🔻حجاب راهکار فرهنگی میطلبد
🔸سید ابوالحسن نواب
🔸حدود صد سال پیش در کشور ترکیه، کمال آتاتورک حرکتی برای ملغی کردن حجاب آغاز نمود که حتی مرزهای این کشور را درنوردید و به ممالک اسلامی دیگر همچون ایران نیز رسید. در حدود این یک قرن، کشور ترکیه بر پایه حکومتی که بر مبنای قانون اساسی لائیک که مساله دین جایی در آن ندارد اداره شده. قانونی که قرار بود موضوع دین و نمود و دخالت اجتماعی آن را در این کشور به حداقل برساند. در عین حال از دهه ۵۰ میلادی به بعد هم امواج مختلف و قدرتمند تبلیغات سبک زندگی غربی روز به روز بیشتر زندگی را در اقصی نقاط دنیا تحت تاثیر خود قرار داد و در قرن جدید نیز این امواج بشدت تقویت شده اند. اما حاصل در کشور ترکیه با یک قانون لائیک چه بوده؟ آمارها امروز از رشد فزاینده گرایش به حجاب در این کشور سخن می گویند. یعنی در کشوری که مطلقا هیچ گونه اجبار و یا امتیازی در پذیرش پوشش حجاب وجود ندارد.
واقعیت این است که اولین پیش نیاز نگاه به حوزه حجاب این است که بپذیریم این مساله یک مساله فرهنگی است. تجربه یاد شده از کشور ترکیه و تجربه ای که خود ما در ایران از حجاب در ۴۰ سال اخیر و حتی در دوره کشف حجاب رضاخان داریم به وضوح ثابت می کند که سیاست های سلبی و غیرفرهنگی الزاما تاثیری در این حوزه ندارند و اگر هم تاثیری باشد، بلندمدت نیست. چرا که اقناع افراد در چنین فرآیندی یک حلقه مفقوده مهم است که در نهایت با تجمیع آن باعث می شود بعد از چندی با جامعه آماری بزرگی در میان مردم مواجه شویم که نسبت به انجام یا ترک یک رفتار فرهنگی، اقناع نشده اند. چنین جامعه آماری اندک اندک یکدیگر را در محیط اجتماعی پیدا می کنند و وقتی با اقدامات سلبی مواجه می شوند و خود را نیز زیاد می بینند، احساس می کنند که نیازمند یک رفتار متقابل و متضاد نیرویی هستند که آنها را مجبور به انجام کاری می کند. این درست آغاز تولد یک دو قطبی اجتماعی بر سر یک مساله فرهنگی است که می تواند ابعادی خشن نیز پیدا کند.
اگر بپذیریم که جامعه ما نیازمند اتفاقی در حوزه حجاب و پوشش اسلامی است، باید ضرورت مشارکت جامعه در این برنامه را هم قبول کنیم و این همانجایی است که روشن می شود اقدامات غیرفرهنگی دارای کارآمدی لازم نیستند. در حوزه حجاب بسیار شنیده می شود که برخی از دلسوزان از «کم کاری» سخن گفته و تاکید دارند که باید کوشش بیشتری در این زمینه صورت بگیرد. اما تجربه ۴ دهه اخیر به ما می گوید که مساله فقط «کم کاری» نیست، بلکه تشخیص اشتباه در جنس این موضوع و در ادامه پی ریزی برنامه های اجرایی بر اساس همین تشخیص اشتباه، بخش زیادی از مشکل را ایجاد کرده اند. با این توصیف اگر بر تشخیص و برنامه ریزی اشتباه خود اصرار کنیم، هیچ نوع پرکاری و صرف هزینه و وقت هم نمی تواند راهگشا باشد. چرا که قدم های نخست سیاستگذاری در این حوزه دچار اشکال بوده اند.
