"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا الْبَلَدَ آمِناً وَ اجْنُبْنِي وَ بَنِيَّ أَنْ نَعْبُدَ الْأَصْنامَ «35»
و (به ياد آور) زمانى را كه ابراهيم گفت: پروردگارا! اين شهر (مكه) را امن قرار ده و من و فرزندانم را از اينكه بت‌ها را بپرستيم دور بدار.
نکته ها
در اين آيه و آيات بعد، سيمايى از دعاهاى حضرت ابراهيم كه نشان دهنده‌ى سوز و روح بزرگ اوست مطرح است و شايد به دليل همين دعاها، اين سوره، «ابراهيم» ناميده شد.
ابراهيم عليه السلام در دو زمان براى مكه دعا كرد: بار اوّل زمانى بود كه اسماعيل و هاجر را در آن جا اسكان داد و گفت: «رَبِّ اجْعَلْ هذا بَلَداً آمِناً» «1» پروردگارا! اين مكان را شهر امن قرار
«1». بقره، 126.
جلد 4 - صفحه 419
ده. بار دوم زمانى بود كه جمعيّتى به مكه آمد و در اين شهر مقيم شد، در اين جا هم ابراهيم دعا كرد و گفت: «رَبِّ اجْعَلْ هَذَا الْبَلَدَ آمِناً»
سؤال: آيا تمام افراد نسل ابراهيم به خاطر اين دعا موحّد شدند؟
پاسخ: دعا يك عامل است و اراده‌ى فرزندان عامل ديگر مى‌باشد. قصّه‌ى پسر نوح را فراموش نكنيم.
سؤال: چگونه ابراهيم عليه السلام از «مكه» به عنوان شهر ياد كرد با اين كه در آيات بعد مى‌گويد: «اين جا سرزمينى غير قابل كشت است»؟
پاسخ: شهر بودن مكه يا بعد از ورود قبايل به اين منطقه بوده كه اين دعا هم مربوط به آن وقت است و يا اينكه بگوييم: ميان شهر بودنِ يك منطقه و غيرقابل كشت بودن آن منافاتى وجود ندارد. الآن هم مكه شهرى غير قابل كشت است.
سؤال: با اين كه حضرت ابراهيم عليه السلام قهرمان توحيد بود، پس چرا دعا كرد كه خدايا! مرا از شرك دور كن؟
پاسخ: پيامبر اسلام نيز همواره در صراط مستقيم گام برمى‌داشت، با اين حال در هر نماز مى‌گفت: «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ» يعنى اگر كسى يقين هم دارد در راه راست قدم برمى‌دارد، باز بايد از خطر انحراف بترسد و از خداوند استمداد كند.
مراد از «جعل امنيّت»، قانونى است كه امنيّت مكه را تضمين كند، نه آنكه مكه در طول تاريخ امن بوده است، زيرا كعبه بارها مورد هجوم دشمنان قرار گرفت و در مكه خون‌ها ريخته شد و خود پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و يارانش شكنجه شدند و امام حسين عليه السلام به دليل ناامنى مكه، حج را رها كرد، ولى قانون الهى آن جا را منطقه‌ى امن قرار داده است.
پیام ها
1- دعا براى حفظ فكر و عقيده‌ى صحيح، از بهترين دعاهاست. «وَ اجْنُبْنِي وَ بَنِيَّ أَنْ نَعْبُدَ الْأَصْنامَ»
2- مراكز عبادت بايد امنيّت داشته باشد. «هَذَا الْبَلَدَ آمِناً»
3- امنيّت، شرط لازم براى زندگى است. «الْبَلَدَ آمِناً»
جلد 4 - صفحه 420
4- رهبران جامعه بايد به فكر امنيّت مردم باشند. رَبِّ اجْعَلْ ... آمِناً
5- امنيّت، براى آزادى گناه و عياشى نيست، بلكه امنيّت بايد مقدّمه‌ى عبادت باشد. «آمِناً» «أَمْناً يَعْبُدُونَنِي» «1»
6- احتمال خطر شرك، از هيچ مقامى حتّى قهرمان توحيد و ابراهيم دور نيست. وَ اجْنُبْنِي وَ بَنِيَ ...
