🌿 تمام هستى يك مدبّر دارد، نه آن گونه كه بعضى مشركان براى هر يك از آسمان و زمين يك مدبّر خاص مى پنداشتند. «السّماء رفعها... و الارض وضعها»
🌿 زمين براى كاميابى و بهره بردارى همه موجودات زمينى و از جمله انسان است. «وضعها للانام»
🌿 قرآن، ابتدا نعمت هاى معنوى و سپس نعمت هاى مادّى را شمارش مى كند. «علّم القرآن... علّمه البيان... فيها فاكهة و النّخل»
🌿 ميوه، نقش مهمى در تغذيه انسان دارد. بعد از آفرينش زمين، نام ميوه آمده است. «والارض... فيها فاكهة»
🌿 در ميان ميوه ها، ارزش خرما از بقيه جداست. «فيها فاكهة... والنّخل»
🌿 پوسته و حتّى غلاف دور نباتات، نعمت است. «والحبّ ذو العصف»
🌿 بوى خوشِ گياهان، يكى از نعمت هاى الهى است. «و الريحان»
🌿 تكذيب آيات الهى، سرزنش را به دنبال دارد. «فباىّ آلاء ربّكما تكذبان»
🌿 جن نيز مثل انسان، مسئول، مكلّف و بهره مند از نعمت هاى زمين است. «فباىّ آلاء ربّكما تكذّبان»
🌿 خداوند نعمت ها را براى رشد و تربيت همه جانبه انسان و جن آفريده است. «آلاءِ ربّكما»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۱۴ تا ۱۶ سوره الرحمن 🕊
🍃 خَلَقَ الْإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ كَالْفَخَّارِ (۱۴)🍃
🍃وَخَلَقَ الْجَانَّ مِن مَّارِجٍ مِّن نَّارٍ (۱۵)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۱۶)🍃
ترجمه :
🍃 انسان را از گل خشكيده اى همچون سفال آفريد🍃
🍃و جن را از شعله ى آتشى بى دود آفريد،🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
«صلصال» به معناى گِل خشكيده، «فخّار» به معناى سفال (گل پخته شده) و «مارج» به معناى شعله است.
قرآن در مورد منشأ آفرينش انسان تعبيرات گوناگونى دارد كه ممكن است اين تعبيرات به مراحل مختلف آن اشاره داشته باشد:
۱. خاك. «انّا خلقناكم من تراب»
۲. خاك آميخته با آب. «خلقكم من طين»
۳. گِل بدبو. «من حماءٍ مسنون»
۴. گِل خشكيده. «من صلصال كالفخّار»
جنّ، موجودى ناپيدا است و در قرآن، برخى ويژگى هاى آن بيان شده است، از جمله اين كه
مبدأ آفرينش او، باد و آتش است، «خلق الجانّ من مارج من نار» در حالى كه مبدأ آفرينش انسان آب و خاك است. «خلق الانسان من صلصال كالفخّار»
خلقت او پيش از خلقت انسان بوده است، «و الجانّ خلقناه من قبل» و همچون انسان؛ مؤمن و كافر، مذكّر و مؤنث، توالد و تناسل، علم و شعور و قدرت تشخيص حق از باطل را دارند و قادر به انجام كارهايى هستند كه از عهده بشر خارج است و همچنين مرگ و رستاخيز و كيفر و پاداش دارند.
📌 پیام ها
🌿 نگاه به گذشته، سبب شكوفايى ايمان و تواضع بشر مى گردد. «خلق الانسان من صلصال...»
🌿 خداوند از مادّه سرد بى روح «صلصال» و مادّه گرم بى روح «مارج»، موجودات زنده مى سازد. «خلق الانسان... خلق الجان...»
🌿 سرچشمه ى به وجود آمدن انسان، مادّه اى ناچيز و بى ارزش است. «صلصالٍ» (نكره آمدن مى تواند نشانه ناچيز بودن باشد.)
🌿 جنّ، موجودى واقعى است، نه خرافى، گرچه ما به آن دسترسى نداشته باشيم. «خلق الجانّ من مارج من نار»
🌿 جنّ و انس، هر دو موجودى زمينى اند و از عناصر مادّى آفريده شده اند. «خلق الانسان من صلصال... خلق الجان من مارج من نار»
🌿 تكذيبِ نعمت، سبب سرزنش است، از هر كه باشد. «فباىّ آلاء ربّكما تكذّبان»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۱۷ و ۱۸ سوره الرحمن 🕊
🍃 رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ (۱۷)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۱۸)🍃
ترجمه :
🍃 پروردگار دو مشرق و پروردگار دو مغرب.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
گرچه خورشيد در هر روز از سال، طلوع و غروبى دارد، ولى با توجّه به قوس صعودى و قوس نزولى حركت آن، در حقيقت دو مشرق و دو مغرب دارد و بقيه در ميان اين دو است و اين نظام، باعث پيدايش فصول مختلف و تغيير ساعات شبانه روز در طول سال مى شود. امّا بعضى مفسّران، مشرقَين و مغربَين را طلوع و غروب هريك از ماه و خورشيد دانسته اند.
حضرت على (عليه السلام) در خطبه اى بعد از تلاوت آيه «ربّ المشرقَين...» فرمود: مشرق زمستان در محدوده خود و مشرق تابستان در محدوده خود است.
📌 پیام ها
🌿 احاطه خداوند به شرق و غرب عالم يكسان است. «ربّ المشرقَين... ربّ المغربَين»
🌿 قرآن، انسان را به كيهان شناسى دعوت مى كند. «المشرقين... المغربين»
🌿 قرآن، بشر را به شناختِ آفاق و انفس، هر دو توجّه مى دهد. «خلق الانسان من صلصال... ربّ المشرقَين و... المغربَين»
🌿 پديده هاى طبيعى، هم براى انسان نعمت است و هم براى جن. «ربّ المشرقَين و ربّ المغربَين فباىّ آلاء ربّكما»
🌿 حركت زمين به گونه اى است كه مشرق و مغرب پديد مى آيد و اين از نعمت هاى الهى است. «فباىّ آلاء ربّكما تكذّبان»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۱۹ تا ۲۵ سوره الرحمن 🕊
🍃 مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيَانِ (۱۹)🍃
🍃بَيْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَّا يَبْغِيَانِ (۲۰)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۲۱)🍃
🍃يَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْجَانُ (۲۲)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۲۳)🍃
🍃وَلَهُ الْجَوَارِ الْمُنشَآتُ فِي الْبَحْرِ كَالْأَعْلَامِ (۲۴)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۲۵)🍃
ترجمه :
🍃 دو دريا(ى شور و شيرين) را روان ساخت كه به هم مى رسند.🍃
🍃(اما) ميان آن دو فاصله اى قرار داد كه به هم تجاوز نكنند.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃از هر دو (دريا)، مرواريد و مرجان بيرون مى آيد،🍃
🍃پس كدام يك ازنعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
🍃و در دريا، كشتى هاى ساخته شده همانند كوه، براى اوست.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
«مرج» به معناى رها ساختن است و «برزخ» به حدّ فاصل ميان دو چيز گفته مى شود. «لؤلؤ» به معناى مرواريدى است كه درون صدف پرورش يابد و «مرجان»، هم به مرواريدهاى كوچك گفته مى شود و هم نوعى حيوان دريايى كه شبيه شاخه درخت است و صيّادان آن را صيد مى كنند.
«بحر» به آب زياد گفته مى شود، خواه دريا باشد يا رودخانه و مقصود از «بحرَين»، آب هاى شور و شيرين است. معمولاً آب رودخانه ها شيرين و آب درياها شور است. چنانكه در آيات ديگر مى فرمايد: «مايستوى البحران هذا عذبٌ فرات سائغ شرابه و هذا مِلح اُجاج» دو دريا يكسان نيستند، يكى آبش گوارا، شيرين و نوشيدنش خوشگوار است و يكى شور و تلخ است. آب شور براى حفظ حيات جانداران دريايى است و آب شيرين براى حفظ حيات نباتات، گياهان، انسان ها و حيوانات كه در خشكى زندگى مى كنند.
عبارتِ «مرَج البحرين» دو بار در قرآن آمده است: يك بار در سوره فرقان آيه ۵۳ و يك بار در اين سوره. در آنجا ابتدا از جهاد بزرگ با كفار سخن مى گويد. «لاتطع الكافرين و جاهدهم به جهاداً كبيراً» و به دنبال آن مى فرمايد: «مرج البحرين هذا عذب فرات و هذا مِلحٌ اُجاج جَعَل بينهما برزخاً و حِجراً محجورا» ولى در اين سوره، ابتدا سخن از ميزان و حساب و عدل است، «وضع الميزان - اقيموا الوزن - لاتخسروا الميزان»، و پس از آن مى فرمايد: «مرج البحرين يلتقيان . بينهما برزخ لا يبغيان» يعنى آب شور و شيرين به هم تجاوز نمى كنند، زيرا عدم تجاوز با عدل تناسب بيشترى دارد. به دنبال آن مى فرمايد: «يخرج منهما اللؤلؤ و المرجان» آرى اگر عدالت بود و تجاوزگرى نبود، زيبايى ها پيدا مى شوند.
دين اسلام، دين فطرى است و خداوند گرايش ها و نيازهاى فطرى بشر را تأمين كرده است، كه يكى از آنها گرايش به زيبايى و زينت است. آن هم گوهرى گرانبها همچون مرواريد كه از دريا استخراج مى شود.
قرآن، در بيان ساير نعمت ها كلمه «لَه» را بكار نبرد، ولى در مورد كشتى فرمود: «و له الجوار» شايد به خاطر آن باشد تا بگويد ساخته دست شما نيز از اوست. زيرا فكر و طرح و قدرت جسمى شما براى ساخت و مواد و آثار آنها همگى از اوست.
هنگامى كه امام على (عليه السلام) اين آيات را تلاوت فرمود: «يخرج منهما اللؤلؤ و المرجان»
از آن حضرت پرسيدند: پس چرا شما از اين نعمت ها استفاده نمى كنيد؟
آن حضرت فرمود: خداوند بر رهبران عادل واجب كرده كه زندگى خود را چنان ساده و تنگ بگيرند كه فقر بر فقرا سخت نباشد.
امام صادق (عليه السلام) در تفسير آيه «مرج البحرين يلتقيان» فرمود: «علىّ و فاطمةعليهما السلام بحران عميقان، لايبغى احدهما على صاحبه، يخرج منهما اللؤلؤ و المرجان، الحسن و الحسين عليهما السلام» على و فاطمه (عليهما السلام) دو درياى عميق اند كه هيچ يك بر ديگر تجاوز نمى كند و از اين دو دريا، لؤلؤ و مرجانى چون حسن و حسين (عليهما السلام) خارج مى شود.
📌 پیام ها
🌿 هستى كلاس توحيد است؛ آسمان و زمين و دريايش. «و السّماء رفعها... والارض وضعها... مرج البحرين...»
🌿 دريا، براى همه انسان ها و جنّيان نعمت است، گرچه همه در كنار دريا زندگى نمى كنند. «مرج البحرين... فباىّ آلاء ربّكما»
🌿 آثار قدرت خدا و برترى اراده او بر همه چيز هويداست. آب درياى شور با آب درياى شيرين تلاقى و برخورد مى كند، از كنار هم مى گذرند و در يكديگر داخل نمى شوند. «بينهما برزخ لايبغيان»
🌿 بهره بردارى از نعمت ها، نياز به تلاش و كوشش دارد. «يخرج منهما اللؤلؤ...»
🌿 آب و خاك، بستر و منبع تأمين نيازهاى بشر است. «فيها فاكهة و النخل... و الحب ذو العصف...يخرج منهما اللؤلؤ و المرجان»
🌿 نقش دريا در حمل و نقل مسافر و بار، به عنوان معبرى رايگان و آماده و وسيع و گسترده، از ديرباز مورد توجّه بشر بوده است و خداوند در اين آيات، انسان را به آن توجّه مى دهد. «الجوار المنشئات فى البحر كالاعلام»
🌿 نعمت دريا و آفريده هاى آن، از نعمت هاى بزرگى است كه خداوند، تكذيب كننده آن را سرزنش مى كند. جمله «فباىّ آلاء ربّكما تكذّبان» سه بار در اين آيات تكرار شده است.
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۲۶ تا ۲۸ سوره الرحمن 🕊
🍃 كُلُّ مَنْ عَلَيْهَا فَانٍ (۲۶)🍃
🍃وَيَبْقَي وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ (۲۷)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۲۸)🍃
ترجمه :
🍃 هركه روى زمين است، فنا پذيرد🍃
🍃و (تنها) ذات پروردگارت كه داراى شكوه و اكرام است، باقى مى ماند.🍃
🍃پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
در آيه ۱۸۵ سوره آل عمران خوانديم: «كلّ نفس ذائقة الموت» هر انسانى طعم مرگ را مى چشد. در آخرين آيه سوره قصص نيز خوانديم: «كلّ شى ء هالك الاّ وجهه» هر موجودى هلاك مى شود، جز ذات پروردگار. در اين سوره نيز مى خوانيم: «كلّ من عليها فان و يبقى وجه ربّك»
در آيات قبل، نعمت ها معرّفى شد، در اين آيه مى فرمايد: زمان بهره گيرى از نعمت ها كم است، فرصت را غنيمت شماريد كه همه رفتنى هستيد.
گرچه همه موجودات فانى هستند ولى هر كس در مسير الهى باشد و كار او رنگ الهى بگيرد، آن نيّت خالص كه «وجه ربّ» است، كار فانى او را باقى مى كند.
📌 پیام ها
🌿 مرگ، يك قانون عام و فراگير است. «كلّ مَن عليها فان»
🌿 به كسى جز خدا تكيه نكنيم كه همه فناپذيرند.«كلّ من عليها فان ويبقى وجه ربّك»
🌿 ارزش انسان با تقرّب به خداوند است، نه داشتن امكانات. «كلّ مَن عليها فان و يبقى وجه ربّك»
🌿 مرگ، گامى در مسير تربيت انسان است. «كلّ مَن عليها فان و يبقى وجه ربّك»
🌿 پيامبر، تحت تربيت و ربوبيّت خاصّ خداوند است. «ربّك»
🌿 مرگ موجودات، نشانه نقص و تمام شدن قدرت و كرم الهى نيست كه او صاحب جلال و كرامت است. «كلّ من عليها فان و يبقى... ذوالجلال و الاكرام»
🌿 جلال الهى همراه با رحمت و رأفت است. «ذوالجلال و الاكرام»
🌿 مرگ، نعمت است. «كلّ من عليها فان... فباىّ آلاء ربّكما» (با آنكه در آيات 26 و 27 نام هيچ نعمت مادّى نيامده، امّا در آيه 28، باز هم جمله ى «فباىّ آلاء...» تكرار شده است پس مرگ نيز نعمت است.)
🌿 جن نيز همچون انسان، مرگ دارد. زيرا خطاب «ربّكما» به جنّ و انس بازمى گردد. «كلّ من عليها فان... فباىّ آلاء ربّكما»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402