به طور کلی باید گفت که درخصوص مساله حجاب دو اشتباه بزرگ در سیاستگذاری ما صورت گرفته؛ اول اینکه مساله به معنای واقعی کلمه یک مساله فرهنگی دیده نشده و بنابراین راه حل آن نیز در موارد زیادی غیر فرهنگی و مبتنی بر رفتارهای پلیسی و برخوردهای قضایی است که قدرت اقناع کنندگی ندارند. اما مساله دوم این است که در منظومه قواعد زندگی اجتماعی بر اساس چارچوب های دینی، دچار نوعی عدم تعادل و توازن شده ایم. به طوری که جامعه از خود می پرسد آیا منکراتی مانند دروغ، ریا، حق خوری، مفاسد اجتماعی، خویشاوندسالاری و... ضرورت بیشتری برای برخورد و توجه دارند یا مساله حجاب؟ این سوال برای جامعه ای که روز به روز بیشتر مساله تبعیض را احساس می کند و با مشکلات اقتصادی و معیشتی و منزلتی دست و پا می زند، یک سوال حیاتی و مهم است. به عبارتی اگر راهکارهای مقابله با بدحجابی را کاملا بر اساس مبانی فرهنگی تنظیم و تدوین کنیم اما باز برای این سوال پاسخی نداشته باشیم، بعید است که به موفقیتی برای بهبود اوضاع در این حوزه برسیم. سخن کوتاه این است که باید بپذیریم تجربه ما خصوصا در برخورد قهری با مساله حجاب و تشدید آن به هیچ عنوان تجربه موفقی نبوده و حتی در بسیاری از موارد نتیجه عکس داده و باعث دین گریزی شهروندان شده. به همین اعتبار هیچ زمان دیگری نیز این مسیر پاسخ نخواهد داد و باید به فکر تغییر این مسیر و همین طور اصلاح دیدگاه مان درخصوص مساله حجاب باشیم.
@womenstudies
📖#معرفی_کتاب
🍃تنها گریه کن
🔸️کتاب تنها گریه کن نوشته اکرم اسلامی، روایت زندگی اشرف سادات منتظری مادر شهید محمد معماریان است که در انتشارات حماسه یاران به چاپ رسیده است.
🔹️ شاید خاطرات مادران شهدا و عاشقانههای آنها یکی از جذابترین و دلنشینترین آثار در حوزه دفاع مقدس باشد. زیرا مربوط به مادرانی است که در جنگی هشت ساله سهم داشتند سهمی که بدون هیچ چشمداشتی آن را بخشیدند و سالیان سال بیصدا در سوگ عزیزشان گریه کردند. حالا که چهل سال از آن سالها میگذرد این خاطرات بازهم خواندنی است.
🔸️در این کتاب تصویری کوتاه و مختصراما پر معنا از یک عمر زندگی و فرمانبری و ولایتپذیری زنی را میخوانید که فرزندش را فدای پابرجا ماندن و استقلال این سرزمین نمود و خودش نیز در راه اسلام و انقلاب از هر چه در توان داشت فروگذار نکرد.
🔹️اشرف السادات منتظری مادر شهید محمد معماریان که عاشقانه و خالصانه برای فرزندان این سرزمین از جان و دل مایه میگذاشت.
🔸️ بخشی از این کتاب به مبارزات انقلابی خانم منتظری در قم و تهران میپردازد و نمایی کلی از سیمای زنی مجاهد را نشان می دهد که نقشی پررنگ و ستودنی در پیرزوی انقلاب داشت. بخش دوم کتاب به خاطرات مادر از زمان جنگ اختصاص دارد و شهادت فرزند دلبندش محمد و همچنین فعالیتهای این مادر برومند پس از جنگ و مشارکتهای سازندهاش در کارهای خیر مردمی و اجتماعی.
#معرفی_کتاب
#کانون_مطالعات_زنان
@womenstudies
📖فمینیسم چیست؟
🔹️گسترهای از جنبش های سیاسی، ایدئولوژیها و جنبشهای اجتماعی است که به دنبال تعریف، برقراری و دستیابی به حقوق برابر جنسیتی در مسائل سیاسی، اقتصادی، شخصی و اجتماعی است.
🔸️معناى اوّل، که همان کاربرد عمومى و شناخته شده آن است، به اندیشه و نهضتى گفته میشود که مدافع برابرى حقوق زنان با مردان در ساحتهاى اجتماعى، اقتصادى و سیاسى میباشد که در فارسى ممکن است از این واژه به زنسالارى، زنگرایى و... تعبیر شود. البته با پیشرفت این اندیشه، از جمله نتایج به دست آمده، تحقق و تشکیل مجموعههاى منظم و سازمان یافتهاى براى فعالیتهاى زنان است که با عناوین مختلفى؛ مانند تشکل زنان، انجمن زنان، نهضت زنان و... بروز و ظهور مییابد.
🔹️معناى دوم، نمود و ظهور خُلقیات و صفات زنانه در مردان است، که این معنا مورد نظر نیست.
