آیا میدانید برابرِ دقیق فارسی برای واژه "پروژه" (project) چیست؟
یکی از بایستههای درستنویسی، پرهیز از بیگانهگرایی است. به این منظور، اگر واژه بیگانهای، یک برابرِ فارسی زیبا و مأنوس دارد که معنای آن را بهصورت دقیق در بر دارد، حتماً باید این برابر فارسی را به کار بندیم.
اکنون پرسش این است که برابر فارسی واژه "پروژه" چیست؟ دکتر محمد معین، این واژه را با دو کلمه "طرح" و "نقشه" معنا کرده است، اما آیا دو کلمه بیانگر همه معنای نهفته در پروژه است؟
برابرِ فارسی تصویب شده برای پروژه در فرهنگستان زبان و ادب فارسی را ببینید:
"مجموعۀ فعالیتهای موقت و هدفمند برای تولید محصول یا ارائۀ خدمت یا کسب نتایج مشخص با زمان و هزینه و منابع معین".
حتی دکتر معین هم پس از آوردن دو کلمه "طرح" و "نقشه"، گویا این دو کلمه را برای بیان همه معنای پروژه کافی ندانسته و در ادامه نوشته است: "طرح و نقشه کارهایی که باید انجام شود"؛ عبارتی که شبیه آن در فرهنگ فارسی عمید هم به چشم میخورد.
به نظر میرسد معنای دقیق پروژه همان است که در تعریف فرهنگستان آورده شده است. بنابراین، در هنگام کاربرد واژه "پروژه"، اگر منظورمان "طرح" یا "نقشه" است، این دو واژه را به کار میبریم؛ ولی اگر فراتر از این را در نظر داریم و میخواهیم چیزی نزدیک به تعریف طولانی فرهنگستان را بگوییم، بهتر است همان کلمه پروژه را به کار بندیم.
این سطح از کاربست واژه بیگانه، بیگانهگرایی نیست و اهل ادب هم آن را مجاز شمردهاند. مثلاً این توضیح را بخوانید:
"پارهای از کلمات، وجهه فرامرزی یافتهاند و در حال حاضر نیز معادلی در زبان فارسی برای آنها نیست؛ مانند اینترنت، اتم، رادیو، فیلم، سینما، اسید، ویتامین و موتور". (رضا بابایی، بهتر بنویسیم، ص۶۴)
#بهتر_بنویسیم
#درست_نویسی
#بیگانه_گرایی
🆔️ @benevisim ✍بهتر بنویسیم
📌خدا رحمتت کند #حاج_قاسم عزیز که حتی در میدان نویسندگی هم میتوان به شما استشهاد کرد!
☘ما معمولیها که توفیق رویای صادقه نداریم، خوابهایمان بازتاب افکار و رویدادهای روزانهمان است.
☘دیشب خواب دیدم در میانه گفتوگویی با یکی از دوستان، برای کاربرد نادرست چند واژه و تکرار آنها، به او تذکر دادم.
☘این اتفاق خیلی میافتد، مخصوصاً وقتهایی که مشغول برگزاری یک کارگاه نویسندگی میشوم. آخرینِ آن هم امروز بود که آن دوست عزیزی که اشکالش را گرفته بودم گفت: "آدم نمیتونه دو کلمه با تو حرف بزنه؛ همهش باید بترسیم الآن از کجای حرفهامون میخواهی غلط بگیری".
☘کمی بزرگنمایی کرد، ولی راستش این است که آری؛ اشکال میگیرم. اگر هم اشکال نگیرم، در درونم خودخوری میکنم.
☘القصه، دوستی که در خواب به او اشکال کرده بودم، در همان عالم رویا گفت: "تو هم وقت گیر آوردی؛ ما الآن وسط یه معرکه گیر کردیم و دنبال اینیم که زودتر به نتیجه برسیم، اون وقت تو به چند تا کلمه غلط یا خارجی اشکال میکنی".
☘بی درنگ به او گفتم: "معرکهای که ما توش گیر کردیم سختتره، یا میدان جنگ حاج قاسم تو سوریه؟"
گفت: "خب معلومه".
+ مگه نشنیدی که حضرت آقا درباره حاج قاسم گفت: او فرماندهی جنگاور و مسلط بر عرصه نظامی بود، اما در میدان جنگ نیز حدود شرعی را کاملاً رعایت میکرد، تا به هیچ کس ظلم و تعدی نشود؛ آنهم درحالی که خیلیها در عرصه نظامی اهل احتیاط و رعایت حدود شرعی نیستند (۱۸دی۹۸).
☘دوستم ساکت شده بود و گوش میداد. ادامه دادم: "حاج قاسم چون اهمیت و ارزشمندی حدود شرعی رو از عمق جان درک کرده بود، حاضر نبود حتی لحظهای ازشون کوتاه بیاد. ما هم اگه حرفهای آقا رو درباره زبان فارسی و حفظ و حراست از اون جدی بگیریم، در هیچ شرایطی از درستگویی و درستنویسی دست برنمیداریم".
☘بیدار که شدم، زیر لب گفتم: "روحت شاد حاج قاسم" و تصمیم گرفتم این خواب را بنویسم.
در این #شب_جمعه، شادی روح #سیدالشهدای_مقاومت و همرزمان شهیدش، مخصوصا شهید #ابومهدی_المهندس صلوات.
#نویسندگی
#درست_نویسی
https://eitaa.com/joinchat/1379663915Ce68dbc3592