eitaa logo
تاریخ 🔖
4 دنبال‌کننده
438 عکس
3 ویدیو
0 فایل
بررسی تاریخ ایران و جهان از آغازین روزها تا زمان حال . #تاریخ #تمدن #ایران #اسلام #میراث_فرهنگی #عکس_تاریخی #باستان_شناسی #کتاب
مشاهده در ایتا
دانلود
📌زندگینامه امام جواد (ع) : ☀️امام محمد بن علی نهمین امام شیعیان است. او در دهم یا نوزدهم ماه رمضان سال ۱۹۵ ه.ق به دنیا آمد. پدرش امام رضا(ع) و مادرش سبیکه نوبیه (خیزران) است. 🔅فرزندان امام جواد : علی ، موسی ، فاطمه ، امامه . 🔹القاب وی : تقی ، جواد(بخشنده) ، قانع ، زکی ، منتجب و مرتضی و کنیه اش اباجعفر ثانی است. 🔹او بیشتر سال های کودکی خود را در مدینه و به دور از پدر گذراند. دوران امامت محمد بن علی (ع) هفده سال به طول انجامید که همزمان با خلافت مامون و معتصم عباسی بود. 🚩 مامون دخترش ام فضل را به عقد امام جواد درآورد. با مرگ مامون ، خلیفه بعدی معتصم امام جواد را از مدینه به بغداد آورد و جلسات مناظره و مجادله علمی با حضور امام برگزار می کرد تا شاید وی در پاسخگویی به دیگران شکست بخورد. 🔹امام جواد سر انجام در سال ۲۲۰ ه.ق در سن ۲۵ سالگی به دستور معتصم توسط همسرش ام فضل مسموم شد و در جانب غربی بغداد در گورستان قریش دفن گردید. 🔹از امام جواد (ع) حدود ۲۵۰ روایت و چندین رساله و پاسخ نامه به مسائل دینی باقی مانده است. تعداد شاگردان وی را ۱۱۳ تن دانسته اند که از جمله معروفترین آنان : ابوهاشم داود جعفری ، نوح بن شعیب بغدادی و علی بن مهزیار اهوازی هستند.
📌زندگینامه امام هادی (ع) : 🔹امام علی بن محمد (ع) دهمین امام شیعیان است. او در پانزده ذی حجه سال ۲۱۴ ه.ق در مدینه به دنیا آمد. مادرش سمانه نوبیه نام داشت. القاب وی ناصح ، متوکل ، مرتضی ، هادی و نقی است. کنیه اش ابوالحسن ثالث می باشد. 🔅همسرش حدیث ( نام های دیگر :سلیل، سوسن، حریبه ، عسفان ، جده ) است . فرزندان امام هادی ؛ حسن ، محمد ، حسین ، جعفر و عایشه هستند. 🔹محل تولد امام هادی روستای صریا نزدیک مدینه بود. دوران امامت ۳۴ ساله وی معاصر با خلافت معتصم ، واثق ، متوکل ، منتصر، مستعین و معتز می باشد. 🔹از امام هادی در منابع شیعه احادیث زیادی موجود است. همچنین پاسخنامه ها ، مناظره های علمی ، رساله ها و زیارت جامعه کبیره از دیگر آثار باقی مانده از وی هستند. 🚩 تعداد شاگردان امام هادی را ۱۸۵ نفر ثبت کرده اند که از جمعه معروفترین آن ها : ابراهیم بن مهزیار اهوازی ، فضل بن شاذان نیشابوری و احمد بن محمد بن خالد برقی هستند که کتاب هایی درباره عبادات ، عقاید و احادیث نوشته اند. 🔹امام هادی در سوم رجب سال ۲۵۴ ه.ق در سن چهل سالگی و در دوران خلافت معتز عباسی مسموم و شهید شد. جنازه او را در منزلش در سامرا دفن کردند. 🔹در مراسم تدفین امام هادی (ع) مراکز تجاری و دولتی سامرا تعطیل شد و بزرگان کشوری و لشکری دولت عباسی حضور یافتند. 🔹خانه امام هادی در نزدیک پادگان های نظامی قرار داشت. در دوران حکومت آل بویه ، حاکمان این سلسله ( معزالدوله و عضدالدوله ) عمارات و تاسیساتی برای آرامگاه وی ساختند و گنبد و ضریح مرقد را بازسازی کردند. 🔹سختی های دوران زندگی امام نقی مربوط به دوره خلافت متوکل بود. متوکل لعن و نفرین علی (ع) را دوباره برقرار ساخت و دستور داد در سال ۲۳۵ ه.ق مقبره امام حسین (ع) را خراب کنند. بسیاری از شیعیان در این دوره حبس و شکنجه شدند. 🔹متوکل در سال ۲۳۳ ه.ق دستور داد که امام هادی را از مدینه به شهر سامرا آوردند. امام به مدت ۲۱ سال تا زمان شهادت در سامرا زندگی کرد. متوکل هرچه تلاش کرد امام را به مجلس شراب بکشاند موفق نشد و سرانجام تصمیم گرفت وی را به قتل برساند اما در همین زمان توسط پسرش کشته شد.