فمینیسم به عنوان دفاع از حقوق زنان و برابرى این حقوق با مردان، پیشینهاى بیش از چند صده دارد، ولى میتوان گفت که این واژه در اواسط قرن نوزدهم میلادى به این معنا به کار رفت. به منظور تحقق اندیشه فمینیستى، به تدریج جنبشهاى گوناگونى شکل گرفته و براى رسیدن به خواستههاى خویش، راههاى متفاوتى را در پیش گرفتند. البته فمینیسم در تعریف اوّلیه خود، نهضت حقطلبى زنان بود که از آمریکا شروع شد؛ یعنى زنان در برابر تبعیضهایى که ریشه در «جنسیت» داشت و در آن زمان مطرح بود، حرکتى را با انگیزه و هدف حقطلبى شروع نمودند که تنها بر مبناى دیدگاهها و نگرشهاى خاص اجتماعى و بعضاً دینى خود قدم در این مسیر نهاده بودند.
🔸️در نتیجه، گرایش و نظرات متعددى در ایده فمینیستى وجود دارد، ولى همه آنها در اینکه حقوق زنان نادیده گرفته شده و میبایست با انتخاب راهکارهاى مناسب، این تضییع حقوق و تبعیض از میان برود، مشترکاند. البته محورهایى هم وجود دارد که موجب اختلاف و تعدد آنان گشته است.
در مورد گرایشاتى که در زمینه فمینیسم وجود دارد، به این موارد میتوان اشاره کرد: فمینیسم لیبرال، فمینیسم مارکیستى، فمینیسم رادیکال، سوسیال فمینیسم، فمینیسم فرامدرن و فمینیسم اسلامى. فمینیسم که پیشینهاى نسبتاً زیاد دارد، از اواخر قرن نوزدهم به طرق گوناگون به کشورهاى اسلامى هم وارد شده است.
#کانون_مطالعات_زنان
@womenstudies
📝فمینیسم اسلامی چیست؟
🔹️فمینیسم اسلامی یکی از گرایشها یا فرمی
از فمینیسم است. فیمینیسم اسلامی گرایشی نظری و عملی است که از درون به یک پارادایم اسلامی متصل است و بهطور کلی در ارتباط با نقش زنان در اسلام بحث میکند که به نحوی خواستار برابری کامل همهٔ مسلمانان در وجوه زندگی عمومی و خصوصی بدون هیچ نوع تبعیض جنسیتی میباشد. به عبارت دیگر فیمینیستهای اسلامی از حقوق زنان، برابری جنسیتی و عدالت اجتماعی بر پایه و اساس یک چارچوب اسلامی، دفاع میکنند.
🔸️فیمینیسم اسلامی فهم و قدرتش را از قرآن میگیرد و در جستجوی حقوق و عدالت برای زنان و مردان در تمامیت وجودشان است. برهان اساسی فمینیسم اسلامی این است که قرآن بر اصل برابری تمام افراد بشر تأکید میکند؛ بنابراین مردسالاری و تبعیض جنسی را مردود دانسته و خواستار برابری زن و مرد (همچون دیگر برابریها در اجتماع) است. اگرچه نمیتوان منکر این مسئله شد که فیمینیسم اسلامی نیز به نوعی نشأت گرفته و متأثر از جریان فیمینیستی سکولار از نوع غربی آن است (هرچند مورد مخالفت بسیاری از فیمینیستهای مسلمان است)؛ بهطوریکه پیشگامان جنبش فیمینسم اسلامی؛ خواسته یا ناخواسته از گفتمانهای رایج فمینیسم غیر اسلامی استفاده کردهاند و آن را به عنوان بخشی از جریان یکپارچه جنبش فیمینیسم جهانی شناساندهاند.
#کانون_مطالعات_زنان
@womenstudies
🔰توصیهای به دختران ایران
✍ رهبرانقلاب: توصیه من به خواهران و دختران عزیزم این است که معلومات و آگاهیهایتان را بیشتر کنید. مطالعه، دقّت، تحقیق، درس، ورود به مسائل مورد ابتلای روز و اهتمام به کارهای دینی، جزو وظایف حتمی و مسلّمی است که امروز زنان کشور باید مثل مردان، خود را موظّف به انجام آنها بدانند.
🔹۱۳۷۵/۶/۲۸
#کانون_مطالعات_زنان
@womenstudies
🍃دو زن، الگوی مرد و زن!
🔸️ما در قرآن سورهاى به نام زنان داريم؛ چهارمين سوره قرآن به نام نساء است. سورهاى [دیگر] به نام يك زن داريم [که] سوره مريم است. در آياتى از قرآن دو زن به عنوان الگوى تمام مردان و زنان، معرفى مىشوند: «ضرب الله مثلاً للذين امنوا امراة فرعون... و مريم ابنت عمران»(تحریم،11)... الگوى زنها را نمىفرمايد دو زن قرار داديم، مىفرمايد...براى براى مؤمنان، چه مرد و چه زن، الگو دو تا خانم هستند. اين كتاب آسمانى ماست. ببينيد چگونه با زن برخورد مىكند. اين در حالى است كه فرهنگ امروز جهان هنوز مرد و زن را از لحاظ شخصيت و ارزش وجودى يكسان نمىدانند.
