🕊 تفسیر آیه ۴ سوره تحریم 🕊
🍃 إِن تَتُوبَا إِلَي اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُمَا وَإِن تَظَاهَرَا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِيلُ وَصَالِحُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمَلَائِكَةُ بَعْدَ ذَلِكَ ظَهِيرٌ🍃
ترجمه :
🍃 اگر شما دو نفر، (افشاگر راز و شنونده آن) به سوى خدا توبه كنيد، (به نفع شماست.) زيرا دل هاى شما منحرف گشته است. و اگر در مقابل پيامبر ياور هم باشيد، (كارى از پيش نخواهيد برد.) زيرا خداوند، اوست ياور او و هم چنين جبرئيل و مؤمنان صالح و علاوه بر آنان، همه فرشتگان حامى او هستند.🍃
«صغت» از «صغو» به معناى تمايل به انحراف است و «اصغاء» به گوش دادنى گويند كه شنونده به گوينده تمايلى داشته باشد.
به اتفاق مفسّران شيعه و سنّى، مراد از آن دو زن كه در اين آيه «تتوبا... صغت قلوبكما» مورد خطابِ توبه قرار گرفته اند، حفصه و عايشه است كه اولى افشاگر راز پيامبر و دومى، شنونده آن بود.
۵۲ حديث از شيعه و سنى نقل شده است كه مراد از صالح المؤمنين، علىّ بن ابيطالب (عليهما السلام) است. بر اساس اين روايات، علىّ بن ابيطالب (عليهما السلام) در كنار جبرئيل و بلكه ميان او و ساير فرشتگان قرار گرفته است و اين مقام را پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) به آن حضرت بشارت دادند.
📌 پیام ها
🌿 به خاطر يك خلاف، همه را زير سؤال نبريد. «تتوبا» (دو نفر بايد توبه كنند، نه همه.)
🌿 براى افراد شرمنده، راه بازگشت و توبه را باز كنيد. «ان تتوبا» البتّه براى هر گناهى توبه اى لازم است.
🌿 شنيدن راز نيز ممنوع است. خداوند به گوينده و شنونده، هردو مى فرمايد: توبه كنيد. «تتوبا»
🌿 خداوند، هم مولاى همه است و هم مولاى شخص پيامبر. در آيه دوم فرمود: «و اللّه مولاكم» و در اين آيه در خصوص پيامبر مى فرمايد: «هو مولاه»
🌿 نام برجستگان را برجسته كنيد. با اين كه جبرئيل از فرشتگان است، امّا نامش جداگانه برده شده است. «جبريل... و الملائكة»
🌿 گاهى يك حادثه و جرقّه، بيانگر يك جريان است. فاش كردن يك راز، جزئى بود، ولى خداوند آن را يك توطئه قلمداد كرد. «تظاهرا عليه»
🌿 همسرى و هم نشينى، نشانه هم فكرى و همدلى نيست. «ازواجه... تظاهرا عليه»
🌿 توبه تنها اظهار پشيمانى با زبان نيست، توبه واقعى بازگشت دل گنهكار است. «تتوبا... صغت قلوبكما»
🌿 مهم تر از انحراف در عمل، انحراف روح و دل است. ابتدا فكر و دل انسان منحرف مى شود، سپس مرتكب خلاف مى شود. «صغت قلوبكما»
🌿 كسانى كه رازى را بى دليل افشا مى كنند، اگر توبه نكنند، توطئه گرند. «ان تتوبا... تظاهرا عليه»
🌿 در برابر توطئه عليه پيامبر و مكتب، تمام نيروها بايد بسيج شوند. «تظاهرا عليه... هو مولاه و صالح المؤمنين و الملائكة... ظهير»
🌿 حق، هيچ گاه تنها نمى ماند. «هو مولاه و جبريل و صالح المؤمنين و...»
🌿 صالح بودن، انسان را در كنار فرشتگان مقرّب الهى قرار مى دهد. «جبريل و صالح المؤمنين»
🌿 فرشتگان، ياور پيامبر در برابر توطئه ها هستند. «و الملائكة بعد ذلك ظهير»
🌿 امدادهاى الهى، همه جانبه، ظاهرى و غيبى است. «صالح المؤمنين و الملائكة»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۵ سوره تحریم 🕊
🍃 عَسَي رَبُّهُ إِن طَلَّقَكُنَّ أَن يُبْدِلَهُ أَزْوَاجاً خَيْراً مِّنكُنَّ مُسْلِمَاتٍ مُّؤْمِنَاتٍ قَانِتَاتٍ تَائِبَاتٍ عَابِدَاتٍ سَائِحَاتٍ ثَيِّبَاتٍ وَأَبْكَاراً🍃
ترجمه :
🍃 اگر پيامبر شما را طلاق دهد، اميد است كه پروردگارش همسرانى بهتر از شما را جانشين سازد. زنانى تسليم، مؤمن، فرمان بر، اهل توبه، عبادت پيشه، روزه گير، شوهر كرده يا دوشيزه.🍃
«قنوت»، اطاعت همراه با خضوع است. «سائحات» از سياحت به معناى اهل هجرت و روزه است.
با آنكه پيامبر همسران متعدّدى داشت و برخى از آنان نيز اسباب آزار پيامبر را فراهم مى آوردند، امّا پيامبر هيچ كدام را طلاق نداده است. لذا طرح موضوع طلاق در اين آيه، به معناى عدم وابستگى پيامبر به هيچ كس و هيچ چيز است تا نزديكان پيامبر گمان نكنند حضرت به آنان نياز دارد و يا آنان افراد مهمى هستند، بلكه چه بسا افرادى بهتر و لايق تر از آنان وجود دارد كه آرزوى همسرى پيامبر را در سردارند.
اين آيه نيز به گونه اى فصاحت و بلاغت و اعجاز قرآن را بيان مى دارد، زيرا ايمان، تواضع، توبه، عبادت و روزه در يك نفر جمع مى شود، لذا آنها را بدون حرف واو آورد، ولى باكره و بيوه بودن در يك نفر جمع نمى شود، لذا ميان اين دو صفت، حرف واو آمده است.
همسر پيامبر بايد با پيامبر سنخيّت داشته باشد. در بيان ويژگى ها، سخنى از شكل، قبيله، سرمايه و شهرت نيامده، ولى ايمان و عبادت مطرح شده است، زيرا متناسب با رهبرى الهى، كمالات معنوى است.
ازدواج با بيوه در كنار باكره آمده است تا به پيامبر(صلى الله عليه وآله) نسبت كاميابى جنسى داده نشود.
📌 پیام ها
🌿 انسان نياز به همسر دارد و در صورت طلاق، مى تواند جايگزين كند. «ان طلّقكنّ... يبدله»
🌿 مقابله با همسر و عذرخواهى نكردن و پشيمان نشدن، ممكن است زن را تا مرز طلاق و جدايى پيش ببرد. «تظاهرا... طلّقكنّ»
🌿 يكى از قوى ترين اهرم ها در برابر توطئه زنان، تهديد به طلاق است. «تظاهرا عليه... طلّقكنّ»
🌿 تمام زنان پيامبر، بهترين زنان عصر خود نبودند. «خيراً منكنّ»
🌿 غرور كاذب افراد را بشكنيد و در برابر پندارهاى باطل بايستيد. «خيراً منكن»
🌿 ارزش واقعى زن، به كمالات اوست. «خيراً منكنّ مسلمات، مؤمنات...»
🌿 عقيده بر عمل مقدم است. اول اسلام و ايمان، سپس عبادت و روزه. «مسلمات مؤمنات... عابدات سائحات»
🌿 ايمان و عبادت زن، مهم تر از باكره يا بيوه بودن اوست. «مؤمنات... ثيّبات و ابكارا»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۶ سوره تحریم 🕊
🍃 يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَاراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا مَلَائِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ🍃
ترجمه :
🍃 اى كسانى كه ايمان آورده ايد! خود و خانواده خود را از آتشى كه هيزم آن مردمان (گنهكار) و سنگ ها هستند، حفظ كنيد. آتشى كه بر آن فرشتگانى درشت خو و سخت گير نگهبانند و خدا را در آنچه فرمانشان دهد، نافرمانى نكنند و آنچه را فرمان يابند انجام دهند.🍃
«وَقُود» به معناى ماده اشتعال زاست، همچون نفت و زغال سنگ. لذا برخى مفسّران، مراد از «الحجارة» را مواردى همچون زغال سنگ دانسته اند. در حديث مى خوانيم: سنگ آتش زا، همان كبريت و گوگرد است.
در روايات آمده است كه جوانى با شنيدن اين آيه بر زمين افتاد و پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) به او وعده بهشت داد و فرمود: «ذلك لمن خاف مقامى و خاف وعيد» بهشت مخصوص كسانى است كه از مقام من پروا داشته و از وعده هاى عذاب من بترسند.
در روايات مى خوانيم كه شيوه حفظ بستگان از آتش دوزخ، امر به معروف و نهى از منكر آنان است كه اگر قبول كردند، آنان را از آتش حفظ كرده اى و اگر نپذيرفتند، تو به وظيفه ات عمل كرده اى. «ان اطاعوك كنت قد وقيتهم و ان عصوك قد قضيت ما عليك»
در روايتى مى خوانيم: «رحم اللّه رجلاً قال يا اهلاه! صلاتَكم صيامَكم زكاتَكم مسكينكم يتيمكم جيرانكم» رحمت خدا بر كسى كه به خانواده اش هشدار دهد كه مراقب نماز و روزه و زكات و فقرا و ايتام و همسايگانتان باشيد.
شايد «وقودها النّاس»، اشاره به تجسّم عمل انسان در قيامت باشد كه خصلت ها و اعمال زشت او در دنيا، در آن روز آتش گيره مى شود.
مسئوليّت انسان در برابر خانواده
در آيات متعدّدى از قرآن به رسالت انسان در برابر خانواده اش اشاره شده است، از جمله:
«قوا انفسكم و اهليكم ناراً»
«و أمر اهلك بالصّلاة و اصطبر عليها» اهل خود را به نماز فرمان ده و بر آن پايدارى كن.
«و انذر عشيرتك الاقربين» نزديك ترين بستگانت را هشدار ده.
«يا بنىّ اقم الصّلاة و أمر بالمعروف» فرزندم! نماز به پا دار و امر به معروف كن.
«قل لازواجك و بناتك و نساء المؤمنين» اى پيامبر! به زنان و دختران خود و سپس زنان مؤمنان بگو...
«ان الخاسرين الّذين خسروا انفسهم و اهليهم يوم القيامة» زيانكاران واقعى كسانى هستند كه خود و خانواده شان در قيامت باخته اند.
«انّا كنّا قبا فى اهلنا مشفقين» مردان خدا در مورد خانواده دغدغه دارند و بى تفاوت نيستند.
«و كان يأمر اهله بالصلاة» پيامبر، همواره خانواده اش را به نماز سفارش مى كرد.
در روايات نيز توجّه بسيارى به اين موضوع شده كه چند نمونه اى ذكر مى شود:
امام على (عليه السلام) مى فرمايد: «علّموا انفسكم و اهليكم الخير و ادّبوهم» به خود و خانواده تان خير بياموزيد و آنان را ادب كنيد.
پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) فرمودند: «كلّكم راع و كلكم مسئول عن رعيّته... الرجل راع على اهل بيته... فالمرئة راعية على اهل بيت بعلها و ولده» همه شما نسبت به زير دست خود مسئول هستيد. مرد، مسئول خانواده اش، زن مسئول شوهر و فرزندش است.
پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) مى فرمايد: «مرّوا صبيانكم بالصلاة اذا بلغوا سبع سنين واضربوهم على تركها اذا بلغوا تسعاً و فرقوا بينهم فى المضاجع اذا بلغوا عشرا» همين كه فرزندتان به هفت سالگى رسيد، آنان را به نماز فرمان دهيد و همين كه نه ساله شدند، سخت گيرى تا مرز تنبيه بدنى مانعى ندارد و بستر و رختخواب آنان را در ده سالگى جدا كنيد.
قرآن در سوره مدّثر، تعداد فرشتگان دوزخ را نوزده نفر مى داند: «عليها تسعة عشر» و شايد وصف «غلاظ شداد» در اين آيه (۶ تحريم)، حالات همان نوزده فرشته باشد.
شايد مراد از «لا يعصون اللّه ما امرهم»، همان فرمان خداوند نسبت به گرفتن و بستن و در آتش انداختن دوزخيان باشد كه در جاى ديگر مى خوانيم. «خذوه فغلّوه ثمّ الجحيم صلّوه» و يا«خذوه فاعتلوه الى سواء الجحيم ثم صبّوا فوق رأسه من عذاب الحميم»
چون در ميان فرشتگان نيز سلسله مراتب وجود دارد، «و ما منا الا له مقام معلوم» شايد مراد از «يفعلون ما يُؤمرون» همان فرمان هايى باشد كه فرشتگان برتر به فرشتگان تحت امر خود مى دهند، آنان نيز بدون چون و چرا اطاعت مى كنند.
هم خودتان را حفظ كنيد، «قوا انفسكم» و هم از خداوند بخواهيد شما را حفظ كند. «ربّنا... قنا عذاب النار»
📌 پیام ها
🌿 ايمان داشتن كافى نيست، حفظ آن از خطرات و آسيب ها مهم است. پس بايد مراقبت كرد. «يا ايّها الّذين آمنوا قوا انفسكم»
🌿 اولين گام در اصلاحات، اصلاح خود و بستگان و سپس اصلاح جامعه است. در اين آيه، اصلاح خود و بستگان و سپس در آيه نهم، اصلاح جامعه از طريق جهاد با كفّار و منافقان آمده است. «قوا انفسكم و اهليكم»
🌿 ايمان به معاد و دوزخ، نقش مهمى در ايجاد تقوا و اصلاح خود و ديگران دارد. «قوا انفسكم و اهليكم نارا وقودها الناس و الحجارة»
🌿 تربيت دينى فرزندان، بر عهده مدير خانواده است. «قوا انفسكم و اهليكم ناراً»
🌿 نفس انسان، سركش است و نياز به حفاظت دارد. «قوا انفسكم»
🌿 اولى ترين فرد به حفظ انسان، خود انسان است. «قوا انفسكم»
🌿 تا زنجير از پاى خود باز نكنيم، نمى توانيم ديگران را آزاد كنيم. خودسازى شرط موفقيّت در ساختن خانواده و جامعه است. «قوا انفسكم و اهليكم»
🌿 كيفر رها كردن خانواده و نزديكان، هيزم آتش دوزخ شدن است. «وقودها الناس و الحجارة»
🌿 كسانى كه در دنيا سنگدل باشند، «فهى كالحجارة او اشدّ قسوة» در آن روز نيز در رديف سنگ قرار مى گيرند. «وقودها الناس و الحجارة»
🌿 در مديريّت، مسئول هر كار بايد با آن كار سنخيّت داشته باشد. اگر مسئول دوزخ، غلاظ و شداد نباشد، يا خودش اذيّت مى شود و يا به رسالت خود درست عمل نمى كند. «عليها ملائكة غلاظ شداد»
🌿 گرچه انسانِ معصيت كار به دوزخ مى رود، امّا فرشتگان دوزخ، در عذاب كردن او معصيت خدا را نخواهند كرد. «لا يعصون اللّه ما امرهم»
🌿 فرشتگان، نه دستورات گذشته را تمرّد كرده و مى كنند، «ما امرهم» نه دستوراتى كه بعداً به آنان داده مى شود. «ما يؤمرون»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۷ سوره تحریم 🕊
🍃 يَا أَيُّهَا الَّذِينَ كَفَرُوا لَا تَعْتَذِرُوا الْيَوْمَ إِنَّمَا تُجْزَوْنَ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ🍃
ترجمه :
🍃 (در قيامت به كافران خطاب مى شود:) اى كسانى كه كافر شديد! امروز عذرخواهى نكنيد، زيرا جز اين نيست كه جزا و كيفر شما همان عملكرد خودتان است.🍃
در تمام قرآن، فقط همين يك آيه با جمله «يا ايّها الّذين كفروا» شروع شده و كافران را مورد خطاب قرار داده كه آنهم مربوط به قيامت است.
قيامت مواقف گوناگونى دارد: در موقفى از قيامت اجازه عذرخواهى داده نمى شود. «لا يؤذن لهم فيعتذرون» و در مواقف ديگر هم كه عذرخواهى مى كنند، پذيرفته نمى شود. «لا ينفع الّذين ظلموا معذرتهم» و موقفى حتى اجازه سخن گفتن داده نمى شود.
نمونه هايى از عذرخواهى در قيامت:
گاهى به دروغ سوگند مى خورند: «و اللّه ربّنا ما كنا مشركين» به خدا سوگند ما مشرك نبوديم. آرى يا به خاطر آن كه دروغ گويى جزء ذات آنان شده است و يا به گمان آن كه در آن روز مى توانند نجات يابند، سوگند دروغ ياد مى كنند ولى در هر صورت، در اين سخن آنان نوعى عذرخواهى و پشيمانى است.
گاهى ديگران را مقصّر مى دانند: «ربّنا هؤلاء اضلّونا» پروردگارا! (ما نمى خواستيم گمراه شويم) پيشينيان ما را گمراه كردند.
گاهى به اطاعت از بزرگان و پيشينيان عذر مى آورند: «انّا اطعنا سادتنا و كبرائنا» پروردگارا! ما به خاطر پيروى از بزرگانمان گرفتار شديم.
گاهى به بى توجّهى و كم فكرى خود عذر مى آورند: «لو كنّا نسمع او نعقل...» اگر به نداى انبيا گوش مى داديم يا تعقل مى كرديم بدبخت نمى شديم.
گاهى به پشيمانى وجبران گذشته وعده مى دهند: «ربّ ارجعون لعلّى اعمل صالحاً فيما تركت» پروردگارا! مرا به دنيا بازگردان، شايد در آنچه به جا گذاشته ام، عمل صالحى انجام دهم.
📌 پیام ها
🌿 كفر، در قيامت بخشيدنى نيست و توبه كافر در آن روز بى ثمر است. آرى، عناد و لجاجت و عصبيّت در برابر منطق و موعظه و معجزه، راه هر عذرى را مى بندد. «يا ايّها الّذين كفروا لا تعتذروا اليوم»
🌿 كيفرهاى قيامت، چيزى جز عملكرد انسان نيست. «انّما تجزون ما كنتم تعملون»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402