تکوین فرقه های اسلامی در دوران قدیم، «مقالات» نویسی و هفتاد و دو ملت
نویسنده: جوزف فان اس مترجم: مسعود جعفری جزی
🍁🍁🍁🍁🍁
منبع: آینه پژوهش سال ۳۱ آذر و دی ۱۳۹۹ شماره ۵ (پیاپی ۱۸۵) 5 - 20
در میان تحقیقاتی که در این باره صورت گرفته آثار اسلام شناس آلمانی، جوزف فان اس، جایگاهی ویژه دارد. نوشته پیش رو، ترجمه مقاله جوزف فان اس است که در آن به پیدایش و سیر تحول فرقه های گوناگون کلامی و عقیدتی در اسلام پرداخته است. نویسنده، بحث خود را با اشاره ای به حدیث هفتاد و دو ملت آغاز می کند و سرآغاز عصر اموی را به عنوان خاستگاه شکل گیری نخستین فرقه ها بررسی کرده و نشان می دهد که چگونه تحولات سیاسی و اجتماعی به شکل گیری فرقه ها کمک کرده است. نوع ادبی مقالات و چندوچون آن نیز از جمله مباحث مورد توجه نویسنده است. به نظر او، پیدایش فرقه ها در تمدن اسلامی بیش از آنکه نشانه تفرقه و کشمکش باشد، بر کثرت گرایی و تنوع دلالت دارد.
https://b2n.ir/p96670
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
مؤلفه های فرهنگ سیاسی تشیع در اندیشه و سیره سیاسی شهید مدرس
نویسنده: زاهد غفاری هشجین محمدرضا رحمت خواه دربان
🍁🍁🍁🍁🍁
منبع: سیاست دوره ۴۷ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 989 - 1003
این مقاله با توجه به اهمیت جایگاه شهید آیت الله سید حسن مدرس به عنوان یکی از شخصیت های سیاسی و اجتماعی برجسته و اثرگذار در تاریخ معاصر ایران، درصدد شناخت مؤلفه های فرهنگ سیاسی مذهب تشیع در اندیشه و رفتار سیاسی ایشان و پاسخ به این پرسش است که این مؤلفه ها چگونه در تفکر و رفتار سیاسی آن شهید متجلی شده اند؟ بر این اساس و در چارچوب نظریه ساختار و کارگزار و با استفاده از روش کیفی تحلیل اسنادی و با مراجعه به متون تاریخی، خطابه ها و نطق های آیت الله مدرس و نیز پژوهش های مرتبط، تجلیمؤلفه های فرهنگ سیاسی تشیع در اندیشه و سیره سیاسی ایشان بررسی شده است. این بررسی نشان می دهد که نه تنها رفتار سیاسی و اجتماعی شهید مدرس به عنوان یک مجتهد تراز اول و نیز وکیل مجلس، تحت تأثیر مؤلفه های فرهنگ سیاسی شیعه، از جمله جهاد، امر به معروف و نهی از منکر و ایثار و شهادت طلبی بوده است، بلکه می توان آن شهید را بازتولیدکننده عناصری همچون شجاعت و عدم تقیه در مبارزه با استبداد به عنوان یک عالم سیاستمدار شیعی به شمار آورد.