7- در دعاها، ديگران به خصوص فرزندان خود را نيز ياد كنيم. «وَ اجْنُبْنِي وَ بَنِيَّ»
«1». نور، 55."
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۳۵جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
رَبِّ إِنَّهُنَّ أَضْلَلْنَ كَثِيراً مِنَ النَّاسِ فَمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي وَ مَنْ عَصانِي فَإِنَّكَ غَفُورٌ رَحِيمٌ «36»
پروردگارا! همانا بت‌ها بسيارى از مردم را گمراه كرده‌اند، پس هر كه مرا پيروى كند، قطعاً او از من است و هر كس با من مخالفت كند، همانا تو بخشنده‌ى مهربانى.
نکته ها
سؤال: چگونه بت‌ها كه مجسمّه‌هايى از سنگ وچوب هستند، انسان را گمراه مى‌كنند؟
پاسخ: اولًا: بت‌ها هميشه جماد نيستند، گاهى انسان‌ها و طاغوت‌ها نيز بت مى‌شوند.
ثانياً: مسأله‌ى هنر و زيورآلاتى كه همراه بت‌ها بود جاذبه داشت.
ثالثاً: گاهى جهل سبب مى‌شود كه سنگ و چوب نيز ارزش پيدا كند.
اگر اين آيه را همراه با آيه‌ى قبل معنا كنيم نتيجه‌ى خوبى به دست مى‌آوريم، زيرا در آيه‌ى قبل ابراهيم گفت: «خدايا! فرندانم را از بت‌پرستى دور بدار.» در اين آيه مى‌گويد: «كسى كه موحّد و پيرو من بود از من است» بنابراين، تمام موحدان فرزندان مكتبى ابراهيم هستند.
«مِلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْراهِيمَ» همان‌گونه كه رسول اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: «انا و على ابوا هذه الامة» «2» من و على پدران مكتبى اين امّت هستيم. ولى مشرك اگر فرزند پيامبر هم باشد خطاب مى‌شود:
«2». بحار، ج 16، 95.
جلد 4 - صفحه 421
«إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ» «1»
حضرت على عليه السلام فرمود: «ان ولى محمد من اطاع الله و ان بعدت لحمته و ان عدو محمد من عصى الله و ان قربت لحمته» «همانا دوست محمّد كسى است كه خدا را اطاعت كند، گرچه از نظر فاميلى و نَسب دور باشد و دشمن محمّد كسى است كه خدا را نافرمانى كند، گرچه از بستگان پيامبر باشد. «2»
پیام ها
1- هنرهايى مثل مجسمه سازى مى‌توانند منشأ انحراف شوند، چنانكه بت‌ها افراد بسيارى را گمراه كردند. «إِنَّهُنَّ أَضْلَلْنَ»
2- ديندارى با شعار نيست با عمل و پيروى از دستورات است. «تَبِعَنِي»
3- ميان رهبران آسمانى و مردم مؤمن، رابطه‌ى مكتبى برقرار است. «فَإِنَّهُ مِنِّي»
4- انبيا حتّى نسبت به مخالفان خود دلسوز بودند و آنان را مأيوس نمى‌كردند. «مَنْ عَصانِي فَإِنَّكَ غَفُورٌ رَحِيمٌ»
5- مخالفت با دستور پيامبر، مخالفت خداست. «مَنْ عَصانِي فَإِنَّكَ»
«1». هود، 46.
«2». بحار، ج 67، ص 25."
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۳۶جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنا لِيُقِيمُوا الصَّلاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَ ارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَراتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ «37»
پروردگارا! من (يكى) از ذرّيّه‌ام را در وادى (و درّه‌اى بى‌آب و) بى‌گياه، در كنار خانه‌ى گرامى و با حرمت تو ساكن ساختم. پروردگارا! (چنين كردم) تا نماز برپا دارند، پس دل‌هاى گروهى از مردم را به سوى آنان مايل گردان و آنان را از ثمرات، روزى ده تا شايد سپاس گزارند.
جلد 4 - صفحه 422
نکته ها
وقتى خداوند در زمان پيرى ابراهيم، اسماعيل را به او عطا كرد، او را فرمان داد كه اين كودك و مادرش را در مكّه اسكان دهد. ابراهيم فرمان الهى را اطاعت نمود و سپس براى آنان دعا كرد.
