‌ آنان که خاک را به نظر کيميا کنند آيا بود که گوشه چشمي به ما کنند ‌ دردم نهفته به ز طبيبان مدعي باشد که از خزانه غيبم دوا کنند ‌ معشوق چون نقاب ز رخ در نمي کشد هر کس حکايتي به تصور چرا کنند ‌ چون حسن عاقبت نه به رندي و زاهديست آن به که کار خود به عنايت رها کنند ‌ بي معرفت مباش که در من يزيد عشق اهل نظر معامله با آشنا کنند ‌ حالي درون پرده بسي فتنه مي رود تا آن زمان که پرده برافتد چه ها کنند ‌ گر سنگ از اين حديث بنالد عجب مدار صاحب دلان حکايت دل خوش ادا کنند ‌ مي خور که صد گناه ز اغيار در حجاب بهتر ز طاعتي که به روي و ريا کنند ‌ پيراهني که آيد از او بوي يوسفم ترسم برادران غيورش قبا کنند ‌ بگذر به کوي ميکده تا زمره حضور اوقات خود ز بهر تو صرف دعا کنند ‌ پنهان ز حاسدان به خودم خوان که منعمان خير نهان براي رضاي خدا کنند ‌ حافظ دوام وصل ميسر نمي شود شاهان کم التفات به حال گدا کنند ‌‌❤️

‌ بیت اول و دوم: آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند آیا بود که گوشه چشمی به ما کنند؟ دردم نهفته به ز طبیبان مدعی باشد که از خزانه غیبش دوا کنند شرح آیت‌الله #سعادت‌پرور: 🌱ممکن است منظور خواجه از بیت اوّل، حضرت محبوب، و یا رسول الله و یا حضرت علی و یا یکی از اولاد یازده گانه اش و یا #ولی_عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و یا همه چهارده معصوم باشند، به قرینه مصرع اول بیت. و ممکن است منظور خواجه از دو بیت فوق، استاد کامل باشد؛ چنانکه مصرع اول بیت دوم شاهد بر آن است. ‌‌

‌ 🌱 برخی گفته اند منظور از دو بیت فوق، «شاه نعمت الله ولی» بوده است که در بیت خود فرموده: ما خاک راه را به نظر کیمیا کنیم صد درد را به گوشه چشمی دوا کنیم ولی به قرائنی که در تمام ابیات این غزل بخصوص بیت ختم به چشم می خورد معلوم میشود روی سخن خواجه با #محبوب_حقیقی بوده که به فراق مبتلا گشته و با این بیانات تقاضای وصال دوباره را نموده و می گوید: آیا می شود محبوبی که با یک نظر، خاک انبیا و اولیا را کیمیا نموده، گوشه چشمی و نظری به ما بندگان ضعیف بنماید و از هجرانمان نجات بخشد و به کمالات انسانی نائل سازد؟ ‌‌

‌ 🌱سزاوار آن است که درد خویش را از طبیبان مدعی پنهان دارم، امید آنکه دوست از خزانه غیب خود با #وصالش مرهمی به زخم درونی ام بنهد. حضرت حافظ در جایی می گوید: مراد ما همه موقوف یک کرشمه توست ز دوستان قدیم این قدر دریغ مدار حریف بزم تو بودم چو ماه نو بودی کنون که ماه تمامی نظر دریغ مدار ‌

‌ بیت سوم: چون حسن عاقبت نه به رندی و زاهدی است آن به که کار خود به عنایت رها کنند شرح آیت‌الله #سعادت‌پرور: 🌱این بیت نیز شاهد خوبی است بر اینکه منظور خواجه از دو بیت گذشته، #محبوب_حقیقی بوده؛ زیرا مشکلات طریق، وی را بر آن داشته که از غیر دوست قطع امید بنماید و کار خود را به عنایت او واگذار کند می‌گوید حال که معلوم نیست، دوست را با که عنایت است و کدام یک از زاهد و رند را به خود راه می دهد، همان به که کار خود را به عنایت دوست رها کنیم تا شاید با #گوشه_چشمی به ما نظر نماید و دردمان را از خزانه غیبش مداوا کند... ‌

که: «الهی کَسرِى لا يَجْبُرُهُ إِلَّا لُطْفكَ وَ حَنانك .... و حاجَتِي لَا يَقْضِيهَا غَيْرُكَ، وَكَرْبي لا يُفَرِّجُها سوى رَحْمَتِكَ، وَضُرَى لَا يَكْشِفُهُ غَيْرُ رَأْفَتِكَ، وَغُلَّتِي لا يُبَرِّدُهَا إِلَّا وَصْلُكَ، وَ لَوْعَتى لا يُطْفِئُها إلا لقائك. ❤️ معبودا! شکست و نقصانم را جز لطف و مهربانیات جبران نمی‌کند... و حاجتم را جز تو روا نمی سازد، و غم و اندوه شدیدم را جز رحمتت نمی گشاید و رنج و دردم را جز رأفت و مهربانی ات برطرف نمی سازد و سوز درونی ام را جز وصالت فرو نمی نشاند و سوز و گداز عشقم را جز لقایت خاموش نمي کند. (مناجات مفتقرین امام سجاد عليه‌السلام)🌹 ‌

‌ معشوق چون نقاب ز رخ در نمي کشد... #پرواز_همای #حکایت_دل

‌ بیت چهارم و پنجم: معشوق چون نقاب ز رخ بر نمی کشد هر کس، حکایتی به تصوّر چرا کنند؟ گر سنگ از این حدیث بنالد عجب مدار صاحبدلان حکایت دل خوش ادا کنند شرح آیت‌الله #سعادت‌پرور: 🌱حال که معشوق حقیقی ام حجاب از رخسار کثرات بر نمی‌گیرد تا همه با #دیده_دل او را از طریق مظاهر مشاهده نمایند این چه کاری است که هر که با خیال و تصوّر خود، دوست را به جمال و کمال بستاید؟ زیرا سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ. صافات/ ۱۵۹: پاک و منزه است خداوند از آنچه او را توصیف می‌کنند... ‌

‌ 🌱ماجرای در حجاب مظاهر بودن #جمال_معشوق، حدیثی است که نالیدن انسان بر آن سهل است، اگر سنگ هم بر آن بنالد، رواست. سخن گفتن از این ماجرا، تنها #صاحبدلان را شایسته است؛ زیرا فقط آنان که به خود آشنا شده و از هواها و حجابها بیرون رفته و مُخلَص (به فتح لام) گردیده اند می‌توانند حکایت جمال و کمال معشوق را ادا کنند؛ که: سُبْحانَ الله عَمّا يَصِفُونَ، إِلَّا عِباد الله المُخلَصين. صافات/۱۵۹، ۱۶۰. پاک و منزه باد خداوند از آنچه توصیف میکند مگر توصیف بندگان پاک شده خدا! ‌‌