🍀با سلام و آرزوی قبولی عزاداری های تاریخ پژوهان و دوستان عزیز در بخش دوم از قاب تصویر ویژه محرم با ما همراه باشید.🌷
🌿در این بخش به تعزیه ،تاریخچه آن و تصاویر قدیمی از تعزیه پرداخته ایم.
تاریخ پیدایش تعزیه به صورت دقیق مشخص نیست. برخى با باور به ایرانى بودن این نمایش آئینى، پاگیرى آن را به ایران پیش از اسلام به پیشینه سه هزار ساله سوگوارى بر مرگ «سیاوش» پهلوان مظلوم داستان‌هاى ملى ایران نسبت داده و این آئین را مایه و زمینه‌ساز شکل‌گیرى آن دانسته‌اند.
@tarikh_j
برای اثبات این که تعزیه در دوره صفوی به وجود آمده است هیچ مدرک مستندی در دست نداریم. ولی شکوه و رواج گسترده عزاداری‌ها در این دوره زیربنای فکری و هنری و فرهنگی تعزیه را فراهم کرده و زمینه ساز پیدایش آن در اعصار بعدی شده است.
@tarikh_j
دو جهانگرد اروپایی به نامهای «سالامون انگلیسی» و «وان گوگ هلندی» که در دوره افشاریان به ایران آمده بودند، در سفرنامه‌های خود از اجرای نوعی تعزیه خوانی که روی ارابه‌ها صورت می‌گرفته است خبر داده‌اند. اما برخی محققان چنین ادعایی را مبنی بر رواج تعزیه خوانی در دوره مورد تأمل قرار داده و اصولاً نادرشاه با این گونه آداب و رسوم شیعی موافق نبوده است.
@tarikh_j
با روی کار آمدن زندیه، زمینه‌های روشن و مدارک نسبتاً مستندی برای رواج تعزیه در این عصر وجود دارد. ساموئل هیلمن که درجنوب ایران ناظر مراسم محرم بوده است می‌گوید وقتی دسته‌های عزاداری به کار خود پایان می‌دادند در هر قصبه ای، صحنه‌های زنده ای از واقعه کربلا نمایش داده می‌شد. کارستن نیبور سیاح آلمانی نیز به تعزیه خوانی در دوران زندیه اشاراتی دارد و چندین مجلس تعزیه را دیده است.
@tarikh_j
جالب ترین و دقیق ترین گزارش‌های تعزیه در این ایام مربوط به مشاهدات ویلیام فرانکلین، افسر ارتش انگلستان از تعزیه‌های شیراز است. او فرازهایی از تعزیه آب فرات و عروسی قاسم را در سفرنامه‌ی خود درج کرده است.
@tarikh_j
در عصر قاجاریه به خصوص در زمان حکمرانی فتحعلی شاه قاجار و ناصرالدین شاه، تعزیه رونق گسترده ای پیدا کرد و اجرای آن در غالب شهرها و روستاهای ایران متداول شد اما بیشتر مجریان و برگزارکنندگان این مراسم حکام مناطق و وابستگان دربار بودند و نفوذ فرهنگ سلاطین به خوبی در مجالس تعزیه قابل مشاهده است.
@tarikh_j
تعزیه اما در دوره ناصرالدین شاه به اوج خود رسید و بسیارى این دوره را عصر طلایى تعزیه نامیده اند. تعزیه که پیش از آن در حیاط کاروانسراها، بازارها و گاهى منازل شخصى اجرا مى‌شد، اینک در اماکن باز یا سربسته تکایا و حسینیه‌ها به اجرا در مى‌آمد. معروف‌ترین و مجلل‌ترین این تکایا، تکیه دولت بود که در همین دوره به دستور ناصرالدین شاه و مباشرت دوستعلى‌خان معیرالممالک در سال 1304 هجرى قمرى ساخته شد. در آغاز سلطنت ناصرالدین شاه، تعزیه در 300 مکان مشخص برپا مى‌شد.
@tarikh_j
در سال‌هاى آغاز دیکتاتورى رضاشاه، یعنى پس از 1304 هجرى شمسى، اجراى تعزیه رفته رفته ممنوع اعلام شد و پا به دوران افول خود گذاشت. هر چند پس از شهریور 1320 دیگر بار سر برآورد.
منبع : مصاحبه آقای غلامرضا گلی زواره
@tarikh_j
نخستین درگیری‌ها بین رئیسعلی و انگلیسی‌ها در همین زمان بود و تصرف بوشهر و گمرک آن موجب درگیری بین رئیسعلی دلواری و انگلیسی‌ها شد.
شهر بوشهر چند بار توسط انگلیسی‌ها اشغال شده بود. در کشاکش جنگ جهانی اول، در سال ۱۹۱۵م برابر با ۱۲۹۴ش دولت انگلستان دوباره بوشهر را اشغال کرد. مردم شهرهای مختلف دست به اعتراض زدند و در برخی شهرها مشغول به جمع‌آوری کمک برای مردم بوشهر شدند. علمای بوشهر فتوای جهاد علیه نیروهای انگلیسی دادند. سید عبدالحسین لاری پس از اعلام جهاد طی نامهای به رئیسعلی و دیگر سران مجاهدان آن‌ها را به نبرد با اشغالگران تشویق کرد.
