درس۴: ۱۴۰۱/۰۱/۰۶ وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ (نساء:۱۹) و با همسران تان به بهترین شکل برخورد کنید. زنان در برخی از ویژگی ها با مردان تفاوتی ندارند، اما در اغلب خصوصیات با مردان متفاوتند. زیرا زنان از بخش چپ مغز خود بیش از بخش راست آن استفاده می کنند و مردان بر عکس، از بخش راست مغز خود بیش از بخش چپ بهره می برند. در این آیه، خداوند به شوهران دستور داده است برای معاشرت با همسران تان به بهترین شیوه برخورد کنید. از این رو بر مردان است که شیوه های درست گفت و گو و ارتباط با همسران خود را بشناسند و بر اساس آن عمل کنند. لازم است درباره تفاوت سمت چپ مغر با سمت راست مغر مطالعه شود. به عنوان نمونه، وقتی همسرتان نسبت به مسأله ای با شما سخن می گوید، شما سریع نروید سراغ پیشنهاد برای حل مسأله. بلکه با او همدردی و همدلی کنید. اگر همسرتان از شما راه حل خواست، به راه حل مختصری در حد اشاره بسنده کنید. بر اساس این آیه لازم است مردان برای کسب این گونه مهارت ها، وقت بگذارند و هزینه کنند تا کانون خانواده به گرمی بگراید. https://eitaa.com/tafsirkarbordiquran

درس۵: ۱۴۰۲/۰۱/۱۰ وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ ۖ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَىٰ أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ ۗ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلَّا قَلِيلًا (نساء:۸۳). منافق بدون بررسی و بدون پرسیدن اصل مسأله از متخصصان و مسئولین امر، هر چیزی را که می شنود، بی درنگ شایعه می سازد و در فضای جامعه و در میان مسلمانان منتشر می سازد. این در حالی است که مومن مقداری به خود زحمت می دهد و بررسی می کند و از اهل فن که به ظاهر و باطن قضیه اشراف دارند، سوال می کند تا چند و چون و سمت و سوی آن مسأله را نیک دریابد و پس از یقین به اصل خبر حسب صلاحدید نسبت به انتشار آن اقدام می کند یا از آن خودداری می کند. این آیه تکلیف ما را در فضای مجازی روشن و شفاف می سازد که هر خبری را در صورتی که از متخصصین آن جویا شدیم و نسبت به اصل خبر مطمئن شدیم در این حالت با توجه به همه جوانب خیر و شر آن می توانیم آن را برای دیگری بفرستیم یا این که نفرستیم و یا اینکه دیگران را با استناد به سخنان متخصصان و منابع متقن و معتبر خبری نسبت به درستی یا نادرستی آن آگاه کنیم. بکوشیم زین پس در فضای مجازی این گونه رفتار کنیم و به دیگران نیز آموزش دهیم تا فرهنگ سبک زندگی قرآنی در فضای مجازی بیش از پیش نهادینه شود. https://eitaa.com/tafsirkarbordiquran

درس۶: ۱۴۰۲/۰۱/۱۱ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْيَاءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ ... (مائده:۱۰۱). خداوند در این بخش از آیه به مومنان دستور می دهد هرگز از چیزهایی مپرسید که اگر فاش گردد شما را زشت و بد می‌آید و غمناک می‌کند. در زندگی روزمره حس کنجکاوی انسان به ویژه در جلسات دید و بازدید برانگیخته می شود و از هر مطلبی در هر زمان و مکانی سوال می کند و در اغلب موارد طرف مقابل، علاقه ای ندارد که بدان پاسخ دهد و در رودربایستی قرار می گیرد. برخی از مخاطبان نیز به راحتی دست رد بر سینه پرسش گر می زنند و به اصطلاح در جمع، او را خراب می کنند. بر اساس سبک زندگی قرآنی، بهتر است هر سوال و پرسشی به ذهن آمد، بلافاصله از دیگری سوال نشود. بلکه قدری تأمل شود که لازم است بنده، نسبت به پاسخ این پرسش آگاهی پیدا کنم؟ آیا پاسخ آن برای من ضروری و مهم است؟ اگر پاسخ مطابق طبع و میل من نبود، آیا شرمنده نمی شوم؟ چرا خودم را به دست خودم با یک سوال نابجا خراب کنم؟ آیا احتمال ندارد اگر صبر کنم، خودش پاسخش را بگوید. به دیگر سخن، در گفت و گو سعی شود عاقلانه و مدبرانه همراه با هوشمندی و تیزحسی اقدام شود. به کانال تفسیر کاربردی قرآن کریم بپیوندید https://eitaa.com/tafsirkarbordiquran

درس۷: ۱۴۰۲/۰۱/۱۸ أَرْسِلْهُ مَعَنَا غَدًا يَرْتَعْ وَيَلْعَبْ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ (یوسف:۱۲). برادران یوسف علیه السلام از پدرشان یعقوب علیه السلام درخواست کردند که اجازه دهد یوسف علیه السلام با آنان به صحرا برود و همراه گوسفندان در صحرا جست و خیز کند و بازی کند و قول دادند که ما مواظب یوسف هستیم. و افتاد آن که افتاد. یکی از درس هایی که از این آیه می گیریم این است که نسبت به محیط هایی که فرزندانمان را برای هر نوع فعالیتی اعم از ورزش، درس خواندن، تربیت، تفریح، فوق برنامه، کار، آموختن هنر و ... می فرستیم، بررسی های لازم را از ابعاد گوناگون داشته باشیم. فرزندانمان را به واسطه گفته این و آن به مراکز آموزشی و تفریحی بدون بررسی نفرستیم. بسیار مهم است که فرزندان ما در چه محیطی رشد می کنند؟ با چه افرادی دوست می شوند؟ چه افرادی با چه گرایش ها و باورهایی به فرزندان ما درس می دهند؟ فرزندان ما از چه کسانی الگو می گیرند؟ این مساله به مدرسه و دوران کودکی و نوجوانی و جوانی نیز محدود نمی شود. حتی اگر فرزندی بخواهد در خارج کشور تحصیل کند نیز باید محیط آن جا و قوانین و ضوابط آن و افرادی که در آن محیط رفت و آمد می کنند، مورد بررسی عمیق و دقیق قرار گیرد. بعد از اطمینان خاطر، اجازه داده شود که این فرزند به آن محیط سفر کند. چه بسا فرزندان بسیار خوب که در محیط های ناسالم قرار گرفته اند و مسیر دیگری را طی کرده اند و موجبات شرمساری والدین و خانواده و جامعه شده اند. به کانال تفسیر کاربردی قرآن کریم بپیوندید https://eitaa.com/tafsirkarbordiquran

درس۸: ۱۴۰۲/۰۱/۲۱ ... وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَكَانُوا مُسْتَبْصِرِينَ (عنکبوت:۳۸). در این آیه خداوند علت عذاب قوم عاد و ثمود را پیروی از شیطان برشمرده است. مفسران درباره تزیین شیطان گفته اند که کار شیطان این است که زشت را زیبا جلوه می دهد و با وسوسه، زمینه گمراهی پیروانش را فراهم می کند. اما شاید بتوان گفت تزیین معنای دیگری هم دارد. این که شیطان تلاش می کند مرز حق و باطل را به هم نزدیک کند تا انسان نتواند حق را از باطل بازشناسد. زیرا در آخر آیه دارد که این ها عقل داشتند، اما از عقلشان استفاده نکردند. به عنوان نمونه موردی تقدیم می شود. روشن است که لباس داخل خانه برای زنان و مردان با لباس بیرون از خانه متفاوت است و لباس خواب نیز مخصوص اتاق خواب است و نه برای خانه. تقریبا در همه فرهنگ ها و ملل، این تفاوت به