📌امام حسن عسکری (ع) : 🔹حسن بن علی (ع) در هشتم ماه ربیع الآخر سال ۲۳۲ ه.ق در مدینه به دنیا آمد. مادرش حدیث نام داشت. کنیه او ابومحمد و القاب وی : صامت ، زکی ، شافی و عسکری است. 🔹وی یازدهمین امام شیعیان است. امام حسن بن علی (ع) به همراه پدرش امام هادی (ع) ، امامین عسکرین نامیده می شوند زیرا شهر سامرا محل زندگی آنان یک پادگان نظامی بود. 🔅نام همسر وی نرجس خاتون (ملیکا ، سوسن یا صیقل) است. 🚩 وی دوران زندگی خودش را در حبس خانگی به سر برد و جاسوسان خلیفه او را تحت نظر داشتند. دوران امام حسن عسکری معاصر با خلافت مهتدی و معتمد خلفای عباسی بود. 🔹دوران امامت امام حسن عسکری (ع) شش سال است. او چندین بار توسط خلفا زندانی گردید. نگرانی خلفا از اینکه فرزند وی منجی آخرالزمان خواهد بود سبب شده بود که امام عسکری هر دوشنبه و پنجشنبه در دارالخلافه حضور پیدا کند. 🔅امام حسن عسکری در ماه ربیع الاول سال ۲۶۰ ه.ق در ۲۸ سالگی به دستور خلیفه معتمد عباسی مسموم و در سامرا کنار قبر پدرش دفن گردید. 🔹تعداد شاگردان امام عسکری را ۱۰۲ تن دانسته اند که از معروفترین آنان : حسین بن اشکیب مروزی ، هارون بن مسلم و محمد بن حسن صفار هستند. از امام عسکری روایات ، نامه ها و یک رساله به نام المنقبة درباره مسائل حلال و حرام باقی مانده است.
📌زندگینامه امام مهدی (ع) : 🔹امام محمد بن حسن دوازدهمین امام شیعیان در پانزده شعبان سال ۲۵۵ه.ق/ ۸۶۹ میلادی در شهر سامرا متولد شد. مادرش نرجس خاتون است . 🔅کنیه اش ابوالقاسم و القابش بقیة الله ، حجة الله ، مهدى ، قائم منتظر ، خلف صالح ، امام زمان ، صاحب زمان ، ولى عصر و امام عصر است . 🔹او به مدت پنح سال تحت تربیت پدر قرار داشت و آخرین زمانی که در جمع مردم دیده شد ، هنگام خواندن نماز بر جنازه پدرش بود. 🔹بعد از درگذشت امام حسن عسکری ، امامت وی آغاز شد و آغاز امامت او از سال ۲۶۰ ه.ق /۸۷۴ م تا سال ۳۲۹ ه.ق / ۹۴۰ م است که این دوره را «دوران غیبت صغری» می نامند و ۶۹ سال طول می کشد. 🔹 در دوران غیبت صغری مهدی ، عمویش جعفر بن علی ادعای امامت کرد اما شیعیان وی را نپذیرفتند و معروف به «جعفر کذاب» شد. 🚩 در دوران غیبت صغری ، امام مهدی توسط چهار نفر نماینده خود به اسامی : عثمان بن سعید عمری , محمد بن عثمان بن سعید عمری ، حسین بن روح نوبختی و ابوالحسن علی بن محمد سمری با مردم ارتباط داشت. 🔹با درگذشت آخرین نماینده امام زمان یعنی علی بن محمد سمری در سال ۳۲۹ه.ق ، غیبت کبری امام دوازدهم آغاز گردید و از دیده ها پنهان گردید تا زمانی که شرایط لازم برای ظهور مجدد فراهم گردد. 🔅دوران زندگی امام مهدی از هنگام تولد تا زمان غیبت کبری معاصر با خلافت مهتدی ، معتمد ، معتضد ، مکتفی ، مقتدر ، قاهر ، راضی و متقی خلفای عباسی است.
