eitaa logo
🔖 تاریخِ شَفاهیِ قُم🔖
4هزار دنبال‌کننده
412 عکس
91 ویدیو
1 فایل
🔖 تاریخ سیاسی، فرهنگی و اجتماعی قم را اینجا بخوانید. . 🔗در تلگرام: t.me/tarikhqom1 . 📩 ارتباط با مدیر کانال: @adminn1402
مشاهده در ایتا
دانلود
🔺️برادر کراواتیِ امام خمینی کیست؟ 🔹️سید نورالدین متولد سال ۱۲۷۶ برادر امام خمینی است. هر چند ابتدا به تحصیل حوزوی پرداخت ولی بعد علاقه ای نشان نداد و به کشاورزی مشغول شد. در عین حال به کسب معلومات قضایی نیز می پرداخت. پس از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ به ریاست دادگستری خمین انتخاب شد و بعد از مدتی به وکالت روی آورد. 🔹️ایشان در نهایت در ۷۹ سالگی در تیرماه ۱۳۵۵ درگذشت و در قم (آرامستان ؛ روبروی گلزار شهدای قم) به خاک سپرده شد. 🔹️علت تفاوت نام خانوادگی برادران (، و ) این بود که به موجب قانون اولیه ثبت احوال در هر شهر نباید نام خانوادگی اشخاص تکراری می شد. لذا آقا روح الله نام خانوادگی مصطفوی (برگرفته از نام پدر) و سید مرتضی و سید نورالدین به رغم منع قانونی هر دو نام خانوادگی هندی را برمی گزینند. در جریان جنگ جهانی دوم ( سال های ۱۳۱۷ و ۱۳۱۸ خورشیدی) که سربازان هندی برای انگلیسی ها می جنگیدند رضا شاه که به نوعی با آلمان ها بود با هر چه یادآور انگلیس و هند باشد مخالف بود و به همین خاطر حذف آثار هندی و انگلیسی در دستور کار دولت قرار گرفت و کمیسیونی برای رسیدگی به نام خانوادگی آقا مرتضی و آقا نورالدین در خمین تشکیل شد که رای به تغییر نام هندی داد. آقا مرتضی قبول کرد و «پسندیده»را پیشنهاد داد و کمیسیون پذیرفت ولی آقا نورالدین از رای کمیسیون اطاعت نکرد. 🔹️ساواک بعدها درصدد برآمد از نام خانوادگی «هندی» علیه امام سوء استفاده کند اما به نتیجه مورد نظر دست نیافتند. 🖇به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📸 نمایی زیبا از حرم حضرت معصومه (س) در آخرین سال‌های سلطنت 🔸️این تصویر را آنتوان سوروگین، عکاس روس، در دهه ۱۸۸۰ یا ۱۸۹۰ میلادی گرفته است. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🎗چرا به می‌گویند زنبیل‌آباد؟ 📍در گذشته قم عمدتا شهری مملو از باغ های فراوان بوده که یکی از این باغ‌ها در محل کنونی میدان زنبیل آباد قرار داشته است که به دلیل فراوانی باغ‌های میوه مردم در این قسمت بزرگ چوبی میوه ای خود را قرار می‌دادند که آنجا محل تولید انبوه میوه بوده است و به همین دلیل به میدان نام گذاری شده است که اکنون به میدان تغییر نام پیدا کرده است. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔺️گزارش افتتاحیه بیمارستان نکویی قم سال ۱۳۳۲ 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🔺️وقتی طلاب قم به وضعیت مالی تبعیدی‌ها و زندانی‌های انقلابی غبطه می‌خورند! 🔸️ گزارش خیلی محرمانه ساواک از حوزه علمیه قم در سال ۱۳۵۵ [ در کانال تاریخ شفاهی قم] 🔹️از وقتی که تبعیدی‌ها شروع به مراجعت به قم نموده‌اند در حوزه، طلاب بیش‌تر روی وضع مادی این عده‌ بحث می‌کنند. روز سه‌شنبه ۳۵/۶/۹ در حسینیه‌ی آیت‌الله نجفی بین طلاب بحث بود که تبعیدشدگان همه صاحب ثروت شده‌اند. مثلا شیخ احمد قبل از تبعید در خیابان آذر منزل خشت و گلی داشت ولی حالا در خیابان دورشهر بهترین خانه را خریداری کرده. هم چنین صاحب زمین‌های زیادی شده یا کتابفروش سابقا همیشه مقروض بود در حال حاضر قبض‌هایش را پرداخت کرده و وضعش خوب شده. احمد کتابفروش صاحب ثروت شده و یک دستگاه اتومبیل نو خریده است. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🖼 ساخت میدان کوروش کبیر یا میدان نو در سال ۱۳۵۰ 📍(این میدان بعد از انقلاب اسلامی به تغییر نام داد) 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