در روايات مى‌خوانيم كه امام باقر عليه السلام فرمود: ما اهل بيت رسول‌اللَّه صلى الله عليه و آله، بقيه ذرّيّه ابراهيم هستيم كه دل‌هاى مردم به سوى ما گرايش دارد، سپس اين آيه را تلاوت فرمودند: رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ ... فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ
كعبه در منطقه‌اى بى‌آب و علف قرار گرفت تا مردم به واسطه‌ى آن آزمايش شوند. چنانكه حضرت على عليه السلام در خطبه‌ى قاصعه چنين بيان فرمود: اگر كعبه در جاى خوش آب و هوايى بود، مردم براى خدا به زيارت آن نمى‌رفتند.
دعاى انبيا مستجاب است. «وَ ارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَراتِ»، «حَرَماً آمِناً يُجْبى إِلَيْهِ ثَمَراتُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ» «1» حرمى امن كه همه گونه ثمرات در آن فراهم مى‌شود. امام باقر عليه السلام فرمود: هر ميوه‌اى كه در شرق و غرب عالم هست در مكّه يافت مى‌شود.
پیام ها
1- انتخاب مسكن انبيا بر اساس نماز وعبادت بود. «أَسْكَنْتُ- لِيُقِيمُوا الصَّلاةَ»
2- ديندارى، گاهى با آوارگى، هجرت، دورى از خانواده و محروميّت از امكانات رفاهى همراه است. «أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ»
3- كعبه واطراف آن در زمان حضرت ابراهيم نيز محترم و داراى محدوديّت و ممنوعيّت بوده است. «بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ»
4- محور و مقصد حركت ابراهيم نماز است. «رَبَّنا لِيُقِيمُوا الصَّلاةَ»
5- اهل نماز، بايد محبوب باشد. «لِيُقِيمُوا الصَّلاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ»
6- نماز در اديان قبل نيز بوده است. «لِيُقِيمُوا الصَّلاةَ»
«1». قصص، 57.
جلد 4 - صفحه 423
7- محبوبيّت و گرايش دل‌ها به دست خداست. فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً ...
8- همه‌ى مردم لياقت دوست داشتن اولياى خدا را ندارند. «مِنَ النَّاسِ»
9- مردان خدا، دنيا را براى هدفى عالى مى‌خواهند. «مِنَ الثَّمَراتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ»"
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۳۷جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
رَبَّنا إِنَّكَ تَعْلَمُ ما نُخْفِي وَ ما نُعْلِنُ وَ ما يَخْفى عَلَى اللَّهِ مِنْ شَيْ‌ءٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ «38»
پروردگارا! همانا تو آنچه را پنهان و يا آشكار كنيم، مى‌دانى و چيزى در زمين و در آسمان بر خداوند پوشيده نمى‌ماند.
نکته ها
اكنون كه همه چيز براى خدا روشن است و علم او به همه چيز و همه كار ما احاطه دارد بايد در محضر او گناه نكنيم و در مخلوقات او جز طبق رضا و دستورات او تصرف نكنيم.
پیام ها
1- در نزد خدا پنهان و آشكار معنا ندارد. «تَعْلَمُ ما نُخْفِي وَ ما نُعْلِنُ»
2- زمين و آسمان نزد علم خداوند يكسان است. ما يَخْفى ... فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ"
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۳۸جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ «40»
پروردگارا! مرا برپا دارنده نماز قرار ده و از نسل و ذريّه‌ام نيز. پروردگارا! دعاى مرا (نماز و عبادتم را) بپذير.
رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَ لِوالِدَيَّ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسابُ «41»
پروردگارا! مرا وپدر ومادرم را ومؤمنان را، روزى كه حساب بر پا مى‌شود ببخشاى!
نکته ها
در آياتى كه تاكنون درباره‌ى حضرت ابراهيم در اين سوره خوانده‌ايم، او از خداوند هفت درخواست دارد: امنيّت مكّه، دور ماندن از بت‌پرستى، توجّه قلوب و افكار مؤمنان نسبت به فرزندان و مكتب او، بهره‌مند شدن ذريّه‌ى او از ثمرات، توفيق اقامه‌ى نماز، قبول شدن
جلد 4 - صفحه 425
دعاها و آمرزش براى خود و والدين و همه‌ى مؤمنان.
