🔸آیا دولت خاتمی بهترین عملکرد اقتصادی را داشت؟
#ضریب_جینی
در دولت خاتمی با وجود اینکه انتظارات سیاسی در حداقل ممکن بود و تحریم های موثری نیز در حوزه بانکی و نفت وجود نداشت و جریان ارز نیز عادی بود، اما این دولت بدترین نرخ ضریب جینی ( فاصله طبقاتی)را بعد از جنگ تاکنون بر جای گذاشت.
@tahlileghtesadi
🔸آیا دولت خاتمی بهترین عملکرد اقتصادی را داشت؟
#نقدینگی
در دولت خاتمی با وجود اینکه انتظارات سیاسی در حداقل ممکن بود و تحریم های موثری نیز در حوزه بانکی و نفت وجود نداشت و به دلیل عادی بودن جریان ارز نیاز به استقراض چندانی نبود، اما این دولت، رشد نقدینگی معادل ۲۷ درصد ( متوسط) را بر جای گذاشت.
@tahlileghtesadi
🔸آیا دولت خاتمی بهترین عملکرد اقتصادی را داشت؟
#بیکاری
در دولت خاتمی با وجود اینکه انتظارات سیاسی در حداقل ممکن بود و تحریم های موثری نیز در حوزه بانکی و نفت وجود نداشت، اما با تداوم سیاست تثبیت ارز، مانع توسعه بنگاه های اقتصادی و در نتیجه افزایش نرخ بیکاری گردید.
پیوست: آمار بالا تا ابتدای سال۱۴۰۲ نمایش داده شده است. نرخ بیکاری در دولت سیزدهم در کانال ۷درصد می باشد.
@tahlileghtesadi
🔰واقعیت تاثیر اقتصادی برجام در سال های ۹۵ و ۹۶ چیست؟
🔸یک واقعیت همین است که توافق هسته ای سال ۱۳۹۴ به علت هیاهوی رسانه ای دولت در چاچوب لغو تحریم ها، توانست انتظارات تورمی را از ناحیه کاهش فشارهای سیاسی به حداقل ممکن برساند و تاثیر خود را بر تورم ایجاد نماید.
🔺کاهش انتظارات تورمی به معنای این است که مصرف کننده انتطار دارد پیشآمدی در آینده رخ دهد که منجر به ارتقای ارزش ارز ملی گردد. بر این اساس مصرف کننده و صاحبان سرمایه به امید بهبود وضعیت ارزی کشور و تقویت ریال، مصرف خود را به آینده موکول می کنند و در نتیجه گردش پول در اقتصاد به شدت کاهش یافته و تورم نزولی می شود.
🔸 از آن سو در سال های ۹۳ تا ۹۶، سیاست بانک مرکزی ذیل سیاست انقباضی، بر افزایش سود بانکی به سی درصد جهت فریز نقدینگی در بانکها و کاهش سرعت گردش پول مترتب بود. این مسئله جذب اعتبار و وام را برای بنگاه اقتصادی دشوار می ساخت.
🔺این دو عاملی که در بالا اشاره شد، منجر به کاهش تورم گردید. اما کاهش مصرف، متاثر از کاهش انتظارات تورمی در کنار افزایش نرخ سود تسهیلات برای بخش تولید، منجر به رکود نسبی در اقتصاد شد. به گونه ای که نرخ اشتغال در سال ۹۵ به ۱۲/۱ و در سال۹۶ به ۱۲/۴ رسید.
🔺توجه شود که ادعای رشد اقتصادی ۱۲ درصد ( با نفت) در سال ۱۳۹۵ به دلیل رشد ۶۱ درصدی بخش نفت در همین سال است. در واقع در سال۹۴، به دلیل کاهش بسیار شدید قیمت نفت ( در این سال نفت شیل امریکا به صورت گسترده وارد بازار شد) رشد اقتصادی با نفت منفی ۱/۶ درصد است که با دو برابر شدن قیمت نفت جهانی در سال بعد، بخش نفت رشد می کند و تاثیر خود را بر رشد کل اقتصادی ۹۵ نشان می دهد.
🔸در آن سو واقعیت تاثیرگذاری برجام در اقتصاد ایران را باید در میزان واقعی جذب سرمایه گذاری جستجو کرد. بر اساس گزارش سازمان سرمایه گذاری خارجی، جذب سرمایه خارجی در سالهای برجام یعنی سال ۹۵ و ۹۶ حدود ۱.۶ میلیارد دلار و ۲.۶ میلیارد دلار بوده؛ که کمتر از متوسط جذب سرمایه در کشور می باشد. در این دو سال مجموعا ۱۹/۵میلیارد دلار مجوز سرمایه گذاری صادر شد اما عملا به واسطه فشار امریکا بر شرکت های خارجی در پشت صحنه برجام، هیچکدام از این شرکت ها وارد کشور نشدند و صرفا هزینه پذیرایی آنها در هتل ها بر دوش دولت باقی ماند.
