eitaa logo
تاریخ 🔖
4 دنبال‌کننده
438 عکس
3 ویدیو
0 فایل
بررسی تاریخ ایران و جهان از آغازین روزها تا زمان حال . #تاریخ #تمدن #ایران #اسلام #میراث_فرهنگی #عکس_تاریخی #باستان_شناسی #کتاب
مشاهده در ایتا
دانلود
📌خدایان المپیوس (خدایان یونان باستان) : یونانیان باستان به خدایان متعددی اعتقاد داشتند که به باور آنها در بالای کوه المپ زندگی می کردند و هر کدام از آنان کاخ هایی در بالای کوه داشتند و به نقاط مختلف جهان سفر می کردند اما همیشه به کاخ خود در کوه المپ باز می گشتند. کوه المپ یا المپیوس با ۲۹۷۱ متر ارتفاع ، بلندترین کوه یونان است که درنیمه شمالی آن کشور و در ۱۰۰ کیلومتری تسالونیکی ، دومین شهر بزرگ یونان واقع شده. کوه المپ دارای ۵۲ قله است که بلندترین آن‌ها با ارتفاع ۲۹۱۷ متر میتیکاس نام دارد. اسامی خدایان یونانی : ۱ - زئوس : وی پادشاه خدایان است و آذرخش دارد. می تواند به شکل پرنده ای به نقاط مختلف سفر کند یا خود را شبیه دیگران سازد. ۲ - پوزایدون یا پوسایدون : خدای دریاها است و می تواند طوفان ایجاد کند یا امواج را آرام سازد. نیزه ای سه شاخه به دست دارد. وی ارابه ای دارد که اسبان دریایی آن را می کشند. ۳ - آرس یا اریس : خدای جنگ است . ۴- آفرودیته : خدای عشق و زیبایی است . وی از کف دریا متولد شده و معشوقه آرس خدای جنگ است . ۵ - آتنا : خدای علم و دانش است که از مغز زئوس به وجود آمده است . نام شهر آتن یونان از اسم وی گرفته شده است. ۶ - هرا : ملکه خدایان و همسر زئوس است و حامی زنان . ۷- آرتمیس : خدای شکار و ماه است. ۸ - هفائستوس : خدای آتش و فلزات است . ۹- هرمس : خدای سفر می باشد و بر کفش و کلاه خویش بال هایی دارد . عصای صلح را در دست دارد. ۱۰ - هستیا : خدای خانه و خانواده و معماری است. همیشه در مراسم خانوادگی برای او قربانی می شد. ۱۱ - دیونیسوس : خدای شراب و حاصلخیزی طبیعت است. ۱۲ - دمتر : خدای کشاورزی . ❗️علاوه بر خدایانی که بر کوه المپ کاخ داشتند. در زیر زمین هم محل فرمانروایی هادس بود. هادس خدای مردگان است و به علت دسترسی به معادن زیرزمینی ، خدای ثروت هم به شمار می آمد. کرونوس پدر زئوس و همه خدایان در دنیای هادس زندانی است. هادس یک کلاه داشت که به او اجازه ناپدید شدن را می داد و همینطور یک سگ بزرگ سه سر به اسم سربروس داشت که نگهبان درب دنیای مردگان بود و به روح ها اجازه خروج نمی داد.
کوه المپیوس در کشور یونان
📌 هرکول یا هراکلس : او نام‌آورترین قهرمان اسطوره‌ای یونان است . او فرزند زئوس خدای خدایان و زنی اهل زمین است. استعداد او قدرت شگفت‌انگیز و شجاعتی بود که داشت، اما از دانش و خرد بهره چندانی نداشت. هنگامی که در گهواره بود دو مار را خفه کرد و در سنین نوجوانی توانست شیری را از پا درآورد. او هرگز در هیچ‌یک از شهرهایی که به ماجراجویی می‌پرداخت، مقیم نشد و سرگردانی‌های او باعث شد فراسوی مرزهای یونان، مثل آفریقا و آسیای صغیر را درنوردد.  هرکول در دوران باستان محبوبیت فراوان داشت، و موضوع داستان‌ها و آثار هنری بی‌شمار بود. او همانند رستم در ایران که از هفت خوان میگذرد ، دوازده خوان دارد .