📌 نشانه های ظهور امام دوازدهم مهدی(ع) : ☀️ از امام جعفر صادق (ع) نقل شده است که پیش از ظهور امام مهدی پنج علامت حتمی است که عبارتند از : 🔹۱- سید یمانی : از فرزندان پیامبر است که شش ماه پیش از ظهور مهدی ، از کشور یمن قیام می کند و با سپاهی به عراق می رود. 🔹۲- سفیانی : نام وی عثمان بن عنبسه و از فرزندان ابوسفیان می باشد. او دشمن امام زمان است و با تظاهر به دینداری ، گروه زیادی از مسلمانان را فریب می دهد و قیامش را از شام (سوریه) آغاز می کند و عراق و عربستان را پس از جنگ های متعدد تصرف می کند و سرانجام توسط مهدی کشته می شود. 🔹۳ - صیحه آسمانی : صدای بسیار بلندی است که همه مردم زمین آن را خواهند شنید. این صدا از سوی فرشته وحی جبرئیل است که نام مهدی را صدا می زند و دستی در آسمان ظاهر می شود که به او اشاره می کند. 🔹۴- کشته شدن نفس زکیه : وی از نسل امام حسین است و در مسجد الحرام کشته می شود. 🔹۵- حادثه بیدا : فرو رفتن لشکر سفیانی در بیابان بیدا میان مکه و مدینه.
📌حکومت خوارزمشاهیان : 🔅خوارزمشاهیان از سال ۴۷۰ ه.ق تا ۶۲۸ ه.ق به مدت ۱۵۸ سال در ایران حکومت کردند . پایتخت آنان گرگانج و پس از آن شهرهای سمرقند ، غزنی و تبریز بود. 🔹جد خاندان خوارزمشاهی ، انوشتکین غرچه از غلامان ترک بود که توسط بلکاتکین حاکم سلجوقی به همراه غلامان دیگر از غرچستان خریداری شده بود. 🔹انوشتکین به دربار ملکشاه سلجوقی راه یافت و در آنجا به تدریج به مقام طشت داری و حکومت خوارزم دست یافت. پس از انوشتکین ,آتسز ، ایل ارسلان ، سلطان شاه ، علاالدین تکش ، علاالدین محمد و جلال الدین منکبرنی به پادشاهی رسیدند. 🚩 دوران پادشاهی سلطان محمد خوارزمشاه دوران اوج قدرت این حکومت است و وی را به سبب فتوحاتش لقب «اسکندر ثانی » داده بودند. 🔹سلطان محمد حکومت های قراخانی ، غوریان ، ملوک مازندران ، قراختاییان کرمان را از بین برد و در سال ۶۱۴ ه.ق برای نابودی خلافت عباسیان به سمت بغداد لشکرکشی کرد اما لشکرش در همدان گرفتار برف و سرما شد و مجبور شد بازگردد. 🔹مغول ها در دوران سلطان محمد به ایران حمله کردند و خوارزمشاهیان را شکست دادند و با مرگ سلطان جلال الدین ، این حکومت منقرض شد. 🚩 دشمنان مهم خوارزمشاهیان ، خلافت عباسی و فرقه اسماعیلیه بودند. خلیفه ناصر سی و چهارمین خلیفه عباسی بود که تصمیم داشت قدرت خلافت را دوباره احیا کند از اینرو با خوارزمشاهیان دشمن بود و با حکومت های اطراف مانند مغولان ، اسماعیلیان و قراختاییان و ... نامه نگاری می کرد و آن ها را تشویق به حمله به قلمرو سلطان محمد می کرد. 🔅با کشته شدن ۴۵۰ بازرگان مغول در شهر مرزی اترار ، چنگیزخان به ایران حمله کرد و مغولان به عمر حکومت خوارزمشاهی پایان دادند.
☀️قلمرو حکومت خوارزمشاهیان
📌فرقه اسماعیلیه - بخش اول : 🔹اسماعیلیه گروهی از شیعیان هستند که به امامت اسماعیل فرزند امام جعفر صادق (ع) اعتقاد دارند. برای پیروان این فرقه اسامی دیگری مانند : سبعیه(هفت امامی) ، حشاشیش ، قرامطه ، باطنیه ، تعلیمیه و ملاحده نیز بکار برده اند. 🔹اسماعیلیان با تبلیغات در شهرهای مختلف و جذب طرفدار توانستند در سال ۲۹۷ ه.ق/۹۱۰ م خلافت فاطمیان را در مصر تاسیس کنند. آن ها چون خود را از نسل فاطمه دختر پیامبر (ص) می دانستند ، نام فاطمی را برای خلافت خود انتخاب کردند. 🔹فاطمیان تا سال ۵۶۷ ه.ق /۱۱۷۱ م به مدت ۲۷۰ سال بر کشور مصر ، شمال آفریقا ، نواحی ساحلی مدیترانه و قسمت غربی عربستان حکومت کردند. پایتخت آنان شهرهای رقاده ، مهدیه ، منصوره و قاهره بود. 🔹اولین خلیفه فاطمی عبیدالله مهدی و آخرین آنان العاضد لدین لله بود. خلافت فاطمی توسط صلاح الدین ایوبی منقرض شد و سلسله ایوبیان جایگزین آن شد. 🔹خلافت فاطمی در سال ۴۸۷ ه.ق با مرگ المستنصر به دو شاخه نزاریه و مستعلویه تقسیم شد. طرفداران جانشینی نزار تحت رهبری حسن صباح ، حکومت اسماعیان ایران را ایجاد کردند. 🔹حسن بن علی بن جعفر بن صباح حمیری (حسن صباح) در سال ۴۸۳ه.ق/ ۱۰۹۰ م قلعه الموت در قزوین را از مهدی حاکم سلجوقی آن به قیمت سه هزار دینار خرید و حکومت اسماعیلیان ایران را تاسیس کرد که تا سال ۶۵۴ ه.ق / ۱۲۵۶م که هلاکوخان مغول قلعه الموت را ویران کرد و رکن الدین خورشاه آخرین رهبر اسماعیلیه را کشت ، به مدت ۱۷۱ سال دوام آورد.
📌فرقه اسماعیلیه - بخش دوم : 🔅هشت نفر تحت عنوان «خداوندان الموت» به اسامی حسن صباح ، کیا بزرگ امید ،محمد بن بزرگ امید ، حسن علی ذکره السلام ، نورالدین محمد ، جلال الدین حسن نومسلمان ، علا الدین محمد و رکن الدین خورشاه بر اسماعیلیه حکومت کردند. 🔹اسماعیلیه با تصرف قلعه های متعدد در نقاط مختلف ایران و سوریه و تربیت قاتلان (فداییان) توانستند لشکریان سلجوقی و خوارزمشاهی را چندین بار شکست بدهند. آن ها توسط فداییان ، دشمنان خود مانند خواجه نظام الملک وزیر سلجوقیان ، ترکان خاتون همسر ملکشاه ، خلفای عباسی مسترشد و راشد و حتی حاکمان مغول را به قتل می رساندند. 🔹حسن بن محمد معروف به «علی ذکره السلام» چهارمین رهبر اسماعیلی در سال۵۵۹ ه.ق /۱۱۶۴ م اعلام قیامت کرد و خود را امام خواند و اعلام داشت که عمل به فرایض دینی دیگر الزامی ندارد. 🔹جلال الدین حسن معروف به نومسلمان ششمین رهبر اسماعیلی پایان قیامت را اعلام کرد و به مذهب اهل سنت پیوست و با خلیفه عباسی روابط دوستانه برقرار کرد و چند تن فدایی در اختیار او گذاشت. 🔹اختلاف بین رهبران اسماعیلی به تدریج سبب ضعف آنان شد و در هنگام حمله هلاکوخان مغول آن ها دیگر مانند قبل متحد نبودند و از اینرو به جز قلعه گردکوه و لمسر بقیه به راحتی تسلیم مغول ها شده و تخریب شدند.