#رئیس علی_دلواری
#یک_صفحه از_تاریخ
@tarikh_j
انگلیسی‌ها پس از اشغال بوشهر در ۱۲۹۴ش، به روستای «دلوار» نیز حمله کردند. اما پیش از حمله آنان، مردم، روستا را خالی کرده و به کوه‌ها پناه بردند. انگلیسی‌ها نیز به ویران ساختن خانه‌ها و قطع نخل‌ها پرداختند.
رییس‌علی به همراه دیگر تنگستانی‌ها، شب‌ها به نیروهای انگلیسی شبیخون می‌زدند و با هر شبیخون تلفات بسیاری به آنان وارد می‌کردند.«شیخ حسین خان چاه کوتاهی» معروف به «سالار اسلام» و «زائر خضرخان اَهرَمی» از جمله خان‌هایی بودند که علیه انگلیسی‌ها قیام کردند.
#رئیس علی_دلواری
#یک_صفحه_از تاریخ
@tarikh_j
بخشی از نامه رئیسعلی دلواری به محمد حسین برازجانی:
در خانه نشستن خودمان و راحت طلبیدن تمام وسوسه شیطان می‌باشد. مستحق آن نیستیم که خدا و رسول را از خود خشنود سازیم. روس و انگلیس حق دارند اگر خودمان هیچ کاری نکنیم و آسوده بنشینیم، چرا که همه نوع احترام به بقعه مقدس امام ثامن در شمال و[هتک] احترام به منبر سیدالشهداء در جنوب کردند. در بمباران دلبار(به دلوارف دلبار هم می‌گفتند)کارهای خوب کردند. تف به ما، تف به ما. قربانت بروم، هوش ندارم [یعنی حضور ذهن ندارم] که شرح حالات به درستی عرض نمایم و مصدع زیاده از این نمی‌شوم. خیلی میل به دستبوسی و زیارتت دارم نمی‌دانم به چه قسم به این آرزو نایل شوم.
«از خداوند جلی توفیق می‌خواهد علی»
#رئیس علی_دلواری
#یک _صفحه از_تاریخ
@tarikh_j
رئیسعلی دلواری در در ۱۲ شهریور ۱۲۹۴ش (و به قولی ۱۲۹۷ش) هنگام حمله به نیروهای انگلیسی، از پشت سر هدف گلوله یکی از همراهانش گرفت و به شهادت رسید.
قاتل رئیسعلی اجیرشده نیروهای انگلیسی بوده است. مادر رئیسعلی پس از مدتی جسدش را به نجف برد و در قبرستان وادی السلام دفن کرد.
تنظیم:فاطمه میری
#رئیس_علی_دلواری
#یک _صفحه از_تاریخ
@tarikh_j
🍀با سلام خدمت پژوهشگران و دانش پژوهان گرامی دراین برش از سایه روشن این هفته عزاداری در سنت و سیره اهل بیت (ع) و صحابه را مورد توجه قرار داده ایم . و پاسخ این مساله را از بیان استاد ارجمند دکتر مهدی فرمانیان تقدیم حضورتان می کنیم.🌹
🍀متن مکتوب
وقتی حضرت به شهادت می رسند اولین عزاداران اهل بیتی هستند که همراه حضرت بودند در واقعه عاشورا شام و پس از بازگشت عزاداری کردند.بعد از آن امام سجاد ع به مدت چهل سال براین واقعه تاکید می کرد و گریان بود.خود پیامبر ص این استمرار را نشان داده در عزاداری بر ای مادرش در بازگشت از صلح حدیبیه .واقعه امام حسین (ع) درحالی که یک مساله ویژه است در عزاداری ایشان از یک سو اهل بیت (ع) را می بینیم و از طرفی صحابه را مانند جابر انصاری و این مساله ادامه پیدا می کند مانند ابن عباس و تابعیت هم این سنت را ادامه می د هند و انتقال می دهند به نسل بعد از خودشان بعد از نقل روایات پیامبر ص در مورد امام حسین (ع) بقیه هم به تبع می آیند سر قبر امام حسین ع شیوه های عزاداری البته در این دوران تغییر کرده اما با اصول کلی منطبق هست.
سوال:اصحاب ائمه (ع)چگونه به این واقعه واکنش داشتند؟
اهل بیت(ع) خیلی تاکید کردند بر احیا این روز ،در اصحاب ائمه می بینیم جلسات خصوصی تشکیل می دادند و شعر می خوانند مانند دعبل و سید حمیری
روایت است کسی نزد امام صادق (ع) آمد و دید امام محزون است امام گفت چرا شما دور هم نمی نشینید و روضه امام حسین (ع) و مقتل و اشعاری در این مورد نمی خوانید.این فرهنگی که اهل بیت خودشان ایجاد کردند باعث شد که اشعار خوانده شود و اتفاقات را بخوانند به خاطر تاکید اهل بیت(ع) این اشعار ضبط شد.
@tarikh_j
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا