امروزه در شهر گرگان مسجد و قدمگاهی منسوب به امام حسن عسکری (ع) وجود دارد که در باور مردم، محل حضور امام حسن عسکری (ع) در این شهر به شمار می‌آید. مبنای این باور، خبری است که برخی علمای شیعه در سده ششم، از جمله ابن حمزه طوسی (درگذشته ۵۶۰ق) در الثاقب فی المناقب (ص۲۱۴-۲۱۶) و قطب‌الدین راوندی (درگذشته ۵۷۳ق) در الخرائج والجرائح (ج۱، ص۴۲۴-۴۲۶) نقل کرده‌اند.
مفاد این خبر به طور خلاصه آن است که شخصی به نام «جعفر بن شریف جرجانی» ـ از شیعیان جرجان ـ در سفر حج خود به سامرا نزد امام عسکری (ع) رفت و مبلغی را که شیعیان این شهر به امانت به وی سپرده بودند، به دست امام رسانید. امام نیز تاریخ بازگشت وی به جرجان را تعیین و آن را سوم ربیع‌الثانی همان سال پیش‌بینی کرد و به او وعده داد که خود ایشان نیز در همان روز به جرجان وارد خواهد شد. در تاریخ تعیین شده، امام به طیّ‌الارض به جرجان رفت و نزد شیعیان خود حضور یافت.
صرف نظر از ضعیف و بی‌اعتبار بودن این خبر از منظر رجالی (به علت مجهول و ناشناخته بودن راوی و عدم نقل آن در منابع کهن و دست اول شیعه)، که اصل خبر را محل شک و تردید قرار می‌دهد (و جناب آقای دکتر حسین حسینیان مقدّم در یادداشتی با عنوان «مستند خبر حضور امام عسکری (ع) در گرگان» به اعتبارسنجی آن پرداخته است)، اما نکته دیگری که حضور امام (ع) را در گرگان با تردید جدّی موجه می‌سازد آن است که بر اساس خبر فوق، امام عسکری (ع) به شهر «جُرجان» وارد شد که منطبق بر شهر «گنبد کاووس» کنونی است؛ نه شهر گرگان امروزی که در گذشته به نام «استرآباد» شهرت داشته است.
از این‌رو به نظر می‌رسد مسجد و قدمگاه امام حسن عسکری (ع) در شهر گرگان، صرفاً یادمانی است که در دوره‌های متأخر، پس از ویرانه و متروکه شدن جُرجان تاریخی (گنبد گاووس کنونی)، و با توّهم بر انطباق گرگان کنونی بر جرجان کهن به وجود آمده است و از این‌رو نمی‌توان برای آن اعتبار تاریخی قائل شد.
#گرگان
#جرجان
#معرفی_کتاب
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
955 دنبال‌کننده
3.2هزار عکس
154 ویدیو
330 فایل
گذرگاه
«کانال‌انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌جامعةالزهرا(س)؛ قم»
📜پل ارتباطی
@tarikh_jz
مالکیت فکری و محتوایی کانال، متعلق به انجمن علمی تاریخ جامعةالزهرا(س) است.
انتشار فایل‌های صوتی، تصویری، عکس نوشته‌ها و پست‌ها صرفا با ذکر منبع بلامانع است.
مشاهده در ایتا