🌱 از آخرین‌بار که صدای انفجار شنیده بودم، که دود غلیظ پساانفجار با نفس‌های سطحی‌م گلوم را سوزانده بود، که خرده‌شیشه‌های درخشانِ روی آسفالت خیابان، زیر پاهام قرچ‌قرچ صدا داده بود، که سوختنِ نقطه‌ی سرخ توی نقشه‌ی بیروت را روی زمین می‌دیدم، ماه‌ها گذشته بود؛ تا امروز... قرار بود مردم توی مدرسه‌ای در منطقه الحدث، برای روز قدس، دور هم جمع شوند که اسرائیل الحدث را نشانه گرفت. سه تا بمب صوتی -غاره‌ی تحذیریه- و بعد یک انفجار سنگین الحدث را لرزاند. منطق این است: من چند ده هزار نفر را می‌کشم اما تو حق نداری حتی محکومش کنی... پیاده تا محل انفجار را گز کردم. آتش‌نشان‌ها داشتند از لابلای نقب‌های آوار، آب را می‌رساندند به هم‌سایگی آتش. هرجا که آب می‌رفت، دود غلیظ راهش را تا آسمان می‌کشید. روی آوارها، سه چهار تا پرچم ایران کاشته بودند؛ به همین سرعت! دور از انتظار بود. معمولا روی آوارها پرچم حزب‌الله می‌گذاشتند. ساختمان، مال ایرانی‌ها نبود، توی ساختمان هم ایرانی‌ها نبودند، کسی هم نمی‌دانست چرا پرچم ایران دارد وسط آن نسیم گرم، می‌رقصد. گوشه‌ای ایستاده بودم به تماشا که کمی آن‌سوتر، ریختند دور و بر کسی و کت‌بسته بردندش. می‌گفتند جاسوس است. عکس می‌گرفت. گوشی‌م را گذاشتم توی جیبم که به سرنوشت آن جوان دچار نشوم. تا چند ده متر دورتر از محل انفجار، زمین پر از خرده‌شیشه بود. تابلوی بعضی از مغازه‌های آن‌طرف‌ِ خیابان، از شدت انفجار، شکسته بود. مردی، دو سه تا مغازه دورتر از ساختمان ویران، داشت تلاش می‌کرد قفل را بشکند و کرکره‌ را بدهد بالا. کرکره که رفت بالا، مرد دست‌هاش را از بهت گذاشت روی سرش. چارچوب مغازه سالم بود اما همه‌چیزِ درونش شکسته بود. چشم تیز کردم اما از روی آن شکسته‌ها نمی‌شد تشخیص داد که مغازه‌ی چیست. تازه چند نفر آمدند و دورتادور ساختمان و پیاده‌روهای کنارش، نوار زرد کشیدند و مردم را کمی عقب‌تر راندند. نیروهای ارتش، پشت نوارهای زرد ایستاده بودند و کسی اگر چیزی ازشان می‌پرسید، انگار نه انگار که شنیده‌اند. فقط یک سنسور داشتند که موقع عبور کسی از آن نوارهای زرد فعال می‌شد. هرازچندی، کسی تنها یا با اهل و عیال، کوله بر دوش، از جلوی آوارها رد می‌شد. ساکنان خانه‌های دور و بر، داشتند دوباره می‌رفتند خانه‌ی قوم و خویش‌شان تا آب‌ها از آسیاب بیفتد. درست توی ساختمان مرتفعِ پشت محل انفجار، مردی با دو سه تا بچه‌ که لابد بچه‌هاش بودند، چند تا پرچم حزب‌الله گرفته بودند دست‌شان و توی هوا تکان می‌دادند. دوربین بعضی از خبرنگارها، شکارشان کرد. دور و بر و وسط آوارها، چند تا ماشین، کاملا سوخته بود. تکه‌ای از سردر خانه افتاده بود درست وسط آوارها. هر نیم ساعت یکی می‌رفت زیر مشت و لگد. نیروهای امنیتی حساس می‌شدند و به