عنوان یک اصل اجتماعی پذیرفته شده است. شیطان با وسوسه سعی می کند این مرز را رقیق کند تا حق و باطل از یکدیگر تشخیص داده نشود. بعد انسان فکر می کند دارد در مسیر حق می رود، اما مسیرش باطل قطعی است. لباس داخل خانه را به میدان جامعه می آورد و لباس اتاق خواب را به داخل خانه می آورد. طبیعی است که لباس جامعه نیز کم کم به کنار می رود. اگر زن در خانه لباس راحت تر، کوتاه تر و ازادی می پوشد، ان را آرام ارام به جامعه می آورد. به طوری که امروزه برخی از خواهران وبرادران معتقدند که حجاب لازم نیست و نمی دانند که شیطان از زبان آنان سخن می گوید و خودشان این را نمی دانند. سیاست گذاران، فروشندگان، تولید کنندگان، طراحان و سرمایه گذاران این صنعت به هوش باشندکه اب به اسیاب دشمن قسم خورده یعنی شیطان نریزند. اگر فضای جامعه به سویی برود که لباس خانه به جامعه سرایت کند، چندی نگذرد که لباس اتاق خواب هم به خانه و بعد از آن به جامعه نیز سرایت کند. چون شیطان هنگامی که سوار شود، پیاده نخواهد شد. نتیجه این که باید عزیزان میان این دو طیف لباس در خانه و جامعه مرزکشی دقیقی داشته باشند تا در دام تزیین شیطان نیفتند و دیگران را نیز از این دام بر حذر دارند. به کانال تفسیر کاربردی قرآن کریم بپیوندید https://eitaa.com/tafsirkarbordiquran

درس۹: ۱۴۰۲/۰۱/۲۴ لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ (قدر:۳). شب قدر از هزار ماه هم بهتر است. حال سوال این است که در این شب چه کاری از همه کارهای دیگر بهتر است؟ در ابتدای سوره قدر، به پاسخ این سوال، اشاره شده است و آن نزول قرآن است. قرآن برای چه نازل شده است؟ انَّا أَنْزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ (یوسف:۲). ما قرآن را نازل کردیم که موجب رشد عقل شما بشود. تا این جا روشن می شود که محور اصلی برتری این شب نسبت به هزار ماه، عقل است. یعنی برتری عقل، نسبت به هر چیز دیگر، قابل قیاس نیست. زیرا این عقل است که توحید، ایمان، معنویت، محبت، معرفت و هر چیز دیگر انسان را می سازد. سوال دوباره مطرح می شود که عقل را چگونه شکوفا کنیم؟ باز به این پرسش نیز در این آیات و آیات دیگر پاسخ داده شده است: مهم ترین راه افزایش عقل، تفکر در آیات قرآن کریم است. به دیگر سخن، قرائت قرآن کریم و تدبر در آن به صورت روشمند، با افزایش عقل همراه است. اساساْ مأنوس بودن با قرآن کریم، رشد عقلی را به دنبال خواهد داشت. شب قدر هم از خداوند رشد عقلی در طول سال آینده را بخواهیم. در طول سال هم تلاش کنیم که زمینه های گوناگون شکوفایی عقلی را در خود فراهم سازیم. خواستن مصرانه از حضرت حق، عدم یا کاهش گناه، نشست و برخواست با دانشمندان و اهل عقل، یادگیری و یاددهی پیوسته، دانش اندوزی، عبرت گیری از روزگار، افزایش تجربه، تیزحسی نسبت به محیط، وقایع، افراد، تغییرات و ... از مواردی است که باعث می شود عقل انسان زیاد شود. از این رو، در این شب، مباحثه علمی که بر عقل و معرفت انسان بیفزاید، بهترین اعمال است. به کانال تفسیر کاربردی قرآن کریم بپیوندید https://eitaa.com/tafsirkarbordiquran

