#ایران_و_عراق_بعد_از_فراق ✍محمد صرفی وقتی 30 سال پیش #جنگ_تحمیلی رژیم صدام علیه جمهوری اسلامی ایران پایان یافت، کمتر کسی می‌توانست این روزها را پیش‌بینی کند. میان دو کشور دریایی از خون و روح دو ملت چنان زخمی بود که در خوشبینانه‌ترین محاسبات، باید نسل‌ها می‌گذشت تا روابط رنگ و بویی دیگر بگیرد. یکی از دیپلمات‌های ارشد آل‌سعود چند سال پیش گفته بود آمریکایی‌ها با حمله به عراق و ساقط کردن رژیم صدام، عراق را در سینی طلا تقدیم ایران کردند. این دست تحلیل‌ها و تفاسیر از سیر وقایع و نتایج آن، شاید برای #مرهم نهادن بر #خشم عمیق ناشی از ناکامی و عقده، بکار آید (که همین هم بعید به نظر می‌رسد) اما نسبت چندانی با واقعیت ندارد. #آل‌سعود و دوستان کوچکش در حاشیه خلیج‌فارس فراموش کرده‌اند آنان بودند که پای #آمریکا را به منطقه باز کردند. آنان گاوصندوق و دسته چک سفید امضای رژیم صدام برای حمله به ایران بودند و وقتی هم که آمریکا با اتهام دروغین و جعلی #تولید و نگهداری #سلاح‌های_کشتار_جمعی علیه عراق جنجال به پا کرده بود، باز آنان بودند که سرهای خود را مانند ربات‌های از پیش برنامه‌ریزی شده و فاقد اختیار، به نشانه #تایید تکان می‌دادند. هیچکس در منطقه و جهان به اندازه جمهوری اسلامی ایران از رژیم صدام #زخم نخورده بود اما این پیشینه دلیل نشد که منطق و شعور سیاسی را به کناری نهد و از تجاوز نامشروع آمریکا و انگلیس به عراق #حمایت و استقبال کند.  آمریکایی‌ها خود را نیروی آزادی بخش نامیدند اما مردم عراق هرگز چنین #ادعای_مضحکی را باور نکردند و ندارند. اگر دخالت‌های #آمریکا و مزدورانش در عراق و منطقه نبود، مردم عراق خیلی پیش از سال 2003 رژیم صدام را #ساقط کرده بودند. هزاران شهروند عراقی که قربانی #تحریم‌های ظالمانه آمریکا شدند، صدها هزار کشته و مجروح #تجاوز آمریکا و متحدانش، رسوایی #زندان_ابوغریب، جنایات  #بلک_واتر و برکشیدن ماشین کشتار #داعش، قطعات پازل ذهنی و تاریخی ملت عراق از آمریکا را در این کشور تشکیل می‌دهند.  ✅تصویر سفر روسای جمهوری آمریکا و ایران به عراق که با فاصله‌ای نه چندان زیاد انجام شد، گویاترین توصیف از وضعیت موجود است. دونالد ترامپ #مخفیانه و در تاریکی به پایگاه نظامی عین الاسد در استان الانبار می‌رود و مقامات عراقی حاضر نمی‌شوند به دیدار او بروند و پس از چند ساعت و باز هم در تاریکی عراق را مخفیانه ترک می‌کند. در مقابل آقای روحانی در #سفری_رسمی و در روشنایی به بغداد می‌رود و بطور رسمی و #گرم مورد استقبال مقامات کشور همسایه قرار می‌گیرد. مقایسه همین دو تصویر کافی است تا به این سؤال پاسخ داده شود که چه کسی #در_عراق #نقش_مخرب دارد و باید از آن #خارج_شود.  ✅ماجد توهان الزبیدی در روزنامه رای‌الیوم چاپ انگلیس درباره این سفر می‌نویسد: «حضور روحانی و ظریف امروز در بغداد #سیلی_دردناکی به تمام #تلاش‌های سیاسی و نظامی آمریکا در طول دو سال گذشته است که برای ایجاد #ائتلافی عربی-آمریکایی-صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی به کار بسته شد که تازه‌ترین آن برگزاری #کنفرانس_ورشو بود. تمام این تلاش‌ها در پی وزش باد صحرای عراق با نخستین ظهور شیخ معمم ایرانی در بغداد از هم فروپاشید. به عنوان یکی از تحصیلکردگان عرب همیشه اعتقاد داشته‌ام عراق تنها در مسیر #ایران و #سوریه گام برمی‌دارد. علت این است که ترامپ و دولت او و به طور کلی غرب به کشورهای منطقه تنها از دیدگاه #تحقیر نگاه می‌کند.» تحلیلی که طی چند روز اخیر از سوی بسیاری از رسانه‌ها و شخصیت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی #تکرار شده است. ادامه در پست بعد... #کانال_تحلیلی_سیاسی_صراط آدرسِ ما در #سروش_ایتا_تلگرام👇 @tahlilisiyasiseraat