🔅قلعه الموت در استان قزوین - منطقه الموت و در شمال شرقی روستای گازرخان قرار دارد. 🔹این قلعه پایگاه اصلی فرقه اسماعیلیه و رهبر آن حسن صباح بود و در سال ۶۵۴ه.ق در حمله مغول ها ویران شد. 🔅قلعه الموت در دوران اقتدار خود صاحب کتابخانه بزرگ و داروخانه و مسجد و آب انبار بوده است.
🔅قلعه لمسر یا لمبسر یکی از قلعه های فرقه اسماعیلیه در استان قزوین و شمال شرقی روستای رازمیان است. 🔹در هنگام حمله هلاکوخان سردار مغول به ایران ، این قلعه بیشتر از همه مقاومت کرد و همه مدافعان آن کشته شدند. 🚩 طول قلعه ۴۸۰ متر و عرض آن ۱۹۰ متر است .
🔅قلعه سارو در استان سمنان از پایگاه های فرقه اسماعلیه. 🔹 قدمت این قلعه به دوران قبل از اسلام باز می گردد اما چون مورد استفاده اسماعلیه بوده دارای اهمیت است. 🚩 این قلعه شامل معبد ، سربازخانه ، آب انبار و حمام است.
☀️نقشه قلعه های اسماعیلیه در شمال ایران
🔅 قلعه مصیاف در سوریه در شهر حمات - از ساخته های فرقه اسماعیله 🔹 هنگامی که این قلعه توسط صلاح الدین ایوبی محاصره شد. فداییان اسماعیلی به چادر او نفوذ کرده و خنجری را بر کنار تخت او زدند و صلاح الدین پس از این اتفاق از محاصره قلعه و دشمنی با اسماعیلیان دست برداشت.
🔅قلمرو حکومت فاطمیان در مصر
📌تاریخ مغول - بخش اول : 🔹مغول ها تا پیش از ظهور چنگیزخان به صورت قبایل کوچک و پراکنده در سرزمین مغولستان می زیستند و زندگی آنان از طریق دامداری و مبادلات پوست و حیوان با همسایگان می گذشت. 🔹 مغولستان به قبایل مختلفی تقسیم می شد که شامل : تاتار و قنقرات ، قیات ، اویرات و آرلاد و جلایر ، کرائیت ، نایمان ، ترکان ایغور ، ترکان قرلق و ترکان قراختائی می شدند. 🔹این طوایف مغول یا زیردست امپراتوران چین بودند یا زیردست قبیله کرائیت یا زیردست گورخان پادشاه قراختائی . 🔹قوم تاتار و قنقرات از وحشی ترین قبایل مغول بودند و قوم کرائیت قوی ترین قوم مغولستان بود. 🔹چنگیزخان که لقبی برای تموچین است از قبیله کوچک قیات بود. تموچین در سال ۵۴۹ ه.ق در مغولستان متولد شد. پدرش «یسوکای بهادر » رئیس و خان قبیله قیات بود. 🔹یسوکای پدر چنگیزخان توانست قبایل اطراف را مطیع خویش سازد و این سبب شد که امپراتور چین شمالی از قدرتگیری او دچار وحشت شود و گروهی را برای سرکوبی اش بفرستد ، اما یسوکای بر آن ها پیروز شده و قبیله قیات را از ننگ باجگزاری به چین خلاص نموده و مستقل کرد. 🔹تموچین سیزده ساله بود که پدرش فوت کرد و عده ای از مغول ها از اطاعت او سرپیچی کردند و وی به ناچار به نزد خان قبیله کرائیت که با پدرش دوست بود رفت. محبوبیت تموچین بین مغول ها سبب حسادت خان کرائیت شد و تصمیم به کشتن وی گرفت . اما در درگیری با تموچین و یارانش کشته شد.