🔶 جمعبندی اینکه برجام جز کاهش انتظارات سیاسی و ایجاد یک تنفس مصنوعی، هیچ تاثیر واقعی که زیربناهای اقتصادی مثل اشتغال و سرمایهگذاری را در سال های ۹۵ و ۹۶ هدف قرار دهد، به دنبال نداشت.
@tahlileghtesadi
🔰برکاتی که همچنان ادامه دارد...
♨️تبدیل به هاب انرژی با تفاهمی گازی
🔶در حالی که در اربعین شهید رئیسی قرار داریم و افکار عمومی کشور مشغول انتخابات و حتی نزاع گفتمانی می باشد، برکات دولت این شهید عزیز همچنان ادامه دارد. هرچند انتخابات مانع از دیده شدن این برکات بزرگ شده است.
🔶دیروز دولت شهید رییسی با برداشتن گامی بزرگ، ترتیبات لازم را جهت تبدیل ایران به هاب گازی منطقه فراهم کرد. تفاهم نامه ای که در تهران بین نماینده ویژه فدراسیون روسیه و وزیر نفت کشورمان ( دو کشور دارای ۶۰ درصد گاز دنیا) امضا شد که براساس آن قرار است صادرات گاز روسیه به ایران انجام شود. این تفاهم نامه که از طریق رايزني شخص شهید رئیسی با پوتین دنبال می شد، تاثیرات بسزائی را برای دو کشور به همراه دارد:
🔺شرایط کنونی روسیه از منظر تحریم گازی توسط غرب و وجود مازاد تولید گاز، سبب شده تا مسکو به دنبال جایگزین های مطمئن و راهبردی باشد.
🔺مشتری گازی برای روسیه در کشورهای حاشیه خلیج فارس، عراق و پاکستان وجود دارد اما مسکو توانایی لازم را ( خطوط انتقال) برای دسترسی به این سرزمینها دارا نمی باشد. این در حالی است که ایران دارای گسترده ترین و قوی ترین خطوط انتقال گازی در جهان است و با داشتن دسترسی گسترده به ۱۵ همسایه می تواند به راحتی نواقص روسیه را جبران نماید.
🔺 اگرچه تفاهم نامه مربوطه در صورت عملیاتی شدن، کاهش اثرات تحریم را برای دو طرف حاصل می سازد، اما مشخصا در خصوص ایران از حیث دسترسی به فناوری های پیشرفته، ایجاد درآمد ارزی و جذب سرمایه گذاری، دارای انتفاع اقتصادی است.
🔺این توافق امنیت انرژی شمال کشور را تثبیت می کند. قابل توجه است که دولت سیزدهم پیش از این قطعی گاز در شمال را با سوآپ گازی با ترکمنستان کاهش داده بود.
🔸تفاهمنامه اخیر برای همه طرفهای مستقیم و غیر مستقیم، سودآوری خواهد داشت. از این منظر ابن تفاهمنامه؛ ایران و روسیه را در مسیر یک همکاری استراتژیک بلندمدت قرار می دهد و به ثبات و امنیت منطقه و همکاری و وابستگی متقابل کشورهای منطقه نیز کمک شایانی می نماید.
@tahlileghtesadi
مشارکت، وحدت و پیروزی
در خصوص انتخابات رسالت و تکلیف اول توده های انقلاب بر توسعه مشارکت حداکثری است.
در گام دوم، تکلیف عینی و فوری جریان انقلاب است که به وحدت و ائتلاف برسند. چرا که خطر جدی است؛ بانیان مصیب های دهه نود در آستانه تشکیل دولت سوم روحانی هستند.
وحدت، ولو با شکست هم همراه باشد برکات و شیرینی زیادی دارد. در عین حال اگر جریان انقلاب از مسیر انشقاق و عدم وحدت به پیروزی برسد، اگرچه باعث خوشنودی است اما در آینده نزدیک، آسیب و تبعات این عدمِ همگرایی، متوجه راس و توده های انقلاب خواهد شد.
از طرفی معتقدم اگر در راس جریان انقلاب به ائتلاف نرسیدند، وظیفه امروز ما اینگونه است که باید آرمانگرای واقعبین باشیم. به عبارتی باید از میان این دو نفر ؛ به نامزدی رای داد و او را تقویت کرد که شانس او در پیروزی برابر نامزد جریان مقابل در دور دوم، بیشتر باشد.
@tahlileghtesadi
🔶اقتصاد پزشکیانیسم
🔸ایده اقتصادی پزشکیان یک نمونه منحصر به فرد است که تاکنون نمونه آن دیده نشده است. او یک روحانی پلاس است.