عنوان جاسوس قپونی می‌بردندشان. آتش‌نشان‌ها چند ساعت سخت را گذراندند. یکی‌شان جاش را داد به کسی و آمد وسط خیابان. حرارت، صورتش را سرخ کرده و لب‌هاش ترک خورده بود. دوستش، روی صورتش آب می‌ریخت. آب نخورد. روزه بود انگار. دو سه ساعت طول کشید تا خیابانِ فرعی کنار ساختمان را باز کردند. زور آفتاب کم شده بود. یک وانت که دورتادورش، بلندگو نصب کرده بودند، جمعیت را شکافت و آمد آن سوی خیابان، درست روبروی ساختمان ویران ایستاد. صدای لودرها و زوزه آمبولانس‌ها و ماشین‌های آتش‌نشانی لابلای صدای بلند آهنگ‌های حماسی گم شد. من هم توی کوچه‌پس‌کوچه‌های دور و بر، گم شدم. قدم می‌زدم و چشمم توی رسانه‌ها دنبال اسم یمن می‌گشت. محسن حسن‌زاده جمعه| ۸ فروردین ۱۴۰۴| بیروت @targap

🌱 دفترچه‌ی خاطراتی که از آینده آمده بود... بین من و علی، حائلی بود؛ شاید از جنس احترام. با مادرش راحت‌تر بود انگار. با من خوش و بش می‌کرد اما مادرش را در آغوش می‌گرفت. ده روز قبل واقعه اما آمد پیش من. می‌دانستم که نرفته سر امتحاناتِ پرستاری. می‌دانستم که آن‌قدر اصرار کرده که بالاخره راضی شده‌اند ببرندش توی منطقه نظامی. آمد پیش من و بغلم کرد. سرش را گذاشته بود روی سینه‌ام و با دستش، پشت شانه‌ام را نوازش می‌کرد. تهِ دلم خالی شد. ناخواسته گفتم:"بابا مراقب خودت باش..." سرش را از روی سینه‌ام برداشت. نگاهم کرد:"بابا من دارم واسه‌ی خدا آماده میشم..." چند روز بعد بعد رفت. بر خلاف اغلب نیروها که وصیت‌نامه‌شان را از روی کاغد جلوی دوربین می‌خوانند، علی، وصیتش را از روی کاغذ نخواند. وصیت کرد و رفت و دیگر برنگشت. بعد شهادتش، همه وسایلش برایمان عزیزتر شده بود. لوح تقدیرهاش، کارنامه‌هاش، جایزه‌هاش، لباسِ کشافه‌اش، کامپیوترش و دفترهاش. یک دفترچه خاطرات داشت که نمی‌گذاشت هیچکس بخواندش. کسی اگر می‌رفت سروقت دفترچه، جلدی می‌پرید و از دستش می‌گرفت و می‌زد به در شوخی که بعدِ شهادتم بخوانیدش. دفترچه را بوسیدم. بازش کردم و بی‌وقفه خواندمش؛ بهت‌زده و اندوهگین. از سال ۲۰۱۶ شروع کرده بود به نوشتن. منهای حدیث‌ها و توصیه‌های اخلاقی، بعضی از نوشته‌ها عجیب بودند. سال ۲۰۱۶ فصلی توی دفترچه باز کرده بود:"قصه‌ی شهادت من" مثل یک قصه، ماجرای شهادتش را نوشته بود. نوشته بود که کجا و چطوری تشییعش‌ می‌کنند؛ با جزئیات. حتی نوشته بود که مادرش توی مراسم تشییع کجا می‌ایستد؛ و آخرِ نوشته، تاریخ دقیق شهادتش را نوشته بود. علی، چهل و پنج روز پیش از شهادت سید، شهید شد؛ درست در همان روزی که توی دفترچه‌اش نوشته بود؛ دفترچه‌ای که انگار از آینده آمده بود... محسن حسن‌زاده شنبه| ۹ فروردین ۱۴۰۴| بیروت @targap

