🕊 تفسیر آیه ۱۲ سوره التغابن 🕊
🍃 وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ فَإِن تَوَلَّيْتُمْ فَإِنَّمَا عَلَي رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ🍃
ترجمه :
🍃 خداوند را (در اوامر و نواهى شريعت) اطاعت كنيد و پيامبر را (در دستورات حكومت و سنّت هايش) پيروى نماييد، پس اگر روى گردانيد، (بدانيد كه) همانا بر رسول ما جز پيام رسانى آشكار (وظيفه ديگرى) نيست.🍃
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۱۳ سوره التغابن 🕊
🍃 اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ وَعَلَي اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ🍃
ترجمه :
🍃 خداوند، معبودى است كه جز او معبود ديگرى نيست؛ و مؤمنان تنها بر او توكّل كنند.🍃
در اين آيه به جاى آنكه بفرمايد: «اطيعوا اللّه و الرسول»، مى فرمايد: «اطيعوا اللّه و اطيعوا الرسول»، يعنى كلمه اطاعت تكرار مى شود. زيرا بين اين دو اطاعت تفاوت است، اطاعت از خداوند در فرمان هاى ثابت است و اطاعت از رسول، در امورى است كه به عنوان حاكم اسلامى صادر مى كند.
پيامبر معصوم است، چون فرمان به اطاعت بى قيد و شرط از غير معصوم، در حقيقت فرمان به انجام گناه است.
عبارت «لا اله الا هو» را هم مى توان به معناى نفى وجود هر معبودى جز خداوند و هم نفى شايستگى هر معبودى جز او دانست.
📌 پیام ها
🌿 اطاعت از خداوند بايد همراه با اطاعت از رهبر آسمانى باشد. «اطيعوا اللّه و اطيعوا الرسول»
🌿 انسان، آزاد آفريده شده است، هم قدرت دارد سرپيچى كند و هم مى تواند اطاعت كند. «اطيعوا اللّه... فاِن تولّيتم»
🌿 مُبلّغ نبايد انتظار پذيرش و پيروى همه مردم را داشته باشد. «فان تولّيتم...»
🌿 گرچه بعضى سرپيچى كنند، اما پيامبر وابسته به خداست و خداوند حامى اوست. «رسولنا»
🌿 پيامبران الهى، حق اجبار مردم را ندارند، فقط مسئول ابلاغ هستند. «فانّما على رسولنا البلاغ المبين»
🌿 اگر انسان به وظيفه خود عمل كند، نبايد روى گردانى مردم سبب دلسردى يا نگرانى او شود. «فان تولّيتم فانّما على رسولنا البلاغ المبين»
🌿 تبليغ دين بايد آشكار و شفاف باشد. «البلاغ المبين»
🌿 اطاعت، تنها شايسته معبود حقيقى است. «اطيعوا اللّه... اللّه لا اله الا هو»
🌿 لازمه ى يكتاپرستى، توكّل به خداوند يكتاست. «اللّه لااله الا هو و على اللّه فليتوكّل...»
🌿 نشانه ايمان واقعى، توكّل بر خداست. «و على اللّه فليتوكّل المؤمنون»
🌿 در همه امور بايد به خداوند توكّل نمود. «فليتوكّل المؤمنون» به صورت مطلق آمده است.
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۱۴ سوره التغابن 🕊
🍃 يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ وَأَوْلَادِكُمْ عَدُوّاً لَّكُمْ فَاحْذَرُوهُمْ وَإِن تَعْفُوا وَتَصْفَحُوا وَتَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ🍃
ترجمه :
🍃 اى كسانى كه ايمان آورده ايد! برخى از همسران و فرزندانتان براى شما دشمنند (كه شما را از راه خدا بازمى دارند)، پس از آنان بر حذر باشيد و اگر (آزار و خطايشان را) عفو كنيد و چشم بپوشيد و درگذريد، پس (بدانيد كه) خداوند آمرزنده مهربان است.🍃
«عفو» به معناى گذشت و «صفح» به معناى ترك سرزنش و «مغفرت» به معناى از ياد بردن و به فراموشى سپردن است و اين سه امر (عفو و صفح و مغفرت) سه گام در برخورد با خطاهاى ديگران و از جمله همسر و فرزند است.