https://b2n.ir/b60015
تنظیم: سرکار خانم نجمه صالحی
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
بسیجی باش تا آزاده باشی
برای عاشقی آماده باشی
پر از صدق و صفای حاج قاسم
پر از اخلاص فخریزاده باشی
📝 #سیدمحمدجواد_شرافت
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
#اطلاع_رسانی
#کرسی_علمی_ترویجی
📥از سوی مدرسه علمیه تخصصی ریحانه النبی (سلام الله علیها) اراک با همکاری معاونت پژوهش مرکز تخصصی الزهرا (سلام الله علیها) قروه کردستان؛
♻️ کرسی علمی_ترویجی با موضوع: «بازنگری ونقد روایت نقص عقل زنان و انطباق با سیره امام علی (ع)» برگزار میشود
🔹استاد ارائه دهنده: سرکار خانم دکتر ناهید طیبی (دکترای تاریخ اهل بیت علیهم السلام)
🔺استاد ناقد: حجت الاسلام دکتر فاضل حسامی (استاد و پژوهشگر حوزه و دانشگاه)
🔺استاد ناقد: حجت الاسلام دکتر عابدین رستمی (مدیر گروه معارف دانشگاه آزاد اسلامی و مدرس حوزه و دانشگاه)
🔸دبیر علمی: سرکار خانم دکتر زهرا کرمی فراهانی (طلبه سطح ۴، رشته تفسیر تطبیقی و کارشناس مسائل نهج البلاغه و زنان)
🗓 زمان: دوشنبه، ۱۴۰۰/۰۹/۸، ساعت ۹:۳۰ تا ۱۱:۳۰ صبح
🕌 مکان: اراک، جاده سنجان،روبروی شهرک نبئی، کوچه فرهنگیان، پردیس زینب کبری سلام الله علیها
🔆همراه با صدور گواهی برای شرکت کنندگان🔆
🌐 لینک جلسه مجازی؛
https://croom.ir/b/paj-mbk-bt2-iqx
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
#موسی_مُبَرْقَعْ (متوفای ۲۹۶ق) فرزند امام جواد(ع) و برادر کوچکتر امام هادی(ع) است. وی اهل علم بوده و روایاتی را از امام جواد(ع) نقل کرده است. مدفن وی در قم است. او را به جهت پوشاندن چهرهاش با نقاب، مُبَرقَع مینامیدهاند. موسی مبرقع، جد سادات رضوی است. معروف است که خاندان سادات بُرقعی قم و اطراف ری به او منسوباند. مزار وی در محله چهل اختران قم مورد زیارت و تکریم شیعیان است.
جد سادات رضوی
موسی مبرقع جد سادات رضوی به شمار میآید و نسب آنها به موسی میرسد، سادات رضوی در کشورهای مختلف از جمله ایران، هند، پاکستان، افغانستان، عراق، شام و غیره زندگی میکنند.
مهاجرت خواهران موسی به قم
گفته شده وقتی موسی به قم آمد خواهرانش زینب، ام محمد و میمونه نیز به نزد او در قم آمده و ساکن شدند و در همانجا رحلت کردند و در کنار حضرت معصومه به خاک سپرده شدند.
منبع: قمی، تاریخ قم، ۱۳۶۱ش، ص۲۱۶؛ عطاردی، مسند الامام الجواد، ۱۴۱۰ق، ص ۸۴ و ۸۵
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
وفات یا شهادت
در اینکه آیا #موسی_مبرقع به مرگ طبیعی از دار دنیا رفته یا به شهادت رسیده است، اختلاف است. بعضی از تواریخ اشارهای به شهادت وی نکردهاند بلکه تاریخ وفات وی را بصورت دقیق ثبت کردهاند.
بعضی شب چهارشنبه روز آخرماه اردیبهشت مصادف با 28 ماه ربیع الآخر، سال 296 را ذکر نمودهاند. البته در سال و ماه وفات ایشان اختلافی نیست همان سال ذکر کردهاند. لیکن در بعضی تواریخ نقل شده که ایشان در قم مزارعی ایجاد کرد و در کنار خواهرانش در قم میزیست، تا اینکه بهدست عامل عباسیان در منزل خودش کشته شد. طبق این خبر، موسی شهید شده است و به مرگ طبیعی از دنیا نرفته است، لیکن از آنجا که هر دو تاریخ معتبر است و هیچ مؤیدی بر هیچکدام یافت نشده است، این قضیه همچنان مجهول باقی میماند. ضمن اینکه ناقلین شهادت، نامی از عاملین قتل وی یا کیفیت آن ذکر نکرده اند. در هر حال ایشان به هنگام وفات 82 سال از عمرشان میگذشت.
پس از فوت وی، امیر قم عباس بن عمرو غنوی بر وی نماز خواند و در خانهای که به خانۀ محمد بن الحسن بن ابی خالد الأشعری معروف بود دفن گردید. محل دفن ایشان هم اکنون در قم است مشخص است و محل عبادت مؤمنین است.