«وَ هُوَ أَلَدُّ» تنها به پدر واقعى گفته مى‌شود، ولى «أب» به غير پدر از جمله به عمو و پدرزن نيز گفته مى‌شود. چون والدين ابراهيم مؤمن بودند، لذا در اين آيه حضرت ابراهيم به والدين خود دعا مى‌كند، ولى در آيات ديگر كه «أب» بكار رفته و مراد عموى ابراهيم است، به دليل مشرك بودن او، حضرت از او بيزارى مى‌جويد.
در آيه‌ى 133 بقره نيز خوانديم كه فرزندان يعقوب در پاسخ پدر كه پرسيده بود: «ما تَعْبُدُونَ مِنْ بَعْدِي» پس از من چه چيز را مى‌پرستيد؟ گفتند: «نَعْبُدُ إِلهَكَ وَ إِلهَ آبائِكَ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ» ما پروردگار تو و پروردگار پدرانت ابراهيم و اسماعيل را مى‌پرستيم. با آنكه اسماعيل عموى يعقوب است، ولى به عمو «أب» گفته شده است.
پیام ها
1- تكرار «رب» در آغاز دعاهاى حضرت ابراهيم، نشانه تأثير آن دراستجابت دعا و يا يكى از آداب آن است. «رَبِّ اجْعَلْنِي»
2- براى اقامه‌ى نماز خود و فرزندانتان، از خداوند استمداد كنيد. «رَبِّ اجْعَلْنِي»
3- نماز، محور دعاهاى حضرت ابراهيم است. «رَبَّنا لِيُقِيمُوا الصَّلاةَ»، «رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاةِ»
4- با آنكه رسالت انبيا اقامه‌ى دين است اما دعا براى اقامه‌ى نماز به جاى آن، نشانه آن است كه نماز چهره و سيماى تمام‌نماى دين است. «مُقِيمَ الصَّلاةِ»
5- اقامه‌ى نماز، عِدل و همتاى رهبرى است. حضرت ابراهيم در دو مورد عبارت «وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي» را بكار برد: يكى درباره‌ى نماز نسل خود «مُقِيمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي» و يكى در مورد رهبرى نسل خود هنگامى كه خداوند به ابراهيم فرمود: «إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي» «1» من تو را امام مردم قرار دادم ابراهيم گفت: پروردگارا ذريّه مرا نيز به اين مقام برسان.
«1». بقره، 124.
جلد 4 - صفحه 426
6- در دعا هم به خود توجّه كنيد، «وَ اجْنُبْنِي- وَ اجْعَلْنِي- و اغْفِرْ لِي» و هم به ديگران. «وَ بَنِيَ- وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي- وَ لِوالِدَيَّ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ»
7- انسان، هم بايد به فكر نسل قبل باشد، «وَ لِوالِدَيَّ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ» و هم به فكر نسل بعد. «وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي»
8- در دعا، به فكر قيامت خود، فرزندان و جامعه باشيد. «يَوْمَ يَقُومُ الْحِسابُ»"
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۴٠_۴۱جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ غافِلًا عَمَّا يَعْمَلُ الظَّالِمُونَ إِنَّما يُؤَخِّرُهُمْ لِيَوْمٍ تَشْخَصُ فِيهِ الْأَبْصارُ «42»
خداوند را از آنچه ستمگران انجام مى‌دهند غافل مپندار، همانا او (كيفر و حساب) آنان را براى روزى به تأخير مى‌اندازد كه چشم‌ها (از حيرت و وحشت) آن روز خيره مى‌ماند.
نکته ها
سؤال: خداوندى كه عادل است و قدرت دارد، چرا جلو ستمگران را نمى‌گيرد؟
پاسخ: خداوند هم عادل است و هم قادر و هم به عملكرد ستمگران عالم، ليكن تأخير كيفر به خاطر آن است كه دنيا ظرفيّت پاداش يا كيفر كامل را ندارد و سنّت خداوند بر اين است كه بندگانش را مهلت دهد تا اگر قابليّت داشته باشند، توبه كنند و اگر قابل نبودند، در قيامت به حسابشان برسد.