#کانون_مطالعات_زنان
@womenstudies
✅ سرنوشت حجاب چگونه خواهد بود؟
✍#مهدی_تکلو
بررسیهای گفتمانی در تحلیل تطورات معنای حجاب بهوضوح نشان میدهد حجاب در صد سال گذشته، هرگز یک معنای ثابت نداشته و زمانی که از حجاب صحبت شود، بعید نیست که آن چه که در ذهن و قلب هر مخاطب شکل میگیرد با دیگران بهکلی متفاوت باشد؛ لذا معلوم نیست مراد از الزامی بودن یا نبودن حجاب، الزام کدام معنای حجاب است. معنای حجاب در قرن گذشته، روبنای نزاع گفتمانهایی بوده که در زیربنا در مورد معنای زن با هم منازعه داشته و تا امروز یکی از پرمناقشهترین مسائل را رقم زدهاند.
دههی پنجاه و شصت دهههای بازیابی قدرت اجتماعی زن است. زن ایرانی پس از توفیق نسبی در نبردی پنجاهساله با جریاناتی که در سطح روبنا، حجاب و در سطح زیربنا، حرمت زن را هتک میکردند، عامل پیروزی یکی از بزرگترین انقلابهای مردمی تاریخ شد. تغییر یک نظام سیاسی مستبد با پیشرانی زن را باید حاکی از قدرت اجتماعی او دانست. بر همین اساس، پس از وقوع انقلاب 57 در یک برآیند نسبی، هنوز گفتمان حجاب با مؤلفههای نظیر کرامت، شخصیت و جایگاه والای زن در جامعه مفصلبندی میشود. پذیرش عمومی قانون پوشش و عمومی نشدن مخالفتها با آن در این فضا بهویژه مقارن با اتمسفر فرهنگی ناشی از جنگ تحمیلی قابل توضیح است.
اما سالهای واپسین دههی شصت مصادف است با بروز برخوردهای خشن و تند مردمی با «بدحجابها» و متعاقباً دوباره مسالهشدن حجاب. در دورهی دوم دولت سازندگی و سپس دولت اصلاحات با تقبیح مواجههی قهری فضای تساهل فرهنگی در موضوع حجاب، فتح بابی برای جریانهای مدگرا بود. مقارن با پایان جنگ، قرائتهای سنتی و غیرسیاسی از زن، بر اساس همان تعریف ثانویپندارانه، او را به حاشیهی زندگی اجتماعی سوق میداد و هر چه میگذشت صحنه بیشتر به نزاع دو نیروی سیاسی نگران از بیبندوباری و مایل به آزادی در سبکزندگی (با تمایل به سبک زندگی غربی) رقم میخورد. در این فضا ما شاهد یک چرخش گفتمانی در حجاب هستیم. هر چه میگذرد در همنشینی معنای حجاب، امر جنسی و فحشا، تحریک مردان و... قرار میگیرد. یک سوی میدان سیاست، حجاب زن را نه برای تشخص او بلکه برای کنترل تحریک مردانه معنا میکند و سوی دیگر این میدان پوشش زن را دقیقاً برای تزئین جهان مردانه توضیح میدهد. دست آخر محصول این نزاع مردانهی «غربستیزی - غربزدگی» فروکاست گفتمان حجاب از منظری هویتی و تشخصی (با دلالتهای زنانه) به تنظیمگری امر جنسی (با دلالتهای جنسی مردانه) بود.
در تجربهی تاریخی دلالتهای زنانه که ناظر به هویت و تنظیم جایگاه زن در جامعه بود، توفیقات گفتمانی متعددی کسب کرد (دههی پنجاه و شصت) اما همزمان با توسعه و تورم ادبیات جنسی با دلالتها و اصالتهای مردانه از دههی هفتاد تا کنون شاهد ناکارآمدی گفتمان حجاب هستیم. در حالیکه از منظر زنانه نه حجاب انگیزهای جنسی دارد و نه کشف آن صرفاً با غایتهای جنسی قابل تفهم است.