📌 دوازده خوان هرکول پهلوان یونانی : ۱- کشتن  شیر نیمیایی : هیولایی که هیچ سلاحی قادر به نفوذ در پوستش نبود. هرکول آن را بدون هیچ دردسری خفه کرد. ۲- کشتن مار نه سر  هیدرا : وقتی یک سر هیدرا بریده می‌شد دو سر جدید به جای آن می‌رویید و یکی از سرهای آن جاودانه بود و با هیچ سلاحی آسیب نمی‌دید. هرکول ۸ سر آن را سوزاند و سر جاودانه را زیر تخته سنگی قرار داد. ۳ - گرفتن  گوزن کرینیا : پس از چند ماه تعقیب و گریز بالاخره آن را در تله انداخت. ۴ - کشتن گراز وحشی آریمانتوس : جدالی وحشیانه اما فوق‌العاده آسان؛ هرکول برنده شد. ۵ - تمیز کردن اصطبل شاه  آوگیاس : هرکول با جاری کردن رودی در نزدیکی اصطبل موفق به شستن آن شد. ۶ - کشتن  پرندگان گوشت‌خوار در سواحل استومفالوس: هرکول پرندگان را ترسانده و به پرواز درآورد. سپس با پیکان‌های خود، تعداد زیادی از آن‌ها را کشت. ۷ - گرفتن و کشتن گاو وحشی  واقع در کریت. ۸ - گرفتن مادیان های دیومدس (چهار اسب آدمخوار پادشاه تراکیه) . ۹- به دست آوردن کمربند  هیپولیتا ملکه  آمازون ها . ۱۰ - گرفتن گله گروئون : او جنگجویی غول‌پیکر بود دارای سه سر، سه بدن و شش دست که در مجموع بر روی پاهایی سوار بودند. او دارای گله گاوی باشکوه به رنگ قرمز بود که توسط یک چوپان و سگی دوسر به نام  ارثروس محافظت می‌شد. هرکول هردو آن‌ها را کشت و سپس به جنگ با گروئون پرداخت و او را با تیری زهرآلود از پای درآورد. ۱۱ - به دست آوردن سیب‌های زرین از باغ  هسپریدس ، که همیشه به وسیلهٔ اژدهای صد سر  لادون نگهبانی می‌شد. هرکول  اطلس (خدای نگهدارنده زمین ) را با پیشنهاد نگه داشتن زمین فریب داد تا سیب‌ها را برایش بیاورد. وقتی او با سیب‌ها بازگشت، هرکول از او خواست که زمین را برای چند لحظه نگه دارد تا او بتواند بالینی برای درد شانه‌هایش بیاورد. اطلس این کار را کرد، و هرکول با سیب‌هایش آنجا را ترک کرد. ۱۲ -آوردن  سربروس سگ سه سر هادس بر روی سطح زمین .
📌سلوكيان جانشينان اسكندر در ايران : پس از مرگ اسکندر (٣٢٣ قبل از ميلاد) قلمرواش میان سردارانش تقسیم شد و بیشتر متصرفات آسیایی او که ایران هستهٔ آن بود به سلوكوس اول رسید.  از ٢٤٨ سال (۳۱۲ - ۶۴ ق.م) سلطنت سلوكيان، ايران به مدت ٦٥ سال (۳۱۲-۲۴۷ق.م) تحت سلطه آن ها بود. یازده سال بعد از مرگ اسکندر که تمام آن مدت در جنگ داخلی بین سردارانش برای بدست آوردن تخت شاهی گذشت ، استان بابل در سال ۳۱۲ قبل از میلاد به دست یک سردار او به نام سلوکوس افتاد . سلوکوس شهر سلوکیه را در نزدیکی بابل ساخت و پس از غلبه بر شهرهای ایران به هندوستان رسید ولی در آنجا چندره گوبتا پادشاه هند جلوی پیشروی او را گرفت. کار این دو به آشتی کشید و چندره گوپتا هم ۵۰۰ فیل بدو پیشکش کرد. حکومت سلوکیان حدود 30 تا پادشاه داشت و آخرین آنها فیلیپ دوم بود که توسط پمپه سردار رومی کشته شد. پایتخت سلوکیان شهر سلوکیه و شهر انطاکیه بود‌. سلوکیان از سمت شرق تحت فشار اشکانیان و از سمت غرب تحت فشار امپراتوری روم بودند. جنگ های داخلی و نبرد با اشکانیان و رومیان سبب ضعف و انقراض آنان شد.