چرا ایران دفاع_پیش_دستانه نکرد؟ ✍داود مدرسی_یان بعد از #جنگ_تحمیلی ۱۲ روزه، برخی مقامات فاش کردند که ایران از حمله اسرائیل اطلاع داشته است. این مسئله افکار عمومی را با پرسشی بسیار مهم مواجه کرد: «اگر ایران از این حمله آگاه بود، چرا دست به دفاع پیش‌دستانه نزد و پیش از حمله، بازدارندگی جدی ایجاد نکرد؟» برای پاسخ به این سوال باید موانع و دلایل احتمالی اقدام نکردن ایران را، هم در حوزه فقهی، هم اجتماعی و حقوقی و هم در زمینه توان مدیریتی و آمادگی کشور بررسی کنیم. 1️⃣ اول؛ مانع فقهی: در فقه اسلامی، اجماعی روشن درباره «دفاع پیش‌دستانه» در مقابل «احتمال حمله» وجود ندارد. برخی فقهای پیشین، مانند شهید اول، «خوف» و «ترس» جدی از تهاجم را برای مشروعیت «دفاع پیش‌دستانه» کافی دانستند و وقوع عینی حمله را شرط نکرده‌اند؛ اما عده‌ای دیگر دفاع را فقط پس از تجاوز جایز می‌دانند. فقهای معاصر همچون امام خمینی (ره)، ملاک را «اطمینان» از «حمله قریب الوقوع» دانسته‌اند و تاکید دارند اگر با قرائن اطمینان حاصل شود که حمله‌ای قریب‌الوقوع در راه است، «دفاع پیش‌دستانه» جایز خواهد بود. پس، به‌نظر می‌رسد مسئله فقهی و دلیلی شرعی برای «عدم اقدام پیش‌دستانه ایران» وجود ندارد و این عامل را نمی‌توان مانع اصلی نامید. 2️⃣ موانع روانی و اجتماعی: دومین مانع جدی، وضعیت افکار عمومی است. در بسیاری از جوامع، بویژه ایران، این نگرانی وجود دارد که اگر کشور ما آغازگر جنگ شناخته شود، ممکن است انسجام اجتماعی و وحدت داخلی آسیب ببیند و اشتیاق مردم برای دفاع تضعیف شود. همچنین متأسفانه برخی جریانات سیاسی داخل ایران و رسانه‌های داخلی، سال‌های سال «ادبیات ضدجنگ» را ترویج کرده و سیاست‌های دفاعی و بازدارنده کشور را نشانه‌ای از «تهاجم» یا «توسعه‌طلبی» و «تندروی» و «جنگ طلبی» خواندند! این رویکرد باعث تردیدافکنی در جامعه شده و زمینه پذیرش «دفاع پیش‌دستانه» را کاهش داده است؛ تا جایی‌که حتی بعد از وقوع تجاوز اسرائیل و آمریکا، برخی روشنفکرنماها، خود ایران را مقصر می‌دانند! از این رو، تقویت فرهنگ دفاع پیش‌دستانه و آماده‌کردن مردم برای پذیرش این راهبرد در آینده، ضرورت دارد تا در شرایط تهدید جدی، کشور بتواند از لاک تدافعی خارج شود. 3️⃣ محدودیت قوانین بین‌المللی: مهم‌ترین مانع حقوقی، ماده ۵۱ منشور سازمان ملل است که دفاع مشروع را صرفاً در صورت «حمله مسلحانه بالفعل» مجاز می‌داند و هیچ اشاره‌ای به دفاع پیش‌دستانه یا احتمال حمله نکرده است. البته در عرف بین‌الملل، دکترین کارولین (قرن ۱۹) در موارد خاص دفاع پیش‌دستانه را فقط زمانیکه خطر فوری، جدی و اجتناب‌ناپذیر باشد تأیید می‌کند. بنابراین، پاسخ‌های پیش‌دستانه صرفاً بر اساس «احتمال حمله»، از منظر حقوق بین‌الملل پذیرفته نیست و حتی اقداماتی مانند حمله اسرائیل به عراق (عملیات اوسیراک ۱۹۸۱) یا تجاوز آمریکا به عراق در ۲۰۰۳، علی‌رغم ادعای «دفع خطر قریب‌الوقوع»، از نظر سازمان ملل و اکثریت جامعه جهانی غیرمشروع اعلام شد. با این حال کشورهای غربی و اسرائیل، خود بارها با تفسیر به رأی قوانین، عملیات پیش‌دستانه را توجیه کرده‌اند؛ چنانکه حملات اخیر علیه ایران هم با توسل به همین استدلال‌ها صورت گرفته است. اما ایران باید مشغولیت و پایبندی غیرعاقلانه خود به این قوانین بی‌ضمانت و نهادهای بی‌خاصیت بین‌المللی را کنار بگذارد و مصلحت و امنیت خود را مبنای عمل قرار دهد! 4️⃣ توان مدیریتی و آمادگی عملیاتی: آخرین مانع مهم، به توان مدیریت عالی سیاسی و آمادگی فرماندهی کشور باز می‌گردد. اختلافات در تصمیم‌گیری، ضعف در جمع‌بندی اطلاعات، خطا در محاسبات نظامی، یا نبود یکپارچگی در ساختار امنیتی و سیاسی، می‌تواند موجب غفلت، تأخیر در تصمیم و از دست دادن «زمان طلایی واکنش» گردد. بررسی دقیق و اصلاح این فرآیندها برای آینده حتماً ضرورت دارد. عدم دفاع پیش‌دستانه در موقعیت‌های حساس، می‌تواند کشور را با خسارت‌های جبران‌ناپذیر مواجه کند. دفاع پیش‌دستانه – در موقع لزوم – ابزار بیداری و ابتکار عمل است که می‌تواند مانع فجایع شود و دست کشور را بالاتر نگه دارد. زمان آن فرارسیده تا هم گفتمان عمومی و هم ساختارهای مدیریتی کشور، خود را برای شرایط خاص و تهدیدهای جدی آینده آماده کنند و کشور بیش از این در شرایط حساس، در لاک دفاعی نماند! و شاید دلایل و موانع دیگری نیز در میان باشد که از عهده این مطلب خارج است. به کانال تخصصی تحلیل و تبیین مسائل سیاسی ایران و جهان بپیوندید 👇 @tahlilisiyasiseraat @seraat_tahlil_siyasi