امام باقر(عليه السلام) فرمود: هنگامى كه مسلمانان مكه بناى هجرت را گذاشتند، بعضى همسران و فرزندان، مانع آنها شده و با سوگند مى گفتند: تو را به خدا هجرت نكن و عده اى مى پذيرفتند و مى ماندند. لذا اين آيه نازل شد و مردان را از پذيرش اين خواستِ همسران و فرزندان كه مخالف فرمان رسول خدا بوده برحذر داشت.
همسر و فرزندى كه مانع انجام وظيفه شوند، آخرت و بهشت انسان را مى گيرند و لذا اين گونه همسران و فرزندان دشمن شمرده شده اند.
در تمام قرآن، هيچ كجا كلمات عفو و صفح و مغفرت، پشت سر هم نيامده است، جز در مورد زندگى خانوادگى با همسر و فرزند. يعنى حتى در موردى كه هم فكرى نيست و بايد از آنان بر حذر بود، باز هم عفو و صفح و مغفرت را بايد مراعات كرد.
با توجه به شأن نزول، معيار شناخت دوست از دشمن، تشويق به كارهاى خير يا مانع تراشى در برابر انجام عمل خير است. كسى كه به خاطر منافع خود، ديگرى را از انجام وظيفه اش باز مى دارد، دشمن اوست.
بعضى از مهاجران، به همسر و فرزند خود مى گفتند: ما هجرت مى كنيم و اگر شما پشيمان شديد و هجرت كرديد، ما در مدينه شما را تحويل نخواهيم گرفت. لذا ادامه آيه مى فرمايد: گرچه آنان در مكه مانع هجرت شما بودند، ولى اكنون كه به شما ملحق شده اند، گذشته آنان را ببخشيد و سرزنش نكنيد.
مشابه اين آيه را در سوره نور آيه ۲۲ نيز مى خوانيم: «و ليعفوا و ليصفحوا الا تحبّون ان يغفر اللّه لكم و اللّه غفور رحيم» مردم بايد عفو و گذشت كنند، آيا دوست نداريد كه خدا شما را ببخشد و خداوند بخشنده و مهربان است. (آرى اگر ما ديگران را بخشيديم، خداوند نيز ما را مى بخشد)
گرچه عفو كردن «تعفوا» و سرزنش نكردن «تصفحوا» مهم است، ولى به كلى ناديده گرفتن خطا «تغفروا» مهم تر است؛ لذا اولاً كلمه «تغفروا» بعد از آن دو آمده است كه نشان دهنده مرحله بالاترى از عفو و صفح است. ثانياً در پايان آيه خداوند به «غفور» توصيف شده است، با اين كه خداوند به دو صفت ديگر نيز متّصف شده است: «كان اللّه عفوّاً غفوراً» و يا در دعا مى خوانيم: «يا كريم الصَّفح».
در رهبرى امت نيز قرآن به پيامبرش سه دستور مى دهد: «فاعف عنهم واستغفر لهم و شاورهم فى الامر» يعنى علاوه بر گذشت و به كلى صرف نظر كردن لغزشها و بالاتر از همه مشورت كردن و شخصيت دادن به مردم لازم است.
از پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) نقل شده است: زمانى خواهد آمد كه هلاك مرد به دست همسر و فرزندش خواهد بود. زيرا آنان مرد را به خاطر فقرش سرزنش مى كنند و او براى تأمين خواسته هاى آنان، به هر كارى دست مى زند و هلاك مى شود. «يسخرانه بالفقر فيركب مراكب السوء فيهلك»
📌 پیام ها
🌿 لازمه ايمان واقعى، مقاومت در برابر خواسته هاى عاطفى و به ناحق همسر و فرزند است، گرچه ممكن است دشمنى آنان را به همراه داشته باشد. «يا ايّها الّذين آمنوا انّ من ازواجكم و اولادكم عدواً لكم»
🌿 تنها بعضى از همسران و فرزندان، مانع تراشى مى كنند، نه همه. «من ازواجكم»
🌿 بايد مراقب بوده و فريب همسران و فرزندان نااهل را نخورد. «فاحذروهم»
🌿 گرچه نبايد تسليم خواسته هاى نابجايى همسر و فرزندان شد، ولى رابطه عفو و گذشت و بخشش را مراعات كنيد. «فاحذروهم و ان تعفوا و تصفحوا و تغفروا»
🌿 در مسير خطاپوشى، تا آخرين مرحله پيش رويد؛ ببخشيد، سرزنش نكنيد و به ياد خودتان هم نياوريد. «تعفوا و تصفحوا و تغفروا»
🌿 تعادل ميان وظيفه و غريزه در زندگى خانوادگى لازم است، نه به خاطر عواطف و غرايز، دست از وظيفه و هجرت و جهاد برداريد و نه به خاطر انجام وظيفه، عواطف خانوادگى را ناديده بگيريد. «فاحذروهم و ان تعفوا و تصفحوا و تغفروا»
🌿 به دنبال عفو و مغفرت شما، عفو و مغفرت الهى است. «ان تعفوا و تصفحوا و تغفروا فانّ اللّه غفور رحيم»
🌿 مغفرت الهى، همراه با رحمت و الطاف ويژه است. اگر شما ديگران را ببخشيد، خداوند هم شما را مى بخشد و هم مورد لطف ويژه قرار مى دهد. «فانّ اللّه غفور رحيم»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۱۵ سوره التغابن 🕊
🍃 إِنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَاللَّهُ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ🍃
ترجمه :
🍃 همانا اموال و اولاد شما وسيله آزمايشند و خداوند است كه پاداش بزرگ نزد او است (و به كسانى پاداش مى دهد كه در اين امتحان پيروز شوند).🍃
مشابه اين آيه، آيه ۲۸ سوره انفال است. «واعلموا انّما اموالكم و اولادكم فتنة و انّ اللّه عنده اجر عظيم»
«فتنه» هم به معناى رنج ها و مشكلات و مصيبت ها و امورى است كه انسان گرفتار آنها مى شود و سبب آزمايش است و هم به معناى توطئه و افساد دشمنان است كه قرآن براى جلوگيرى از آن مى فرمايد: «و قاتلوهم حتى لا تكون فتنة» با آنان بجنگيد تا ديگر فسادى نباشد. جالب آن كه همين مال و فرزند كه سبب آزمايشند، زينت دنيا نيز هستند. «المال و البنون زينة الحياة الدنيا»
حضرت على (عليه السلام) مى فرمايد: از گرفتار شدن به فتنه به خدا پناه نبريد كه آن حتمى است، بلكه از انحراف و گمراه شدن به وسيله ى فتنه ها به خدا پناه ببريد. «لا يقولنّ احدكم اللّهم انّى اعوذ بك من الفتنة... فليستعذ من مضلات الفتن»، سپس حضرت اين آيه را تلاوت كردند.
اگر باور كنيم كه دارايى و ثروت، ابزار آزمايش و فتنه است، از كمى مال رنج نخواهيم برد. زيرا امتحانش آسان تر خواهد بود.
مال، سبب آزمايش است، زيرا بايد از راه حلال بدست آيد، بايد به مصرف حلال برسد، بايد حقوق واجب آن پرداخت شود، بايد شكر آن ادا شود.
فرزند، سبب آزمايش است، زيرا والدين بايد در انتخاب همسر، در پرداخت مهريه حلال به همسر، در تغذيه سالم فرزند، در محبت و نظارت بر تعليم و تربيت، در ازدواج، در اشتغال، در گرايش هاى گوناگون او كمال دقت را داشته باشند كه عبور از تمام اين مراحل امتحانى سخت است، البته اگر والدين وظيفه خود را به خوبى انجام دهند و از عهده آزمايش برآيند، در تمام كارهاى خوب فرزند شريك خواهند بود.