در خصوص روحانی؛ باید گفت که او هم تیم اقتصادی داشت و هم ایده حکمرانی که مبتنی بر آن سیاستورزی می نمود.
اما در مورد پزشکیان، او هیچ ایده حکمرانی و برنامه عملیاتی در ذهن ندارد.
🔺 شاید تصور شود او همان مسیر دولت روحانی را در اقتصاد در پیش خواهد گرفت. اما آنچه از مناظرات و گفته های او برداشت می شود اینگونه است که او ابزاری در دست مشاورانش خواهد بود. او توسعه اقتصادی از مسیر سیاست و البته با دوز بالاتری از آنچه در دولت روحانی بود؛ ادامه خواهد داد. رویکرد او به شرق به شدت واگراست.
🔺 در دولت آقای روحانی، در سازمان برنامه با بودجه فردی به نام آقای نوبخت حضور داشت که از نظر مکتب فکری در حوزه اقتصاد نهادگرا محسوب میشد اما دستیار، مشاور ارشد و برنامهریز اصلی اقتصادی او فردی به نام نیلی بود که طرفدار اقتصاد بازار بود. همین چندگانگی نگاه کارشناسان موجب شد که آقای روحانی طی سالهای پایانی دولت خود صراحتاً به اقتصاددانهای اطراف دولت انتقاد کند و بگوید که شما صرفاً چند کتاب خواندهاید و اقتصاد تنها آنچه که در کتابها نوشته شده است. یکی از وجوه تمایز روحانی و پزشکیان در همین است؛ روحانی به اندازه پزشکیان در مقابل کارگزاران و مدیران و مشاوران خود را بی اختیار نمی دانست؛ وقتی مسیر آنها را در اقتصاد نادرست دید، زبان ملامت بر آنها گشود. بر خلاف پزشکیان که خود را تماما وابسته به آنها می داند و قدرتی در او برای ایستادن در مقابل ایده های نادرست دیده نمی شود.
🔺رئیس دولت باید خود یک نگاه اقتصادی و مکتب فکری اقتصادی مشخصی داشته باشد و مبتنی بر آن از اقتصاددانان و کارشناسان استفاده کند اما آقای پزشکیان برای خودشان به هیچ عنوان نگاه فکری مشخصی در حوزه اقتصادی ندارد. و نهایتا خود را به دوران دولت هفتم و هشتم می چسباند که پیش از این در خصوص فجایع آن دوران توضیح داده بودم. به هر حال او یک نمونه منحصر به فردی است که مبنایی بر آن مترتب نیست.
@tahlileghtesadi
پزشکیان دولت "تک گزینه"
آنچه در ایران به خصوص در دهه نود شکل گرفت، شرطی سازی اقتصاد به سیاست بود. شرطی سازی یعنی اینکه حکمران، از میان گزینه ها و انتخاب هایی که بر روی میز تصمیم گیری دارد، شامل سیاستهای پولی و مالی، تجارت خارجه، نظام ارزی، اتکای به ظرفیت داخل، خنثی سازی تحریم، دیپلماسی، مذاکرات برای رفع تحریم و .... تنها و تنها بر یک گزینه ( مذاکرات ) تکیه کرده و سایر گزینه ها را رها نماید.
در اینجا اقتصاد از وابستگی به سیاست که طبیعی است، شیفت پیدا کرده است به شرطیشدگی به سیاست.
@tahlileghtesadi
اقتصاددان هایی که مشورت به پزشکیان دادند همان ها بودند که در دولت شهیدرئیسی گفتند تورم سه رقمی می شود اما در دولت شهید رئیسی کاهش یافت.
@tahlileghtesadi
آقای پزشکیان؛ بفرمایید ۸ سال انباشت مطالبات مسکن مردم در دولت یازدهم و دوازدهم.
@tahlileghtesadi
بنزین و مناظرات اقتصادی
🔺اولا هر دولتی بر مسند کار قرار بگیرد ، در آینده نزدیک ، ناچار به گران کردن بنزین است. بنابراین اگر فردی بگوید بنزین را گران نمیکنم، اشتباه میکند.
🔺ثانیا پزشکیان در این مناظرات خلاف آنچه قبلا گفته بود، می گوید . این طرح بنزینی که پزشکیان الان می گوید با طرح قبلی آن فرق می کند. آنچه امروز پزشکیان می گوید، طرح تیم قالیباف بود. قالیباف، رئیس جدید مجلس شورای اسلامی می گفت ۴۸ درصد مردم ما ماشین ندارند و یک لیتر بنزین مصرف نمیکنند و سهم اینها از یارانه بنزین چه میشود. توزیع این یارانهها ناعادلانه است و برای اصلاح این شرایط، مجلس مصمم است و در دولت هم اراده وجود دارد.
@tahlileghtesadi