❗️[ رضاشاه به خاطر تاج‌گذاری‌اش خبر تخریب قبور بقیع را سانسور کرد ] - به مناسبت هشتم شوال - 🔺️در چهارم اردیبهشت ۱۳۰۵ مصادف با ۱۲ شوال ۱۳۴۴ روز تاجگذاری رضاشاه است. بر اساس اسناد، از ۶ ماه قبل، تمام دولت درگیر برپایی هرچه بهتر این مراسم است. چهار روز قبلش، بقیع تخریب شده بود. رضاشاه برای آنکه بتواند به اهداف خود برسد و مزاحمی برای کار خود نداشته باشد، به هیچ عنوان اجازه نمی‌دهد موضوع تخریب بقیع رسانه‌ای شود. سانسور خبری به شدت حاکم بود. به قدری این سانسور قوی بود و پلیس مخفی پهلوی که عملاً تربیت‌یافتۀ دولت انگلیس بود، قوی کار کرد که علما به هیچ وجه از موضوع تخریب اطلاع ندارند. 🔺️ پس از حدود ۳۵ روز تأخیر از شهر نجف عراق آیت‌الله ابوالحسن اصفهانی و آیت‌لله محمدحسین غروی نائینی تلگرافی به علمای ما از جمله امام جمعه خویی و سیدمحمد بهبهانی زده می‌شود که چرا نشستید؟ بقیع تخریب شده است. متن نامه به این صورت است: 🔸️«قاضی وهابی به هدم قبه و ضرایح مقدسۀ ائمۀ بقیع حکم داده؛ هشتم شوال تخریب شروع شده و معلوم نیست پس از آن چه شده. با حکومت مطلقۀ چنین زنادقۀ وحشی به حرمین، اگر از دولت علیه و حکومت اسلامیه، علاج عاجل نشود، عَلی الإسلام و السلام. یعنی فاتحۀ اسلام خوانده است.» 🔺️براساس متن نامه، مشخص می‌شود باز هم علمای نجف به این اعتماد نرسیدند که تخریب صورت گرفته است. نشان می‌دهد که هم وهابی‌ها و هم بهائیان ایران تمام تلاش‌شان را انجام دادند تا این اتفاق حداقل در زمان خودش رسانه‌ای نشود. 🎙احمد ابراهیمی، کارگردان مستند بهشت بقیع، در گفت‌وگو با تسنیم 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🔺️بسیجی‌های سیگاری 🔸️یک روز در مراسم صبحگاه آقامهدی گفت: «مادر یکی از بسیجی‌ها برای من نامه نوشته که پسر من تا حالا لب به سیگار نزده بود. چند روز پیش که از مرخصی آمد، دیدم دو تا بسته سیگار در ساکش هست. چشمم روشن! شما فرماندهی؟ شنیده بودم جبهه دانشگاه است. برای ما است که مادر یک بسیجی این گونه بنویسد.» 🔹️آقامهدی خیلی از نامۀ آن مادر ناراحت شده بود. تا آن روز مقداری از سیگارهای قاچاق که توسط دولت مصادره می‌شد، را به جبهه می‌دادند. برای هر رزمنده سهمیه‌ای در نظر گرفته بودند؛ مثلاً هفته‌ای یک باکس. با این کار سیگار کشیدن در منطقه خیلی عادی شده بود و تعداد سیگاری هم زیاد داشتیم؛ مخصوصاً در بسیجی‌ها. در بین پاسدارها هم تک و توک سیگاری داشتیم. 🔹️آقامهدی دستور داد دیگر واحد تدارکات حق توزیع را ندارد و قرار شد هرچه سیگار سهمیۀ لشکر ما هست را برگردانند. [منبع: مصاحبه با حاج حسین شکارچی مسئول واحد تعاون و بهداری لشکر هفده علی ابن‌ابیطالب قم در دوران دفاع مقدس] 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🖼مسابقه‌ی روزنامه‌نگاری دانش آموزان دبیرستان حکیم نظامی (امام صادق کنونی) 🔹️نفر دوم از سمت چپ: استاد دبیر شعر آیینی کشور 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎬 درخواست استاد از مرحوم آیت‌الله برای بیان خاطره‌شان از آقامصطفی و پیش‌گویی‌ درباره آینده اسلامی 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