حوادث اخیر را نقطهی معکوس شدن گفتمان اصیل حجاب میبینم. گفتمان جدید برخلاف گفتمان دهه شصتی این بار کشف حجاب را با مؤلفههایی چون قدرت و تشخص زن را معنا میکند و طبیعتاً ذیل این گفتمان ساختارشکنی حتی در سطح خرد و هرآنچه که بوی مبارزه و قدرتورزی بدهد امری بهنجار و هویتساز (زیربنا) است. حال بیایید به آیندهی حجاب و زن ایرانی از منظر گفتمان حجاب فکر کنیم. مشخص است که گفتمان حجاب در دهههای اخیر جمهوری اسلامی ناکارآمد و معیوب است و این خلل از ناحیهی تخلیهی معناپردازیهای زنانه و اصالتبخشی به قرائتهای مردانه از حجاب زن و جوانب آن ایجاد شده است. در سرنوشت حجاب نزاع اصلی این است که زن قدرتمند چه تصویری دارد؟ باحجاب یا بیحجاب؟ درهرصورت آنچه که بدیهی است این است که زن غیرسیاسی، ضعیف و فاقد نسبتهای روشن با سرنوشت تاریخی از این نزاع بیرون است.
@womenstudies
📖#معرفی_کتاب
خاطرات سفیر
🔹️نیلوفر شادمهری در کتاب خاطرات سفیر به بیان چالشهای یک بانوی مسلمان به عنوان دانشجوی ممتاز ایرانی در فرانسه میپردازد که با نگارشی صمیمی و ساده، خواننده را به خوابگاهی در پاریس میبرد و او را با رویدادها، تجربهها و خاطراتش شریک میکند.
🔸️خاطرات دختر مسلمانی که در کشور فرانسه، هر چند برای ادامهی تحصیل در مقطع دکتری حضور دارد اما سفیری شده است برای دفاع از حقیقت اسلام. مواجههی او با آدمهای مختلف و اتفاقات متفاوت این خاطرات را جذابتر میکند، از قبول نشدنش در بهترین دانشگاه فرانسه تنها به دلیل حجابش و تا برگزاری دعای عهد در اتاق خوابگاه و خواندن دعای کمیل برای «یک سلیم النفس».
🔹️نیلوفر شادمهری در این کتاب، حدود سی خاطره را به رشتهی تحریر درآورده که این مجموعه در واقع بخش اندکی از تمام خاطرات ایشان است.
#معرفی_کتاب
#کانون_مطالعات_زنان
@womenstudies
18.47M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
برای تو خواندم ای دختر همسایه🍃
🔹️پیغامی از دختر همسایه
🔸️برای دختر همسایه
#کانون_مطالعات_زنان
@womenstudies
🍃مسلمان شدن مدل مشهور فرانسوی
🔸️مارین الحیمر ستاره تلویزیون فرانسه با انتشار ویدئویی در حسابهای کاربری خود در شبکههای اجتماعی لحظهای را به نمایش گذاشته است که در یکی از مساجد فرانسه شهادتین را بر زبان جاری میکند و مسلمان میشود. این در حالی است که رسانهها مدتی است تاکید کردهاند که وی به اسلام گرویده است.
🔹️مارین الحیمر در حساب کاربری خود در اینستاگرام گفته است برخی راهها هستند که انسان باید خود و بدون خانواده و دوستان طی کند؛ یعنی راهی که فقط بین انسان و خداست.
💬 ایشون راه هایی که آرزوی خیلی هاست رو رفته اما باز برگشته به دین اسلام، حالا خود دانید!
#کانون_مطالعات_زنان
به کانال ما بپیوندید👇
https://eitaa.com/joinchat/3036217580C29b5a19fac
@womenstudies
🔹️تفاوت نگاه امام خمینی و محمدرضا پهلوی به زنان:
||•محمدرضا شاه:
زنان هیچ کار بزرگی در تاریخ انجام ندادن!
زنان زمانی اهمیت پیدا میکنن که زیبا و جذاب باشن.
زنان در توانمندی با مردها یکی نیستن.
زنان حتی یک آشپز بزرگ به تاریخ هدیه ندادهان!
•مصاحبه با اوریانافالاچی(خبرنگار ایتالیایی) ۱۳۵۲
||•امام خمینی:
من شما بانوان را به رهبری قبول دارم
بانوان رهبر نهضت ما هستند، ما دنبالهرو آنها هستیم. من شما را به رهبری قبول دارم و خدمتگزار شمایم. خداوند شما را برای اسلام حفظ کند.
•امام خمینی ۵ اردیبهشت ۵۸
#کانون_مطالعات_زنان
#زن_زندگی_آگاهی
به کانال ما بپیوندید👇🍃
https://eitaa.com/joinchat/3036217580C29b5a19fac
@Talieh_ir