پژوهشکده باقرالعلوم(ع)
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
۲۲ ربیعالثانی مصادف با سالروز وفات فرزند بلافصل امام جواد(ع)، یعنی حضرت موسی مبرقع(ع) است. آستان این امامزاده در خیابان شهید طالقانی(آذر) قم و در محله معروف به چهل اختران قرار دارد.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
این هفته به قاب نگاه مخاطبین فرهیخته کانال گذرگاه، گردش در کتب اهل سنت، تقدیم خواهد شد.🌷
احتراما از لحاظ ایجاد تنوع در شیوه ی گردش در کتب اهل سنت 📚و بازخوانی تاریخی، از این هفته گاه روایت های مکمل خارج از
#ویژگی_امام_علی علیه السلام به سمع و نظر مخاطبین خواهد رسید.
💢مثلث_دید
#ویژگی_امام_علی علیه السلام
#برتری_ صحابه
🔺مثلث _دید
🕛ضلع اول:
🔺.... قَالَ: نَظَرَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِلَيَّ فَقَالَ: «يَا عَلِيُّ، أَنْتَ سَيِّدٌ فِي الدُّنْيَا، سَيِّدٌ فِي الْآخِرَةِ، حَبِيبُكَ حَبِيبِي، وَحَبِيبِي حَبِيبُ اللَّهِ، وَعَدُوُّكَ عَدُوِّي، وَعَدُوُّي عَدُوُّ اللَّهِ، وَالْوَيْلُ لِمَنْ أَبْغَضَكَ بَعْدِي» صَحِيحٌ عَلَى شَرْطِ الشَّيْخَيْنِ ....
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله: يا علي تو در دنیا سرور هستی ،در آخرت سرور هستی و دوست تو دوست من و دوست من دوست خدا است دشمن تو دشمن من است و دشمن من هم دشمن خدا است و وای به حال آن که بعد از من بر تو بغض گیرد.1⃣
📕المستدرك على الصحيحين ج3 ص138 المؤلف: أبو عبد الله الحاكم محمد بن عبد الله بن محمد بن حمدويه بن نُعيم بن الحكم الضبي الطهماني النيسابوري المعروف بابن البيع (المتوفى: 405هـ)، تحقيق: مصطفى عبد القادر عطا، الناشر: دار الكتب العلمية - بيروت، الطبعة: الأولى، 1411 - 1990، عدد الأجزاء: 4.
🕧ضلع دوم:
➕در کنار حوادثی چون جمل
🔺مردی آمد و نزد عایشه به (حضرت )علی(علیه السلام) و عمار دشنام داد و توهین کرد. پس عایشه گفت: اما (حضرت )علی(علیه السلام)پس درباره علی چیزی به تو نمی گویم !و اما عمار!پس من شنیدم از (حضرت) پیامبر صل الله علیه (و آله) که می گفت:عمار بین دو امر مخیر نمی شود مگر این که امری که بهتر و نزدیک تر به صواب است را انتخاب می کند.2⃣
📕صحیح مسلم،احمدبن محمد بن حنیل(164-241):شرح حمزه احمد الزین،جزء السابع عشر،حدیث شماره ی 24701،صفحه 437،دارالحدیث المتاهره
🔺شعیب الارنووط از علمای وهابی درباره ی سند این روایت می گوید :سندههی این روایت به شرط مسلم صحیح است.3⃣
🕑ضلع سوم:
🔺حسان بن ثابت نام یکی از افرادی است که رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم را دیده است و از این رو "صحابی" خوانده شده است .
این شخص در جریان "افک " به عایشه تهمت زنا زد(طبق نظر آنان که به حضور عایشه در این واقعه اعتقاد دارند)
⁉️ جالب است که عایشه حتی دربرابر دشنام به او نیز سکوت نکرده:
حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِی شَیْبَةَ، حَدَّثَنَا عَبْدَةُ، عَنْ هِشَامٍ، عَنْ أَبِیهِ، قَالَ: ذَهَبْتُ أَسُبُّ حَسَّانَ عِنْدَ عَائِشَةَ، فَقَالَتْ: لاَ تَسُبَّهُ، فَإِنَّهُ کَانَ یُنَافِحُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ
.
عروة بن الزبیر می گوید حسان را در نزد عائشة سب می کردم که عائشة گفت او را سب نکن که او از رسول الله (ص) دفاع می کرد .