📌 حكومت اشكانيان : اشكانیان دودمانی آریایی از نژاد پارت و از قبیله پرنی بودند که توانستند به حکومت جانشینان اسکندر در ایران پایان دهند. آن ها از ۲۴۷ قبل از میلاد تا ۲۲۴ میلادی به مدت ۴۷۱ سال بر ایران حکومت کردند. بنیانگذار این پادشاهی ارشک بود و آخرین پادشاه آن اردوان پنجم است که از ساسانیان شکست خورد. پایتخت های اشکانیان عبارتند از : تیسفون - هگمتانه (همدان) - صد دروازه (دامغان) - ارشاک (قوچان) - نسا. در دوره اشکانی یک مجلس به اسم مجلس مهستان بر کار شاه نظارت می کرد. این مجلس که از شاهزادگان و بزرگان تشکیل شده بود می توانست شاه را برکنار کند و شاه جدید برای کشور انتخاب کند. شهرها به صورت فئودالی (مستقل) اداره می شد. ارتش دائمی وجود نداشت اما در هنگام نبرد از ایالات مختلف نیرو فرستاده می شد. اشکانیان حدود ۳۴ تا پادشاه داشتند.ادیان زردشتی ، مهرپرستی و یهودیت در این دوره رایج بود. دشمن مهم اشکانیان ، امپراتوری روم بود. اشکانیان روش جنگی پارتیزانی را ابداع کردند و در سال ۵۳ ق.م سپاه بزرگ کراسوس امپراتور روم را در جنگ حران در زمان پادشاهی ارد اول شاه اشکانی شکست دادند .
📌 وقایع مهم دوره اشکانیان : ۱- تولد حضرت عیسی مسیح در زمان پادشاهی فرهاد پنجم اشکانی در سال ۴ قبل از میلاد. ۲- مهرداد دوم (مهرداد کبیر) : شکست دادن اقوام وحشی سکایی که از مرزهای شمالی به ایران حمله می کردند. توسعه قلمرو ایران تا شمال هندوستان. ۳- ارد اول : جنگ حران و شکست کراسوس امپراتور روم و کشته شدن او و پسرش فابیوس توسط سورنا سردار اشکانی . ۴- فرهاد چهارم : شکست ارتش روم که تحت فرماندهی مارک آنتوان (یکی از سه امپراتور روم) در حال پیشروی به سمت ایران بود. ۵- بلاش اول : تلاش برای جمع آوری اوستا(کتاب مقدس زردشتیان) که در حمله اسکندر از بین رفته بود. آغاز ضعف و انقراض اشکانی با مرگ بلاش اول. ۶- خسرو : پیروزی های تراژان امپراتور روم در قلمرو ایران و تصرف ارمنستان و عراق و سلوکیه و تیسفون توسط رومی ها. ۷- اردوان پنجم : سقوط اشکانیان. در نبرد هرمزدگان (نزدیک شوشتر در خوزستان) آخرین پادشاه اشکانی از اردشیر بابکان موسس حکومت ساسانی شکست خورد و کشته شد. این جنگ در سال ۲۲۴ میلادی اتفاق افتاد. ❗️ اشکانیان در تمام طول دوره حکومت خود با امپراتوری روم درگیر بودند و این جنگ ها که سبب ضعف ایران شده بود بر سر تصرف کشور ارمنستان بود که بین دو طرف دست به دست می شد.
📌باتری اشکانی : پیل اشکانی» یا «باتری اشکانی اولین باتری ساخته شده در جهان محسوب می‌شود. این باتری در دوران امپراتوری اشکانیان ساخته شده است.  این باتری در سال ۱۹۳۶ میلادی بدست «ویلهلم کونیگ» در منطقه «خواجه ربو» در نزدیکی بغداد حوالی شهر باستانی تیسفون  کشف شد. از این باتری برای آبکاری فلزات و درمان بیماری با شوک الکتریکی استفاده می شده است.