📌تاریخ مغول - بخش دوم : 🔹با پیروزی تموچین بر خان کرائیت ، قبایل مغول به او پیوستند و به وی لقب چنگیزخان دادند. در سال ۶۰۰ه.ق چنگیزخان بر تایانگ خان پادشاه نایمان ها پیروز شد اما کوچلک خان پسر او به گورخان پادشاه قراختایی پناهنده شد. 🔹کوچلک خان نایمانی به کمک سلطان محمد خوارزمشاه حکومت قراختایی را نابود کرده و قلمرو آن را میان خود تقسیم کردند. 🔅هنگامی که سلطان محمد خوارزمشاه در سال ۶۱۲ ه.ق برای جنگ با طوایف قرقیز و قبچاق از شهر جند (در کشور قزاقستان - نزدیک رود سیحون)می گذشت ، در دشت قبچاق با یک دسته از لشکریان چنگیزخان به فرماندهی پسر او جوجی روبه رو شدند. 🔅با اینکه مغول ها قصد جنگ نداشتند اما سلطان محمد با این گفتار که همه کفار در چشم او یکسانند به ایشان حمله برد. بعد از مدتی جنگ ، مغول ها شبانه عقب نشینی کردند و خوارزمشاه به سمرقند بازگشت. 🔹سلطان محمد پس از فتوحاتش در آسیای مرکزی به فکر تسخیر چین افتاد و پس از اینکه فهمید مغول ها چین را تصرف کردند ، سفیرانی برای تحقیق به این کشور فرستاد. 🔹چنگیزخان با سفیران سلطان محمد با احترام برخورد کرد و پیغام فرستاد که خواهان صلح بین طرفین و برقراری روابط تجاری است. 🔹پس از اینکه دو امپراتوری مغول و خوارزمشاهی باهم همسایه شدند ، چند تن بازرگان مسلمان با کالاهایی به مغولستان رفتند و هنگام بازگشت ، چنگیزخانه به همراه أنان گروهی از بازرگانان خود را به همراه هدایایی برای سلطان محمد به نزد او روانه کرد.
📌تاریخ مغول - بخش سوم : 🔹فرستادگان چنگیز در سال ۶۱۵ ه.ق به همراه نامه او به نزد سلطان رسیدند و اگرچه سلطان در ابتدا به سبب آنکه چنگیز در نامه اش وی را پسر خود خوانده بود خشمگین شد اما بعد پذیرفت که صلح و تجارت بین دو طرف برقرار باشد. 🔹پس از بستن عهدنامه دوستی بین دو طرف ، حدود ۴۵۰ بازرگان مغولی با کالاهای گرانبها از مغولستان به سمت ایران حرکت کردند. در شهر مرزی اترار که ابتدای قلمرو خوارزمشاهیان بود ، غایرخان حاکم شهر که از اقوام ترکان خاتون مادر سلطان بود به بهانه جاسوس بودن آنان ، همه را به جز یک نفر که فرار کرد به قتل رساند. 🔹چون چنگیز از این واقعه اطلاع یافت درخواست تحویل دادن غایرخان را کرد اما به علت نفوذ مادر شاه و اینکه اکثر لشکریانش از قبیله و قوم غایرخان بودند ، از تسلیم وی خودداری کرد و سفیر چنگیزخان را کشت. 🔹چنگیزخان ابتدا کوچلک خان نایمانی را که مسلمانان منطقه از ظلم و ستم او ناراضی بودند را از میان برد و سپس در سال ۶۱۶ ه.ق با سپاهی که تعداد آن را حدود ۶۰۰ هزار نفر دانسته اند حمله خود را به قلمرو خوارزمشاهیان آغاز کرد. 🔹بی رحمی سلطان محمد در کشتن بزرگان و پادشاهان همسایه سبب شده بود که درباریان و امیران او مخفیانه اخبار و نقشه های وی را به چنگیزخان اطلاع بدهند. 🔹سلطان محمد در مشاوره با فرماندهان خود برای مقابله با مغول ها ، ارتش خود را تقسیم نموده و به شهرهای مرزی فرستاد.