اگر دشمنى همسر و فرزند در آيه قبل، مربوط به بعضى از آنهاست، اما وسيله فتنه و آزمايش شدن مربوط به همه آنهاست.
📌 پیام ها
🌿 دلبستگى و وابستگى به مال و فرزند، زمينه لغزش و انحراف است. لذا خداوند هشدار مى دهد. «انّما اموالكم و اولادكم فتنة»
🌿 گذشتن از دلبستگى به مال و فرزند براى انجام وظايف الهى، كارى بزرگ است، لذا خداوند پاداش بزرگ مقرر كرده است. «اجر عظيم»
🌿 هر چه آزمايش كننده بزرگ تر باشد، جايزه اش برجسته تر است، خداى عظيم پاداش عظيم مى دهد. «و اللّه عنده اجر عظيم»
🌿 توجه به پاداش بزرگ الهى، سبب نجات از وابستگى به اموال و اولاد است. «و اللّه عنده اجر عظيم»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۱۶ سوره التغابن 🕊
🍃 فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوا وَأَطِيعُوا وَأَنفِقُوا خَيْراً لِّأَنفُسِكُمْ وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ🍃
ترجمه :
🍃 پس هر قدر مى توانيد، از خداوند پروا كنيد و سخن او را بشنويد و اطاعت كنيد و انفاق كنيد كه براى شما بهتر است و هر كس از شرّ بخل نفس خويش درامان بماند، پس آنان همان رستگارانند.🍃
«يوق» به معناى حفظ و نگهدارى و «شُحّ» به معناى بخل و تمايل نفسانى است.
در حديث مى خوانيم كه امام صادق (عليه السلام) پيوسته دعا مى كرد: «الّلهم قِ شحّ نفسى» خدايا! مرا از بخل نفس حفظ كن. هنگامى كه سؤال كردند: چرا دائماً اين دعا را مى خوانيد؟ حضرت اين آيه را تلاوت فرمود: «و من يوق شحّ نفسه فاولئك هم المفلحون»
امام صادق (عليه السلام) فرمود: «من ادّى الزكاة فقد وقِىَ شحّ نفسه» هركس زكات مال خود را بپردازد، از بخل نفس خويش حفظ شده است.
در آيه ۱۰۲ سوره آل عمران مى خوانيم: «اتّقوا اللّه حقّ تقاته» از خدا پروا كنيد حق پروا و در اين آيه مى فرمايد: «فاتّقوا اللّه ما استطعتم»، مراد از اين دو آيه چيست؟
پاسخ: شايد معناى «ما استطعتم» آن باشد كه در همه موارد فردى، اجتماعى، سياسى، اقتصادى و خانوادگى، تقوا را مراعات كنيد كه اشاره به كمّيت و جامعيت دارد و مراد از «حقّ تقاته» كيفيت تقوا باشد، يعنى بالاترين درجه تقوا را كه ورع است داشته باشيد.
در آيه قبل، اموال به عنوان وسيله امتحان الهى معرّفى شد، در اين آيه، راه پيروزى در آزمايش مال، انفاق و دورى از بخل معرفى شده است.
هم در مبارزه با نفس و خواسته هاى نفسانى بايد در حد توان تلاش نمود: «فاتقوا اللّه ما استطعتم»، هم در مبارزه با دشمن بيرونى بايد در حدّ توان، سلاح و امكانات تهيه نمود. «و اعدّوا لهم ما استطعتم»
📌 پیام ها
🌿 براى موفقيت در آزمايش هاى الهى، از اهرم تقوا استفاده كنيد. «انّما اموالكم و اولادكم فتنة... فاتّقوا اللّه»
🌿 در اسلام، تكليف فوق توان و طاقت وجود ندارد. «ما استطعتم»
🌿 تقواى الهى، يعنى شنيدن سخن حق، عمل كردن به آن و رسيدگى به فقراست. «اتقوا، اسمعوا، اطيعوا، انفقوا»
🌿 اگر طالب خير هستيد، موانع را كنار بزنيد و به فرمان خداوند گوش كنيد و از مال خود به فقرا بدهيد. «انفقوا خيراً لانفسكم»
🌿 تنها حفظ جسم از خطرات كافى نيست، حفاظت روح از اعمال و صفات بد نيز لازم است. «يوقَ شحّ نفسه»
🌿 راه رستگارى، انفاق در راه خداست. «و من يوق شحّ نفسه فاولئك هم المفلحون»
🌿 مال دوستى و بخل، با نفس انسان عجين شده است. «شح نفسه»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۱۷ و ۱۸ سوره التغابن 🕊
🍃 إِن تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضَاعِفْهُ لَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللَّهُ شَكُورٌ حَلِيمٌ (۱۷)🍃
🍃عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ (۱۸)🍃
ترجمه :
🍃 اگر به خداوند وام دهيد وامى نيكو، آن را براى شما زياد مى كند و شما را مى آمرزد و خداوند سپاسگزار بردبار است.🍃
🍃او به پنهان و آشكار آگاه است، نفوذ ناپذير و حكيم است.🍃
موضوع قرض الحسنه، در آيات متعدّدى از قرآن آمده و پيرامون آن مباحثى مطرح شده است كه براى جلوگيرى از تكرار، از طرح آن در ذيل اين آيه خوددارى مى كنيم.
خداوندى كه تمام هستى را آفريده، از انسانى كه هستى و اموالش را خودش به او داده مى خواهد كه به ديگران كمك كند و فرموده وام دادن به ديگران، وام دادن به خداوند است و وعده ها و پاداش هاى چندين برابر مى دهد، اين به خاطر رشد انسان و دل كندن او از دنيا و رسيدگى به فقرا و خدمت به مردم و گره گشايى از آنان و شكستن بت دلبستگى به ماديت و پرواز به سوى خدا و شكوفايى روح سخاوت و عاطفه است.
البته وام دادن، زمانى ارزش دارد كه نيكو باشد، فورى باشد، بى منّت باشد، با احترام باشد، براى مصرف حقّى باشد، مبلغ و مقدار آن مشكل گشا باشد، براى خدا و بدون چشم داشت از مردم باشد و موجب غرور قرض دهنده نشود.
در قرآن كفّاره گناهان چند چيز بيان شده است؛ از جمله: توبه، نماز، جهاد و قرض الحسنه.
📌 پیام ها
🌿 يا انفاق كنيد و ببخشيد، يا لااقل قرض الحسنه بدهيد. «انفقوا... تقرضوا»
🌿 وام دادن به خلق خدا، وام دادن به خداست. «تقرضوا اللّه»
🌿 يكى از راه هاى حفظ نفس از بخل، قرض الحسنه است. «يوق شُحّ نفسه... تقرضوا اللّه»
🌿 وام گيرنده را تحقير نكنيد، زيرا طرف حساب شما خداوند است و در واقع شما به خدا وام داده ايد. «تقرضوا اللّه»
🌿 قرضِ نيكو، پاداش نيكو را به دنبال دارد. «قرضاً حسناً يضاعفه لكم»
🌿 وام دادن و حل مشكلات مردم، سبب گذشت خداوند از گناهان است. «تقرضوا اللّه... يغفر لكم»
🌿 براى ايجاد انگيزه در كارهاى خير، پاداش ها و بركات آن را بيان كنيد. «يضاعفه لكم و يغفر لكم»
🌿 خداوند، از كسانى كه قرض الحسنه مى دهند، سپاسگزار است، پس افراد قرض گيرنده نيز از قرض دهندگان تشكر كنند. «و اللّه شكور»
🌿 خداوند، حليم است، پس اگر به ما قرض الحسنه ندادند، ما نيز حليم و بردبار باشيم. «شكور حليم»
🌿 علم خداوند نسبت به پيدا و پنهان يكسان است. «عالم الغيب و الشّهادة»
🌿 گمان نكنيم خدا به وام ما نياز دارد. «العزيز»
🌿 دستورات، تشويقات و پاداش هاى الهى، حكيمانه است. «العزيز الحكيم»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402