📌 مسیحیت : عیسی مسیح (یشوع ، یهوشوع) در سال چهارم پیش از میلاد ، در سال یازدهم از سلطنت تیبریوس در روم ، سلطنت هیرودیس پادشاه یهود در فلسطین و زمان پادشاهی فرهاد پنجم اشکانی در ایران ، در شهر بیت لحم نزدیک اورشلیم متولد شد. تاریخ تولد وی دقیق نیست زیرا رسمی شدن تاریخ میلادی در حدود ششصد سال بعد از تولد او صورت گرفت. نام مادر عیسی مریم و نام پدرش یوسف (همسر مریم) بود. عیسی مسیح از نظر مذهبی وابسته به یکی از فرقه های یهودی بوده است. وی یارانی به دور خود جمع کرد که به حواریون (دوستان) معروفند. حواریون ناشر و شارع عقاید و شریعت او شدند و انجیل ها را نوشتند. چهار انجیل مرقس - متی - لوقا - یوحنا درباره زندگی عیسی مسیح و معجزاتش و سخنانش برای پیروانش است و برای مسیحیان مقدس می باشند. حضرت مسیح به تحریک روحانیون یهود توسط دولت روم به صلیب کشیده شد. بر اساس روایت اناجیل ، خود عیسی پیش از مرگش به مصلوب شدن خویش اشاره کرده است. به باور مسیحیان ، یهودا اسخریوطی یا اسکاریوتی که از یاران مسیح بود با دریافت سی سکه نقره به مسیح خیانت کرد. وی با بوسیدن حضرت عیسی وی را به رومی ها نشان داد. موسس فلسفه مسیحیت سن آگوستین می باشد وی از همچنین از نظریه پردازان تثلیت (پدر - پسر - روح القدس) در مسیحیت است. مسیحیت دارای سه فرقه کاتولیک ، پروتستان و ارتودوکس می باشد.
📌سخنان عیسی مسیح :  فکر نکنید که من آمده ام تا تورات و نوشته های انبیا را منسوخ و باطل نمایم. نیامده ام تا منسوخ کنم، بلکه (آمده ام) تا آن ها را تمام کنم. دشمنان خود را دوست بدارید و برای کسانی که به شما جفا می رسانند دعا کنید.  به این وسیله شما فرزندان پدر آسمانی خود خواهید شد، چون آفتاب او بر بدان و نیکان یک قسم می تابد و باران او بر درستکاران و بدکاران یک قسم می بارد.   اگر فقط کسانی را دوست بدارید که شما را دوست دارند، چه اجری دارید؟  اگر شما خطایای دیگران را ببخشید پدر آسمانی شما نیز شما را خواهد بخشید.  اما اگر شما مردم را نبخشید پدر آسمانی شما نیز خطایای شما را نخواهد بخشید. چراغ بدن، چشم است.اگر چشم تو سالم باشد، تمام وجودت روشن است .اما اگر چشم تو سالم نباشد تمام وجودت در تاریکی خواهد بود. پریشان نباشید و نگویید: «چه بخوریم؟»، «چه بنوشیم؟» و یا «چه بپوشیم؟» تمام ملتهای دنیا برای به دست آوردن این چیز ها تلاش می کنند، اما پدر آسمانی شما می داند که شما به همه این چیزها احتیاج دارید. اول پادشاهی خدا و عدالت او را بطلبید، و همۀ این چیز ها نیز به شما داده خواهد شد. پس نگران فردا نباشید، نگرانی فردا برای فرداست و بدی امروز برای امروز کافی است.
📌 امپراتوری رم : این حکومت که محدوده وسیعی از ایران تا انگلستان و اطراف دریای مدیترانه و دریای سیاه را در بر می گرفت در شهر رم ایتالیا تشکیل شد. سال ۷۵۳ قبل از میلاد حکومت رم توسط رومولوس ایجاد شد و در سال ۴۷۶ میلادی آخرین امپراتور آن به اسم آگوستوس در کاخ خود در شهر ناپل توسط ٱدوآکر فرمانده قبایل ژرمن کشته شد. در سال ۳۹۵ میلادی امپراتوری روم با مرگ امپراتور تئودوز کبیر به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم شد. قسمت شرقی نصیب آرکادیوس شد و به پایتختی قسطنطنیه تا سال ۱۴۵۳ میلادی دوام آورد. اما قسمت غربی که مرکزش شهر رم بود و به هونوریوس رسیده بود با حملات قبایل شمالی ژرمن (گت ها - واندال ها - فرانک ها - بورگوندها - آنگل ها و ساکسون ها) مواجه شد و بعد از هزار سال سقوط کرد. ژرمن ها چون در جنگاوری مهارت داشتند توسط حاکمان روم به خدمت گرفته می شدند و مقامات مهمی را به دست می آوردند و تعدادشان به تدریج زیاد شد و امپراتور را بازیچه خود قرار داده بودند. گرفتن مالیات های متنوع ، جنگ های متعدد ، فساد حاکمان و قلمرو بسیار بزرگ از عوامل سقوط این حکومت بود.