.
📕صحیح البخاری،ج5،ص121،ر4145 ط دار طوق النجاة
.-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
#ویژگی_امام_علی علیه السلام
#کتب_اهل_سنت
#برتری_صحابه 3⃣
تنظیم: سرکار خانم زهرا سادات حسینی
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
اگر دزد به خانه ای برود که چیزی در آنجا نیابد، آنجا را ترک
میکند. شیطان نیز اگر وارد قلبی شود که از هوای نفس خالی باشد، آن را رها میکند؛چنانکه بر اولیای خدا نفوذ ندارد. #فيض_کاشانی المحجة البیضاء؛ ص 50
#کتاب_مناسب
#چار_چوب
🔘مرد میدان نهضت جنگل
❇️ میرزا كوچك، مرد تنهایی بود كه به دو قدرت بزرگ آن روز دنیا- یعنی روسها و انگلیسیها- یك نهی بزرگ گفت.
♨️ نه با روسها ساخت، نه با انگلیسیها؛ اما در كنار او كسانی بودند كه میخواستند با دستگاه حكومتِ آن روز مبارزه كنند، اما به روسها پناه میبردند؛ به باكو رفتند و بندوبستهایشان را كردند و به ایران برگشتند و سرسپردهی آنها شدند.
♨️ اما میرزا كوچكخان قبول نكرد و حاضر نشد سازش كند؛ او، هم با انگلیسیها جنگید، هم با قزّاقهای روس جنگید، هم با لشكر رضاخانی- و قبل از رضا خان، آن كسانی كه بودند- مبارزه كرد.
‼️ وقتی جوان گیلانی سرِ قبر میرزا كوچكخان میرود و میبیند این مرد تنها، این مرد باایمان و باصفا، اگرچه در وسط جنگلهای گیلان در مظلومیت مُرد، اما شخصیت خودش را در تاریخ ایران تثبیت كرد؛ مُرد، اما یك مشعل شد.
❗️ما در دوران مبارزهی خودمان، هر وقت نام میرزا كوچكخان را به یاد میآوردیم و شرح حال او را میخواندیم، نیرو میگرفتیم.
🎤امام خامنهای؛۱۳۸۰/۰۲/۱۲
#شهادت
#میرزا_کوچک_خان_جنگلی
#گذرگاه
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
هدایت شده از محسن الویری
🔹 درسگفتار "بررسی تاریخی ورود مغولان به ایران"
درسگفتارهایی که گروه فرهنگ و اندیشه شبکه چهار سیما از چندی پیش در باره تاریخ ایران از روزگاران کهن تا کنون با تهیه کنندگی آقای دکترسیدشهابالدین لاجوردی اقدام به پخش کرده، اکنون به تاریخ ایران در قرن هفتم رسیده است.
درسگفتار "بررسی تاریخی ورود اسلام به ایران" که ارائه آن بر عهده بنده بود، در پنج قسمت در بازه زمانی از ۵ آبان تا ۱۱ آبان پخش شد.
اکنون در حلقهای دیگر از این برنامه، درسگفتار "بررسی تاریخی ورود مغولان به ایران" قرار است در دو قسمت در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه ۱۰ و ۱۱ آذر از ساعت ۱۷:۳۰ پخش و روز بعد در ساعت ۱۰:۳۰ بازپخش شود. در درسگفتار دو قسمتی این هفته، مطالبی در باره این محورها ارائه شده است: تُرکها و تورانیان و سرزمین ترکان، تفاوت ترکزبانها و ترکنژادها، تُرک در روایات و ادب فارسی، طوایف تُرک و مغول و نیای چنگیز، مهمترین اقدامات چنگیز تا زمان مرگ او در سال ۶۲۴ ق، مهمترین اقدامات جانشینان چنگیز یعنی اوگتای قاآن (۶۳۹ ق.)، گیوک خان (۶۴۷ ق.)، منگوقاآن (۶۵۷ ق.)، قوبیلای قاآن (۶۹۳ق.) و در پایان، فتح بغداد و سقوط خلافت عباسی به دست هولاکو در سال ۶۵۶ ق.