پیام ها
1- زود قضاوت نكنيد و خداوند را غافل مپنداريد. «لا تَحْسَبَنَّ»
2- مهلت دادن به ستمگران، نشانه‌ى غفلت خداوند يا رضايت پروردگار از آنان نيست. «وَ لا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ غافِلًا»
3- سنّت خداوند بر مهلت دادن است. «إِنَّما يُؤَخِّرُهُمْ» بنابراين در برابر ظالم، نه ساكت شويد و نه مأيوس، به وظيفه خود عمل كنيد كه خدا در كمين آنهاست.
جلد 4 - صفحه 427
4- كيفر و پاداش الهى، زمان‌بندى دارد. «لِيَوْمٍ»
5- روز قيامت، چنان ترس‌آور و وحشت‌زاست كه چشم‌ها خيره مى‌شود.
«تَشْخَصُ فِيهِ الْأَبْصارُ»"
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۴۲_جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
مُهْطِعِينَ مُقْنِعِي رُؤُسِهِمْ لا يَرْتَدُّ إِلَيْهِمْ طَرْفُهُمْ وَ أَفْئِدَتُهُمْ هَواءٌ «43»
(روزى كه مجرمان از شدّت وحشت) شتاب‌زده، سرها را بالا گرفته، چشم‌ها و پلك‌هاشان به هم نخورد و دل‌هايشان (از اميد و تدبير) تهى است.
نکته ها
براى «مُهْطِعِينَ» كه از «اهطاع» است، چند معنا شده است: گردن كشيدن، سرعت گرفتن و نگاه كردن با ذلّت وهمه‌ى اين معانى مى‌تواند در اين آيه مورد نظر باشد."
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۴۳جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ أَنْذِرِ النَّاسَ يَوْمَ يَأْتِيهِمُ الْعَذابُ فَيَقُولُ الَّذِينَ ظَلَمُوا رَبَّنا أَخِّرْنا إِلى أَجَلٍ قَرِيبٍ نُجِبْ دَعْوَتَكَ وَ نَتَّبِعِ الرُّسُلَ أَ وَ لَمْ تَكُونُوا أَقْسَمْتُمْ مِنْ قَبْلُ ما لَكُمْ مِنْ زَوالٍ «44»
و مردم را از روزى كه عذاب به سراغشان خواهد آمد بترسان. پس كسانى كه ظلم كرده‌اند، خواهند گفت: پروردگارا! ما را تا مدّت كوتاهى مهلت ده تا دعوت تو را اجابت نماييم و از پيامبران پيروى كنيم (به آنان گفته مى‌شود) آيا شما نبوديد كه پيش از اين سوگند ياد مى‌كرديد كه هرگز براى شما زوال و فنايى نيست؟
نکته ها
با توجّه به آيه‌ى قبل، ابتدا به نظر مى‌رسد كه اين آيه نيز درباره‌ى قيامت است، ولى جمله‌ى أَخِّرْنا إِلى أَجَلٍ قَرِيبٍ نُجِبْ دَعْوَتَكَ ... بيشتر، اين معنا را به ذهن مى‌آورد كه آيه درباره‌ى عذاب الهى در دنياست، زيرا تأخير عذاب و اجابت دعوت خداوند و پيروى از پيامبران، مربوط به دنياست نه قيامت.
جلد 4 - صفحه 428
در قيامت نيز تقاضاى بازگشت به دنيا وجود دارد كه آيات آن، مكرّر در قرآن آمده از جمله:
الف: «فَهَلْ إِلى خُرُوجٍ مِنْ سَبِيلٍ» «1» آيا براى خارج شدن از هلاكت راهى هست؟
ب: «فَارْجِعْنا نَعْمَلْ صالِحاً» «2» ما را به دنيا برگردان تا عمل صالحى انجام دهيم.
ج: «رَبَّنا أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً» «3» پروردگارا! ما را از دوزخ خارج كن تا كار خوب انجام دهيم.
پیام ها
1- هشدار وتهديد، از راهها وشيوه‌هاى تربيت و هدايت گمراهان است. «وَ أَنْذِرِ»
2- هشدارهاى قرآن، مربوط به همه‌ى مردم است. «أَنْذِرِ النَّاسَ»*
3- مجرمان روزى پشيمان مى‌شوند، امّا فرصت‌هاى از دست رفته باز نمى‌گردد. أَخِّرْنا ...