📌تاریخ مغول - بخش چهارم : 🔹چنگیزخان به همراه پسران خود ( اگتای ، جغتای ، تولی ، جوجی) شهر اترار را پس از مقاومت پنج ماهه غایرخان حاکم آنجا ، تصرف و مردم آن را قتل عام کرد. 🔹سلطان محمد که بسیار ترسیده بود از قلعه ای به قلعه دیگر و از شهری به شهر دیگر فرار می کرد و سرداران مغول (جبه و سبتای) در تعقیب او بودند. 🔹با اینکه بعضی از حاکمان مانند اتابک نصرة الدین احمد فرمانروای لرستان از او خواستند که مقاومت کند و کمک آنان را بپذیرد اما سلطان درخواست آن ها را رد می کرد. 🔹سلطان محمد سرانجام در جزیره آبسکون در دریای خزر به سبب بیماری ذات الجنب در سال ۶۱۷ ه.ق درگذشت. جسد وی بعدها به قلعه اردهن منتقل شد.اما به دستور اگتای پسر چنگیزخان استخوان هایش را بیرون آورده و سوزاندند. 🔹حملات مغول ها با مقاومت مردم در شهرهای مختلف مواجه می شد مانند شهر جرجانیه که چهارماه محاصره شد و مردم آن کشته شدند. 🔹 پس از اینکه جلال الدین خوارزمشاه توانست در « جنگ پروان » سپاه قوتوقو نویان سردار مغول را شکست بدهد ، مقاومت و پیروزی مردم بیشتر شد اما این نتایج کوتاه مدت بود. 🔅چنگیزخان سرانجام در ۶۲۴ ه.ق در ۷۲ سالگی درگذشت. با مرگ چنگیزخان ، سومین پسرش به اسم اگتای جانشین وی شد. اگتای پسر بورته اولین و محبوب ترین زن چنگیزخان بود. 🔹 با مرگ اگتای در سال ۶۳۸ ه.ق ، توراکیناخاتون ، گیوگ و منگو به ترتیب به ریاست مغول ها دست یافتند .
📌تاریخ مغول - بخش پنجم : 🔹در سال ۶۴۸ ه.ق منگو خان مغول ، برادرانش هولاکو و قوبیلای را برای فتح نواحی باقیمانده چین و ایران به سمت این ممالک فرستاد. 🔹هلاکوخان مغول به ایران حمله کرد و به حکومت اسماعیلیه در ایران و خلافت عباسی در عراق پایان داد و سلسه ایلخانان را در ایران تاسیس کرد . حکومت ایلخانان از سال ۶۵۴ ه.ق تا سال ۷۳۶ ه.ق به مدت ۸۲ سال هجری دوام آورد. 🔹قوبیلای برادر دیگر منگو که به چین رفته بود ، سلسه یوان را در این کشور تاسیس کرد که از سال ۱۲۷۱ تا ۱۳۶۸ میلادی به مدت ۹۷ سال حکومت کردند. 🔹پایتخت مغول ها شهر قره قروم و بعد دادو(پکن) بود. قلمرو مغول ها در کشور روسیه به اردوی زرین (آلتین اردو) معروف بود و تحت ریاست جانشینان جوجی پسر چنگیزخان بود. اردوی زرین شامل روسیه ، اکراین ، قزاقستان و ازبکستان می شد. 🔅فتوحات مغول ها در نبرد عین جالوت در فلسطین در سال ۶۵۸ ه.ق /۱۲۶۰ میلادی متوقف شد و آن ها از سپاه سیف الدین قدوز چهارمین سلطان حکومت ممالیک مصر شکست خوردند. 🔹مغول ها تحت فرماندهی سوبوتای بهادر ، در اروپا تا وین پایتخت اتریش پیشروی کردند اما مرگ اگتای خان مغول سبب شد که فرمانده اروپایی مغول ها جنگ ها را متوقف و برای ادای احترام به مغولستان بازگردد. 🔹در سمت شرق نیز مغول ها با مقاومت ژاپنی ها و ویتنامی ها روبه رو شدند و در جنگ کوآن از ژاپنی ها (سلسه کاماکورا) شکست خوردند.