📌امپراتوری هون : هون ها قبایلی بودند که در همسایگی چینیها ، مغول ها و آریایی ها و شرق میانه زیست می کردند . چینی ها مدت ها پیش در حدود قرن نهم و هشتم قبل از میلاد آنها را به نام «هیونگ نو» می نامیده اند ؛ این قبایل در مناطق اوردوس و در شمال شانسی و هوپی میزیستند طبق افسانه‌های چینی، دیوار بلند چین برای دور نگه داشتن آن‌ها از چین ساخته شد هونها در سال (۲۰۲-۲۰۶ ق.م) از جنگهای داخلی که باعث ضعف چین شده بود نهایت استفاده را کرده و برخی از مهمترین ایالت های چین را تصرف کردند. هونهایی که در سال ۴۹ ق.م از امپراطوری چین شکست خورده و به طرف غرب مهاجرت نموده بودند ، تا اواخر سده چهارم میلادی در حالت سکوت زندگی داشتند و در این سه قرن تاریخ آنها نیز مجهول است . اما در چهارمین قرن در حدود سالهای ۳۷۰ -۳۷۵ میلادی بار دیگر سر بالا کردند و غوغای عظیمی را در آسیا و اروپا به راه انداختند . در این سال ها هونهای غربی به سرکردگی سرداران مشهور چون «بالامیر» و «آتیلا» از دریای ولگا و دریای دون عبور نموده داخل اروپا شدند و در مجارستان کنونی اقامت کردند و دست به تسخیر اروپا زدند. آتیلا که در زمان حیاتش بزرگ‌ترین امپراتوری را در اروپا، از رود اورال تا دانوب داشت. در زمان فرمانروایی‌اش یکی از مخوف‌ترین دشمنان امپراتوری‌های روم غربی و شرقی بود. رومیان به او لقب تازیانه خداوند داده بودند و به او باج می‌دادند تا کاری به کار رم نداشته باشد. آتیلا در آغاز به ایران حمله کرد و با شکست مواجه شد. حمله‌ای که او در سال ۴۴۱ میلادی به امپراتوری روم شرقی کرد باعث شد تا تصمیم به حملات بیشتری به سوی غرب بگیرد. وی در اروپا شهرهای بسیاری را نابود و غارت کرد. رومی ها سر انجام با متحد شدن با قبایل ژرمن توانستند آتیلا را شکست بدهند. بعد از مرگ آتیلا حکومت هون ضعیف شد و در جنگ پانونیا از طوایف ژرمن شکست خوردند و منقرض شدند.  هون‌ها جنازه آتیلا را در سه تابوت درون هم قرار دادند تابوت اول که جسد درون آن قرار داشت از طلا، تابوت دوم که تابوت طلایی را درون خود جا داده بود از نقره و سومین تابوت که تابوت نقره درون آن جای می‌گرفت از فولاد بود. تابوت آتیلا را در بستر رود تیزا دفن کردند. آتیلا آن چنان محبوب مردم خود بود که در عزای او به جای اشک ریختن رگهای خود را می‌زدند و خون خود را می‌ریختند
📌 نقشه قلمرو امپراتوری هون
📌 قسطنطنیه (بیزانس) : در سال ۳۹۵ میلادی امپراتوری روم به دو قسمت تقسیم شد و قسمت شرقی تحت عنوان امپراتوری بیزانس در شهر قسطنطنیه (کنستانتینو پولیس) تشکیل شد و به مدت هزار سال ادامه یافت. امپراتوری بیزانس شامل ترکیه فعلی و کشور مصر و نواحی فلسطین و قسمت هایی از سوریه و عراق بود. طی قرن ها شهر قسطنطنیه مورد حملات ایرانیان ساسانی (زمان خسرو پرویز) ، قبایل هون، وایکینگ ها و اعراب مسلمان (در زمان عثمان و معاویه) و ترکان عثمانی قرار گرفت اما تسخیر نشد. تنها در جنگ صلیبی چهارم از سمت اروپا مورد غارت صلیبیون قرار گرفت. این شهر که با استحکامات زیاد و موقعیت خاص خود مانع پیشروی مسلمان ها به سمت اروپا شده بود توسط امپراتور کنستانتین کبیر به پایتختی انتخاب شد و در نقطه اتصال أسیا و اروپا قرار داشت. ارتباط قسطنطنیه با دریا سبب شده بود که به یک شهر تجاری تبدیل گردد و کنترل تنگه داردانل را نیز بدست بگیرد و بسیار ثروتمند گردد. سرانجام در سال ۱۴۵۳ میلادی سلطان محمد فاتح امپراتور عثمانی توانست قسطنطنیه را فتح کند و به عمر امپراتوری روم شرقی(بیزانس) پایان دهد.
