📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 128
🔖 آیات: ۴۸
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۴۸ بقره:
«واتقوا یوما لا تجزی نفس عن نفس شیئا ولا یقبل منها شفاعة ولا یوخذ منها عدل ولا هم ینصرون»
و از آن روز بترسید که کسی مجازات دیگری را نمیپذیرد و نه از او شفاعت پذیرفته میشود؛ و نه غرامت از او قبول خواهد شد؛ و نه یاری میشوند.
♦️♦️♦️
1⃣در مورد #شفاعت سوال این است که شفاعت چیست؟ سپس آیا شفاعت ممکن است؟ سپس شافع و مشفوع له و غیره که هستند؟
2⃣سه نوع آیه در مورد شفاعت داریم. یا وجود شفاعت را بکلی نفی میکنند. یا گویند شفاعت بحال کفار نافع نیست. و یا گویند شفاعت جز به اذن خدا ممکن نیست. دسته دوم و سوم آیات، طایفه اول از آیات را که در مورد نفی مطلق شفاعت بود را مقید کرده و استثنا میزند.
3⃣گاهی استثنا، بجهت تاکید مستثنی منه است نه اینکه حقیقتا چیزی از مستثنی منه جدا کند. مثلا در سوره اعلی خداوند به پیامبر گوید تو هرگز آیات الهی را فراموش نخواهی کرد مگر اینکه خدا بخواهد! (سنقرئک فلا تنسی الا ما شاء الله) حال آنکه خدا هم هیچوقت نمیخواهد دینش را به دست کسی بدهد که آیاتش را فراموش میکند. پس در اصل بخش دوم آیه هم تاکید بر عدم امکان فراموشی در پیامبر است.
4⃣در مثال قبل باید دانست که «دلیل فراموشی» #نفوذ_شیطان در انسان است که در پیامبر چنین چیزی راه ندارد. (مانند داستان موسی و خضر که موسی فرمود فراموشیش بدلیل نفوذ شیطان اتفاق افتاد.)
#پزشکی_روح #تحول_آکادمیک
5⃣در مثال دیگر قرآن گوید بهشتیان در بهشت جاودانند مگر خدا بخواهد! درحالیکه خدا نمیخواهد آنها را از بهشت خارج کند زیرا خودش آنها را در آنجا اسکان داده لذا این استثنا تنها تاکید مستثنی منه است.
6⃣ با جمع، این مثالها برخی گفته اند که طایفه سوم از آیات شفاعت نه مقید طایفه اول از آیات که تاکید آن است.
🔺پاسخ: اولا آیه ای گوید شفاعت شافعین به حال اینها نافع نیست. یعنی شافعینی هستند که #شفاعت میکنند اما بحال منحرفین نافع نیست پس شفاعت وجود دارد. لذا طایفه دوم از شدت طایفه اول کاسته که شفاعت را کلا رد میکرد تا به طایفه سوم نزدیک شود. طایفه سوم نیز نهایتا طایفه اول را مقید کرده است. آیه همچنین گوید گروهی که از شفاعت شافعین نفع نمیبرند، #کفار هستند.
🔺ثانیاً لسان آیات طایفه دوم نیز اصلا با لسان آیاتی که در آنها استثنا برای تاکید مستثنی منه است یکی نیست. (و لا یشفعون الا لمن ارتضی) این آیات گویند شفاعت ممکن نیست مگر برای انسانهای مرضی خدا و به #اذن_خدا. مگر انسانهای مرضی خدا وجود ندارد که استثنا را تاکید بدانیم؟!
🔴🔴 #ادبیات_عرب با آمدن قرآن بود که دارای قواعد و سازماندهی شد وگرنه شعر عرب در جاهلیت، جز ذوق چیزی نبود. لذا اگر #حوزههای_علمیه امروز به این روز سیاه افتاده اند که برای ادبیات عرب باید حتما به اشعار جاهلی مراجعه کنیم تنها بخاطر «مهجور شدن قرآن» در حوزه هاست. ادبیات عرب قبل از قران مدون نبود و وحی هم نبود لذا چرا باید به آن استناد کرد؟!
8⃣آیه مورد بحث ما گوید: غیر از خدا، نه بالاستقلال مالک چیزی هستند اولاً، نه بالاشتراک مالکند ثانیاً، نه ظهیر و دستیار خدا هستند ثالثاً. این سه مورد را #نفی_مطلق کرده اما مورد چهارم یعنی شفاعت غیر خدا، برعکس سه مورد دیگر، در قرآن #نفی_مقید شده است.
9⃣شبهه: شفاعت، #دفع_العقاب است نه رفع العقاب. یعنی پیامبران می آیند انذار و تبشیر میکنند تا انسانها گناه نکنند تا به بهشت روند نه اینکه وقتی گناه کردند، شافعان بیایند گناه را از دوش شخص بردارند.
🔺پاسخ: «توبه» بهترین شفاعت است و برای #رفع_العقاب است. یعنی شخص در معرض گناه است اما در دنیا زمینه خوبی را فراهم کرده که بنابر این زمینه، خدا گناهانشان را میبخشد.
0⃣1⃣مفسرانی که خواستند شفاعت را انکار کنند آیات شفاعت را جزو #آیات_متشابه کردند و سپس گفتند ما متشابه را نمیدانیم! درحالیکه اولا نهایتاً متشابهی در قرآن نیست ثانیاً اگر هم بود قرآن گوید آیات متشابه را باید در تطبیق با آیات محکم به #آیات_محکم تبدیل کرد.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190