درس10: 1402/01/30 لَا يُؤَاخِذُكُمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَٰكِنْ يُؤَاخِذُكُمْ بِمَا عَقَّدْتُمُ الْأَيْمَانَ ۖ فَكَفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاكِينَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِيكُمْ أَوْ كِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ ۖ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ ۚ ذَٰلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ إِذَا حَلَفْتُمْ ۚ ... (مائده: 89) در این آیه، خداوند سه راه کار برای شخصی که سوگند خود را شکسته است، پیشنهاد می دهد: طعام دادن به ده نفر بینوا، پوشاندن ده فقیر یا آزاد کردن یک برده. بعد در ادامه می فرماید: اگر كسى غذا و لباس براى ده فقير نداشت و برده‌اى هم نيافت، سه روز روزه بگيرد. درسی که این آیه و آیات دیگری مانند آن (مجادله: 4) به ما می دهند این است که درباره مجازات دیگران تنها به یک راه و روش بسنده نکنیم. اصطلاحا یک دنده نباشیم. به ویژه در ابعاد تربیتی، سعی کنیم برای مجازات افراد، راه های گوناگون پیشنهاد کنیم و راه را با تقید بر یک مورد بر مخاطب نبندیم. در حقیقت قرآن کریم خواسته با این سبک، کرامت انسانی را ارج نهد و به انسان این اختیار و ازادی را بدهد که راه جریمه خودش را، خودش آزادانه انتخاب کند. زیرا انسان ها به لحاظ موقعیت، سطح تحصلات، جنسیت، اخلاق، تجربه و غیره با یکدیگر متفاوتند. یکی احساسی و عاطفی است، یک منطقی است، یکی نرم خوست و دیگری درشتخو. برای هر یک باید نسخه مورد علاقه اش را پیچید. بنابراین در خانواده با فرزندان و همسر و در مدرسه با شاگردان و مدیر و در سازمان با رئیس و کارمند و در جامعه با کارآفرین و کارگر و در فضای سیاسی در سیاست داخلی و خارجی و در اقتصاد و جرایم اقتصادی و دادگستری ها و قانون گذاری ها به گونه ای جریمه و مجازات کنیم که تنوع داشته باشد تا کرامت و حق انتخاب طرف مقابل نیز حفظ شود. به کانال تفسیر کاربردی قرآن کریم بپیوندید https://eitaa.com/tafsirkarbordiquran

درس۱۱: 01/02/1402 «اختصاص ۱۰٪ از درآمد به نیازمندان» وَفِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ (ذاریات:۱۹) وَالَّذِينَ فِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ*لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ (معارج:۲۴ و ۲۵). قرآن کریم در آیات گوناگون بر انفاق تاکید کرده است. منظور از انفاق، تنها مسائل مالی نیست، بلکه هر گونه کمکی به نیازمندی در حٌکم انفاق است. انفاق افزون بر ابعاد اقتصادی و اجتماعی، نوعی سازوکار تربیتی برای تربیت فرد انفاق کننده است. چه بسا تأثیر این تربیت بیشتر از ابعاد اقتصادی و اجتماعی آن باشد. در آیات بالا، قرآن کریم یک شاخص برای پرهیزگاران و نمازگذاران واقعی برشمرده است: اینان در اموالشان، حقی برای گدا و نیازمند در نظر گرفته اند. برخی معتقدند باید هر فردی چند حساب داشته باشد و هر حسابی را برای مورد خاصی در نظر بگیرد. یکی از این حساب ها، حساب کمک به نیازمندان است. در این میان، فرد متقی کسی است که در یک حساب جداگانه، ۱۰٪ از درآمدش را برای کمک به گدا و نیازمندان اختصاص می دهد. البته روشن است که باید حساب نیازمندنما از نیازمند واقعی را جدا کرد. یا خود فرد این تحقیق را انجام داده است و نیازمند