4- هنگام نزول عذاب الهى، راه فرار وتوبه بسته مى‌شود. أَ وَ لَمْ تَكُونُوا ...
«1». غافر، 11.
«2». سجده، 12.
«3». فاطر، 37."
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۴۴جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ سَكَنْتُمْ فِي مَساكِنِ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ وَ تَبَيَّنَ لَكُمْ كَيْفَ فَعَلْنا بِهِمْ وَ ضَرَبْنا لَكُمُ الْأَمْثالَ «45»
و (شما بوديد كه) در خانه‌هاى كسانى كه (پيش از شما بودند و) به خويشتن ستم كردند، ساكن شديد و براى شما روشن شد كه با آنان چه كرديم و براى شما مثل‌ها زديم (پس چرا عبرت نگرفتيد)
پیام ها
1- بسيارى از انسان‌ها از سرنوشت پيشينيان عبرت نمى‌گيرند و با آنكه در جاى آنان نشسته‌اند، همه چيز را فراموش مى‌كنند. «سَكَنْتُمْ فِي مَساكِنِ الَّذِينَ ظَلَمُوا»
2- خداوند اتمام حجّت مى‌كند. «الَّذِينَ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ، ضَرَبْنا لَكُمُ الْأَمْثالَ» (هم عذاب امّت‌هاى قبل را بيان مى‌كند و هم با مثال‌هاى متعدّد، مسايل را روشن مى‌سازد.)
3- سنّت‌هاى خدا بر تاريخ و جامعه ثابت و حاكم است. «تَبَيَّنَ لَكُمْ كَيْفَ فَعَلْنا بِهِمْ»
تفسير نور(10جلدى)، ج4، ص: 429"
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۴۵جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ قَدْ مَكَرُوا مَكْرَهُمْ وَ عِنْدَ اللَّهِ مَكْرُهُمْ وَ إِنْ كانَ مَكْرُهُمْ لِتَزُولَ مِنْهُ الْجِبالُ «46»
به يقين آنان تمام مكر خود را به كار گرفتند، ولى مكر و حيله‌ى آنها نزد خداست گرچه كوه‌ها از مكرشان از جا كنده شود.
نکته ها
خداوند، هم به نيرنگ آنها آگاه است و بر آن احاطه‌ى كامل دارد و هم كيفر آن همه توطئه را خواهد داد و هم مى‌تواند مكر آنها را دفع و خنثى كند و يا به خودشان برگرداند.
پیام ها
1- ستمگران هرچند صاحب قدرت و قوت باشند، اما سرانجام مخذول خداوند خواهند شد. «عِنْدَ اللَّهِ مَكْرُهُمْ»"
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۴۶_جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
فَلا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ مُخْلِفَ وَعْدِهِ رُسُلَهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ ذُو انتِقامٍ «47»
مپنداريد كه خداوند وعده‌اى را كه به پيامبرانش داده است تخلّف مى‌كند، قطعاً خداوند شكست‌ناپذير و صاحب انتقام است.
نکته ها
انتقام گرفتنِ انسان همراه با كينه و تشفّى دل است، ولى انتقام الهى بر اساس عدل و حكمت و تأديب است.
پیام ها
1- بايد در لحظه‌هاى خطر ولغزش، هشدارهاى لازم داده شود. «فَلا تَحْسَبَنَّ»
2- تأخير در امدادهاى الهى، سبب ترديد شما نشود. «فَلا تَحْسَبَنَّ»
3- گرچه انسان عقل و فطرت دارد و مشورت هم مى‌كند، امّا اگر وحى نباشد در فهم و برداشت گرفتار انحراف مى‌شود. «فَلا تَحْسَبَنَّ»
4- مهلتى كه خداوند به كفّار و ستمگران مى‌دهد، بر اساس يك سنّت و حكمت
جلد 4 - صفحه 430
است نه از روى غفلت و تخلّف از وعده‌ها «فَلا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ مُخْلِفَ وَعْدِهِ»
5- خدايى كه قدرت دارد چرا تخلّف كند؟ «إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ ذُو انتِقامٍ»"
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۴۷جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
يَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَيْرَ الْأَرْضِ وَ السَّماواتُ وَ بَرَزُوا لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ «48»
روزى كه زمين به غير اين زمين و آسمان‌ها (به آسمان‌هاى ديگر) تبديل شوند و (همه مردم) در پيشگاه خداوند يگانه قهّار حاضر شوند.