یادآور میشود، این درسگفتار در هفته آینده با موضوع ایلخانان، ملوکالطوائف و سربداران دنبال خواهد شد.
محورهای مباحث آینده إن شاء الله در نوشتههای بعد به اطلاع خواهد رسید.
۸ آذر ۱۴۰۰
@MohsenAlviri
📖📖 معرفی اجمالی
«مرات الممالک» یا سفرنامه به خلیج فارس هند، ماوراءالنهر و ایران ترجمهای است از کتابی به همین نام، به زبان ترکی عثمانی اثر سیدی علی رئیس، معروف به کاتبی که به اهتمام آقای علی گنجه یی صورت گرفته است.
نویسنده که از فرماندهان ناوگان عثمانی در دریای سرخ و خلیج فارس بوده و ماموریت دشته که تعدادی کشتیهای عثمانی را که در دربند بصره به پایگاه سوئز بازگرداند، در راه این سفر، از سرزمینهای هند، افغانستان، ماوراءالنهر و ایران عبور میکند. اثر، گزارش و سرگذشت این دریاسالار در طول این راه میباشد.
سیدی علی در اول محرم الحرام ۹۶۱ ق از حلب حرکت کرد و سفر خود را به سوی کانال سوئز مصر آغاز نمود که پس از حدودا سه سال و هشت ماه در شعبان ۹۶۴ هجری وارد شهر غلطه (گالاتا) ترکیه شده، پایان سفرش را اعلام نمود.
سیدی علی که از حلب حرکت و از راه موصل و بغداد به بصره آمد، پس از مدتی توقف به بحرین حمله و مدتی در آنجا ماند. در این مدت ناوگان پرتقالیها از وضع ناوگان عثمانی مطلع و قسمت عمده نیروههای خود را به مسقط فرستاد، در جنگهای سختی که میان این دو ناوگان درگرفت، نیروهای پرتقالی پیروز و نیروهای عثمانی فراری شدند. سیدی علی پس از این شکست که میخواست به سوئز برگردد، گرفتار طوفان شدید در دریای عمان گشت و به سواحل هند کشانیده شد و چون بازگشت از راه دریا ممکن نبود، به اتفاق گروهی از افسران همراه خود ناچار شد، در راه این سفر از سرزمینهایی که در بالا آمد، عبور و بعد هم از راه مشهد به ایران آید و در قزوین به حضور شاه طهماسب رسید و مدتی هم در دربار او ماند و سپس از طریق بغداد به ترکیه بازگشت.
مؤلف انگیزه خود از تدوین اثر را درخواست همراهان خود در اثنای سفر ذکر میکند و نوشتن این چند صفحه را برای فهم و اطلاع با زبانی ساده و روزمره بازگو مینماید. و به خاطر آنکه در این اثر، اوضاع و احوال هر شهر و دیار را بیان نموده است، نام کتاب مرات الممالک (آئینه کشورها) نامیده است.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
📝📝 ساختار کتاب
کتاب از یک دیباچه (مقدمه) و بقیه گزارش سفر در یازده مورد: در بیان آنچه در دریای هرند روی داد، در بیان حوادثی که در دریای هند روی داد، در بیان احوالی که در ولایت گجرات روی داد، در بیان احوالی که در ولایت سند روی داده، در بیان احوالی که در دربار هندوستان روی داد، در بیان سرگذشتی که در باختر زمین (زابلستان) روی داد،... در بیان احوالی که در ماوراءالنهر واقع شده در بیان احوالی که در دشت قبچاق و ولایت خوارزم روی داد، در بیان وقایعی که در ولایت خراسان روی داد، در بیان احوالی که در غراق عجم (قزوین پایتخت عراق عجم) روی داد و آخر در بیان بقیه احوال آمده است، تشکیل شده است.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
🔷♦️🔶گزارش محتوا
📝 مقدمه
مقدمه به معرفی اثر در ابتدا میپردازد و برای آنکه خواننده را در فهم بهتر حوادث و مطالب اثر یاری رساند، زمینهها و سوابق تاریخی و رویدادهای آن در این مقدمه آورده است و مختصری از شرح حال مؤلف، آثار و ترجمههایی که از این اثر تا کنون انجام گرفته را بیان میدارد.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j