واقعی را شناسایی کرده است و به او کمک می کند و یا به سازمانی که این بررسی را کرده است، اطمینان می کند و از طریق آن سازمان، ماهانه این انفاق را انجام می دهد. به نظر بنده به دلایل گوناگون کمیته امداد امام خمینی که متکفل این امور است بر هر خیریه و مجموعه ای برتری دارد. آدرس اینترنتی آن در زیر آمده است: https://ekram.emdad.ir به کانال تفسیر کاربردی قرآن کریم بپیوندید https://eitaa.com/tafsirkarbordiquran

درس 12: 1402/02/06 «نقش من در عدالت؟» ... اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَىٰ ... (مائده:8) عدالت پیشه کنید که به تقوا نزدیکتر است. در این آیه، خداوند سه بار دستور به عدالت داده است. اگر عدالت را به «دادن حقوق افراد بر اساس شایستگی ها » تعریف کنیم، دست کم سه ضلع برای بی عدالتی متصور می شود: فردی که حقی دارد و از آن محروم شده است، فردی که حقی ندارد و با پایمالی حقوق دیگران و ستم و ظلم به آنان، آن را به دست آورده است و فرد یا گروهی که زمینه این بی عدالتی و تغییر حق را از مستحق به ظالم فراهم کرده اند. به نظر شما در این بی عدالتی، سهم چه کسی بیشتر است: محروم، ظالم یا واسطه. شاید بتوان گفت محروم بیشترین سهم را دارد. چرا؟ زیرا در انتخاب واسطه، به عدالت رفتار نکرده است. این بی عدالتی زمینه را برای بی عدالتی بعدی فراهم ساخته است. در حقیقت، اگر بی عدالتی در سطح جامعه وجود دارد، بخش قابل توجهی از آن به شخص محروم از عدالت برمی گردد. اساسا شخص محروم خود به دست خود زمینه را برای این بی عدالتی میسر ساخته است. هنگامی که انتخاباتی شکل می گیرد، انتخابش بر محور عدالت نیست؛ در صورتی که قرآن کریم می فرماید در همه جا باید عدالت داشته باشید حتی در انتخاب فرد. چرا برخی از مردم در انتخاب رئیس جمهور، تقلیدی عمل می کنند و عدالت را رعایت نمی کنند؟ چرا برخی در انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی یا شوراهای شهر یا هر انتخاباتی، ناعادلانه، به فرد یا افراد یا لیستی رای می دهند؟ آیا قرآن کریم نگفته است در همه امور عدالت داشته باشید. هنگامی که شخصی که شایستگی مقامی را ندارد، انتخاب آن، خود نوعی بی عدالتی است. یعنی فرد رای دهنده به اوحقی می دهد که شایستگی آن را ندارد و از همین جاست که بنای بی عدالتی در شهر و کشور چیده می شود. بعد، چند روز بعد، همین فردِ محروم شده ادعا می کند که چرا در فلان مورد یا بهمان قضیه، فلانی یا فلان گروه جانب عدالت را رعایت نمی کنند؟ عزیز برادر، خود کرده را تدبیر نیست. اگر نیک بنگرید بخش قابل توجهی از این بی عدالتی را خود جناب عالی رقم زده اید که بدون تحقیق و تفحص اقدام به انتخاب فرد یا افرادی کرده اید که خود واسطه شده اند و الان به راحتی حق شما را می گیرند و به دیگری که مستحق نیست می دهند. آیا غیر از این است؟ قرآن می فرماید در همه امور عدالت بورزید و عدالت شما هوشمندانه و خردورزانه باشد. این چنین عدالتی بی شک به تقوا نزدیکتر است نه آن گونه که خود نوعی بی عدالتی است. زین پس در انتخابات مواظب باشیم در میدان ظالم و ظالم پروری و ناشایسته گماری بازی نکنیم. به کانال تفسیر کاربردی قرآن کریم بپیوندید https://eitaa.com/tafsirkarbordiquran