✏️[نامه جلال آل احمد به امام خمینی از مکه؛ روز شنبه #۳۱_فروردین_۱۳۴۳] 🔸️آية‌اللها وقتی خبر خوش آزادی آن حضرت تهران را به شادی واداشت، فقرا منتظر الپرواز (!) بودند به سمت بیت‌الله، این است که فرصت دست‌بوسی مجدد نشد. 🔹️گویا فقط دو سال است که به #شیعه درین ولایت حق تدریس و تعلیم داده‌اند. پیش از آن حق نداشته‌اند. 🔸️دیگر اینکه #غرب‌زدگی را در تهران قصد تجدید چاپ کرده بودم با اصلاحات فراوان، زیر چاپ جمعش کردند و ناشر محترم متضرر شد. فدای سر شما. دیگر اینکه طرح دیگری در دست داشتم که تمام شد و آمدم، درباره نقش #روشنفکران میان روحانیت و سلطنت، و توضیح این‌که چرا این حضرات همیشه در آخرین دقایق طرف سلطنت را گرفته‌اند و نمی‌بایست. اگر عمری بود و برگشتیم، تمامش خواهم کرد و به حضرت‌تان خواهم فرستاد. علل تاریخی و روحی قضیه را گمان می‌کنم نشان داده باشم. مقدماتش در غرب‌زدگی ناقص چاپ اول آمده، دیگر اینکه امیدوارم موفق باشید. والسلام #جلال_آل_احمد. 🔹️پانوشت: همچنان‌که آن بار در خدمت‌تان به عرض رساندم، فقیر گوش به زنگ هر امر و فرمانی است که از دستش برآید. دیده شد که گاهی اعلامیه‌ها و نشریاتی به اسم و عنوان حضرات در می‌آمد که شایستگی و وقار نداشت. نشانی فقیر را هم حضرت #صدر می‌داند و هم این‌جا می‌نویسم: تجریش، آخر کوچه فردوسی. والسلام». 🔺️مأمور #رژیم در ذیل نامه چنین می‌نویسد: این نامه از مدارک مکشوفه از منزل #خمینی به دست آمده در پرونده جلال آل احمد بایگانی شود. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎬 خانه‌ی تاریخی زند 🔸️ این خانه قدیمی در محله گذرقلعه (کوچه ۱۷) خیابان چهارمردان واقع است. با اینکه در ظاهر به شکل واحد دیده می‌شود، اما در حقیقت به دو بخش تقسیم می‌شود که مربوط به خانه دو برادر از بازماندگان قاجار با نام‌های حاج قلی خان و حاج علی‌خان است. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🔺️گزارش ساواک از صحبت‌های آیت‌الله درباره اجباری طلاب به ؛ 🎗[ به مناسبت سالروز اعلام فرمان اعزام روحانیون قم به از سوی رژیم ] 🔸️سيد محمدرضا گلپايگانى در آخر درس اظهار نمود كه من چند كلمه با آقايان طلاب صحبت دارم و آن هم راجع به و امتحانات محصلين علوم دينى است من با مقاماتى در تهران به وسيله‏‌اى تماس گرفته و قرار است فردا جواب اين موضوع را به من بگويند من تقاضا كردم راجع به سربازگيرى مثل دوره مرحوم آيت‏‌اله با ما رفتار نمايند و امتحانات ما را قبول كرده و محصلين علوم دينى را به سربازى . 🔹️اگر اين پيشنهاد مرا رد كرده و قبول ننمودند من به شما اعلام می‌كنم كه حق نداريد در امتحانات آموزش و پرورش شركت كرده و اگر كسى امتحان بدهد او را از رديف علماء می‌كنم ولى اگر هر يك از طلاب را به سربازى ببرند من شهريه او را پرداخته و حتى به خانواده او هم كمك خواهم نمود و او را در رديف علماء قرار می‌دهم و در اين مدت هر چه از دولت گرفت و خورد می‌دانم. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🔖 تاریخِ شَفاهیِ قُم🔖
🔺️گزارش ساواک از صحبت‌های آیت‌الله #گلپایگانی درباره #اعزام اجباری طلاب به #سربازی؛ 🎗[ به مناسبت سا
🔺️امام فرمود بگذارید طلبه‌ها به بروند! 🔸️در سال ۴۲ یا ۴۳ بود که‌‎ ‌‏حکومت درصدد برآمد که از طلاب هم بگیرد. بعضی از مراجع وقت‌‎ ‌‏خواسته بودند که به شاه تلگراف بزنند و خواستار این تصمیم بشوند اما امام فرموده‌‎ ‌‏بود چنین کاری نکنید. بگذارید طلبه‌ها به سربازی بروند طلبه اگر در کارش موفق باشد‌‎ ‌‏در بهتر می تواند خدمت بکند و نباید به خاطر این از شاه درخواست‌‎ ‌‏کنیم. حکومت هم آن موقع شروع به سربازگیری از طلاب کرد و بعضی از دوستان و‌‎ ‌‏بزرگان از جمله آقای به سربازی رفتند. اگرچه آقای هاشمی به جهت‌‎ ‌‏تلاشهایی که صورت گرفت زودتر از موعد مقرر مرخص شدند ولی سایر دوستان دو‌‎ ‌‏سال سربازی را به طور کامل گذراندند و خدمات خیلی خوبی در جهت آگاهی سربازان‌‎ ‌‏انجام دادند.‏ 🎗خاطرات آیت الله موسوی تبریزی(موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی) 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🔺️تنگدستیِ فیلسوف بزرگ شرق 🎗به مناسبت سالروز وفات آیت‌الله 🗓۲ اردیبهشت‌ سال ۱۳۳۲ 🔸️مرحوم آقا میرزا مهدی آشتیانی در نهایت فقر زندگی می‌کردند. خانه‌ای از خودشان نداشتند. یک مرتبه بنده با مرحوم سیدمحمدرضا علوی تهرانی که پیش‌نماز مسجد امیرالمومنین (ع) در امیرآباد بودند و در زمان طلبگی با بنده هم‌مباحثه‌ای بودند به دیدن مرحوم رفتیم. در آنجا مشاهده کردیم زن صاحب‌خانه با به ایشان گفت: مردیکه! اگر خانه را اضافه نکنی آشغال‌هایت را در زباله می‌ریزم. حالا آشغال‌های مرحوم آقا میرزا مهدی آشتیانی ترجمه کتاب اسفار ملاصدرا و سایر آثاری بود که ایشان داشتند. وقتی که آن زن رفت مرحوم آشتیانی با آن قیافه ملکوتی فرمودند: حالا، چون شما اینجا بودید ملاحظه شما را هم کرد والا اگر شما نمی‌بودید فحاشی زیادتری می‌کرد. 🔹️من در شرح حال خودم در کتاب «محقق‌نامه» این داستان را نوشته‌ام. در همان‌جا نوشته‌ام: «نی‌نی که چرخ و دهر ندانند قدر / این گفته بود گاه جوانی پدر مرا» که شعری از ناصرخسرو است. (راوی: دکتر مهدی محقق) 📍مزار ایشان در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه (س) واقع است. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📸 افتتاح بیمارستان کامکار؛ خیابان باجک (۱۹ دی کنونی) 🗓 ۱۲ اسفند سال ۱۳۴۲ 🔗به کانال بپیوندید @tarikhqom
📸 شهید از شهدای روستای قم (تاریخ شهادت ۱۳۶۴/۰۹/۲۹) 🎗در ایام جنگ، این کارت‌ها در مساجد هر محل توزیع می شد. اهالی محل هم یک سری از اجناس که به آنها تعلق نمی گرفت ولی تعدادشان هم کم بود را با از تعاونی‌های محل خریداری می کردند. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🔺️نام درست رودخانۀ قم ✏️سیدمحسن محسنی- قم‌پژوه 🔹️به رودخانۀ گذرنده از میانۀ قم که این شهر را به دو قسمت غربی - شرقی تقسیم می‌کند، در دهه‌های اخیر «قمرود» می‌گویند. حال آن‌که این رودخانه چند نام متداول از جمله «انار بار» و «لعل رود» و «قدیم رود» دارد. 🔸️آبراهۀ مذکور نامی تاریخی هم دارد که در قدیمی‌ترین سند مکتوب دربارۀ قم یعنی «کتاب قم» یا «تاریخ قم» نگاشته شده در سال 378 ق به صراحت مندرج است. با این عبارت: «و گویند که آب این وادی در ایام القدیم در موضعی جاری بوده است که آن را وادی عتیق گویند، نزدیک دروازه اصفهان، بالای قبۀ علی بن عیسی طَلحی و به زبان فارسی آن را «» خوانده اند.» 🔸️وجه تسمیه: چون هنگام خروش رودخانه در فصل گل‌دهی درختان به ویژه درختان انار بوده است و گل‌های آنها به وقت خروش بر روی آب به وفور دیده می‌شدند، موسوم به « » یا « » و « » شده است. حسب جست‌وجوی نگارنده در بررسی متون تاریخی تا پایان قاجار، از این رودخانۀ به نام یاد نشده است. 🔹️ظاهرا از اواخر دوران پهلوی دوم به خطا « » گفته شده است و نگارنده تا کنون به سندی حتی مربوط به زمان که از این رودخانه با نام قمرود یاد کرده باشد، برخورد نکرده است. 🔸️گفتنی است قمرود به صفحۀ بعد از منطقۀ البرز قم و دشت مسیله و منتها‌الیه رودخانه گفته می‌شود و نباید با رودخانه گذرنده از داخل شهر خلط شود. 🔗به کانال بپیوندید. @tarikhqom