📌دیوارهای شهر قسطنطنیه
📌نقشه قلمرو امپراتوری بیزانس (رنگ بنفش)
📌 حکومت ساسانی : ساسانیان از سال ۲۲۴ میلادی تا سال ۶۵۱ میلادی به مدت ۴۲۷ سال حکومت کردند. نخستین پادشاه ساسانی اردشیر پاپکان و أخرین آن ها یزدگرد سوم است. پایتخت ایران در این دوره شهر تیسفون (مدائن) در نزدیکی بغداد بود. حکومت ساسانی سرانجام با حمله مسلمانان در زمان خلافت عمر و پادشاهی یزدگرد ساسانی منقرض شد. حدود ۳۷ پادشاه داشتند که از میان آن ها ، شاپور اول ، شاپور دوم ، خسرو انوشیروان، خسرو پرویز و یزدگرد سوم اهمیت بیشتری دارند. مهمترین جنگ های ساسانیان با حکومت رم بود و گاهی آن ها پیروز می شدند و گاهی ایرانی ها . مسلمان ها در نبردهای ( زنجیر ، پل ، بویب، جلولا ، قادسیه ، نهاوند ) با ایرانی ها جنگیدند و به حکومت ساسانی پایان دادند. با اینکه یزدگرد ساسانی سفیرانی به چین فرستاد و از امپراتور چین درخواست کمک کرد اما تلاشش ناموفق بود.
📌نقشه قلمرو امپراتوری ساسانی : در زمان پادشاهی خسرو پرویز ، پسر امپراتور روم به ایران پناهنده شد و از پادشاه ایران کمک خواست تا تخت پادشاهی پدرش را پس بگیرد. خسرو پرویز هم دو سپاه بزرگ به فرماندهی شاهین و شهربراز به قلمرو روم فرستاد. این دو سردار ایرانی توانستند سوریه و ترکیه و مصر و نواحی ساحلی دریای مدیترانه را تصرف کنند و شهر قسطنطنیه پایتخت حکومت رم را محاصره کنند و قلمرو ایران را به حدود هخامنشیان برسانند. اما استحکام دیوارهای این شهر و مقاومت مردم سبب شد که ایرانی ها شکست بخورند. یمن در جنوب عربستان هم در زمان پادشاهی خسرو انوشیروان در سال ۵۷۰ میلادی توسط وهرز دیلمی سردار ایرانی در پاسخ به درخواست کمک یکی از اعراب برای مقابله با نیروهای حبشه تصرف شد.
📌 نقش برجسته شاپور اول ساسانی در نقش رستم فارس : در سال ۲۵۸ تا ۲۶۰ میلادی شاپور ساسانی شهر انطاکیه را تصرف کرد و امپراتور روم به اسم والرین برای پس گرفتن شهر به جنگ شاپور رفت اما در نبرد ادسا از شاپور شکست خورد و اسیر ایرانی ها شد. نقش برجسته نقش رستم به یاد این پیروزی بر دل کوه کنده شده است. شاپور اسیران رومی را به ساختن پل شوشتر و سد شادروان واداشت. همچنین شخصی به نام سیریادیس را به عنوان امپراتور جدید روم منصوب نمود. شاپور را داریوش سلسله ساسانی می دانند. شاپور مهران پسر خود را به گرجستان فرستاد و او در آنجا سلسله سلاطین خسروی را تاسیس کرد. بنای شهر شاپور در نزدیکی کازرون در فارس از اقدامات دیگر شاپور ساسانی است.
📌 شاپور کبیر (شاپور ذوالاکتاف) : دهمین پادشاه ساسانی ، شاپور دوم (۳۱۰ تا ۳۷۹ میلادی) است. وی هنگامی که مادرش حامله بود به پادشاهی انتخاب شد. به این صورت که وقتی فهمیدن فرزند وی پسر است تاج را در خوابگاه ملکه آویختند. مدت سلطنت او هفتاد سال بود و در ۱۶ سالگی زمام امور را به دست گرفت. نخستین اقدام او شکست دادن اعراب بود. عرب ها در زمان پادشاهی هرمز دوم بحرین را تصرف کرده و از آنجا به نواحی جنوبی ایران حمله می کردند و هرمز دوم در جنگ با آن ها کشته شد. شاپور دوم کشتی هایی ساخت و اعراب بحرین را شکست داد و دستور داد شانه های اسیران عرب را سوراخ کرده و رسیمانی از آن رد کنند. به همین علت عرب ها به او ذوالاکتاف گفتند. اقدام مهم دیگر شاپور دوم نبرد با هون ها بود. جنگ با قبایل هون هفت سال طول کشید و ایرانی ها پیروز شدند . دو دوره جنگ با دولت روم از دیگر وقایع این دوره است که به بستن قرارداد صلح منجر شد.