نکته ها
تغيير و تحوّل زمين در روز قيامت، در آيات متعدّد بيان شده است. در آن روز زمين لرزه‌ى شديدى ايجاد شود، كوه‌ها از زمين كنده شود وبه حركت در آيند و مانند پشم و پنبه نرم شوند. «1» روزى كه زمين به صورت قطعه‌اى صاف و هموار و مسطح درآيد. چنانكه قرآن مى‌فرمايد: «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً فَيَذَرُها قاعاً صَفْصَفاً» «2» ولى تبديل آسمان‌ها با خاموش شدن خورشيد و درهم پيچيده شدن آسمان‌ها انجام مى‌گيرد. به هر حال، اين نظام موجود پايانى دارد.
پیام ها
1- تمام خلايق براى رسيدگى به عملكردشان دوباره زنده خواهند شد. «بَرَزُوا»
2- در قيامت جايى براى رحم و عطوفت بر ستمگران نيست. «الْقَهَّارِ»
«1». زلزال، 1.
«2». طه، 105- 106."
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۴۸_جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ تَرَى الْمُجْرِمِينَ يَوْمَئِذٍ مُقَرَّنِينَ فِي الْأَصْفادِ «49»
و در آن روز مجرمان را مى‌بينى كه در غل و زنجير بهم بسته شده‌اند.
سَرابِيلُهُمْ مِنْ قَطِرانٍ وَ تَغْشى وُجُوهَهُمُ النَّارُ «50»
جامه‌هاى آنان از قطران (مادّه‌ى چسبنده‌ى بدبوى قابل اشتعال همچون قير) است و صورت‌هايشان را آتش مى‌پوشاند.
جلد 4 - صفحه 431
نکته ها
كسى‌كه در حال رنج و عذاب است، اگر فرياد ديگران را نيز بشنود، بيشتر زجر مى‌بيند، چنانكه شادى كردن لذّت دارد و بودنِ در كنار جمعى كه شادمانند لذّتِ بيشترى دارد. به همين خاطر، قرآن مى‌فرمايد: ما افراد همفكر و هم‌خط را در يك جا جمع مى‌كنيم، مجرمان را در دوزخ و نيكان را در بهشت. وَ الَّذِينَ آمَنُوا ... أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ «1» و درباره‌ى اهل دوزخ مى‌خوانيم: «احْشُرُوا الَّذِينَ ظَلَمُوا وَ أَزْواجَهُمْ» «2» ستمگران و همسرانشان كه مانند آنان بودند، با هم به دوزخ مى‌روند. در جاى ديگر مى‌خوانيم: «فَكُبْكِبُوا فِيها هُمْ وَ الْغاوُونَ» «3» در آن روز عابد همراه با معبود خيالى خود با هم به دوزخ افكنده مى‌شوند و شايد آيه‌ى «وَ إِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ» «4» نيز همين قرين بودن را بيان كند. (واللَّه العالم)
«اصفاد» جمع «صفود» به «كُنده» گفته مى‌شود و آن تكّه‌ى چوب بزرگى است كه به پاى زندانيان مى‌بندند.
«قَطِرانٍ» مادّه‌اى است كه از برخى درختان مى‌گيرند و پس از جوشاندن و سفت كردن آن به بدن شتر مى‌مالند تا در اثر سوزش زياد، امراض پوستى شتر بهبود يابد. اين مادّه، بدبو و اشتعال‌زاست. «5»
يكى از عذاب‌هاى قيامت، بسته شدن مجرمان با غل و زنجير است و اين معنا در چندين آيه ذكر شده است. از جمله: وَ تَرَى الْمُجْرِمِينَ ... فِي الْأَصْفادِ و «خُذُوهُ فَغُلُّوهُ» «6» و «إِذِ الْأَغْلالُ فِي أَعْناقِهِمْ» «7»
مجرمان با مجرمان، و يا با شياطين، با هم به زنجير كشيده مى‌شوند. و يا دست‌هايشان با غل بسته مى‌شود و يا دست و پاهايشان و يا دست و پا و گردنشان با هم در قيدوبند قرار مى‌گيرد. «مُقَرَّنِينَ»
«1». طور، 21.