فردا، بابابزرگ را می‌سپارند به خاک. نمی‌دانم آن‌سوی دنیا، زمان چطوری درهم‌می‌پیچد. بابابزرگ به زمان اهمیت می‌داد. عمری کارگری کرده بود اما آدمِ شیکی بود. وقتی می‌خواستیم برویم مهمانی، آن کت و شلوار و جلیقه‌ی قهوه‌ای را می‌پوشید، کلاه و عصاش را برمی‌داشت و ساعتِ زنجیردار را وصل می‌کرد نمی‌دانم به کجای جلیقه‌اش که وسط میهمانی، زمان از دستش در نرود. خیلی وقت‌ها می‌دیدیمش که همین‌طوری نشسته روی صندلیِ روبروی تلویزیون خوابیده و بی‌زنگِ هشدار، عدل سر ساعت ۲ بیدار می‌شود و می‌زند شبکه‌ی یک که اخبار ببیند. یا وقت نماز که می‌شد، اتوماتیک، بلند می‌شد و می‌نشست روی آن صندلی پلاستیکیِ قرمزِ رو به پنجره، رو به آسمان، و نمازش را می‌خواند. برای بابابزرگ، هرچیزی زمانِ خودش را داشت اما نمی‌دانم، یعنی هیچ‌وقت درباره زمان مرگ چیزی نگفته بود. نمی‌دانستیم از نظر بابابزرگ، زمان مناسبِ مردن، کی از راه می‌رسد. بابابزرگ، وسط بازیِ نوه‌هاش، روی همان صندلی که نشسته روش می‌خوابید، چشم‌هاش را برای آخرین‌بار بست و دیگر باز نکرد. من دلم برای آن حضورِ ساکت، برای دست‌های زمختی که بلند کردن هزار باره‌ی بشکه‌های صمغ، از فرم انداخته بودشان، برای نانِ بربریِ داغِ اول صبح روزهای تعطیل تابستان، برای منتظر نشستن کنار سفره‌ی کله‌قندها محضِ این که قندشکنِ بابابزرگ کمی خطا برود و نُقلِ نرم نصیبمان شود، برای اصلاح سر قبل مدرسه‌ها با نمره‌ی صفر، با ماشین‌های آلمانی قدیمی، برای فراقی‌خوانیِ بابابزرگ با آن بیت‌های نابِ غم‌انگیز، تنگ می‌شود. بابابزرگ شبیه فراقی‌هاش بود؛ شبیه شعرهای طغرای مشهدی که خودش محض زیبا خواندن، کمی توی ترکیبش دست می‌برد:"بس که خاموش نشستم، سخن از یادم رفت..." فردا، آن حنجره‌ی رنجور، آن بیت‌های حزن‌انگیز، آن همه رنج را به خاک می‌سپارند. ماندم از بس که به غربت، وطن از یادم رفت در قفس بس که نشستم، چمن از یادم رفت با دو صد فکر نیاید به زبانم یک حرف بس که در کنج خموشی، سخن از یادم رفت محسن حسن‌زاده چهارشنبه| ۱۳ فروردین ۱۴۰۴| @targap

🌱 صدای زندگی و مرگ! محمد یاغی، روایتش را هنرمندانه بر "صدا" بنا کرده. توی این مستند -که امروز شعوبا هم منتشرش کرده- می‌توانید اندکی از صدای واقعیِ غزه -دختری که مرگ به دنبالش می‌دود- را بشنوید. معلوم نیست آدم‌هایی که توی تصاویر می‌بینید، الان زنده باشند یا برای مدتی طولانی زنده بمانند. در این ساعات سرنوشت‌ساز، گوشه‌ی خلوتی پیدا کنید، با هندزفری مستند را ببینید و سعی کنید که اشک، میهمان چشمانتان نشود..‌. برای آن‌ها که اهل روایت‌اند، این مستند، یادآوریِ اهمیت صدا هم هست... بسم‌الله: www.aparat.com/v/bujwimq پی‌نوشت: کاش می‌شد کسی، صدای جمع کردنِ تکه‌پاره‌های پهپادِ ویران‌شده با سلاحِ یمنی‌ها را به گوشمان برساند... محسن حسن‌زاده شنبه| ۱۶ فروردین ۱۴۰۴|بیروت @targap