📸 تصویری زیبا از حرم حضرت معصومه (س) 🗓دوره قاجار 📍عکاس: / موزه ملی هلند 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🎙سرهنگ زمانی، آجودان شهید ، در گفت‌وگو با مشرق‌نیوز: 🗓مناسبت امروز 🔸️حضرت امام خمینی از هیچ کس بی‌جهت تعریف نکرده‌اند، تنها کسی را که نزدیک ده بار از او تعریف کرده اند تیمسار بوده است. وقتی به شهادت رسید و پیکر او را به بهشت زهرا می‌بردند که دفنش کنند، من همه کاره مراسم بودم. امام به یکی از مقامات روحانی می‌فرمایند او را یک راست به قم ببرید و در صحن حرم (س) دفن کنید. 🗓 سپهبد قرنی در اردیبهشت سال ۱۳۵۸ توسط گروهک فرقان به شهادت رسید. 📍مزار وی در صحن امام رضا در حرم حضرت معصومه (س) واقع است. 🔗به کانال بپیوندید. @tarikhqom
📸 حرم حضرت معصومه (س)؛ ایوان طلا (صحن عتیق) 🗓سال ۱۲۷۶ هجری شمسی 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📸 عالِمی که بعد از ۸ قرن پیکرش سالم بود. 🗓مناسبت امروز 🔹️قطب‌الدین ابوالحسین سعید بن عبدالله معروف به محدث، مفسر، متکلم، فقیه، فیلسوف و مورخ بزرگ شیعه در قرن ششم هجری و از شاگردان شیخ طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان است. 🔸️مرحوم آیت‌الله اراکی نقل کرده است: مرحوم آخوند محمد حسن جلالی نقل کرد که استادم مرحوم آقا شیخ محمدحسین فرمود: وقتی که صدراعظم (قریب به زمان مشروطیت) حدود هفت قرن بعد از فوت مرحوم ، صحن حرم مطهر حضرت معصومه (س) در را تعمیر می کرد، در اثر تعمیر، به قبر مرحوم قطب راوندی باز شده بود، من رفتم و از نزدیک دیدم دو سر زانوی مرحوم قطب راوندی سالم است، به گونه ای که به نظر می رسید جنازه دفن شده است. 🔹️سر خود را داخل قبر کردم و سر زانوی آن بزرگوار را بوسیدم در حالی که اثری از در آن نبود و هیچ تأثیری هم از بوسیدن من در آن بوجود نیامد. 🔸️آیت االله اراکی می فرمودند: من قبلا این داستان را شنیده بودم و این مطلب هم بین مردم قم بود که جنازه مرحوم قطب راوندی تازه است. (منبع: کتاب اجساد جاویدان، ص ۱۵۲) 🔹️به دستور آیت الله مرعشی نجفی سنگ قبر بزرگی بر مزار این عالم شیعه در صحن حرم نصب شده است. 🗓قطب راوندی در ۱۴ شوال سال ۵۷۳ هجری قمری وفات کرد. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎬 دبیرستان ماندگار "ع" (حکیم نظامی سابق) 🔸️نخستین سنگ بنای این دبیرستان در تاریخ ۲۰ آبان ۱۳۱۴ با حضور محمدعلی (رئیس الوزا)، علی‌اصغر وزیر معارف، حسن رئیس مجلس، محمود وزیر داخله، ابتهاج السلطنه معاون وزارت داخله و... نصب گردید. 🔹️بنای این دبیرستان با نظارت دو مهندس فرانسوی، ماکسیم و آندره در معیت معماران محلی در نهایت زیبایی و متناسب با آب و هوای گرمسیری قم ساخته شد و در سال ۱۳۱۷ به اتمام رسید. 🔸️زیر بنای ساختمان حدود ۱۵۰۰ متر مربع می‌باشد که در میان باغی به مساحت ۲۰۰۰۰ متر قرار گرفته‌است. بر سراسر دیوارهای درونی و اندرونی دبیرستان کتیبه‌هایی که اشعار آن از دیوان حکیم انتخاب شده و با خط بسیار زیبا نوشته شده‌اند به چشم می‌خورد. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom