لباس هايى كه مرد دوست دارد بپوشد، تا با عقل و درايت بيشترى تصميم بگيرند و دوباره به همسرش رجوع كند و زندگى را از سر بگيرند. «المطلقة تكتحل و تختضب و تطيب و تلبس ما شانت من الثياب، لان اللّه عزّ و جلّ يقول لعلّ اللّه يحدث بعد ذلك امراً لعلّها ان تقع فى نفسه فيراجعها»
فلسفه عدّه طلاق
شكى نيست كه تمام احكام الهى داراى حكمت و مصلحتى است كه با انجام و ترك آن عمل مى توان به آن رسيد يا از مفاسدى جلوگيرى كرد، گرچه همه آن را ندانيم. از جمله دستور به عدّه نگه داشتن زن به هنگام طلاق است كه با كمى تفكّر مى توان حكمت هايى براى آن بيان كرد:
✅ حفظ حريم زوجيّت. اسلام ازدواج را امرى مقدس مى داند و براى آن حريم و شعاعى قائل است و نگاهداشتن عدّه سبب حفظ اين حريم خواهد بود.
✅ نَسب فرزندان. عدّه نگاهداشتن سبب مى شود تا از اختلاط نطفه شوهران مختلف جلوگيرى شود و نسبت فرزند به پدر خود كه سرچشمه حقوق فراوانى است، حفظ گردد.
✅ مهلتى براى بازگشت دوباره به زندگى.
علاوه بر آنكه رجوع مرد به همسرى كه طلاق داده، مزايايى بر ازدواج مجدّد دارد از جمله:
الف) زندگى با همسر جديد نياز به تجربه جديد دارد، ولى زندگى با همسر سابقش، زندگى همراه با تجربه است.
ب) رفتن به سراغ همسر جديد، هزينه هاى جديدى را بر عهده مرد قرار مى دهد.
ج) گاهى بازگشت به زندگى قبلى، موقعيّت اجتماعى زن و مرد را در جامعه حفظ مى كند و كدورت هايى را كه در اثر طلاق بوجود مى آيد، برطرف مى كند.
د) فرزندانى كه كانون گرم خانوادگى آن ها در اثر طلاق متلاشى شده بود، دوباره به آغوش خانواده باز مى گردند و لطمه ى روحى كه در اثر طلاق خورده اند، جبران مى شود.
ه) گاهى بازگشت به زندگى، روحيه گذشت و صبر و ايثار را در زندگى شكوفا مى كند.
📌 پیام ها
🌿 مخاطب قراردادن پيامبر، در ابلاغ دستورات كلى كه عموم مردم مخاطب آن هستند، هم نشانه احترام به آن پيامبر است و هم لزوم نظارت آن حضرت بر حسن اجراى حدود الهى. «يا ايها النبى اذا طلقتم»
🌿 براى بيان اهميّت دستور و ايجاد انگيزه در سايرين، شخص اوّل را مورد خطاب قرار دهيد. «يا ايها النبى اذا طلقتم»
🌿 عقد ازدواج زمان خاصى ندارد ولى طلاق بايد در زمانى باشد كه شروع عدّه ممكن باشد، يعنى زن در عادت ماهانه نباشد و مرد نيز در پاكى پس از عادت، با همسرش آميزش نكرده باشد. «فطلّقوهنّ لعدّتهن»
🌿 طلاق به دست مرد است. «طلقتم، طلقوهنّ»
🌿 براى حفظ نظام خانواده، قانون طلاق همراه با شرايطى سرعت گير قرار داده شده است. «طلّقوهنّ لعدّتهن»
🌿 زمان بندى در احكام الهى را با دقّت مراعات كنيم. «احصوا العدّة»
🌿 جدايى و طلاق نبايد همراه با گناه باشد. «طلقتم... اتقوا اللّه»
🌿 رعايت تقوا در امر طلاق و خصوصاً عدّه آن، از سوى مرد و زن لازم است. «احصوا العدّة و اتّقوا اللّه»
🌿 ربوبيّت الهى، مقتضاى پروا و تقواست. «اتقوا اللّه ربّكم»
🌿 زن طلاق داده شده تا زمانى كه در حال عدّه است، گويا در منزل خودش ساكن است و حق سكونت از او سلب نمى شود. «لاتخرجوهنّ من بيوتهنّ»
🌿 طلاق نبايد همراه با اهانت و تحقير زن باشد. «لاتخرجوهنّ من بيوتهنّ»
🌿 راه هاى منّت گذاردن و منّت كشيدن را مسدود كنيد. براى اين كه شوهر منّت نگذارد و زن منّت نكشد، خدا مى فرمايد: خانه خودش است. «من بيوتهنّ»
🌿 زنان، طلاق را پايان كار نبينند و در خانه بمانند، شايد كه مرد منصرف شود و دوباره به آنان رجوع كند. «لايخرجن»
🌿 خراب كردن پل هاى پشت سر و بستن راه هاى آشتى ظلم به خود است. «لاتخرجوهنّ... لايخرجن... فقد ظلم نفسه»
🌿 گنهكار بى حيا كه حريم ها را شكسته، حرمت ندارد و مستحق تحقير است. «لا تخرجوهنّ... الاّ أن يأتين بفاحشة مبيّنة»
🌿 سوء استفاده از قانون ممنوع. (زن نمى تواند از حق مسكن خود سوء استفاده كند و براى انتقام گرفتن از شوهر، خانه را تبديل به محيطى براى فحشا و منكر نمايد). «الاّ ان يأتين بفاحشة مبيّنة»
🌿 اخراج زن از منزل، به شرطى است كه فحشاى او روشن و ثابت شده باشد و سوء ظن كافى نيست. «الاّ ان يأتين بفاحشة مبيّنة»
🌿 مردان نبايد به خاطر تأمين نفقه و مسكن، منّتى بر همسران مطلقه خود داشته باشند، زيرا اين حكم خداست. «تلك حدود اللّه»
🌿 زنان نبايد به خاطر محدود شدن در خانه نگران شوند، زيرا اين محدوديّت را خداوند حكيم مقرر فرموده است. «تلك حدود اللّه»
🌿 ناديده گرفتن دستورات خداوند و شكستن حدود الهى، ظلم به خويش است، نه خداوند. «و من يتعدّ حدود اللّه فقد ظلم نفسه»
🌿 ما بر اساس اطلاعات و شناخت خود، تصميم مى گيريم و از آينده بى خبريم، با توكل بر خداوند، به آينده اميدوار باشيم. «لا تدرى لعلّ اللّه...»
🌿 در اسلام يأس ممنوع است و انسان مسلمان بايد به آينده خوش بين باشد. «لعل اللّه يحدث بعد ذلك امراً» (هنگام طلاق كه طرفين نگرانند، نياز به دلدارى و تسلّى دارند)
🌿 حوادث تلخ را به فال نيك بگيريم. «طلّقتم النساء... لعلّ اللّه يحدث بعد ذلك امراً»
🌿 تقوا و حدود الهى را مراعات كنيد، آينده را هم به خدا بسپاريد. «اتقوا اللّه... تلك حدود اللّه... لعل اللّه يحدث بعد ذلك امراً»
🌿 همواره لطف الهى را منحصر در وضع موجود نبينيد، چه بسا جدايى ها كه عامل رسيدن به وضع مطلوب تر مى شود. «لعل اللّه يحدث بعد ذلك امراً»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۲ سوره طلاق 🕊
🍃 فَإِذَا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ فَارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَأَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِّنكُمْ وَأَقِيمُوا الشَّهَادَةَ لِلَّهِ ذَلِكُمْ يُوعَظُ بِهِ مَن كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مَخْرَجاً🍃
ترجمه :
🍃 پس چون به پايان مدّت عدّه نزديك شدند، يا (با رجوع به آنان) به طرز شايسته و پسنديده اى نگاهشان داريد و يا (با پرداخت مهريه و ساير حقوق) به طرز شايسته اى از آنان جدا شويد و (هنگام طلاق) دو شاهد عادل از ميان خود به گواه گيريد و گواهى را براى خدا به پا داريد. هركس كه به خدا و روز قيامت ايمان دارد، اين گونه پند داده مى شود و هركس كه از خدا پروا كند، خداوند براى او راه بيرون شدن و رهايى (از هر گونه مشكل) را قرار مى دهد.🍃
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۳ سوره طلاق 🕊
🍃 وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَي اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْراً🍃
ترجمه :
🍃 و او را از جايى كه گمان ندارد روزى مى دهد و هر كس بر خدا توكل كند، او برايش كافى است. همانا خداوند كار خود را محقق مى سازد. همانا خداوند براى هر چيز اندازه اى قرار داده است.🍃
مراد از رسيدن اجل «بلغن اجلهنّ»، رسيدن به اواخر مدّت عدّه است نه پايان آن، زيرا اگر مدّت عدّه پايان يافت، امساك و نگهدارى زن حرام است.
در قرآن، سى و هشت مرتبه كلمه معروف به كار رفته كه پانزده مرتبه آن مربوط به خانواده و همسردارى است، يعنى شيوه برخورد زن و مرد در زندگى بايد شايسته و پسنديده باشد.
گواهى دو شاهد عادل بر طلاق، منافعى دارد. از جمله آن كه دو شاهد عادل، به خاطر عدالت و محبوبيتى كه دارند، به طور طبيعى با موعظه سعى مى كنند به جاى طلاق، طرفين را به آشتى ترغيب كنند.
پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) فرمودند: «انّى لأعلم آية لو اخذ بها النّاس لكفتهم» من آيه اى را مى شناسم كه اگر مردم به آن عمل كنند، تمام مشكلاتشان حل مى شود و سپس آيه «و من يتق اللّه يجعل له مخرجاً» را تلاوت فرمودند.
در روايات مى خوانيم: هنگامى كه آيه ۳ نازل شد، جمعى از ياران پيامبر، كار و تجارت را رها كردند و گفتند: خداوند روزى ما را ضمانت كرده است، پس به كار و تلاش نيازى نيست. پيامبر(صلى الله عليه وآله) آنان را احضار و توبيخ كرد و فرمود: هركس كار و تلاش را رها كند، دعايش مستجاب نمى شود. «انّه من فعل ذلك لا يستجاب له»
در قرآن، هم مهر الهى با جمله، «من حيث لا يحتسب» آمده است و هم قهر الهى. «فاتاهم اللّه من حيث لم يحتسبوا» يعنى گاهى مهر و قهر الهى غير منتظره و به شكلى كه گمان نمى رود به انسان مى رسد.
أثر تقوا فقط در آخرت نيست. امام صادق (عليه السلام) در مورد جمله، «من حيث لا يحتسب» فرمود: اين گشايش روزى، براى تقوا پيشه گان در دنياست.
📌 پیام ها
🌿 زمان بندى احكام دينى، بايد به دقت مراعات شود. (هم آغاز زمان عدّه: «فطلقوهنّ لعدتهنّ» و هم پايان آن: «اذا بلغن اجلهن» ذكر شده است.)
🌿 كارها بايد از ابتدا داراى برنامه و زمان مشخص باشند. «اجلهنّ»
🌿 هم ادامه زندگى بايد به نحو پسنديده باشد و هم جدايى و طلاق. «امسكوهنّ بمعروف او فارقوهنّ بمعروف»
🌿 رفتار شايسته چه در حال صلح و آشتى و چه در حال قهر و جدايى، از حقوق همسر است. «امسكوهنّ بمعروف...»
🌿 نگاه دارى همسر، مقدّم بر جدايى است. ابتدا فرمود: «امسكوهنّ» و سپس «فارقوهنّ»
🌿 آيين همسردارى يا طلاق بايد مورد پذيرش شرع و پسند عقل باشد. «بمعروف»
🌿 به دليل ضعف جسمى و نارسايى، آداب و رسوم اجتماعى و تاريخى، حقوق زنان بيشتر پايمال شده و مى شود. لذا بيشترين خطاب هاى قرآن در مورد مراعات حقوق به مردان است. «امسكوهنّ بمعروف، فارقوهنّ بمعروف»
🌿 جدايى و طلاق، همراه با كرامت و به دور از هر گونه تحقير صورت گيرد. «فارقوهنّ بمعروف»
🌿 شرط صحت طلاق، حضور دو شاهد عادل است. «و اشهدوا ذوى عدل منكم»
🌿 براى حفظ حقوق طرفين، گرفتن دو شاهد عادل، نشانه محكم كارى و دقّت است. «و اشهدوا ذوى عدل منكم»
🌿 كسانى كه در محضر آنان طلاق جارى مى شود، بايد عادل باشند. «ذوى عدلٍ منكم» يعنى عدالت سرمايه آنان باشد.