«2». صافات، 23.
«3». شعراء، 94.
«4». تكوير، 7.
«5». تفسير نمونه.
«6». حاقّه، 30.
«7». غافر، 71.
جلد 4 - صفحه 432
پیام ها
1- قرآن، قيامت را طورى ترسيم مى‌كند كه گويى الآن ما آن را مى‌بينيم. «تَرَى»
2- تحقير و عذاب مجرمان، در ملأ عام است. «وَ تَرَى الْمُجْرِمِينَ»
3- اگر با ديد تجسّم اعمال بنگريم، شايد به اين نتيجه برسيم كه لباس‌هايى كه پوشيدن آنها با دلربايى و تفاخر و اسراف و شهوت‌انگيزى همراه باشد، به لباس‌هاى سياه و بدبو و آتش‌زاى قيامت تبديل مى‌شود. «سَرابِيلُهُمْ مِنْ قَطِرانٍ»"
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۴۹_۵٠جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
لِيَجْزِيَ اللَّهُ كُلَّ نَفْسٍ ما كَسَبَتْ إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسابِ «51»
(مجرمان كيفر مى‌شوند) تا خداوند به هر كس سزاى آنچه كسب كرده بدهد، چرا كه خداوند حساب‌رسى سريع است.
پیام ها
1- هيچ يك از مردم بى‌جزا نمى‌مانند. «كُلَّ نَفْسٍ»
2- هيچ كارى بى‌پاسخ نيست. «ما كَسَبَتْ»
3- كيفر و پاداش الهى، بر اساس عمل خود ماست. «ما كَسَبَتْ»"
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۵۱_جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
هذا بَلاغٌ لِلنَّاسِ وَ لِيُنْذَرُوا بِهِ وَ لِيَعْلَمُوا أَنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ لِيَذَّكَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ «52»
اين (قرآن) پيام‌رسا و ابلاغى براى مردم است تا به وسيله‌ى آن، هشدار يابند و بدانند كه همانا او معبودى يكتاست و تا خردمندان پند گيرند.
نکته ها
آخرين آيه‌ى سوره‌ى ابراهيم و اوّلين آيه‌ى آن، درباره‌ى نقش قرآن و رسالت آن در هدايت مردم است؛ در آيه‌ى اوّل خوانديم: «كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ» و در اين آيه مى‌خوانيم: هذا بَلاغٌ لِلنَّاسِ ...
از طرفى همان‌گونه كه قرآن بلاغ است، پيام رسان آن نيز بلاغ است، چنانكه در آيه 54
جلد 4 - صفحه 433
سوره‌ى نور آمده است، «ما عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ»
پیام ها
1- قرآن، مايه‌ى تبليغ است ومبلّغان بايد مايه‌ى تبليغى خود را از قرآن بگيرند. «هذا بَلاغٌ»
2- قرآن، كتاب توحيد است و از قرآن بايد مُوحّد ساخته شود. هذا بَلاغٌ ... لِيَعْلَمُوا أَنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ
3- ابلاغ به تنهايى كافى نيست، انذار نيز لازم است. (آرى، هدفِ تبليغ، انذار است.) «وَ لِيُنْذَرُوا»
4- دانستن كافى نيست، توجّه و تذكّر نيز لازم است. «لِيَعْلَمُوا- لِيَذَّكَّرَ»
5- انس با قرآن، هم معرفت و شناخت به انسان مى‌دهد، «لِيَعْلَمُوا» و هم با تذكّر و پند، آدمى را به اعمال خير تشويق مى‌كند. «لِيَذَّكَّرَ»
6- قرآن، براى عموم مردم ابلاغ است، امّا تنها صاحبان عقل متذكّر مى‌شوند و از آن پند مى‌گيرند. «وَ لِيَذَّكَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ»
آرى، اگر به رهنمودهاى قرآن با جان و دل توجّه كنيم، انسان موحّد و متذكّرى مى‌شويم. انشاء اللَّه
«الحمدللّه ربّ العالمين»"
#تفسیر_سوره_ابراهیم_آیه_۵۲جز۱۳
#سوره_مبارکه_ابراهیم
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As