♻️ حلقه مفقوده در تکنولوژی امداد رسانی
پس از #زلزله_کرمانشاه همراه جمعی از دوستان مدت کوتاهی برای کمک به مناطق سانحه دیده رفته بودیم. در روستایی در حالی که یکی از گروه های جهادی در حال ساخت دستشویی و مدرسه بود جوانان روستا در فاصله ای کم در چادری کنار جاده نشسته بودند و هنگام رسیدن ماشین های حامل کمک برای کسب سهم بیشتر از کمک های رسیده از چادر خارج می شدند و دوباره به جای اول باز می گشتند.
به دوستی که همراهم بود گفتم بعید می دانم این منطقه به زودی #بازسازی شود. او که از حجم گروه ها و نهادها و تشکیلاتی که برای کمک آمده بودند متعجب بود، پرسید چرا؟ پاسخم این بود که چون خود مردم در بازسازی غایبند.
واقعیت این است نه منابع مادی دولتی نامحدود است و نه #بروکراسی دولت کارآمد و نه نیروهای جهادی و گروه های مردمی تا ابد در مناطق حادثه دیده باقی خواهند ماند. طبیعی است که بعد از فروکش کردن #جو_عاطفی اولیه ناشی از حادثه، مردم عادی امدادرسان همان هفته اول، نهادهای دولتی و عمومی یک یا دو هفته بعد آن و اغلب گروه های جهادی نیز کمی دیرتر یا زودتر خواهند رفت و در نهایت همین مردم می مانند و شهر وروستایشان و وقتی برای این عامل اصلی نقشی در #فرایند_بازسازی تعریف نشده این فرآیند پایدار نخواهد بود.
در اغلب تصاویری که این روزها نیز از امداد رسانی به سیل زدگان منتشر می شوند، #جامعه_محلی غایب اصلی هستند. کمتر تصویری را می بینیم که یک گروه جهادی در کنار تعدادی از مردم محلی در حال کار باشند. این روش از امدادرسانی اگر چه آثار معنوی و رشد و #خودسازی برای امدادگر دارد و به طور قطع در تسکین آلام اولیه سانحه دیدگان و مدیریت اولیه حادثه نیز بسیار موثر است، اما اثرگذاری قابل توجه آن در بازسازی منطقه آسیب دیده به طور جدی محل تردید است.
یکی از مهمترین عناصر کلیدی موفقیت نهادی مانند جهاد سازندگی در توسعه روستاها به ویژه در دوره اول فعالیت خود در ابتدای انقلاب نیز مشارکت دادن فعالانه مردم در حلقه های مختلف #فرآیند_توسعه از انتخاب پروژه ها و اولویت بندی آن ها تا تامین منابع مالی و یدی بوده است. این فرآیند هم در قالب #خودیاری و هم در قالب شکل گیری #نهادهای_محلی (شوراهای اسلامی روستا) علاوه بر استمرار بخشیدن و ایجاد حس مالکیت نسبت به فرآیند پیشرفت در جامعه محلی، واقعی تر شدن و مساله محور شدن آن را به دنبال دارد.
#موتور_تغییر و موتور پیشرفت و توسعه و بازسازی نه دولت و نه گروه های جهادی که خود مردم هستند. هیچ کس به اندازه مردم یک منطقه برای پیشرفت آن انگیزه ندارد و نمونه ای که در ابتدای این یادداشت نیز ذکر شد بیشتر بازتاب عملیاتی شده انتظار ما از جامعه محلی در این فرآیند است.
کار جهادی پیش از آن که کار برای مردم باشد #کار_با_مردم است و ما هنوز فاقد #تکنولوژی کار کردن با مردم هستیم.
✍ میثم ظهوریان