🌿 افراد عادل نيز به تذكّر نيازمندند. «اشهدوا ذوى عدل منكم و اقيموا الشهادة للّه»
🌿 حبّ و بغض ها نبايد در قضاوت ما تأثيرگذار باشد. «اقيموا الشهادة للّه» (مشابه اين جمله، در آيه ۱۳۵ نساء آمده است كه مى فرمايد: «كونوا قوامين بالقسط شهداء للّه و لو على انفسكم او الوالدين والاقربين»)
🌿 گواهى دو شاهد عادل بايد همراه با حفظ حقوق مردم و اخلاص باشد. «اقيموا الشّهادة للّه» (در كلمه «اقيموا» برپاداشتن حقوق مردم و در كلمه «للّه» اخلاص در عمل نهفته است).
🌿 اقامه حقوق مردم، ارزشى هم وزن اقامه نماز و دين دارد. (در قرآن كلمه «اقيموا» درباره نماز، دين، شهادت و وزن مطرح شده است. «اقيموا الدين»، «اقيموا الصّلاة»، «اقيموا الوزن» و «اقيموا الشّهادة»
🌿 موعظه تنها تذكرات اخلاقى نيست، بلكه دستورات فقهى نيز نوعى موعظه است. «امسكوهنّ... فارقوهنّ... اشهدوا... ذلكم يوعظ به»
🌿 پند پذيرى، نشانه ايمان واقعى است. «يوعظ به من كان يؤمن»
🌿 به جاى پيمودن راه هاى ناشناخته سير و سلوك، عمل به احكام الهى بهترين موعظه و راه سازندگى انسان است. «يوعظ به من كان يؤمن»
🌿 حل مشكلات از طريق گناه، رفتن به بيراهه است. تقوا و خدا ترسى موجب خروج انسان از مشكلات و تنگناهاى زندگى است. «و من يتّق اللّه يجعل له مخرجاً»
🌿 راه رهايى از تمام بن بست ها، (كه از جمله آن اختلافات زن و شوهر است، تقواست. «و من يتّق اللّه يجعل له مخرجاً»
🌿 در مديريّت بحران ها و فتنه ها، دو چيز راه نجات است:
الف) تقوا. «و من يتّق اللّه يجعل له مخرجاً»
ب) تمسك به قرآن. «اذا التبست عليكم الفتن كقطع الليل المظلم فعليكم بالقرآن»
🌿 زن و شوهرى كه به ناچار با طلاق از هم جدا مى شوند، اگر تقوا را مراعات كنند، مشمول لطف ويژه خداوند مى شوند. «يرزقه من حيث لايحتسب»
🌿 كسانى كه با گناه زندگى خود را تأمين مى كنند، راه دريافت روزى هاى پيش بينى نشده را به روى خود مى بندند. «و من يتق اللّه... يرزقه من حيث لايحتسب»
🌿 اراده خدا در چارچوب محاسبات انسان نيست. «يرزقه من حيث لايحتسب»
🌿 رعايت امور معنوى، در زندگى مادّى اثر گذار است. (امدادهاى غيبى، در زندگى انسان نقش مؤثرى دارند.) «من حيث لايحتسب»
🌿 انسان متقى، خواست خود را در مسير خواست و اراده خدا قرار مى دهد و چون اراده الهى بن بست ندارد، انسان متقى نيز به بن بست نخواهد رسيد. «و من يتق اللّه يجعل له مخرجاً»
🌿 هميشه رزق زياد وابسته به كار زياد نيست. «و من يتق اللّه... يرزقه» (همان گونه كه هميشه مقدار و كمّيت آن مهم نيست. امام صادق عليه السلام در تفسير «يرزقه من حيث لايحتسب» فرمود: خداوند در آنچه به او داده بركت مى دهد.)
🌿 تقوا و توكل دو اهرم براى خروج از بن بست است. «و من يتق اللّه... و من يتوكل على اللّه...»
🌿 براى تأمين زندگى امروز، تقوا «و من يتق اللّه... يرزقه» و براى آينده، توكل لازم است. «و من يتوكل على اللّه فهو حسبه»
🌿 تقوا، مقدّم بر توكل است. «و من يتق اللّه... و من يتوكل على اللّه»
🌿 بدون لطف خداوند، هيچ عامل ديگرى كارآمد و كافى نيست. «فهو حسبه»
🌿 در اراده و خواست تمام افراد و حكومت ها، احتمال شكست و ناكارآمدى و بن بست وجود دارد. تنها امرى كه شكست در آن راه ندارد، خواست و اراده خداوند است. «انّ اللّه بالغ امره»
🌿 دليل توكل ما، قدرت بى نهايت الهى است. «و من يتوكل ... انّ اللّه بالغ امره»
🌿 معناى توكل ما و قدرت خداوند آن نيست كه انسان به همه خواسته هاى خود مى رسد، زيرا تمام امور هستى قانونمند است و حساب و كتاب دارد. «و من يتوكل على اللّه فهو حسبه ان اللّه بالغ امره قد جعل اللّه لكل شى ءٍ قدراً»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۴ سوره طلاق 🕊
🍃 وَاللَّائِي يَئِسْنَ مِنَ الْمَحِيضِ مِن نِّسَائِكُمْ إِنِ ارْتَبْتُمْ فَعِدَّتُهُنَّ ثَلَاثَةُ أَشْهُرٍ وَاللَّائِي لَمْ يَحِضْنَ وَأُوْلَاتُ الْأَحْمَالِ أَجَلُهُنَّ أَن يَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مِنْ أَمْرِهِ يُسْراً🍃
ترجمه :
🍃 و زنانى كه از عادت ماهانه مأيوسند، (و قصد داريد آنان را طلاق دهيد،) اگر در وضع آنان شك كنيد (كه اين عدم عادت به خاطر سنّ است يا بيمارى و يا باردارى)، پس عدّه آنان سه ماه است و هم چنين است حكم زنانى كه حيض نديده اند (با آن كه در سنّ حيض هستند) و پايان عدّه زنان باردار، وضع حمل آنان است و هركس از خدا پروا كند، خداوند براى او در كارش آسانى پديد مى آورد.🍃
به دنبال بيان احكام طلاق در آيات پيشين، اين آيه مى فرمايد: زنانى كه به هر دليل، اعم از كهولت سنّ يا بيمارى، عادت ماهانه ندارند، بايد سه ماه كامل عدّه نگهدارند و زنان باردار بايد تا زمان وضع حمل صبر كنند، سپس مى توانند ازدواج كرده و به همسر ديگرى درآيند.
در قرآن براى افراد با تقوا چند تعبير آمده است: «يجعل لكم نوراً» ، «يجعل لكم فرقاناً» ، «يجعل له مخرجاً» ، «يجعل له من امره يُسراً» كه شايد اشاره به يك سير طبيعى دارد، زيرا براى انسان با تقوا اوّل نور پيدا مى شود و در سايه نور، شناخت حق از باطل و فرقان پيدا مى كند و وقتى كه حق و باطل را شناخت، راه خروج از مشكلات را پيدا مى كند و در سايه همان نور، از بسيارى از گرفتارى ها به آسانى خارج مى شود.
📌 پیام ها
🌿 احكام خداوند بر اساس شرايط متفاوت انسان ها، تفاوت مى كنند. (براى هر يك از زنان حامله و يائسه، حكم خاصّى قرار داده شده است.) «يئسن...، لم يحضن و اولات الاحمال»
🌿 دين فطرى، ملاك هاى فطرى و طبيعى و همه جايى دارد. زمان بندى ها و اندازه گيرى هاى احكام الهى بر محور مسائل طبيعى است. نظير: طلوع و غروب خورشيد، رؤيت ماه، مقدار وَجب و ذراع دست. «ثلاثة اشهر»
🌿 فرزند، حريم و حقوقى دارد و زن باردار نمى تواند به ازدواج ديگرى درآيد. «اولات الاحمال اجلهنّ ان يضعن حملهنّ»
🌿 در مسايل خانوادگى و مراعات حقوق همسر به خصوص در شرايط طلاق و جدايى، به تقواى زياد نياز است. (از ابتداى اين سوره تاكنون چند بار سخن از تقوا به ميان آمده است.) «و من يتّق اللّه»
🌿 بخشى از گره هايى كه در زندگى پيدا مى شود، به خاطر بى تقوايى است. «و من يتق اللّه يجعل له من امره يسراً» (البتّه بخشى از مشكلات افراد باتقوا به خاطر ابتلا و آزمايش است).
🌿 براى افراد باتقوا، تحمّل سختى ها آسان است. چون تقوا ظرفيّت انسان را بالا مى برد. «يجعل له من امره يسراً» («من امره» يعنى: «از ناحيه كارهاى او»)
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402