📌 قلعه ساسانی دربند : شهر دربند ، شهری بندری در کنار دریای خزر است و دومین شهر جمهوری داغستان می باشد. این شهر توسط قباد یکم ساسانی ساخته شد . یک لشکر ایرانی برای مقابله با حملات اقوام شمالی به دو امپراتوری ایران و روم در اینجا مستقر بود. رمی ها به ایران مبالغی را برای نگه داشتن لشکر در ناحیه دربند می پرداختند تا جلوی حملات قبایل شمالی را بگیرند. شهر دربند در دوره قاجاریه از ایران جدا شد.
📌 خسرو انوشیروان دادگر (۵۳۱ تا ۵۷۹ م): خسرو اول ، بیست و یکمین شاه ساسانی است.وی فرزند قباد اول و از بزرگترین شاهان سلسله ساسانی است. نخستین اقدام خسرو از بین بردن مزدک و طرفدارانش بود. مزدک در زمان پادشاهی قباد اول یک مذهب جدید آورد. اقدام دیگر خسرو کاهش مالیات ها و تقسیم ایران به چهار قسمت و انتخاب یک فرمانروا برای هر قسمت بود. هر قسمت را پادگس و فرمانروا را پادگس بان می نامیدند. خسرو بر هر ایالت قاضی ای فرستاد تا به امور مردم رسیدگی کنند. تشکیل سپاه دائمی از دیگر کارهای خسرو بود. برای این لشکر حقوق و جیره مشخصی تعیین گردید. ساخت استحکامات دفاعی در مرزهای شمالی برای مقابله با هجوم قبایل مجاور. برای پیشرفت کشاورزی نیز زمین و حیوانات اهلی و بذر به کشاورزان داد. گدا و ولگرد را مجازات کرد. راه هایی برای رونق تجارت ساخت. مسافرین خارجی را با مهربانی پذیرفت. در زمینه سیاست خارجی سه بار با حکومت بیزانس جنگید که جنگ های بی نتیجه ای برای دو طرف بود و فقط شهرها دست به دست می شد. جنگ با هون ها (هیاطله) اقدام دیگر خسرو بود که به شکست آن ها و تصرف سرزمینشان منجر شد. جنگ با طوایف خزر که به مرزهای شمالی حمله می کردند و شکست دادن آن ها. تصرف سرزمین یمن توسط سردار ایرانی به اسم وهرز دیلمی و جنگ با ترک ها از اقدامات دیگر خسرو انوشیروان است.
📌 خسرو پرویز ساسانی (۵۹۰ تا ۶۳۷ م) : خسرو دوم ، بیست و سومین شاه ساسانی است. او فرزند هرمز چهارم می باشد. مهمترین وقایع دوران خسرو پرویز : ۱- شورش یکی از سرداران ساسانی به اسم بهرام چوبین و شکست خسرو از او و فرار کردن به روم و درخواست کمک از رومی ها. خسرو پرویز با همراهی لشکر روم به ایران بازگشت و بهرام را شکست داده و قدرت را بدست گرفت. ۲- جنگ های ۲۵ ساله خسرو پرویز با بیزانس (۶۰۳ تا ۶۲۷ م): پسر مریس پادشاه سابق روم که به بازگشت خسرو کمک کرده بود به ایران پناهنده شد و برای پس گرفتن تخت شاهی کمک خواست. دو لشکر ایرانی به سرداری شاهین و شهربراز فتوحات زیادی در آسیای صغیر بدست آوردند . بیت المقدس فتح شد و صلیب حضرت عیسی به دست ایرانیان افتاد. شهربراز سردار ایرانی کشور مصر را فتح کرد. شاهین سردار نامی ایران شهر قسطنطنیه پایتخت بیزانس را محاصه کرد. هرقل سردار رمی از آفریقا به قسطنطنیه آمد و ایرانی ها را شکست داد. ۳- طغیان دجله و فرات و بیماری طاعون که کشتار زیادی کرد. ۴- فرستادن نامه ای به خسرو پرویز از سوی پیامبر و دعوتش به اسلام . ۵- جنگ ذوقار و شکست ایرانی ها از اعراب (قبایل بکر بن وائل). ۶- خلع و قتل خسرو پرویز : شکست خسرو از رومی ها و رفتار بد وی با دو سردارش (شهربراز و شاهین) سبب شد که بزرگان به همراهی پسر خسرو (شیرویه) وی را از قدرت برکنار و به قتل برسانند. درباره قصرها ، حرمسراها ، گنج ها و تجملات دربار خسرو پرویز مطالب زیادی نوشته اند. گفته شده که وی سه هزارتا زن داشته و چند هزار کنیزک که برای سرودن و نواختن جزو حرمسرای او بودند.
📌 انقراض ساسانیان : بعد از قتل خسرو پرویز ، پسرش شیرویه (قباد دوم) قدرت را بدست گرفت. او از سال ۶۲۷ میلادی تا ۶۲۹ م حکومت کرد. او صلیب مسیح را که ایرانی ها از بیت المقدس آورده بودند به رومی ها پس داد و تمام برادران خود را کشت و خود نیز در اثر طاعون درگذشت. بعد از شیرویه ، پسرش اردشیر سوم که طفلی هفت ساله بود شاه شد اما شهربراز یکی از سرداران ساسانی قدرت را از او گرفت و به مدت دوماه پادشاه شد اما بعد بر اثر شورش سربازان کشته شد. تا روی کار آمدن یزدگرد سوم (آخرین شاه ساسانی) ، دوازده نفر به پادشاهی رسیدند یعنی از ۶۲۹ تا ۶۳۲ میلادی. که از میان آن ها دو زن نیز به اسامی پوراندخت و آذرمیدخت که دختران خسرو پرویز بودند هم توانستند مدتی کوتاه ملکه ایران باشند. سال ۶۳۲ میلادی یزدگرد ساسانی در سن۱۶ سالگی قدرت را به دست گرفت که همزمان با آغاز هجوم اعراب به سمت ایران بود . وی ده سال پس از آخرین جنگ اعراب (جنگ نهاوند) و شکست ایرانیان ، در نزدیکی شهر مرو در شمال شرقی ایران در سال ۶۵۲ م به دست یک آسیابان کشته شد.
📌 جنگ های اعراب و فتح ایران (۱) : اعراب از زمان اشکانیان هرگاه که فرصت می کردند به نواحی جنوبی ایران حمله می کردند و یا اینکه به ایران کوچ می کردند و این به دلیل خشکی سرزمین و افزایش جمعیت آن ناحیه بود. چنانکه در زمان پادشاهی هرمز دوم ساسانی بحرین را تصرف کرده و به شهر های جنوبی حمله کردند. در زمان خسرو انوشیروان ساسانی نیز اعراب از رود فرات گذشته و در جنگ دیرالجماجم کشتار زیادی از مردم کردند تا اینکه خسرو آن ها را شکست داد. قرن ها بود که اعراب تلاش می کردند که راه مهاجرت را به روی خود باز کنند تا اینکه پیامبر (ص) قبیله های عرب را متحد کرد و به آنها وعده داد که اگر دین او را بپذیرند ، عراق و ایران و سوریه برای آنها خواهد بود. ابن خلدون از مورخان تاریخ اسلام می نویسد : « هرگاه قبایلی به تشکیل دادن دولتی نایل آیند ، پس از آن به شهرهای بزرگ هجوم می آورند» اما نخستین جنگ اعراب را که آغاز فتوحاتشان می دانند ، مربوط به دوره خسرو پرویز و شکست ایرانی ها در جنگ ذوقار (بین سال های ۶۰۴ تا ۶۱۰ میلادی) است. هنگامی که پادشاهی به پوران دختر خسرو پرویز رسید ، در سرزمین های اطراف شایعه شد که ایران را پادشاهی نیست و ایشان از ناچاری به درگاه زنی پناه آورده اند و این سبب شجاعت اعراب شد. در زمان خلافت ابوبکر ، دو مرد به نام های مثنی بن حارث شیبانی و سوید بن قطبه عجلی که از قبیله بکر بن وائل بودند با لشکر خود به مرزهای ایران هجوم آورده و مردم را غارت می کردند . مثنی به ابوبکر نامه نوشت و از خرابی وضعیت نظامی ایران و از پیشرفت های خود خبر داد و درخواست نیروی بیشتر کرد.