☀️ قلمرو مغول ها در اوج قدرت
🔅قلمرو ایلخانان در ایران - حکومت جانشینان هلاکوخان مغول
📌 ترس از مغول ها : 🔹 نقل کرده اند که یک نفر مغول به روستایی که مردمی فراوان در آن بودند وارد می شد و یک یک آنان را می کشت و کسی جرئت نمی کرد در مقابل او بایستد. 🔅نوشته اند که یک نفر مغول مردی را گرفت و چون وسیله ای برای کشتن وی نداشت به او گفت سر خود را بر زمین بگذار و از جای خود حرکت نکن و مرد چنین کرد و آن مغول رفت و شمشیری پیدا کرده و با آن مرد را کشت. 🚩 در داستانی دیگر نقل شده است که مردی به همراه هفده نفر در راهی می رفتند و سواری از مغول ها به آن ها می رسد و دستور می دهد که دستان همدیگر را به هم ببندند. آن مرد به بقیه می گوید که او یک نفر است و ما هفده تن و می توانیم وی را کشته و نجات یابیم . اما بقیه در جواب می گویند که ما می ترسیم و در آخر او مجبور می شود به تنهایی آن مغول را کشته و بقیه را نجات بدهد.
📌کتاب یاسای چنگیزخان : 🔹این کتاب مجموعه است از آداب و احکام رسمی و معتقدات طوایف مغول که بیشتر احکام آن از زندگی شخصی چنگیزخان اخذ شده بود. 🚩 یاسا به اسامی گوناگون (یاساق ، یاسه ، یسق) ذکر شده است و در مدت طولانی تدوین شد و‌ قصد چنگیزخان از نوشتن آن ، جاودانه ساختن فرمانروایی در خاندان خود بود. 🔹در یکی از بخش های یاسای چنگیزی نوشته شده است : « ... پس از این تا پانصد سال ، تا هزار سال ، تا ده هزار سال ، اگر جانشینانی که به دنیا خواهند آمد و جای چنگیزخان را خواهند گرفت ، این قانون و یاسا را حفظ کنند و تغییر ندهند ... برای آنان از آسمان کمک ، برکت و نعمت خواهد رسید. » 🔅چنگیز می پنداشت که قوانینی جاودانه خلق کرده است که برای همه دوره ها قابل انطباق است. در حالی که نه تنها از یاسای بزرگ او اثری باقی نمانده است بلکه مغول ها نیز چیزی از آن به یاد ندارند. 🔹فقط بخش هایی از یاسا در کتاب های تاریخی مانند جهانگشای جوینی یا جامع التواریخ رشیدی ذکر شده است. 📚 یاسا شامل دستورات و احکامی درباره ترتیب لشکر و انهدام و خرابی شهرها ، مصالح ممالک مغول ، برگزاری شورا درباره کارهای بزرگ و لشکرکشی های مهم و انواع مجازات ها و راه رسم زندگی مغول در حرکت و اقامت بود. 🔹 یاسانامه به طور معمول در رویدادهای مهم و جلوس امپراتور جدید مغول در شورایی (قوریلیتای) که تشکیل می شد مورد مطالعه قرار می گرفت و بر مبنا آن عمل می شد. یکی از اصول یاسا این بود که مغول ها باید یکدیگر را یاری کنند و دیگران را قتل عام سازند. یاسا در حقیقت همانند یک کتاب مقدس برای مغول ها بود.