📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 79
🔖 آیه: ۲۶ و ۲۷
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅بخش دوم👇👇
✅وجه اول در آیه ۱۷۲ سوره اعراف آمده است. آیا خداوند از صلب #حضرت_آدم، ذرات ریزی را خارج کرد و ارواح به آن ذرات ریز تعلق گرفتند و بعد از این ارواح تعهد گرفت؟ این تفسیر طبق نظر شیخ طوسی در تبیان و باقی مفسرین شیعه، نه عقلی است و نه مطابق با آیه. آن آیه گوید «و اذ اخذ ربک من بنی آدم من ظهورهم ذریتهم» یعنی از پشت #تمام_بنی_آدم، ذریه آنها را خارج کرد و سپس از آنها پیمان گرفت.
🔰معنای دوم که به #حجت_باطنه اشاره داشت فی نفسه درست است زیرا انسان ها اگرچه هنگام تولد از نظر «جسمی» برخی #مستوی_الخلقه و سالمند و برخی غیر مستوی الخلقه مثلا برخی کور و برخی بینا باشند. اما آنکه انسان است و بر او تکلیف بار می شود همگی از نظر «روح» مستوی الخلقه می باشند و #نفس که اهمیت دارد و حقیقت انسان را تشکیل می دهد همین روح است که مستوی الخلقه است «و نفسٍ و ما سوّاها» معنای مستوی الخلقه بودن نفس و روح نیز این است که خدا بوسیله آن، خوبی و بدی را به انسان الهام می کند تا عالم شود«فالهمها فجورها و تقواها» روح همان سرمایه اولیه همه انسان هاست.
♦️در سوره روم نیز گوید که «فاقم وجهک للدین حنیفاً فطرت الناس فطر الله علیها لا تبدیل لخلق الله» همه انسان های با این #فطرت_اولیه بوده و خواهند بود و عوض نمی شوند. #تعهد_فطری را خداوند از انسان گرفت و گفت چیزی را که میدانی بد است انجام نده؛ چیزی را که می دانی خوب است انجام بده و چیزی را نیز که نمی دانی از #وحی بپرس. لذا عقل، بدون فتوا و ساکت نیست و در مرحله آخر نیز که نمی داند گوید من حکم می کنم که از شرع بپرس مانند چگونگی عبادت. اما #هوس جلوی این نور عقل را می گیرد. پس این عقل همان است که خدا داده و بهمین جهت از انسان تعهد گرفته که طبق آن عمل کند.
♦️«العقل ما یعبد به الرحمان» #عقل_عملی همان قوه مجریه است که خداوند ابتدا یک سری آگاهی ها به نام #عقل_نظری و علم به او داد تا به آن عمل کند وگرنه جهلی بیش نخواهد بود. «لا تجعلوا علمکم جهلاً» عقل عملی و نظری دو بال یک انسانند که هرچه انسان ضعیفتر باشد این دو بال او بیشتر فاصله دارند تا جایی که یکی هست و دیگری نیست و در #انسانهای_متکامل این دوبال آنقدر نزدیک شده اند که تبدیل به یکی شده اند و هیچ علمی ناشی از عقل نظری ندارند جز آنکه به آن عمل کرده اند. همانند سمع و بصر که ممکن است یکی باشد و دیگری نباشد و یا اصلاً هیچکدام نباشند اما خداوند، سمع عین بصر است.